اثرات مصوبه منع تغییر رشته در کارشناسی ارشد
تاریخ انتشار: ۲۲ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۵۰۸۳۷۸
به گزارش صدای ایران، جامعه دانشگاهی کشور در سه روز گذشته در فضای مجازی و رسانه های رسمی با مصوبهای مواجه شدند که حاکی از "لغو پذیرش دانشجو در رشتههای غیرمرتبط" برای مقطع کارشناسی ارشد بود؛ مصوبهای که در این چند روز فضای مجازی را به نوعی به صحنه مجادله کلامی اکثریت مخالف و اقلیت موافق این تصمیم بدل کرده بود.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در پی رسانه ای شدن این مصوبه که با امضای محمدرضا آهنچیان مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزش عالی منتشر شده بود، بخشی از فضای مجازی صحنه بحث و جدل موافقان و مخالفان مصوبهای بود که بر اساس آن از سال ۱۴۰۱، صرفا دانشجویانی میتوانستند در کنکور مقطع کارشناسی ارشد شرکت کنند که رشته کارشناسی آنها متناسب با رشتهای باشد که آزمون آن را میدهند. تصویری که از این نامه دست به دست میشد حاکی از این بود که این نامه دهم تیر ماه و توسط محمدرضا آهنچیان، مدیرکل دفتر برنامهریزی آموزش عالی به مدیران کارگروههای تخصصی گسترش و برنامهریزی آموزش عالی ابلاغ شده است.
انتشار این نامه، موجی از واکنشها را در پی داشت. دانشجویان بسیاری در فضای مجازی نسبت به این تصمیم واکنش نشان دادند و به سرعت کمپینی برای درخواست لغو آن به راه افتاد. بسیاری از دانشجویان مخالف این مصوبه این طور عنوان می کردند که در دوران کارشناسی متوجه شدهاند به رشته تحصیلی خود علاقمند نیستند و تصمیم داشتند برای کارشناسی ارشد رشتهای که به آن علاقه دارند را انتخاب کنند. برخی دیگر نیز می گفتند که به اجبار خانواده رشتههای دبیرستان و دانشگاه را انتخاب کردهاند و مقطع کارشناسی ارشد تنها فرصت آنها برای تحصیل در رشته مورد علاقهشان است. عدهای نیز چهرههای علمی شاخصی را معرفی کردند که در دوران تحصیلشان رشتههای مختلفی را خواندند و نهایتا در یکی از آنها به موفقیتهای چشمگیری دستیافتند.
در این میان، برخی از فارغالتحصیلان و دانشجویان رشتههای علوم انسانی نیز معتقد بودند چنین مصوبهای باعث میشود فارغالتحصیلان کارشناسی رشتههای مهندسی، علوم انسانی را برای مقطع ارشد انتخاب نکنند و به قول آنها علوم انسانی از نگاه "مهندسیزده" آنها در امان بماند.
یکی از این دانشجویان نیز در پاسخ به دانشجویی که در صفحه شخصی خود نوشته بود: "علاقه و انگیزه دانشجویانی که مدرک کارشناسی آنها نامرتبط است باعث میشود در مقطع کارشناسی ارشد حتی گاهی بهتر از بقیه عمل کنند"، نوشته است که "فرصت محدود کارشناسی ارشد نمیتواند باعث شود این دانشجویان بر مباحث علوم انسانی و اجتماعی مسلط شوند."
برخی استادان دانشگاه نیز نسبت به این مصوبه واکنش نشان دادند و آن را نشانه سلطه مدیران دولتی بر سرنوشت و آینده دهها هزار جوان دانستند. دکتر محمود بهمنآبادی، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف یکی از این استادان است در خصوص این مصوبه که روز گذشته خبر لغو آن منتشر شد، به ایسنا گفت: به نظر من این مصوبه، یک مصوبه افراطی بود که دولت نمیتوانست در پایان دوره خود آن را منتشر کند و به نوعی دانشجویان را به وضعیتی دچار کند که نتوانند در خصوص آینده خود برنامهریزی کنند.
رئیس کمیته علمی المپیاد فیزیک ادامه داد: تصور ما در برگزاری دورههای المپیاد این بود که میتوانیم چنین حکمی را برای المپیاد هم داشته باشیم که کسانی که علاقمند به فیزیک یا ریاضی هستند، وقتی در المپیاد این دو رشته شرکت کنند که بخواهند در دانشگاهها نیز در همین رشتهها ادامه تحصیل دهند. چنین حکمی، عواقبی را به دنبال خود میآورد مثلا افرادی که نمیخواستند در دانشگاه ریاضی یا فیزیک بخوانند قطعا در المپیادها شرکت نمیکردند.
