ارتقای کلاس صنعت نفت ایران با مگاپروژه گوره - جاسک
تاریخ انتشار: ۳ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۱۹۲۵۰
خبرگزاری آریا -
ساخت و بهره‌برداری از مگاپروژه خط لوله انتقال نفت گوره – جاسک برای ایران مجموعه‌ای از اهداف امنیتی، اقتصادی و توسعه‌ای را در بردارد که در شرایط کنونی شاید ابعاد امنیتی بر ابعاد اقتصادی و توسعه‌ای برتری داشته باشد، چه اینکه ایران هم‌اکنون تنگنایی به لحاظ اقتصادی و فنی برای صادرات نفت‌خام از تأسیسات خارک در خلیج‌فارس به بازارهای جهانی ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این مسئله اما ضرورتاً نمی‌تواند برای منطقه و کشورهای همسایه حاوی پیام‌های اطمینان‌بخش و اعتمادساز باشد و چه‌بسا برخلاف آن هم عمل کند. این مهم در بعد بین‌المللی البته متفاوت است.
از منظر کلان و بدون ملاحظات خاص سیاسی، هرچه راه‌های انتقال انرژی در سطوح مختلف متعددتر و متنوع‌تر باشد، به همان میزان امنیت انرژی جهانی بیشتر تأمین می‌شود. به‌طور طبیعی بازیگران و فعالان صنعت نفت در جهان از خط لوله گوره - جاسک باید استقبال کنند. این استقبال زمانی معنا می‌یابد که خط لوله کنونی برای تأمین امنیت انرژی جهان و در صورت بروز چالش امنیتی در خلیج‌فارس و تنگه هرمز، برای انتقال نفت نه‌تنها ایران، بلکه نفت کشورهایی همچون عراق به‌کار گرفته شود.
اما فارغ از ملاحظات امنیتی، مگاپروژه گوره - جاسک برای صنعت نفت ایران به لحاظ فنی - مهندسی و مدیریت اجرای پروژه‌های کلان، راهبردی به شمار می‌آید و شاید به این خاطر باید اذعان کرد که کلاس و رتبه صنعت نفت ایران با اجرای این پروژه در ابعاد فنی - مهندسی و مدیریت پروژه ارتقا یافت. در نگاه نخست، این پروژه در شرایطی اجرا شد که ایران شدیدترین و سخت‌ترین تحریم‌های نفتی را تجربه کرد.
حضور شرکت‌های ایرانی در مراحل مختلف طراحی و اجرا، سرعت اجرای طرح با توجه به حجم کار و وسعت جغرافیایی و طولانی بودن مسیر طرح، استفاده از تجهیزات و تأسیسات ساخت داخل در مراحل مختلف ساخت خط لوله و تأسیسات مستقر در پایانه جاسک و مواردی از این دست، سبب ارتقای سطح دانش فنی و مهندسی در صنعت نفت و شرکت‌های سازنده اقلام و تجهیزات طرح شده است و این مسئله توان رقابتی شرکت‌های ایرانی را در بخش‌های مختلف افزایش داده و راه را برای حضور در دیگر پروژه‌ها در داخل و حتی خارج از کشور فراهم ساخته است.
این مسئله همچنین راه مشارکت شرکت‌های ایرانی را در پروژه‌های مشابه با شرکت‌های مطرح بین‌المللی آسان می‌کند.
استفاده از لوله‌هایی با قطر 42 اینچ (106 سانتی‌متر) با طول 1000 کیلومتر، احداث پنج تلمبه‌خانه، 10 پست برق، حدود 300 کیلومتر خط انتقال نیرو و دو ایستگاه توپک‌رانی در طول 1000 کیلومتر خط انتقال و احداث واحد اندازه‌گیری، یک ایستگاه توپک‌رانی و سپس تأسیسات بارگیری نفت خام که اساس آن شامل سه گوی شناور، سه دستگاه میترینگ، شش خط لوله زیردریایی 36 اینچ (در مجموع به طول 36 کیلومتر) است، همچنین حوضچه آرامش و اسکله پشتیبانی و خدماتی و احداث 20 مخزن با مجموع حجم 10 میلیون بشکه ذخیره‌سازی نفت‌خام، بخش‌های مختلف این مگاپروژه است که از اهمیت فنی و مهندسی بالایی برخوردار است و می‌تواند این پروژه را در حد استانداردهای بین‌المللی قرار دهد.
ایجاد تأسیسات پایین‌دستی شامل پتروپالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها و بخش‌های جمعی و پشتیبانی در پایانه جاسک، به‌طور طبیعی هم ابعاد پروژه را گسترش می‌دهد و هم ساحل مکران را به سومین حوزه توسعه‌ای و صنعتی برای کشور پس از خوزستان و پارس‌جنوبی تبدیل می‌کند، اما نکته پایانی اینکه خط لوله گوره - جاسک و تأسیسات صادراتی مکران زمانی اهمیت واقعی و راهبردی خود را پیدا و ایجاد آن را به لحاظ اقتصادی و توسعه‌ای توجیه‌پذیر می‌کند که ایران از ظرفیت کنونی تولید یعنی 4 میلیون بشکه در روز فراتر رفته و به سطح تولید بیش از 6.5 میلیون بشکه برسد.
این به‌معنای ناتوانی تأسیسات کنونی صادراتی در خلیج‌فارس برای صادرات بیش از 2.5 میلیون بشکه نیست.
