راههای افزایش نقش شهروندان در اداره شهرها
تاریخ انتشار: ۳ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۳۳۹۵۸۱
نظام جامع و به هم پیوسته شورایی در سطح شهرها در صورتی محقق میشود که مدیران در سطح کلان و خرد واقف به اهمیت مشارکت باشند و بستری مناسب را برای مشارکت شهروندان فراهم کنند.
به گزارش خبرنگار ایمنا، تشکیل شوراها با هدف مشارکت دادن شهروندان در امور شهری در جوامعی که مدیران و رهبران آن اقدامات خود را بر اساس نظر و خواست مردم انجام میدهند، سابقهای طولانی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هدف از تشکیل شوراهای شهر چه بوده است؟
ارزش و اهمیت نقش مردم در اداره جوامع، آن چیزی است که الگوی همه جنبشهای طرفدار مردم سالاری و جوامعی است که به شیوه دموکراتیک اداره میشوند. شوراهای شهری از جمله نهادهای مهم مدیریت شهری در کلیه کشورهای دنیا است. این شوراها موجب افزایش ظرفیت مشارکت شهروندان در امور مختلف شهری میشود. اجرای سیاستهای عدم تمرکز، سپردن اقدامات عمرانی و اقتصادی مردم به خودشان، سرعت بخشیدن به جریان امور، رفع تبعیض، افزایش نظارتهای اجتماعی، تکمیل کار دستگاههای دولتی، هدایت و رهبری برنامههای محلی، آگاه سازی مردم از امور، بالا بردن توان دولت، احترام به شخصیت مردم و استفاده از ایدهها و افکار آنان، کاستن از فشار بر دولت، اجرای نظام عدم تمرکز، واگذار نمودن کار مردم به مردم، نظارت بر سازمانهای دولتی و نظارت بر امور جاری کشور، همچنین هماهنگی برنامههای عمرانی و رفاهی از جمله اهداف در نظر گرفته شده برای تشکیل شوراها است.
تجربه تشکیل شوراها در ادوار مختلف چیست؟
متأسفانه اهداف مورد نظر از تشکیل شوراها در دوره مشروطه، پهلوی اول و در حال حاضر محقق نشده است. انقلاب مشروطیت البته سرآغاز مهمی برای مشارکت بود. تا قبل از آن توجهی به خواست و نظر مردم نمیشد. این انقلاب موجب شد تا کشور دارای مجلس شود، نهادی که وظیفه اصلی آن قانون گذاری بود و قوانین آن را نمایندگان مردم وضع میکردند. بارزترین شکل مشارکت مردم در تعیین سرنوشت خودشان و به حداقل رساندن قدرت حکومت مرکزی در قالب قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی مشاهده شد. طبق این قانون انجمنها قادر بودند در جهت بهبود زندگی مردم نسبت به انعقاد قراردادهایی در حد و حدود قوانین اقدام کنند.
قانون گذار در قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی معتقد به یک نظام شبه فدرالیک بود که دموکراتیکترین شکل حکومت در دنیا است. در این نظام حکومتهای محلی بیشترین اختیارات را دارند و توسط مردم شکل میگیرند اما به دلیل نبود بستر، فضای اجتماعی و قوانین جزئی و حامی، این قانون متأسفانه اجرا نشد. نبود بسترهای لازم برای اجرای این قانون، خود را در هرج و مرج و بی دولتی سالهای پایانی دوره قاجار به روشنی نشان داد. در زمان پهلوی نیز به دلیل اینکه حکومت بر مبنای استبداد تشکیل شده بود، اعتماد و اطمینانی به وجود شوراها نبود و نظام شوراها با ماهیت دیکتاتوری و استبدادی پهلوی سنخیتی نداشت. در دوره پهلوی به خصوص تا سال ۱۳۲۰، اختناقی مبتنی بر زر و زور بر جامعه حاکم بود و حتی اختیاراتی که در قوانین قبلی شهری (قانون بلدیه و قانون انجمنهای ایالتی و ولایتی) وجود داشت توسط دولت سلب شد و قوانین جدیدی به تصویب رسید که به شدت مردم را محدود میکرد و قدرت حکام پهلوی را افزایش میداد.
در این مقطع درآمدهای نفتی نیز اضافه شد و اصولاً حکومت نیازی به مشارکت مردم نداشت. در دوره قاجار از آن جهت که عمده درآمد دولت از مالیات تأمین میشد، در مقاطعی دولت سعی در نزدیک شدن به مردم داشت تا بتواند مالیاتی را دریافت کند در حالی که در دوره پهلوی درآمدهای نفتی در بودجه دولتی وارد شد و در چنین شرایطی نیازی به لحاظ کردن مردم دیده نمیشد. این جریان تا سال ۱۳۳۰ ادامه داشت.
