به نقل از «فارس»

کریدور ترانزیتی ریلی جلفا-روسیه-اروپا در آستانه راه‌اندازی با محوریت ایران

تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۸۶۲۰۸

‌خبرگزاری فارس - سعید مؤذنی:‌ توسعه کریدورهای ترانزیتی کشور و تمهیدات ویژه برای صاحبان کالا از نظر تعرفه و ایمنی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای جذب صاحبان کالا و ‌رقابت سالم با کریدورهای منطقه‌ای است.

کشور ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی بر سر چهار راه ترانزیت دنیا و منطقه واقع شده است، ایران در میزبانی از کریدورهای شمال-جنوب و شرق-غرب نقش ویژه‌ای دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کشورهای تازه استقلال یافته شمال ایران و اطراف خزر، نیاز جدی به دسترسی به آب‌های آزاد برای صادرات و واردات دارند و در این حوزه ایران با دارا بودن 3 بندر کلیدی و استراتژیک امام خمینی (ره) و خصوصا چابهار و بندر شهید رجایی، امکان جذب کالای ترانزیتی ز‌یادی دارد.

بندر چابهار ایران به عنوان بندر اقیانوسی به آب‌های آزاد متصل است و با افزایش ظرفیت تخلیه و بارگیری همچنین ‌اتصال خط ریلی در آینده، یکی از کانون‌های بار منطقه برای کشورهای حاشیه خزر خواهد شد.

حال در این شرایط وظیفه ما تکمیل حلقه‌‌های مفقوده ترانزیتی در‌ کریدورهای منتهی به کشورمان و ایجاد مسیرهای جدید ترانزیتی در منطقه با ایجاد مشوق‌های جذاب است.

* راه‌اندازی ‌قطار کانتینری هلسینکی-ناواشیوا با محوریت ایران‌

یکی از این کریدورهای ترانز‌یتی ریلی که در همین ماه جاری راه‌اندازی شد،کریدور ترکیبی هلسینکیِ فنلاند-‌ناواشیوایِ هند با محوریت عبور از‌ روسیه و ایران است.

در راستای توسعه کریدورهای منطقه‌ای ریلی، یک محموله ریلی کانتینری شامل 32 دستگاه کانتینر 40 فوت در قالب دو قطار 16 کانتینری روز 21 خرداد 1400 از هلسینکی فنلاند حرکت کرد‌ و با عبور از قلمرو روسیه و آذربایجان، ‌صبح روز هشت تیر وارد آستارای ایران شد، این کانتینرها از آستارا تا رشت به دلیل نبود خطوط ریلی‌ از طریق کامیون حمل می‌شود و از ایستگاه راه‌آهن رشت، مجدداً این کانتینرها سوار بر قطار می‌شود و تا بندر شهید رجایی ادامه سیر خواهد داد، سپس از بندر شهید رجایی با کشتی به بندر ناواشیوای هندوستان منتقل خواهد شد. 

* کریدور مهم ریلی جلفا-روسیه-اروپا، مسیری که 30 سال مسدود است

یکی دیگر از این کریدورها، کریدور ریلی جلفا-روسیه-اروپا است که در سال‌‌های دور فعال بود اما به چندین دلیل‌ حدود 30 سال مسدود مانده است‌.

پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی که همسایه شمالی ایران محسوب می‌شد، شبکه‌های ریلی دو کشور از مرز جلفا به یکدیگر متصل بود، این اتصال بستری جهت انتقال کالاهای وارداتی و صادراتی پرحجم از این مرز به شمار می‌رفت، طوری که گذر سالانه 4 میلیون تن بار از راه‌آهن جلفا برآورد شده است

 پس از فروپاشی شوروی، با به وجود آمدن کشورهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان و بروز اختلافات آن ها بر سر تملک منطقه قره باغ، دو کشور مذکور راه‌آهن را به روی یکدیگر مسدود کرده و در نتیجه اتصال ریلی ایران-روسیه-اروپا نیز قطع شد.