وی ادامه داد: وجه مثبت این حکم این بود که افراد علاقمند به این رشتهها در المپیادها شرکت میکنند اما وجه منفی آن این بود که تعداد بسیار زیادی از دانش آموزان مستعد به سراغ المپیادهای ریاضی و فیزیک نمیآمدند. ممکن بود دانشآموزی به فیزیک علاقمند باشد اما بخواهد در رشتهی دیگری ادامه تحصیل بدهد. او میتوانست از توانمندیای که در مسیر مطالعه برای المپیاد فیزیک کسب کرده است در حوزه دیگری استفاده کند. به نظر من این مصوبه در صورت ابلاغ در حوزه بسیار گسترده آموزش عالی عواقب بدی خواهد داشت که دوستان به آن توجه نکردهاند. این نخستین بار است که قرار است مصوبهای دانشجویان را مجبور کند که ادامه تحصیلشان در رشتهای باشد که در کارشناسی خواندهاند. دانشجویان به دلیل عدم علاقه به رشته کارشناسی آن را تغییر می دهند
استاد دانشگاه صنعتی شریف با طرح این پرسش که «افرادی که چنین موضوعی را مصوب کردند چه کسانی هستند و دلایل آنها برای این کار چیست؟» بیان کرد: تا این دلایل اعلام نشود، آنها با مقاومت دانشگاهها برای اجرای این مصوبه مواجه میشوند. بهترین افراد برای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد، دانشجویانی هستند که به رشته خود علاقمندند. در صورت ابلاغ و اجرای این مصوبه ممکن است افرادی که علاقمند نیستند وارد رشتههای مختلف مقطع کارشناسی ارشد شوند.
بهمنآبادی خاطرنشان کرد: زمانی که معاون دانشجویی دانشگاه شریف بودم بارها دیدم که دانشجویانی در دانشگاه اصلا به رشته خود علاقه نداشتند و میگفتند به اجبار خانواده این رشته را انتخاب کردهاند! وضعیت ناهنجاری برای برخی از این دانشجویان پیش میآمد که نهایتاً به مرکز مشاوره دانشگاه ارجاع داده میشدند. در دانشگاه، وقتی فردی که به رشته خود علاقمند نبود، به سراغ رشته مورد علاقهاش رفت، نمرههای بسیار خوبی در رشته جدیدش به دست آورد و از لحاظ روحی نیز در وضعیت مناسبی قرار گرفت.
وی با بیان این که «درست است که دانشگاهها پیش از انتخاب رشته برای دانشآموزانی که به تازگی کنکور دادهاند جلسات توجیهی میگذارند اما آیا با این جلسات، افراد به آشنایی کامل با رشتههای مختلف دست مییابند؟» افزود: من فکر میکنم این مصوبه، در صورت ابلاغ و اجرا نه تنها مشکلات گذشته را برطرف نمیکند بلکه معضلهای جدیدی را اضافه میکند. در گام اول، دانشآموزان بدون هیچ شناختی از رشتهها و علایق خود وارد دانشگاه میشوند و به مرور خوب و بد را میفهمند. باید به این نکته هم توجه کرد که آمار وزارت علوم از تغییر رشته دانشجویان چند درصد است؟ آیا نتایج این تغییر مثبت بوده است یا خیر؟ اگر این تغییر رشته آثار خوبی داشته است چرا میخواهیم با این مصوبه آن تاثیرات را از بین ببریم؟ مصوبه عدم امکان تغییر رشته در کارشناسی ارشد خطرناک است
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: چنین تصمیمگیریهایی خطرناک است. در خوشبینانهترین حالت به نظر میرسد تصویب و ابلاغ کنندگان هیچ کار میدانی برای تهیه، ابلاغ و احتمالا اجرای این مصوبه انجام ندادهاند و براساس تصورات ذهنی خود این مسائل را مطرح کردهاند. ممکن است که برخی دلایل برای تصویب چنین قانونی صحیح باشد اما اغلب آنها نادرست است و معایب این طرح بیش از مزایای آن است. با چنین مصوبهای، راه پیشرفت برای بسیاری از دانشجویان مستعد بسته میشود. همین موضوع منجر به افزایش مشکلات روحی روانی دانشجویان میشود.