نهضت ملی نفت در ایران به رهبری دکتر مصدق و آیت الله کاشانی سرآغازی برای توجه مجدد به شوراها بود. بر پایه مصوبه لایحه قانونی دولت مصدق، قانون شهرداریها که امروزه بسیاری از بندهای آن مورد توجه است، تصویب میشود و قانون کامل و جامعی در امور شهرداریها شکل میگیرد و قانون تشکیل انجمنهای شهرستان و استان نیز در سال ۱۳۴۲ به تصویب میرسد.
در عهد جمهوری اسلامی، با توجه به اینکه مبانی نظری شوراها در اسلام مورد توجه است، در قانون اساسی نیز توجه ویژهای به امر شورا شد، قوانین مربوط به شوراها در قالب چند اصل از جمله اصل پنجم، ششم و هفتم مورد توجه قرار گرفت و هدف از آن پیشبرد سریع برنامههای اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و ورزشی عنوان شد.
چرا شوراها در دستیابی به اهداف تعیین شده ناکام ماندهاند؟
علی رغم سابقه ۱۰۰ ساله برنامه ریزی شهری در کشور شاهد آن هستیم که هنوز بسیاری از مشکلات در شهرها وجود دارد و حتی در گذر زمان این مشکلات پیچیدهتر نیز شده است. به نظر میرسد علت اصلی این ناکامی، نبود شوراها در سطح محلات است. انتخابات شوراهای شهر به ویژه در شهرهای بزرگ، در کل شهر برگزار میشود در حالی که نیاز است انتخابات شوراها در سطح محلات شهر نیز برگزار شود. متأسفانه انتخابات شوراها در کشور ما حزبی و جناحی است و هر دوره افرادی از حزب و جناحی مشخص رأی میآورند که این خود نشان از آن دارد که مسائل شهروندان و رفاه و آسایش آنان در اولویت کار شورا نیست، به علاوه درصد و میزان رأی، حتی برای نفر اول شورا نسبت به جمعیت شهر زیاد نیست و مردم شناخت چندانی نسبت به نمایندگان شورا ندارند.
چه راهکاری برای اصلاح این نظام پیشنهاد میدهید؟
نیاز است قانون شوراها در ایران به نحوی اصلاح شود که ما بتوانیم برای هر محله از شهر شورا داشته باشیم، نمایندگان شوراهای محله شورای منطقه را تشکیل دهند و نمایندگان شوراهای مناطق عضو شورای شهر باشند. در این صورت افرادی که کاملاً به محله و منطقه سکونت خود اشراف دارند در فرایندی پایین به بالا انتخاب میشوند و به شورای شهر راه پیدا میکنند. در این صورت ساختار از پایین به بالا به طور کامل محقق میشود و ما در نظام شوراها حلقه مفقودهای نخواهیم داشت. در روز انتخابات شوراها، ساکنان هر محله باید به کاندیداهایی که در محل سکونت خودشان داوطلب شدهاند، رأی بدهند؛ نمایندگان مردم در سطح محلات، اعضای شورای منطقه و نمایندگان شورای منطقه، اعضای شورای شهر را تشکیل میدهند؛ در صورت اصلاح ساختار، تغییر قوانین و تنظیم قوانین متناسب، اهداف تعیین شده از تشکیل شوراها محقق، و واگذاری امور شهری به مردم به معنای واقعی کلمه محقق میشود.
کد خبر 502818منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهرهاي ايران شوراي شهر شهر مشارکت شهروندان رضایت شهروندان مدیریت شهری انتخابات شوراهای شهر محلات شهر مناطق شهری شاخص رفاه شهری مدیریت امور شهری مشارکت مردمی شوراهای شهر قانون در شهر قانون قانون شهرداری اعضای شورای شهر اعضای شوراها شهرداری برنامه ریزی شهری معضلات شهري اصلاح ساختار شهرداری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق انتخابات شوراها نمایندگان شورا قانون انجمن ها تشکیل شوراها شوراهای شهر مورد توجه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۳۹۵۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آلودگی صوتی؛ بلای جان شهرها
آلودگی صوتی نهتنها بر تصویر کلی شهر، بلکه بر سلامت ساکنان آن نیز تأثیر منفی میگذارد و شهرها از مناسبسازی ساختمانها گرفته تا حسگرهای هشدار به دنبال راهکارهایی برای محدودکردن منابع آلودگی صوتی و مقابله با آثار مخرب آن هستند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، منظور از آلودگی صوتی، هر صدای بیشازحد و آزاردهندهای است که میتواند بر سلامت و رفاه انسان و سایر موجودات تأثیر بگذارد. چندین دهه است که شهرها با جمعیت فعال، ترافیک جادهای، صنعت و ساختوساز به کانون این مشکل تبدیل شدهاند. در حالی که سروصدای شهری ممکن است اجتنابناپذیر به نظر برسد، حتی متراکمترین و فعالترین مکانها نیز میتوانند اقداماتی را برای محدودکردن منابع آلودگی صوتی انجام دهند.