به عقیده کارشناسان، با توجه با اتفاقات و تحولات اخیر که موقعیت ترانزیتی ایران را بیش از پیش در کانون توجه قرار داده ‌، لازم است ظرفیت های بالقوه در این حوزه مورد بازبینی مجدد قرار گیرد

* کارشناس حمل‌و‌نقل: بازگشایی راه‌آهن بین‌المللی جلفا ایران را رقیب‌ ترانز‌یت کانال سوئز می‌کند

علی ضیائی، کارشناس اقتصاد حمل و نقل، در این‌باره پیش از این به فارس گفته بود: کریدورهای گذرنده از ایران در دو دسته شمال-جنوب و شرق-غرب طبقه بندی می‌شوند‌، کریدور شمال-جنوب مختص ارتباط روسیه و کشورهای آسیای میانه به آب های آزاد جنوبی و کشورهای حوزه خلیج فارس بوده و کریدور شرق-غرب آسیا و در راس آن چین را به اروپا متصل می سازد.

به گفته وی، تنها محوری که در آن هر دو کریدور یاد شده بر یکدیگر منطبق می شوند، کریدور گذرنده از شمال غرب کشور است، در صورت بازگشایی مجدد راه‌آهن بین المللی جلفا، ترانزیت ایران در قامت رقیبی برای کانال سوئز ظاهر خواهد شد و کشتی‌هایی که از آسیای راهی اروپا می‌شوند می‌توانند به جای عبور از دریای عرب، تنگه باب المندب، دریای سرخ، کانال سوئز و دریای مدیترانه، از بنادر جنوبی ایران وارد خشکی شده و با سرعت به مراتب بیشتری از منطقه قفقاز به روسیه و سپس اروپا برسند، راه آهن جلفا بستر برقراری کریدور شمال-جنوب نیز خواهد بود.

* مدیرعامل راه‌آهن: مذاکره ریلی با ارمنستان/راه‌آهن جلفا-ارمنستان راه‌اندازی می‌شود

موضوع را از سعید رسولی، مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، پیگیری کردیم.

وی در این‌باره به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس می‌گوید: در کریدور شمال ـ جنوب، 3 شاخه شرق دریای خزر، شاخه میانی خزر و شاخه غرب دریای خزر را داریم.

رسولی ادامه داد: در شرق دریای خزر، مرز سرخس و اینچه‌برون ما فعال است و اتصال ریلی داریم و مبادله ریلی کالا آنجا به خوبی انجام می‌شود این در حالی است که با مشکلات شیوع کرونا مواجه هستیم اما ‌‌با نصب تونل‌های ضدعفونی، مرزهای ریلی را تمام‌وقت فعال نگه داشته‌ایم.

وی افزود: شاخه میانی دریای خزر، بندر امیرآباد است که به راه آهن متصل است و بندر کاسپین هم به زودی به بهره‌برداری خواهد رسید.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: شاخه غربی دریای خزر، در کشور ما 2 پایانه اصلی دارد؛ ‌یکی پایانه ریلی آستارا است که در حال حاضر از آنجا حمل ترکیبی داریم و تعاملات ریلی مناسبی با آذربایجان در حال انجام است و در سال 1400 به عنوان تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها، ‌قطار در این مسیر شروع به حرکت کرد.

رسولی می‌افز‌اید: مرز جلفا نیز در شاخه غربی دریای خزر قرار دارد، پس از اتفاقاتی که اخیرا در منطقه قفقاز رخ داد و صلحی که بین آذربایجان و ارمنستان به وجود آمد، جلفا، مجدداً کانون توجه شد، این کریدور مسیر بسیار خوبی است،‌ از جلفا به نخجوان وارد می‌شویم و از نخجوان دو شاخه‌ ریلی یکی به سمت باکو و یکی به سمت ایروان ارمنستان‌ است که می‌توان از این دو مسیر به سمت روسیه و یا به سمت اروپا ادامه داد.