بهمنآبادی در پایان بیان کرد: چنین مصوباتی، مصوبات شفاف و واضحی نیست. نکات زیادی دارد که باید شفاف شود. من نگرانم قانونی برای دانشجویان وضع شود، که قابلیت اجرایی شدن هم نداشته باشد و نهایتا با مصوبات دیگری به دنبال حل مشکلات آن باشند که در آخر هم موجب هرجومرج و سردرگمی میشود.
به گزارش ایسنا، علاوه بر دانشجویان و استادان دانشگاه، این مصوبه، صدای نایب رئیس کمیسیون آموزش مجلس را هم درآورد. احمد نادری، با انتشار توییتی از این تصمیم انتقاد کرد و آن را موجب نارضایتی عمومی دانست. مصوبه عدم امکان تغییر رشته در کارشناسی ارشد ضربه ای به تحصیلات تکمیلی است
در همین حین، گروهی از دانشجویان با انتشار بیانیهای اعلام کردند چنین مصوبهای، آسیب جدی به تحصیلات تکمیلی میزند و سرخوردگی عمیقی میان دانشجویان ایجاد میکند. آنها در بیانیه خود نوشتند: این تصمیم و تمایل به مرزبندیهای سفت و سخت میان رشتههای تحصیلی با ضرورت مطالعات بینرشتهای در تناقض است. ضرورتی که امروز در سایر دانشگاههای جهان نیز به خوبی درک شده است.
موج مخالفتها در فضای مجازی و پیگیری این اعتراضها از سوی ایسنا، سازمان سنجش را نیز به واکنش واداشت و سخنگوی این سازمان دو روز پیش در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد تا زمانی که این مصوبه در شورای سنجش و پذیرش بررسی و تصویب نشود قابل اجرا نیست.
روز گذشته نیز دو واکنش در خصوص این مصوبه رسانه ای شد،نخست محمدرضا آهنچیان مدیرکل برنامهریزی آموزش عالی با ارسال نامهای به معاونان آموزشی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی که نسخه ای از آن در اختیار ایسنا قرار گرفت، در خصوص مصوبه تغییرات احتمالی آزمون کارشناسی ارشد در رشتههای مرتبط، اعلام کرد: تصمیمگیری درباره تغییر در رشتههای مرتبط برای داوطلبان ورود به دوره کارشنارسی ارشد، به انجام مطالعات و بررسیهای بیشتر موکول شده است.
در واکنش دوم نیز، عصر روز گذشته دکتر علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم در خصوص شرط اجرای مصوبه "ممنوعیت پذیرش دانشجوی ارشد از رشته های غیرمرتبط" با تاکید بر اینکه هیچ تغییری در پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد امسال نداریم، گفت: مصوبه "ممنوعیت پذیرش دانشجوی ارشد از رشته های غیرمرتبط" به شرط بررسی کارشناسی و تصویب در شورای سنجش و پذیرش اجرایی است.
برای بررسی ابعاد این مصوبه در روزهای گذشته ایسنا در نظر داشت علاوه بر انعکاس نظرات مخالفان این تصمیم، دلایل موافقت مسئولان وزارت علوم با چنین مصوبهای را نیز منتشر کند اما از مسئولان این وزارتخانه فردی حاضر به گفتوگو نشد! به نظر میرسد اعلام ناگهانی این مصوبه بدون ذکر ضرورت آن و سپس لغو آن با این توجیه که "نیاز به مطالعات و بررسیهای بیشتر است"، صرفاً موجب تشویش اذهان جامعه دانشگاهی شد، که امید است این مساله به منزله تلنگری برای مسئولان باشد تا پیش از اعلام تصمیماتی چنین مهم ابعاد آن را در نظر بگیرند و پیش از تصمیمگیری، از مشورت با متخصصان امر غافل نشوند.
منبع: صدای ایران
کلیدواژه: تغییر رشته در کارشناسی ارشد تغییر رشته کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزش عالی مقطع کارشناسی ارشد اجرای این مصوبه چنین مصوبه ای علوم انسانی دانشگاه ها تغییر رشته تصمیم گیری فضای مجازی روز گذشته رشته ای رشته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۵۰۸۳۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی سلامت روحی و روانی در رشتههای علوم انسانی
وزیر علوم در نشست پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه علامهطباطبائی با بیان اینکه سلامت روحی و روانی در رشتههای علوم انسانی بررسی میشود، گفت: باید نخبگان را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم.
