آیتالله درینجفآبادی: افزایش نقدینگی را خطرناک میدانیم/ در مدیریت منابع بانکی و ارزی شاهد دلالی و رابطهبازی بودیم / به سیاستهای برنامه ششم توجه نشد
تاریخ انتشار: ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۰۸۳۰۹
گروه استانها- عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه افزایش نقدینگی در کشور را خطرناک میدانیم، گفت: در مدیریت منابع بانکی و ارزی شاهد "دلالی و رابطهبازی" بودیم. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، این روزها مسائل مالی، اقتصادی و معیشتی به یکی از موضوعات مهم در جامعه و زندگی مردم تبدیل شده است که حل آن نیازمند برنامه مدون و دقیق از سوی مسئولان و قوای سهگانه به ویژه مجریه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هرچند برخی غفلتها سبب بروز مشکلاتی در حوزههای مختلف از جمله در عرصه کشاورزی، تسهیلات و امور بانکی، دامپروری و تولید در کشور شده که به یک برنامهریزی عملیاتی درست و دقیق نیاز دارد تا بتوان با استفاده درست از ظرفیتهای موجود در کشور برای حل مشکلات موجود گام برداشت.
بازدید "آیتالله قربانعلی دری نجفآبادی" عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از خبرگزاری تسنیم فرصتی شد تا در مصاحبهای تفصیلی ابعاد مختلف مسائل مالی و اقتصادی، معیشتی و ضرورت ارتقای جایگاه تولید در کشور به بحث و گفتوگو گذاشته شود که مشروح آن در زیر میآید:
در مجمع تشخیص مصلحت نظام به FATF رای مخالف دادم
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی و امام جمعه اراک با اشاره به موضوع FATF و بررسی آن در مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: در مرحله قبلی بنده نظر ندادم و مخالف بودم اما مسئله FATF در این مرحله باید دوباره در صحن مجمع تشخیص مصلحت بحث شود و ببینیم مجمع چه تصمیمی میگیرد چراکه در مرحله قبل نظر مساعدی نداشتم زیرا ممکن است نقاط منفی و مثبتی داشته باشد و نمیتوان به صورت 100 درصد به آن قسم خورد بنابراین باید نظر کارشناسانه و حکیمانه داد و ببینیم نظر دولت جدید چیست، به هرحال دغدغه ما بیشتر برخورد دوگانه غربیها با این موضوعات است.
وی افزود: لایحه در مراحل قبلی در مجمع تصویب نشده، یک سال گذشت وممکن است این موضوع دوباره در دستور قرار گیرد که بحث میشود، البته طرح مجدد یا بررسی دوباره را باید از دبیر مجمع سوال کرد زیرا جلسه هیات عالی نظارت هم در مجمع وجود دارد که مجددا اما در دستور میآید و درباره آن بحث میشود و در منظر همه قرار میگیرد.
قیمت فعلی گندم و آرد در کشور به صرفه و منطقی نیست
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به شروع کار دولت جدید و کمک و مشورت به آن گفت: بنده برای هر نوع کمک و مشورت آماده هستم و هر فردی که از بنده نظری خواست تقدیم میکنم که در گذشته این کار را کردم، اکنون هم آماده انجام وظیفه هستم.
دری نجفآبادی افزود: حدود 42 سال از انقلاب گذشته و کشور تجربههای ارزشمندی دارد، بنده نیز در طول انقلاب در سمتهای مختلف تجربه کسب کردم به طوری که از مجلس نخست در صحنه بوده و تجارب فراوانی هست، منظور بنده این نیست که افراد تجربه آموخته بالای 70 سال را پست دهند بلکه باید از تجربهها استفاده و نقاط قوت و ضعف تجربههای گذشته ارزیابی و بهره برداری شود چراکه امیر المومنین (ع) میفرمایند "العَقلُ حِفظُ التَّجارِبِ".
