خروش بیآبی از ایران عراق، سوریه و لبنان تا مصر و سودان
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۷۵۷۳۷
کمبود آب منطقه خاورمیانه را فرا گرفته است. از خوزستان ایران گرفته تا عراق، سوریه، لبنان و مصر همه درگیر مشکلیاند که علاوه بر کاهش بارندگی سیاستهای داخلی و خارجی نیز در آن دخالت دارند.
به گزارش «انرژی امروز» از دویچه وله، موج گرما در خاورمیانه به بیآبی در برخی مناطق دامن زده است. هفتههاست که در ایران، عراق و شبهجزیره عربستان دما تا ۵۳ درجه سانتیگراد بالا میرود و تنها شبها کاهش یافته و بهندرت به زیر ۳۰ درجه میرسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قطع برق ایستگاههای پمپاژ آب همراه با کاهش بارندگی در ماههای گذشته تأمین آب مردم منطقه را دشوار کرده است.
گرمای هوا و کمبود آب و مناقشههای حاصل از آن در خاورمیانه موضوعی است که «تاگس اشپیگل» آلمان در گزارشی به قلم توماس زایبرت به آن پرداخته است.
نویسنده در این گزارش نخست به اعتراضات اخیر مردم خوزستان ایران به بیآبی پرداخته است؛ اعتراضاتی که از ۲۴ تیر شروع شد و کمکم به سایر مناطق ایران، از جمله تبریز، تهران، کرج، کرمانشاه، اصفهان و ایوان غرب تسری یافت.
«تاگس شاو» با استناد به اخبار فعالان حقوق بشر، کشتهشدگان این اعتراضات را ۱۰ نفر خوانده است.
مقامهای جمهوری اسلامی مسئولیت بیآبی و مشکلات جاری در خوزستان را عمدتا به گردن خشکسالی و تحریمهای آمریکا میاندازند، ولی معترضان میگویند، قربانی سوء مدیریت منابع آبی توسط همین مقامها شدهاند.
مناقشه ترکیه و عراق بر سر سدها
در عراق در همسایگی ایران نیز هفتههاست که اعتراضات بالا گرفته است. در بصره، واقع در جنوب عراق و بغداد، پایتخت این کشور تظاهراتی علیه قطعی مداوم برق برپا شده است.
اگرچه که عراق کشوری نفتخیز است، اما نتوانسته بعد از حمله نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ خود را در حوزههای برقرسانی و سایر زیرساختها بهروز کند.
کاهش شدید نزولات آسمانی در ترکیه، همسایه عراق نیز مشکلاتی ایجاد کرده است.
رودخانههای دجله و فرات که از کوههای ترکیه سرچشمه میگیرند و آب میلیونها نفر در عراق را تأمین میکنند نسبت به سالهای گذشته از آب کمتری برخوردارند.
عراق ترکیه را به انسداد آب هر دوی این رودخانهها متهم کرده و ترکیه نیز این اتهام را رد میکند.
این وضعیت با دعوایی که اخیرا بین ایران و عراق، بر سر بدهیهای معوقه عراق بالا گرفت بدتر نیز شده است. بر اساس گزارش رسانهها، عراق ۴ میلیارد دلار پول انرژی وارداتی از ایران را نپرداخته و ایران نیز به همین دلیل اخیرا صادرات انرژی خود به این کشور را متوقف کرده است.
مشکل تأمین آب در لبنان
لبنان هم با مشکل بیآبی دست و پنجه نرم میکند. این کشور که در پرداخت پول واردات انرژی مشکل دارد در هفتههای گذشته مجبور به خارج کردن دو نیروگاه خود از شبکه و قطعی برق شد.
قطعی برق که گاه ۲۲ ساعت در روز ادامه دارد و کمبود منابع مالی دست به دست هم داده و به جیرهبندی آب در مناطق مسکونی لبنان منجر شده است.
صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) هشدار داده که در ۶ هفته آینده ممکن است تأمین آب آشامیدنی در لبنان با مشکلی جدی مواجه شود.
لبنان علاوه بر این با مشکل جنگلسوزی روبرو شده که در چند روز گذشته شمال این کشور را فرا گرفته است. وزیر کشاوزری لبنان گفته است که آتشسوزی ممکن است به مناطق مسکونی نیز سرایت کند.
کمبود شدید آب در سوریه
در شمال شرقی سوریه نیز بر سر آب دعواست. سازمان ملل متحد اخیرا از خطر قطع آب آشامیدنی در ایستگاه آب آلوک سوریه در مرز ترکیه سخن گفت.
در این ایستگاه به طور طبیعی آبهای زیرزمینی به سدی که آب شهر حسکه را تأمین میکند منتقل میشوند.
به گفته یونیسف، پمپاژ آب در آلوک متوقف شده، یک میلیون نفر بیآب ماندهاند و در حال حاضر کامیونها وظیفه آبرسانی را بر عهده گرفتهاند.
این مشکل از سال ۲۰۱۹ شروع شد؛ از زمانی که ترکیه همراه با شبهنظامیان متحد خود به شمال شرقی سوریه لشکر کشید تا نیروهای کرد یگانهای مدافع خلق را از آنجا بتاراند.