به گزارش وزارت علوم، نشست پرسش و پاسخ دانشجویان و نمایندگان تشکلهای دانشجویی دانشگاه علامهطباطبائی با حضور محمدعلی زلفیگل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و به دعوت بسیج دانشجویی دانشگاه علامهطباطبائی عصر دیروز (دوشنبه) در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس مرکزی این دانشگاه برگزار شد.
در ابتدای نشست نمایندگان انجمنهای علمی دانشجویی، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل و بسیج دانشجویی ضمن بیان درخواستهای خود در حوزههای مختلف آموزشی، پژوهشی و دانشجویی، مطالبی را بیان کردند.
وزیر علوم در این نشست با یادآوری تعطیلی دانشگاهها دردوران کرونا گفت: یک سال نخست مسئولیت من در وزارت علوم، همهگیری کرونا بود و خوابگاههای خودگردان و سلف سرویس دانشگاههای مختلف شرایط مناسبی نداشت و مجبور به بازسازی زیرساختها شدیم. در این شرایط فعال کردن مجدد تشکلهای دانشجویی دشوار و زمانبر بود. دانشگاهها در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از نظر نشاط سیاسی، فعال بودند و حضور مسئولان در دهه فجر و ایام انتخابات این موضوع را تایید میکند.
وی در ادامه به راهاندازی سامانه فرنما برای ثبت فعالیتهای فرهنگی اشاره و اظهار کرد: برای اطلاع دقیق از فعالیتهای فرهنگی این سامانه را تاسیس کردیم که بر اساس آن امروز دقیق میتوانیم بگوییم، دانشگاه علامهطباطبائی در سال ۱۴۰۲ در مجموع هزار و ۳۰۰ فعالیت فرهنگی داشته است. همچنین در ارزیابی روسای دانشگاهها فعالیتهای فرهنگی ثبت شده بر اساس سامانه فرنما معیار مهمی است و از روی همین سامانه کارنامه فرهنگی برای دانشجویان صادر میشود.
تولید علم باید برونداد داشته باشد
زلفیگل با اشاره به اهمیت انجمنهای علمی، خاطرنشان کرد: برگزیدگان جشنواره بینالمللی حرکت و جشنواره رویش به عضویت بنیاد ملی نخبگان در میآیند و از مزایای آن بهرهمند میشوند. روند جذب افراد نخبه و مستعد در دولت و دستگاههای اجرایی نیز تسهیل شده است. تولید علم باید برونداد داشته باشد. تولید مقاله، کتاب، اختراع و دستاوردهای علمی یا هنری یکی از این بروندادها است و استادان باید برخی از این بروندادها را داشته باشند.
وی ادامه داد: این موضوع در آییننامه ارتقای جدید استادان و اعضای هیات علمی که در حال تدوین است، قید شده است که استاد میتواند به هر شکلی دستاورد علمی خود را نشان دهد و فقط مقاله مد نظر نیست. کاربردی بودن مقالات را نیز در نظر داریم؛ به همین دلیل مقالات بنیادین ۷ امتیاز، مقالاتی که نیازی از جامعه رفع کنند، ۱۴ امتیاز برای ارتقای استادان خواهد داشت.
وی افزود: فردی که رسالههای بنیادی داشته باشد به اندازه حقوق استاد پایه یک پژوهانه دریافت میکند، فردی که رسالههای کاربردی دارد دو برابر و فردی که رساله فناوری داشته باشد، سه برابر حقوق استاد پایه یک پژوهانه میگیرد. استادان ارتباط با صنعت نیز به صورت ویژه تشویق میشوند. همچنین از علوم نوظهور و نوپدید مانند هوش مصنوعی در حد توان حمایت مالی میکنیم.