وی ادامه داد: به عنوان مثال به موضوع گندم و خوراک دام توجه شود که این روزها مطرح و بارها به آن تاکید شده به طوری که گندمی که باید کیلویی 5000 تومان خریداری شود که در اوایل انقلاب به فرض کیلویی 4 تومان بود، دارای هدررفت زیادی است و بخشی از گندم در آسیابها و با گرفتن سبوس به خوراک دام تبدیل میشود که اشکال جدی نان سفید و بدون سبوس است زیرا آسیابها حداقل 15 درصد سبوس را میگیرند و به عنوان خوراک دام میفروشند.
دری نجفآبادی بیان کرد: زمانی که کاه سبز کیلویی حدو 2 تا 8 هزار تومان باشد سبوس به صرفه است و گندم از یک طرف به آسیاب داده میشود و آرد تحویل میگیرد بنابراین باید دید چه میزان تحویل میگیرند و آسیابها آرد را به چه میزانی به دولت میدهند و مابه تفاوت آن 18 درصد یا 15 درصد که بتوانیم سبوس بگیریم در 100 هزار تن حدود 16 هزار تن میشود که به دامداریها داده میشود و ما به تفاوت آن زیاد است این درحالیست که امسال که خشکسالی است و تولید گندم کم است موضوع متقاوتتر هم خواهد بود.
برای مشکل نانواییها باید تدبیر کرد
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی ادامه داد: در استان مرکزی باید 420 هزار تن تولید گندم داشته باشیم درحالیکه 220 هزار تن داریم و به این نسبت کشور حدود 5 میلیون تن گندم کمبود دارد و باید وارد کند بنابراین باید تدبیر کرد زیرا این مشکلی برای دولتها است که باید به این موضوع پرداخته شود.
وی عنوان کرد: زمانی که دولت حدود 10 تا 11 میلیون تن گندم بخرد باید گندم یارانه پرداخته و سپس به آرد تبدیل کند که حدود 15 درصد ریزش دارد و حدود 8 و نیم میلیون تن باید به مغازهداران و نانواییها دهد و آرد را به قیمت هر کیلو حدود هزار و 700 تومان بدهد درحالیکه گندم را کیلویی 5 هزار تومان خریده که با جابجایی و نقل و انتقال و ضایعات کیلویی 6 هزار تومان میشود و حدود 17 درصد سبوس دارد که حدود 8 هزار تومان میشود، به عبارتی مابه تفاوتی که دولت باید برای خرید گندم بگذارد مشکل جدی است که همواره این مشکل را داشتیم.
دری نجفآبادی اضافه کرد: اگر فرض کنیم امسال دولت برای گندم حدود 40 هزار میلیارد تومان دهد بار دولت بسیار سنگینتر میشود و باید به عنوان یارانه مورد بررسی قرار گیرد و نان حدود هزار تومان به مردم داده شود اما باید ببینیم نان نانواییها و هزینهها از جمله آب، برق به چه صورت تامین شود بنابراین دولت آقای رئیسی باید تدبیری بیندیشد زیرا نانواییها با مشکل رو به رو میشوند و میتوان گفت شرایط همانند شیر و لبنیات میشود.
امام جمعه اراک بیان کرد: اکنون مشکل جدیتر است زیرا برای نانواها هزینهها از جمله آب، برق و گاز و گرایه و هزینه مغازه صرف نمیکند و مزد کارگر بسیار بالا است بنابراین بعضی از مسائل پیچیدگیها و مشکلات ویژه دارد که باید به صورت جامع همه مراحل درنظر بگیریم و برای همه مراحل تدبیر کنیم.
«آیتالله دری نجفآبادی» عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام میگوید: در مرحله قبلی بنده نظر ندادم و مخالف بودم اما مسئله FATF در این مرحله باید دوباره در صحن مجمع تشخیص مصلحت بحث شود و ببینیم مجمع چه تصمیمی میگیرد چراکه در مرحله قبل نظر مساعدی نداشتم...