وی توضیح داد: مسیر ریلی به سمت باکو، به دلیل خرابی‌هایی که رخ داده است‌ احتمالا بیش از 2 سال برای بازسازی زمان لازم دارد، اما مسیر ریلی به سمت ارمنستان بازسازی محدودی لازم دارد.

معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: اخیرا به همراه وزیر راه و شهرسازی سفری به ارمنستان داشتیم و از این خط ریلی بازدید کردیم ضمن آنکه با مسئولان راه‌آهن ارمنستان نیز در این‌باره دیدار و گفت‌‌وگو کردیم.

* امضای سند همکاری با رئیس راه‌آهن ارمنستان برای فعال‌سازی مسیر جلفا-ارمنستان

رسولی ادامه داد: در ارتباط با حمل و نقل ریلی‌ از این شاخه (جلفا-ارمنستان)، سندی را با رئیس راه آهن ارمنستان به امضاء رساندیم که در آنجا طرفین برای فعال کردن این شاخه و برقراری مجدد مبادلات ریلی در مسیر جلفا- نخجوان- ایروان-گرجستان-روسیه اعلام آمادگی کردند.

مدیرعامل شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران اظهار کرد: در حال حاضر هم همکاران ما با همتایان خود در راه‌آهن ارمنستان در حال مبادله اطلاعات هستند تا هر چه سریع‌تر از این شاخه بهره‌برداری شود.

‌رسولی همچنین پیش از این و در گفت‌وگو با دیگر رسانه‌ها در این‌باره ‌با اشاره به ظرفیت استفاده از بار موجود از مقاصد و مبادی هند و روسیه و همچنین چین، گفته بود: حجم مبادله کالا بین دو کشور روسیه و هند بسیار زیاد است و تقریبا 100 درصد این کالا از طریق دریا و با فاصله زمانی بالا و با مسافت طولانی حمل می‌شود از این رو، باتوجه به مسیرهای ریلی موجود در کریدور شرق-غرب و کریدور شمال-جنوب‌ کشور‌ و وجود پتانسیل‌ راه‌آهن‌‌ بندرعباس تا جلفا، رشت‌، امیرآباد و اینچه‌برون و سرخس، می‌توانیم بخشی از بار این مسیر را از اروپا به هند و بالعکس و هند به روسیه و بالعکس را به سمت شبکه ریلی کشورمان جذب کنیم و از راه‌آهن ایران عبور دهیم.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران سعید رسولی کریدور ریلی ترانزیتی معاون وزیر راه و شهرسازی شرکت راه آهن ترانزیت راه آهن ارمنستان روسیه اروپا کریدور شمال راه اندازی دریای خزر شمال جنوب شرق غرب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۸۶۲۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درباره رابطه ایران با گرجستان و ارمنستان!

جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر مساله قره باغ کوهستانی وگرجستان به تنهایی بر سر جدایی طلبی استان خودمختار اوستیای جنوبی (در مرکز کوههای قفقاز هم مرز با جمهوری اوستیای شمالی در داخل فدراسیون روسیه) و جمهوری خودمختار آبخازیا در ساحل دریای سیاه و دارای مرز زمینی در شمال با روسیه.

اشغال نظامی این دو قسمت از گرجستان و کمک به جدایی طلبان در اعلام استقلال در سال ۲۰۰۸،  و برقراری روابط دیپلماتیک با این دو جمهوری خودخوانده،موجب واگرایی جمهوری های قفقاز از مدار روسیه شده است. روسیه در راستای جلوگیری از گسترش ناتو بسوی شرقی از طریق گذر از دالان قفقاز از قلمرو گرجستان و جمهوری آذربایجان، دریای خزر و رسیدن به آسیای مرکزی و مجاورت با غرب چین، با چالشهای بزرگ و عمیقی روبروست که در راستای برپایی دوباره اتحاد شوروی و این بار در چارچوب اندیشه سیاسی «نئواوراسیاگرائی» و «دنیای روسی» است. 