وزیر علوم درباره مطالبه دانشجویان در خصوص قانون حمایت از خانواده و ایجاد خوابگاههای متاهلی گفت: در همه دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هزار واحد خوابگاه متاهلی داشتیم ولی ما در مدت مسئولیت، ۳۵۰ واحد اضافه کردیم، ۳۲۰۰ واحد تا آخر سال نیز اضافه میشود که احداث ۲۶۰۰ آن شروع شده است. ساخت خوابگاه بودجه میخواهد. یکی از این کارها طرح تهاتر و مولدسازی است. به دانشگاهها اجازه داده شده است املاکی که دارند را تغییر کاربری دهند و از آنها برای ساخت خوابگاههای متاهلی استفاده کنند. ما پول نداریم و سازمان برنامه به ما اعتبار نمیدهد ولی سرمایه و امکانات بدون استفادهای که داریم را میتوانیم به گونهای دیگر مورد استفاده قرار دادیم.
بر اساس قانون ما را مواخذه کنید
وی در ادامه نشست به دانشجویان پیشنهاد کرد انتقادهای خود را از وزارت علوم در چارچوب قانون بیان کنید. بر اساس قانون ما را مورد ارزیابی قرار دهید. به طور مثال بگویید چرا رتبه علمی کشور کاهش پیدا کرده است.
۷۵ اقدام جدید در وزارت علوم انجام شد
وی در ادامه نشست به بیان اقدامات انجام شده در وزارت علوم و ایجاد ۷۵ اقدام جدید، پرداخت و خاطرنشان کرد: افزایش پایههای تشویقی استادان به ۶۰ پایه، بورسیه رتبههای برتر کنکور هر سال و المپیادیها، تعیین کارانه (جهش علمی) بر مبنای عملکرد، اختصاص پژوهانه به استادانی نو استخدام، اختصاص پژوهانه برای دانشمندان یکدرصد و دودرصد، قید شدن پژوهانه جامع در برنامه توسعه هفتم، تخصیص ۱۵ درصد بودجه کل دانشگاه برای فعالیتهای پژوهشی و پنج درصد برای فعالیتهای فرهنگی، راهاندازی بورسیه صنعت با همکاری صنایع، حمایت از مجلات تحت نمایههای بینالمللی، تاسیس صندوق عالی عتف از جمله این فعالیتها است.
وزیر علوم به راهاندازی سامانه نظام ایدهها و نیازها (نان) اشاره کرد و گفت: تا امروز بیش از ۱۵ هزار نیاز در این سامانه ثبت شده و استادانی که روی رفع نیازهای ثبت شده در این سامانه کار کنند، پژوهانه دریافت میکنند. برای حمایت از پژوهشگران نیز سامانه پژوهشگران مستقل را راهاندازی کردیم که بتوانند از مزایای بیمه و حقوق بهرهمند شوند. سامانه دانا (درگاه آشنایی با نخبگان و آیندهسازان) نیز تاسیس شد تا همه دانشمندان در این سامانه صفحه خانگی داشته باشند و دستاوردهای علمی و مقالات خود را در این صفحه ثبت کنند. پژوهانه بر این اساس و روزآمد بودن صفحه به آنها تعلق میگیرد.
عملیات وعده صادق دستاورد دانشآموختههای دانشگاهها بود
وی همچنین با تجلیل از اقدامات عالمان و مدیران پیشین وزارت علوم گفت: عملیات وعده صادق دستاورد دانشآموختههای دانشگاهها بود و شهید طهرانی مقدمها، شهید شهریاریها و شهید احمدی روشنها در همین دانشگاهها آموزش دیدهاند، باید قدردان وزیران و دانشمندان پیشین باشیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه را نهاد انسان ساز دانست و گفت: در این راستا فعالیت فرهنگی را توسعه دادیم. از دانشجویان برای برگزاری برنامههای مختلف استفاده میکنیم، اعتبارات فرهنگی را برای تشکلهای دانشجویی افزایش میدهیم. برای نخستین بار مرکز علوم انسانی را در وزارت علوم تاسیس کردیم و بخشی از ماموریت تحول در علوم انسانی به این مرکز محول شده است.
وی با تاکید بر اهمیت سلامت جسمی و روحی انسانها گفت: سلامت روحی و روانی در رشتههای علوم انسانی بررسی میشود و اگر به این رشتهها بی توجهی شود، در راستای سلامت روحی و روانی جامعه به خوبی گام برنداشتهایم. باید نخبگان را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم. در بسیاری از کشورها نخبگان داخلی به رشتههای علوم انسانی هدایت میشوند و برای رشتههای علوم پایه از نخبگان خارجی کمک گرفته می شود.
وزیر علوم در پایان این نشست از دانشجویان خواست راهکارهای جدید خود را برای اداره بهتر آموزش عالی ارائه دهند.