وی با اشاره به کیفیت نان افزود: نان سفید سم است و نانی که با نمک درست و آرد آن کیفیت نداشته باشد قابل استفاده نیست زیرا باید به خوبی تخمیر شود که برای جامعه هزینه دارد، برای مسئله نان 90 میلیون جمعیت از بذر در مزرعه تا همه فرایندها وهمه یارانههای دولت باید مستقیم و غیرمستقیم برنامه داشته باشد که برای گندمدار، کشاورز، نانوا و آسیابدار صرف کند و کیفیت نان هم 100درصد مطلوب و مرغوب باشد.
دری نجفآبادی اضافه کرد: این موضوع احتیاج به کارگروه جدی و تدبیر حکیمانه دولت آینده دارد تا شاهد آثار آن باشیم، مسئله چند لایه و چند بعد دارد و نمیتوان تنها یک بعد را درنظر داشت.
واردکننده خوراک دام بازار را به هم زده است
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به مشکلات بخش خوراک دام گفت: در چند روز گذشته تلویزیون برنامهای داشت که در گرگان نشان داد ظرفیت تولید خوراک دام چه میزان است در حالیکه خوراک دام نداریم، در اراک شرکتی برای تولید خوراک دام داریم اما در تامین مواد اولیه مشکل دارد و باید وارد شود، همچنین باید دید با کدام ارز، نیمایی یا 4 هزار و 200 تومان وارد شود به طوری که فردی که با ارز 4 هزار و 200 تومانی در گمرک وارد کرده نمیتواند تحویل دهد چون جایگزین ندارد و مشکل ایجاد میکند و ممکن است با فشار این کار را انجام دهد اما بانک مرکزی ارز ندارد به طوری که در بانکهای خارجی است که به ما نمیدهند.
وی افزود: در همه سیستمها هم مشکلاتی وجود دارد البته در داخل مشکلاتی برای تولید گندم، جو، روغن نباتی و گوشت مرغ وجود دارد به طوری که حداقل 88 درصد در زمینه روغن نباتی وابسته هستیم، بنده در گذشته مطالبی درباره کلزا نوشتم و بازدیدهای مختلف داشتم و اعلام کردیم که 600 هزار هکتار کشت کلزا در کشور انجام و حدود 600 هزار هکتار زیتونکاری شود تا وابستگی به روغن نباتی وارداتی کاهش یابد زیرا روغن نباتی یکی از مشکلات جدی است بنابراین این دوره خوراک دام، روغن نباتی، گندم و سایر کالاهای مورد نیاز حدود 8 تا 10 میلیارد دلار نیاز دارند و این واقعیت کشور است.
باید ساماندهی جدید کنیم و اگر تعدادی نیروی کیفی مورد اعتماد در کارها دخالت کنند شرایط در آینده بهتر میشود، به هر صورت تنظیم بازار و تامین نیازها بسیار مهم است و دستگاه هایی مانند بانک مرکزی، وزارت صمت، وزارت کشاورزی، گمرکات هر یک مسئولیت بسیار مهمی را به عهده داردند و باید با برنامهریزی و تدبیر و سیاستگذاری حکیمانه مانع چالشهای تلخ مانند حوادث اخیر مرغ و تخم مرغ و برق و مانند آن شد.
متاسفانه جزو کشورهای پر مصرف هستیم
عضو خبرگان رهبری با اشاره به مسئله تهیه و توزیع کالا گفت: در اوایل انقلاب تعدادی مراکز تهیه و توزیع گسترده راهاندازی کردیم تا برای تامین داخلی برنامهریزی کنیم و اکنون هم ممکن است با برنامهریزی حکیمانه بتوانیم تامین داخلی کنیم اما برای هزینههای بالا نیازمند سرمایهگذاری هستیم،
وی افزود: مسئله مهم، سبک زندگی اسلامی و واقعیتهای جامعه ماست، قطعا ما از لحاظ مصرف گاز و برق و انرژی، آاب، نان، مواد غذایی، دارو و بسیاری از کالاهای مصرفی دیگر جزو کشورهای پر مصرف هستیم و متاسفانه پرت منابع و انرژی و اسراف و تبذیر در این موارد فراوان است.