افزایش تولید با محوریت افزایش ضریب برداشت نفت، ظرفیت جدیدی را برای صنعت نفت ایجاد می‌کند که قادر است تأسیسات صادراتی ایران خارج از خلیج‌فارس و به‌طور خاص جاسک را فعال کند. با ظرفیت کنونی صادرات نفت، جز مسائل امنیتی که در مورد آن سخن رفت، فعالیت تأسیسات صادراتی در مکران، از توجیه اقتصادی و فنی برخوردار نیست. بر این مبنا و با فراهم شدن زمینه صادراتی جاسک در مکران، طرح راهبردی افزایش تولید نفت و شکست طلسم 40 ساله تولید نفت در سطح 4 میلیون بشکه باید عملیاتی شود، بنابراین اهمیت و جایگاه واقعی خط لوله گوره - جاسک را باید در آینده و خارج از چارچوب‌های امنیتی و سیاسی جست‌وجو کرد.
علیرضا سلطانی
روزنامه‌نگار و کارشناس اقتصاد سیاسی
منبع: روزنامه همشهری
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: میلیون بشکه خلیج فارس توسعه ای صنعت نفت خط لوله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۱۹۲۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ارتباط با صنعت؛ پر ادعا اما بی‌سازوکار/ وزارت علوم از متخصصین در تصمیم‌گیری‌ها استفاده کند
رضا قائد رحمتی عضو هییت علمی دانشگاه لرستان در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دانشگاه ایسکانیوز درباره نقش دانشگاه‌ها در تحقق شعار سال ۱۴۰۳ اظهار کرد: دانشگاه‌ها در زمینه تولید و تجاری‌سازی موثر هستند؛ اما متاسفانه سازوکارهایی که در ادارات تعریف می‌شود، سبب می‌شود که پژوهشگران نتوانند در زمینه تولید مشارکت کنند.
بیشتر بخوابید:
جلب اعتماد صنایع مهم‌ترین مشکل پژوهشگران است
وی افزود: برای مثال ما در پروژه‌هایی که داشته‌ایم، مجبور بودیم سازوکارهای اداری بسیاری را بگذرانیم. این موضوع دلگرمی را از پژوهشگران می‌گیرد. البته اگر سازوکارها به درستی تعریف شوند، دانشگاه‌ها می‌توانند موثر باشند و برای پژوهشگران هم دلگرمی ایجاد شود. سیاست‌های فعلی دانشگاه‌ها در جهت تحقق شعار سال ۱۴۰۳ و رقم خوردن جهش تولید نیست. سیاست‌ها مجموعه سازوکارهای غلط و عدم استفاده از افراد مطلع و آگاه به کار است.
قائد رحمتی با بیان این که فرونشست مشکلی است که هم‌اکنون گریبانگیر بخش‌های گسترده‌ای از کشور است، خاطرنشان کرد: با توجه به اطلاعاتی که از حوزه فعالیت خودم دارم می‌توانم بگویم که در زمینه اکتشاف مواد معدنی کارهای بسیاری می‌توان انجام داد و متخصصان متعددی در دانشگاه‌های مختلف کشور حضور دارند که می‌توانند مشکلات صنعت و جامعه را حل کنند. مشکلی که وجود دارد این است که سازوکاری نیست و افرادی که در این زمینه تصمیم‌گیرنده هستند، متخصص نیستند.
عضو هییت علمی دانشگاه لرستان گفت: متاسفانه اغلب کارها به گونه‌ای تعریف می‌شود که پژوهشگران در تصمیم‌گیری‌ها حضور ندارند و تخصص‌ها هدر می‌روند. در سطح کلان برای رشد صنعت ادعاهایی می‌شود؛ اما در عمل به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که افراد متخصص مشارکت چندانی در امور ندارند. برای مثال یک دستگاه، پروپوزال یا طرحی را تعریف می‌کند؛ اما افرادی که طرح را تعریف می‌کنند، متخصص نیستند و طرحی که تعریف می‌کنند کلی است و منابع و هزینه‌ها را هدر می‌دهد.
قائد رحمتی درباره راهکارهای حل مشکلات صنعت و جامعه اظهار کرد: راهکار این است که وزارت علوم در حوزه ارتباط با صنعت برنامه‌ریزی کند. به طوری که از افراد متخصص استفاده کرده و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس تخصص‌ها باشد.
گفتنی است؛ تخصص قائد رحمتی ژئوفیزیک اکتشافی است و در زمینه اکتشاف مواد معدنی فعالیت می‌کند. پروژه اخیر وی در سال ۱۴۰۲، پیش‌بینی و پایش فرونشست دشت سیلاخور در حد واسط شهرستان درود و بروجرد بوده است. در این پروژه، میزان و نرخ فرونشست این منطقه بررسی شده است.
وی در این زمینه گفت: دشت سیلاخور دشت مهم و استراتژیکی در منطقه است و لازم بود که فرونشست در این دشت شناسایی شود. استانداری پروژه‌ای را در استان لرستان تعریف کرده بود. ما گفتیم که هر بخش استان باید به صورت جداگانه بررسی شود. در این پروژه از متدهای روز استفاده کردیم. با استفاده‌های از داده‌های راداری می‌توان با هزینه کم مناطق گسترده‌ای را شناسایی کرد.
عضو هییت علمی دانشگاه لرستان افزود: بررسی کردیم که فرونشست این منطقه تا چه حد با آب‌های زیرزمینی ارتباط دارد. در این راستا، میزان ورودی و خروجی اب‌های زیرزمینی را بررسی کردیم. نتایج پژوهش نشان داد که فرونشست زمین در مناطقی که برداشت آب‌های زیرزمینی افزایش داشته، شدیدتر بوده است. نقشه فرونشست از منطقه تهیه کرده و به استانداری ارائه دادیم.
انتهای پیام/
مدارس شهرستان مهر فردا غیرحضوری است