آلوک از آن زمان به بعد به کنترل ترکیه درآمد. اما برق این ایستگاه پمپاژ آب از منطقه مجاور تحت کنترل یگانهای مدافع خلق تأمین میشود.
از آن پس کردها و ترکیه یکدیگر را متقابلا متهم به قطع برق این مرکز آبرسانی میکنند. ترکیه علاوه بر یگانهای مدافع خلق رژیم دمشق را نیز برای قطع برق آلوک مقصر میشناسد.
مشکل مصر، سودان و اتیوپی بر سر آب رودخانه نیل
به دلیل سد عظیمی که اتیوپی بر روی رودخانه نیل زده، مصر و سودان دائما از کاهش آب ورودی از این رودخانه در هراسند.
این سد که در خدمت یک نیروگاه برق آبی اتیوپی است مخزنی با ظرفیت ۷۴ میلیارد متر مکعب آب دارد.
اما مصر نیز برای تأمین آب آشامیدنی جمعیت ۱۰۰ میلیونی خود به نیل وابسته است و سودان نیز میترسد که کاهش آب ورودی از نیل نیروگاههای برقآبی این کشور را فلج کند.
سد رنسانس اتیوپیهر دوی این کشورها اتیوپی را متهم به بیتوجهی به مصالحشان میکنند. اما اتیوپی مخزن سد خود را تا اندازهای پر کرده که دو توربین از ۱۳ توربین آن میتوانند در ماههای آینده تولید برق را آغاز کنند.
بین سه کشور مذاکراتی درگرفته که تا کنون موفقیتی نداشته است. اتیوپی بارها تهدید به جنگ کرده است. چهار ماه پیش مصر و سودان دست به یک مانور نظامی مشترک زدند که هشداری به اتیوپی تلقی شد؛ بهویژه که نام این رزمایش این بود: نگهبانان نیل.
برچسب هااتیوپی ایران رنسانس بزرگ اتیوپی GERD سدسازی سودان سوریه کمبود آب لبنان مصرمنبع: انرژی امروز
کلیدواژه: اتیوپی ایران سدسازی سودان سوریه کمبود آب لبنان مصر آسیا اروپا اقتصاد انرژی امروز ایران بین الملل تحریم خبرگزاری بین المللی خبرگزاری داخلی خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا ریاست جمهوری سازمان های بین المللی سایتهای اینترنتی شرکت ملی نفت ایران NIOC شرکت های بین المللی مجلس شورای اسلامی وزارت نفت وزارت نیرو تأمین آب بی آبی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۷۵۷۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اهداف سهگانه اردوغان از سفر به عراق چه بود؟
خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه پس از ۱۳ سال به عراق سفر کرد. چندین وزیر عضو کابینه، رییس سرویس اطلاعاتی میت و برخی از مشاورین نظامی و اقتصادی در این سفر اردوغان را همراهی کردند. نگاهی به لیست توافقنامههای امضا شده بین اردوغان و محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق، نشان دهنده این است که اقتصاد و امنیت به عنوان دو رکن مهم اهداف آنکارا در این سفر برجسته شد و ترکیه میخواهد از ظرفیتهای اقتصادی عراق بالاترین بهره را ببرد.
عراق و ترکیه ۲۶ موافقتنامه و یادداشت تفاهم در زمینه های امنیتی، تجاری، آب، توسعه و سایر زمینه ها امضا کردند. تلاش برای تحقق اهداف پروژه «مسیر توسعه»، از مهمترین اهداف ترکیه در عراق است و قرار است برای اتصال بندر فاو عراق به ترکیه و ایجاد یک گذرگاه تجاری جدید از فاو تا بندر مرسین ترکیه در سواحل دریای مدیترانه، قطر و امارات متحده عربی نیز مشارکت مالی داشته باشند. به همین خاطر، علاوه بر عبدالقادر اورال اوغلو، وزیر ترابری و زیرساخت ترکیه و رزاق محیبس الصداوی وزیر حمل و نقل عراق، جاسم بن سیف السلیطی وزیر حمل و نقل و ارتباطات قطر و سهیل محمد المزروعی وزیر انرژی و زیرساخت امارات نیز در مراسم امضای یادداشت تفاهم حضور داشتند.
اردوغان، پس از دیدار با محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق در نشست مشترک خبری اعلام کرد: «این سفر و توافقهایی که امضا شده، نقطه عطف جدیدی در روابط ترکیه و عراق خواهد بود. توافقنامه چارچوب استراتژیک برای همکاری مشترک که با نخست وزیر محترم عراق امضا کردیم، یک نقشه راه ارزشمند و استوار است. همکاری در زمینه امنیت و مبارزه با تروریسم یکی از مهمترین موضوعات دستور کار ما بود. اشاره رسمی عراق به این که پ.ک.ک یک گروه ممنوعه است، مورد استقبال ماست و درباره اقدامات مشترک قابل اجرا علیه گروه تروریستی پ.ک.ک و شاخههای آن که از خاک عراق ترکیه را هدف قرار میدهند، رایزنی کردیم». اردوغان همچنین درباره ادامه حمله های رژیم صهیونیستی به غزه گفت: «با مقامات عراق، تأثیرات ظلم اسراییل در فلسطین بر منطقه خود را مورد بررسی قرار دادیم و درباره گامهای مشترکی که میتوانیم برداریم رایزنی کردیم».