آیتالله دری نجفآبادی: "مصرفگرایی" از معضلات بزرگ و مهم امروز کشور استآیتالله دری نجفآبادی: غفلت و بیتدبیری مسئولان مشکلات بیآبی در خوزستان را تشدید کرد/ حل مشکلات به مدیران کارآمد و دلسوز نیاز داردآیتالله دری نجفآبادی: مسئولان دِین خود را به مردم خوزستان ادا کنند/ دولت جدید برای حل مشکل برق و آب برنامه عملیاتی داشته باشددری نجفآبادی تصریح کرد: البته این مصرف نیز به صورت متوازن و عادلانه در کشور انجام نمیپذیرد بنابراین باید سیاست های مربوط به تامین اجتماعی، نیازها و توزیع عادلانه امکانات و نیز توزیع عادلانه یارانههای پنهان در جهت حمایت از تولید و حمایت از نیازمندان، اجرای عدالت، تامین کرامت جامعه و توانمندسازی و ارتقای فرهنگ عمومی و خدمات اجتماعی و فداکاری در راه عزت و کرامت و شرافت واقعی جامعه و خدمترسانی به محرومان و اقشار آسیب پذیر مناطق حاشیه و حاشیه نشین و تکمیل زنجیرههای تولیدی و خدماتی و توسعه صادرات غیرنفتی و تامین سرمایه در گردش برای حمایت از بنیان های خانوادگی و فرزندآوری و ایجاد فرصتهای سالم برای کار و اشتغال و نوآوری و خدمات اجتماعی و مانند آن باشد.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین باید تحول همه جانبه و اعجابانگیزی در این زمینهها ایجاد شود و همه احساس مسئولیت کرده و به پاخیزند و با فداکاری و عشق به اسلام و میهن و اهلبیت(ع) از این پیچ تاریخی عبور نموده و کشور امام زمان(عج) را با همت مردانه و غیرت غیور مردان و غیور زنان وفادار به صدیقه کبری(س) به احسن وجه بسازیم و قطعا ما می توانیم و قطعا خداوند کمک خواد فرمود "وَلَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ".
نماینده ولی فقیه در استان مرکزی معتقد است: ما از لحاظ مصرف گاز و برق و انرژی، آب، نان، مواد غذایی، دارو و بسیاری از کالاهای مصرفی دیگر جزو کشورهای پر مصرف هستیم و متاسفانه پرت منابع و انرژی و اسراف و تبذیر در این موارد فراوان است...
مسئله بهرهوری شاهبیت تحولات اقتصادی کشور است
عضو خبرگان رهبری با اشاره به تلاش برای حل مشکلات کشور گفت: بدون تردید رمز موفقیت در ایمان و انگیزههای الهی، غیرت و شجاعت، صبر و مقاومت، فداکاری و جهاد در راه خداوند و تلاش همه جانبه و پرهیز از خودمحوری و خودخواهی و خودبزرگ بینی و برخوردهای تفرقهآمیز و دعواهای سیاسی و جناجی است و امیدواریم خداوند به همه ما چشم بصیرت و شرح صدر و همت بلند عنایت فرماید تا در این امتحان بزرگ الهی موفق و پیروز باشیم.
وی افزود: مسئله بسیار مهم موضوع بهرهوری است که جداگانه باید بدان توجه شود چراکه موضوع بهرهوری به استفاده بهینه از تمامی ظرفیتهای انسانی و طبیعی و آب و انرژی و مانند آن مربوط میشود و این موضوع خود شاهبیت تحولات اقتصادی کشور است.
توزیع عادلانه و حکیمانه منابع و تسهیلات بانکی
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به مسئله نقدینگی در کشور گفت: بدون تردید نقدینگی کشور که از مرز 3600 هزار میلیارد ریال عبور کرده و روزانه هزار میلیارد تومان بر آن افزورده میشود که مانند یک شمشیر دو دم میماند هم بسیار خطرناک و عامل اصلی تورم و نابسامانی و گرانی و برهم خوردن توازنهای اجتماعی است و هم میتواند عامل موثر در رشد تولید ناخالص ملی، تامین نقدینگی برای واحدهای تولیدی، تکمیل طرح های نیمه تمام، اشتغال سالم و مولد و حمایت از کارهای مثبت و سازنده باشد.