تأثیرات آلودگی صوتیبا وجود اینکه این نوع آلودگی تأثیراتی مشابه آلودگی هوا نداشته است اما سازمان بهداشت جهانی (WHO) آن را بهعنوان دومین عامل اصلی زیستمحیطی مشکلات سلامتی (درست بعد از آلودگی هوای ناشی از انتشار گازهای گلخانهای) در اروپای غربی معرفی کرده است،
هرچند اثر تکرار و تداوم سروصدا بر سلامتی کاملاً شناختهشده نیست، با این حال دانشمندان معتقدند که میتواند اثرات منفی مختلفی بر سلامتی جسم و روان داشته باشد. شایعترین مشکل سلامتی کاهش شنوایی ناشی از سروصدا (NIHL) است، قرار گرفتن در معرض صدای بلند همچنین میتواند باعث فشار خون بالا، بیماری قلبی، اختلال خواب، مشکلات تمرکز، تضعیف سلامت روان و استرس شود. کودکان و زنان باردار بیش از سایر گروهها تحت تأثیر این اثرات مخرب هستند زیرا پیامدهای بلندمدت این اثرات بر رشد کودکان هنوز مشخص نشده است.
راهکارهایی برای مبارزه با آلودگی صوتی در شهرهاموضوع آلودگی صوتی در شهرها موضوع پیچیدهای است زیرا سروصدا به یک منبع محدود نمیشود، بلکه از طیف وسیعی از منابع ناشی میشود. از آنجایی که منابع آلودگی صوتی و محیطهای صوتی متغیر با زمان هستند، باید از کنترلکنندههای تطبیقی برای پاسخ به فرکانس، دامنه و فاز متغیر با زمان منابع آلودگی صوتی استفاده کرد.
یک طبقهبندی برای کمک به درک ماهیت چندبعدی منابع آلودگی صوتی در شهرها وجود دارد که در ادامه چند مورد از آنها معرفی میشود.
کاربری ناسازگارمنظور از کاربری ناسازگار، مشاغل راهاندازی شده در یک مکان یا ساختمان است که منبع تولید سروصدا هستند، مشاغلی از جمله بازارها، رستورانها و مکانهای تفریحی میتوانند به دلیل وسایل نقلیه تحویل و تجهیزات تهویه استفاده از ماشینها و ابزارهای برقی و پخش موسیقی، در محیط اطراف خود آلودگی صوتی ایجاد کنند.
شهرها میتوانند از برنامههای منطقهبندی و سایر سیاستهای کاربری زمین، برای محدودکردن کاربریهای پر سروصدا استفاده کنند. برای مثال، ایالت واشنگتن در آمریکا مقرراتی را برای اعمال محدودیت از نظر سروصدا در مناطق خاص تعیین کرده است. موضوع دیگر، آلودگی صوتی ناشی از فعالیتهای سرگرمی است که نیاز به کنترل شهری، ایزوله کردن اماکن تجاری و ساختمانهای تفریحی و ایجاد محدودیت برای رویدادهای بزرگ در فضای باز دارد.
ساختوساز و صنعتفعالیتهای ساختوساز به دلیل استفاده از ابزار و تجهیزات سنگین مانند بولدوزر و اره و مته و کامیونهای حمل مصالح، بهویژه در ساعات ابتدایی صبح و شب منبع عظیم سروصدا و آلودگی صوتی هستند. دیگر فعالیتهای صنعتی نیز منبع دیگری از سروصدا هستند.