ورود روسیه به بحران قره باغ پس از پیشروی نوامبر ۲۰۲۰  ارتش جمهوری آذربایجان با کمک‌های لجستیکی و تاکتیکی ترکیه (و بنابر گزارشهایی مساعدتهای گروههای تکفیری از سوریه) و باز پس گیری اراضی اشغالی قره باغ از ارمنستان، معادلات منطقه را بر هم زد.

ورود روسیه به مناقشه و فراخواندن هر دو جمهوری به امضای آتش بس در مقطع ورود نیروهای نظامی جمهوری آذربایجان در دهانه منطقه قره باغ در شهر شوشا، تمامی معادالات را بر هم زد و امضای موافقتنامه آتش بس که مفاد آن بنا به اظهار شخص پوتین توسط خود وی تنظیم شده بود نه تنها مساله را حل نکرد بلکه مشکلی بر مشکلات دیگر افزود.

استقرار ۲۰۰۰ نیروی مسلح پاسدار صلح روسی بیبن منطقه تماس و تعریف دالان لاچین(در حاکمیت جمهوری آذربایجان برای ارتباط ارامنه محاصره شده قره باغ با ارمنستان) و کریدور ترانزیتی در جنوب به موازات مرز با ایران (در حاکمیت ارمنستان) برای ارتباط خاک اصلی جمهوری آذربایجان (در شرق) با نخجوان(برونگان جمهوری آذربایجان) در غرب، معادله ای پیچیده و غیرقابل پیاده سازی را بوجود آورد.

بر اساس سند شورای امنیت سازمان ملل پس از برقرارری آتش بس بین دو جمهوری در ماه می سال ۱۹۹۴، امور حقوقی منازعه به گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری در اروپا سپرده شد که ریاست آنرا سه عضو دائم شورای امنیت(ایالات متحده، فرانسه و روسیه) بعهده داشتند. ورود روسیه به آتش بس سال ۲۰۲۰ و تهیه و تدارک مفاد موافقتنامه توسط شخص پوتین بدون مشارکت دو عضو ریاست گروه مینسک نتوانست به صلحی پایدار منتهی شود. 

دالان لاچین توسط ارتش آذربایجان ناکارامد شد و کریدور ترانزیت از خاک ارمنستان در پاسخ به کارشکنی های جمهوری آذربایجان برای ارتباط ۱۲۰ هزار ارمنی بومی ساکن در قره باغ با ارمنستان اجرایی نشد.

تنها نقشه (کروکی کذایی) در باره دالان و کریدور یاد شده از سوی سایت خبرگزاری روسی به نام «کامرسانت» بود که آتش فتنه را شعله ور کرد و بر  اشتیاق اردوغان برای تاسیس دالان به اصطلاح «زنگه زور» در قلمرو ارمنستان و سلب مالکیت و حاکمیت کریدور از ارمنستان و پیوند مستقیم زمینی «جهان ترک» از اروپا تا غرب چین افزود.

جهان روسی و جهان ترک در اینجا در شمال غربی ایران رو در روی هم قرار گرفتند که در نهایت با حمله روسیه به خاک اوکراین در آغاز سال ۲۰۲۲، روسیه را از قفقاز دور و موجب ترکتازی بیشتر اردوغان و علی اف شد. با هوشیاری دولت ارمنستان و پیگیری های جمهوری اسلامی ایران، فتنه کریدور به اصطلاح زنگه زور خاموش و ابتکار «چهارراه صلح» ارمنستان و تعریف «کریدور ارس» ایران، نقشه های پان ترکیستها را برهم زد و خواب آنان را آشفته کرد. 