دری نجفآبادی عنوان کرد: تخصیص بهینه منابع ارزی و ریالی و تسهیلات بانکی از مهمترین و کلیدیترین عوامل موفقیت دولتها است بنابراین دولت باید برای مدیریت منابع بانکی و ارزی سیاستگذاری تدبیر کرده و جلوی تخصیص غیرکارشناسانه و یا دلالی و فرصتطلبی و سواستفاده و رابطهبازی در این امور را بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: در برنامه ششم بنا بود 25 درصد منابع بانکی به بخش کشاورزی اختصاص یابد و رشد تولید ناخالص ملی به 8 درصد برسد و نرخ بیکاری تک رقمی شود ولیکن در عمل این سیاستهای مهم مورد توجه قرار نگرفته است.
انتهای پیام/711/ش
منبع: تسنیم
کلیدواژه: آیت الله دری نجف آبادی مجمع تشخیص مصلحت نظام استان مرکزی منابع بانکی برنامه ریزی نانوایی ها هزار تومان روغن نباتی خوراک دام حل مشکل هزار تن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۰۸۳۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بحران فرونشست در ۳۵۹ دشت ایران
آفتابنیوز :
محمد جوانبخت، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران در کارگاه آموزشی «حکمرانی آبهای زیرزمینی: درسآموختهها، چالشها و راهکارها» اظهار داشت: آب کالایی باارزش و غیرقابل جایگزین در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها و یکی از مؤلفههای مهم در حفظ تعادل و پایداری اکوسیستم و محیط زیست بهشمار میآید؛ همچنین آب، یکی از پارامترهای اثرگذار در آمایش سرزمین و توسعه کشورهاست.جوانبخت با بیان اینکه آب زیرزمینی بهعنوان یک منبع استراتژیک، از اهمیت بالایی برخوردار است، افزود: آب زیرزمینی بهعنوان بزرگترین منبع آب شیرین در زمین طی نیم قرن اخیر بهشکل بیرویهای برای مصارف کشاورزی، شرب و صنعت مورد بهرهبرداری قرار گرفته و متأسفانه اثرات نامطلوب محیطزیستی همچون فرونشستها را در پی داشته است.
وی با اعلام اینکه در بسیاری از آبخوانهای جهان نرخ برداشت آب زیرزمینی بسیار بالاتر از تغذیه آن است، گفت: این مسئله سبب شده است منابع آب زیرزمینی بهتدریج تحت تنشهای کمّی و کیفی قابلتوجهی قرار بگیرد.
۶۵ درصد کل برداشت آب زیرزمینی جهان توسط پنج کشور از جمله ایران
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران ادامه داد: برداشت از آب زیرزمینی تنها در هند، ایالات متحده، چین، پاکستان و ایران حدود ۶۵ درصد از کل برداشت آب زیرزمینی جهان را تشکیل میدهد و این پنج کشور حدود ۷۰ درصد از آب کشاورزی را در اختیار دارند که برای آبیاری بخش عمدهای از این اراضی از منابع آب زیرزمینی استفاده میشود.
وی اضافه کرد: رشد جمعیت، افزایش شهرنشینی و تغییر در سبک و الگوی زندگی سبب افزایش مصرف آب میشود که بخش قابلتوجهی از آن، از آب زیرزمینی تأمین میشود که این امر منجر به ناپایداری منابع آب زیرزمینی شده است.
جوانبخت بیان داشت: یافتهها و تجارب نظری و علمی کشورها حاکی از آن است که تنظیمگری و سیاستگذاری در برداشت آب زیرزمینی و جلوگیری از اُفت آن صرفاً از طریق تدوین مقررات و کنترل از سوی دولتها بسیار دشوار است. بخش مهمی از این مشکل ریشه در ماهیت آب زیرزمینی دارد که جزو منابع عمومی مشترک محسوب میشود و بهرهبرداری پایدار از آن نیازمند تحقق یک کوشش جمعی است.