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق نیز امنیت عراق و ترکیه را به هم مرتبط دانست و اعلام کرد: «در این دیدار درباره همکاری امنیتی که ثبات ترکیه و عراق را تضمین می کند، توافق کردیم. نمیتوانیم اجازه حمله به کشور دیگری از طریق خاک عراق را بدهیم».
عراق طی سالیان گذشته به یکی از مهمترین مقاصد صادرات کالا و شرکای تجاری ترکیه تبدیل شده است. اردوغان در جریان سفر به بغداد، درباره حجم مبادلات تجاری گفت:«حجم تجارت بین کشور ما و عراق در سال گذشته حدود ۲۰ میلیارد دلار بود. ما می خواهیم این حجم را به سطوح بالاتر برسانیم. درباره اقداماتی که در این زمینه باید انجام دهیم با جناب نخست وزیر صحبت کردیم».
مثلث اهداف ترکیه در عراق
طی سالیان گذشته، ترکیه در حوزه حساس آب و امنیت، مشکلات خاصی برای عراق به وجود آورده است. مقابله با تحرکات تروریستی پ.ک.ک از سوی نیروی هوایی و نیروی زمینی ترکیه، بارها موجب آن شده که روستاییان مناطق مرزی شمال عراق، امنیت و امکان تردد و فعالیت روزمره را از دست بدهند و امنیت غیرنظامیان منطقه در خطر قرار بگیرد. ترکیه همچنین با سدسازی و اعمال کنترل بر میزان ورود آب به عراق، عملا همسایه خود را در تنگنا قرار داده و این در حالی است که مناطق گستردهای از شمال و جنوب عراق، به بازار مصرف کالاهای ترکیهای تبدیل شده است. بنابراین به شکل اجمالی میتوان گفت که اقتصاد، امنیت و آب، سه ضلع مثلث اهداف ترکیه در عراق هستند.
ترکیه به دنبال خرید نفت از عراق است و میخواهد در آینده، گاز عراق را نیز منتقل کند و علاوه بر پروژههای عمرانی عظیم، در بازار مصرف مواد غذایی، پوشاک و مبلمان عراق، امتیازات کلانی به دست آورد و در حوزه آب نیز از کارت فشار استفاده کند. در عین حال، به دنبال آن است تا با همکاری و همراهی ارتش عراق و همچنین نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان عراق، به تهدیدات تروریستی پ.ک.ک پایان دهد. اما هنوز مشخص نیست که در میدان عمل، کمیته عملیاتی مشترک تا چه اندازه بتواند امکان هماهنگی بین نیروها و تغییر شرایط بر روی ارض واقع را ایجاد کند.
سفر اردوغان به اربیل
رییس جمهور ترکیه، پس از پایان دیدارهایش در بغداد، راهی اربیل شد تا با سران اقلیم کردستان عراق نیز دیدار و گفت و گو کند. یکی از نکات برجسته مهم در سفر اردوغان به اربیل، این بود که او با نچیروان بارزانی رییس اقلیم، مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم و اعضای کابینه محلی دیدار کرد اما با بافل طالبانی رهبر حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق دیداری صورت نگرفت. برخی از روزنامه نگاران و تحلیلگرانی که اردوغان را در این سفر همراهی میکردند، اعلام کردند که آنکارا به بهانه آزادی عمل فعالیت نیروهای گروه موسوم به حزب کارگران کردستان ترکیه در سلیمانیه، در مقابل طالبانی موضع گرفته و در هفتههای اخیر، اردوغان و هاکان فیدان وزیر امور خارجه کابینه او، بارها به طور آشکار به اتحادیه میهنی هشدار داده و از طالبانی انتقاد کردهاند.
اما با وجود اینکه روابط رو به رشد و تثبیت شده ای بین ترکیه و حزب دموکرات کردستان به رهبری بارزانی وجود دارد، کنترل نفت عراق در اختیار دولت مرکزی بغداد است و پس از صدور حکم دادگاه، ترکیه و اقلیم کردستان عراق، نمیتوانند نفت عراق را به شکل غیرقانونی به فروش برسانند.
نتیجه
عراق به عنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای منطقه، علاوه بر حوزه نفت و انرژی، در بخشهای دیگری نظیر کشاورزی و بازار مصرف، مورد توجه دولت و بخش خصوصی ترکیه قرار گرفته است. انتظار میرود در شرایطی که بحران اقتصادی ترکیه را فرا گرفته و تورم و ناتوانی در تامین مالی اقتصاد این کشور را با مشکلات بزرگی روبرو کرده، عراق عملا به یک مجرای تنفسی تبدیل شود و دولت اردوغان، بخشی از مشکلات اقتصادی خود را با مواهب و آوردههای عراق حل کند.
کد خبر 6086239