محاصره قره باغ و ورود ارتش جمهوری آذربایجان به آن و عدم جلوگیری نیروهای حافظ صلح روسی از تعرض به ارامنه بومی ساکن در قره باغ، موجب کوچ اجباری آنان از سرزمین آبا و اجدادی به ارمنستان شد. ارمنستان با بحران ارامنه قره باغ و اسکان آنان روبروست و این مهم بر مشکلات دولت پاشینیان افزود. ناگزیر ارمنستان دست به اقدامات جدی در برابر متحد استراتژیک خود روسیه زد که بزعم ارمنستان از تعهدات خود عدول کرده بود.

بنابراین ارمنستان با اعلام ناکارآمدی همکاری در پیمان امنیت دسته جمعی بریاست روسیه خواستار خروج از پیمان شده است. همچنین ارمنستان با پیوستن به جرگه کشورهای عضو دادگاه بین المللی جنایات جنگی به نوعی در جبهه مقابل روسیه (در جنایتکار جنگی خواندن پوتین به علت حمله نظامی به اوکراین) قرار گرفته است. 

خروج ۲۰۰۰ نیروهای نظامی روسیه از قره باغ که در چارچوب تفاهمنامه آتش بس از سوی روسیه در منطقه برای نظارت بر آتش بس مستقر بودند، نشان دهنده ناتوانی روسیه در ایفای نقشی بود که خود برای حضور در منطقه قفقاز تدارک دیده بود.

این نیروها آن طور که گزارش شده برای بکارگیری آنان در جبهه جنگ اوکراین، موجب خلأ حضور روسیه در ارمنستان شده است، هر چند روسیه در دو منطقه اوستیای جنوبی و آبخازیا حضوری چشمگیر دارد. در همین برهه وزارت دفاع جمهوری آذربایجان در بیانیه‌ای از برگزاری رزمایش نیروی هوایی ارتش این کشور در منطقه نخجوان خبر داده است.

با پشتیبانی اتحادیه اروپا از سیاست خارجی ارمنستان در تجدید نظر عضویت ارمنستان در پیمان امنیت جمعی، به دلیل عدم ایفای نقش نیروهای پاسدار صلح روسی برای محافظت از ارامنه بومی ساکن در قره باغ در برابر محاصره طولانی مدت و حملات نظامیان آذربایجان، موجب خشم روسیه از ارمنستان شده است.درگیری های بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر مساله ارامنه قره باغ و حقوق قانونی آنان برای بازگشت به قره باغ و تامین امنیت آنان، تحدید حدود مرزهای بین المللی و برقراری صلح همچنان ادامه خواهد داشت. 

این نوع مرزبندی های سیاسی و انسانی در محدوده اتحاد شوروی که میراث شوم این دولت کمونیستی بوده است، قفقاز را همچنان درگیر خواهد کرد. جمهوری آذربایجان با تکیه بر روابط گسترده با ترکیه و اسرائیل، و ثروتهایی که از تولید  و صادرات انرژی بدست می آورد، در صدد تحمیل اراده خود بر ارمنستانی است که در شرایط دشوار اقتصادی و بی ثباتی سیاسی ناشی از بحران کوچ اجباری ارامنه قره باغ به خاک اصلی ارمنستان، روبروست.

ورود هند به صحنه قفقاز و تامین سلاح‌های دفاعی ارمنستان می تواند به تغییر موازنه نظامی ارمنستان با جمهوری آذربایجان  منجر شود و آمادگی فرانسه به همکاری با ارمنستان و در ابعاد نظامی-اقتصادی چهره قفقاز را دگرگون خواهد کرد.

در نهایت ارمنستان بدنبال یافتن همکاران و متحدانی است که در زیر ساخت‌های اقتصادی و بخش‌های تولیدی سرمایه گذاری کنند تا موجب افزایش اشتغال و تقویت بنیه اقتصادی این کشور شود. ناگفته پیداست که روابط ایران و ارمنستان بسیار دیرپاست ولی بدون بهبود روابط ایران با گرجستان، قلمرو ارمنستان برای ایران بن بستی بیش نیست.  

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899481