سه دهه افُت مستمر منابع زیرزمینی در ایران
وی خاطرنشان کرد: کشور ما نیز با داشتن نزدیک به یک میلیون چاه، حدود سه دهه افت مستمر منابع زیرزمینی را تجربه کرده است که بخشی از این افت، ناشی از تجارت آب مجازی از طریق صادرات محصولات کشاورزی و فراوردههای غذایی میتواند باشد، هرچند در سالهای اخیر با وضع برخی قوانین و تمهیدات عوارضی تلاش شده است از این نوع صادرات جلوگیری شود.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا با اشاره به کلیاتی از سیمای منابع و مصارف آب کشور بیان داشت: متوسط بارندگی سالانه کشور حدود یکسوم متوسط بارندگی جهانی است. کل حجم آب تجدیدپذیر کشور نیز براساس آخرین برآوردها حدود ۱۰۳ میلیارد مترمکعب تخمین زده میشود که در شرایط حاضر بیش از ۹۰ درصد آن، دو برابر شاخصهای جهانی مصرف میشود.
مصرف ۸۰ میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی
جوانبخت با تأکید بر اینکه نزدیک به ۵۰ درصد منابع آب مصرفی از آبهای زیرزمینی و بقیه از آبهای سطحی تأمین میشود، گفت: بزرگترین مصرفکننده آب در کشور، در بخش کشاورزی با ۸۰ میلیارد مترمکعب است که بخش عمده آن از آب زیرزمینی تأمین میشود.
وی در خصوص وضعیت منابع آب زیرزمینی نیز گفت: در ایران واحد برنامهریزی در موضوع آب زیرزمینی ۶۰۹ محدوده مطالعاتی است؛ تقریباً ۶۶۰ آبخوان آبرفتی با وسعت ۲۶۵ هزار کیلومترمربع و حدود ۱۵ درصد مساحت کشور شناسایی شده است. از یک میلیون و ۳۰۰ هزار منبع آبی شناساییشده، بالغ بر یک میلیون آن به چاهها اختصاص دارد و بقیه مربوط به چشمهها و قنوات است و طول چاههای حفرشده در کشور نزدیک به ۳۸ هزار کیلومتر است که سهم چاههای مجاز ۷۰ درصد از این میزان است.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اظهار داشت: منابع آب زیرزمینی بهدلیل برداشت بیرویه و بروز خشکسالیهای متوالی از شرایط مناسبی برخوردار نیست؛ کسری متوسط سالانه منابع آب زیرزمینی برابر ۴.۹ میلیارد است و بهدلیل تداوم برداشتها میزان تجمعی کسری مخازن آب زیرزمینی بالغ بر ۱۴۶ میلیارد مترمکعب است.
وی با ابراز اینکه حدود ۳۵۹ دشت کشور دچار فرونشست است، اعلام کرد: ۲۸ درصد چاههای کشاورزی معادل ۱۱۷ هزار حلقه چاه در دشتهای با نرخ فرونشست بیش از ۱۰ سانتیمتر حفر شده است.
جوانبخت، پدیده حفر چاههای غیرمجاز و نیز برداشت بیش از پروانه بهرهبرداری را از معضلات اساسی مدیریت آب زیرزمینی خواند و اظهار داشت: بخشی قابلتوجه از آن ناشی از کشاورزی معیشتی و خردشدن سطوح اراضی کشاورزی در اختیار بهرهبرداران است.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران گفت: برنامهریزان بخش آب کشور از دیرباز به اهمیت آب زیرزمینی پی بردند و در همین ارتباط نسبت به وضع قوانین و مقررات و نیز تدوین برنامههای عملیاتی اقدام کردند.
وی توضیح داد: در حوزه قانونگذاری، تصویب قانون و نحوه ملی شدن آن در سال ۱۳۴۷ نخستین اقدام بود که در آن تأکید شد همه چاههای غیرمجاز باید مسدود شود. در سال ۱۳۶۱ و بعد از کمتر از دو دهه، قانون توزیع عادلانه آب جایگزین قانون قبلی شد و مقرر شد که در دشتهای با بیلان منفی، توسعه برداشت ممنوع شود.