راهحلهای پیشنهادی برای کنترل این منابع آلودگی، اعمال محدودیت زمانی، تغییر مسیرها و محدودکردن استفاده از ماشینآلات در زمانبندی مشخص است. علاوه بر این، وقتی ساختوساز در نزدیکی محلهایی با کاربری حساس مانند بیمارستانها انجام میشود، شهرها میتوانند تجهیزات بیصدا یا با کمترین صدا را در اختیار سازندگان قرار دهند.
ترافیکترافیک مهمترین عامل ایجاد سروصدای پسزمینه در بیشتر مناطق شهری است. وسایل حملونقل منبع غیرقابل اندازهگیری آلودگی صوتی هستند و در این میان صدای کامیونها، اتوبوسها و ترامواها بسیار بیشتر از سایر وسایل نقلیه است.
راهحلهای کنترل این گروه از منابع آلودگی بسیار متنوع است، از اعمال محدودیت سرعت در شهرها، استفاده از سطوح جادهای که سروصدا را کاهش میدهند، کاشت درختان و گیاهان پیرامون منابع سروصدا تا رادارهایی برای تشخیص تخلفات آلودگی صوتی است. بهعلاوه، شهرداریها میتوانند از وسایل نقلیه عمومی و ترانزیت بیصدا مانند اتوبوسهای برقی و هیبریدی استفاده کنند و بر زمان تردد وسایل نقلیه خدمات پسماند نظارت داشته باشند. مقررات محلی نیز میتواند استفاده از بوق و آلارمهای خودرو را محدود کند.
حفاظت از فضای داخلی ساختمانهایکی از راههای مقابله با آلودگی صوتی این است که به جای تمرکز بر منبع آلودگی، از فضای داخلی ساختمانها محافظت شود که نقاط کانونی هستند و بیشتر تحت تأثیر آلودگی صوتی قرار دارند. سروصدا در فضاهای داخلی میتواند از منابع داخل ساختمان مانند سیستمهای تهویه، تجهیزات مکانیزه و برقی و سروصدای ساکنان ناشی شود یا تحت تأثیر منابع خارجی مانند ترافیک و مشاغل مجاور باشد.
برنامههای مقاومسازی صوتی پنجرهها در ساختمانهای مسکونی و تعیین استانداردهای ساختمانی (مثلاً ۵۵ دسیبل در روز و ۴۰ دسیبل در شب) و نظارت بر اجرای آنها میتواند راهی برای مقابله با آلودگی صوتی و آرامسازی فضای داخلی ساختمانها باشد. مسئولان شهری میتوانند برای تجهیزات مربوط به مقاومسازی صوتی مانند پنجرههای دوجداره و تهویه مکانیکی به ساختمانهای مسکونی نزدیک منابع آلودگی یارانه تخصیص دهند.
بعضی از شهرهای جهان برای مقابله با این مشکل، اقدامات مؤثری را انجام دادهاند که در ادامه به سه مورد اشاره میشود.
آنتورپشهر آنتورپ بلژیک آبنماهای جدیدی را در نزدیکی بزرگراههای پرتردد نصب کرده است تا به کاهش سروصدای ناشی از ترافیک آن کمک کند. این فوارهها که مجهز به پخشکننده صوت هستند، صدای آرامبخشی محیط طبیعی را تولید میکنند که به محافظت از ساکنان در برابر سروصدای بزرگراه کمک میکند.
آمسترداممقامات آمستردام تصمیم گرفتهاند با الگوبرداری از سیستم خیابانی نمایش سرعت که رانندگان را هنگام عبور از سرعت خود مطلع میکند و اکنون در بسیاری از نقاط جهان رایج است، برای مقابله با آلودگی صوتی از سیستمهای دیجیتالی مجهز به حسگرهای نویز استفاده کنند.
این سامانه دیجیتال نخستین سیستم از نوع خود در هلند بهشمار میرود و در روتردام نیز در حال فعالیت است. نمایشگرهای سیستمها با نوشتن اخطار «صدای خیلی بلند» هنگام عبور موتورسواران و رانندگان خودروها که با سر و صدای زیاد سکوت خیابانهای شهر را در هم میشکنند، به آنها هشدار میدهد.
بارسلوناشهرداری بارسلونا، چندین ناحیه شهری را به عنوان مناطق تحت فشار صوتی تعریف کرده است و بودجهای بالغ بر یک میلیون یورو را به این منظور اختصاص داد که برای عایق کردن و کاهش صدا در ساختمانها صرف میشود. هدف این کمکهزینه جایگزینی یا مناسبسازی پنجرهها در نمای اصلی ساختمانها و همچنین تعویض درها برای کاهش اثرات آلودگی صوتی در منازل است.
کد خبر 746783