جوانبخت اضافه کرد: بعد از حدود ۲۸ سال قانون تعیین تکلیف چاههای فاقد پروانه، در سال ۱۳۸۹ به تصویب رسید که در نتیجه آن بخشی از چاههای غیرمجاز حفرشده قدیمی، با شرط اینکه موجب اضرار به حقوق دیگران نشود، مشروعیت پیدا کرد.
اقدامات انجامشده منجر به توقف افت منابع آب زیرزمینی یا حتی ثابتماندن آن نشده است
وی گفت: در قوانین برنامههای توسعه و نیز قوانین بودجه سنواتی کشور نیز، پیوسته آب زیرزمینی نقش پررنگی داشته است، اما بهدلیل ناهمسویی سیاستها و ناهماهنگی عددگذاریها در بخشهای مختلف اثرگذار، همه اقدامات متأسفانه منجر به توقف افت منابع آب زیرزمینی یا حتی ثابت ماندن آن نشد.
معاون وزیر نیرو با اشاره به برنامههای عملیاتی نیز، بیان داشت: یکی از مهمترین برنامهها در کشور برای بهبود شرایط آب زیرزمینی، طرح احیا و تعادلبخشی آب زیرزمینی بود که تقریباً از دو دهه پیش توسط وزارت نیرو و از طرف وزارت نیرو تألیف و با همکاری سایر دستگاهها به اجرا گذاشته شده است، ولی اجرای کامل آن با شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد.
جوانبخت خاطرنشان کرد: طی چند سال اخیر، برنامه سازگاری با کمآبی از برنامههایی است که تلاش کرد با ایجاد وفاق بین دستگاههای اثرگذار در مدیریت منابع آب، برنامهای را برای کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی و حفظ این منابع استراتژیک پیشنهاد و عملی کند، اما تقریباً تمام این برنامهها بهجای تکیه بر مدیریت تقاضا، متکی بر مدیریت مصرف آب بوده و عملاً توفیق چندانی در مدیریت آب زیرزمینی و احیای آن نداشته است.
نقشه راه آب کشور؛ برنامهای برای رفع ناترازی بین منابع و مصارف آب متکی بر مدیریت تقاضا
وی با اشاره به نقشه راه آب کشور، تدوین این برنامه را در راستای رفع ناترازی بین منابع و مصارف آب متکی بر مدیریت تقاضا دانست و گفت: توجه ویژه به شاخصهای اجتماعی و اقتصادی در مدیریت آب در دستور کار قرار گرفته است.
جوانبخت با اظهار اینکه در نقشه راه آب کشور، بهگونهای برنامهریزی شده است که آب مانعی برای توسعه و پیشرفت کشور نباشد، گفت: در این نقشه تلاش شده است اشتغال جامعه در حد مطلوب باشد، تولید ناخالص داخلی بهازای واحد آب مصرفی افزایش یابد و مبتنی بر نقشه راه آب کشور، میزان مصرف آب زیرزمینی از حدود ۵۰ میلیارد مترمکعب در سال در شرایط کنونی، به حدود ۲۵ میلیارد مترمکعب در افق سال ۱۴۲۰ برسد.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران افزود: براساس نقشه راه آب کشور، ارزش افزوده تولیدی بخشهای مختلف کشاورزی، صنعت و خدمات بهنسبت وضع موجود نیز ارتقاء خواهد یافت.
پایش ۲۲۰ هزار چاه کشاورزی مجهز به کنتور هوشمند
وی راع به طرح «مدیریت توأمان مصرف آب و برق» نیز توضیح داد: این برنامه یکی دیگر از برنامههایی است که در یک سال و اندی ماه گذشته تعریف شده است تا از برداشت آب بیش از پروانه بهرهبرداری چاهها جلوگیری شود که از طریق مدیریت انرژی مصرفی چاهها اجرایی میشود.
جوانبخت ادامه داد: در این طرح با تجهیز چاهها به کنتورهای نسل جدید که قابلیتهایی همچون رؤیت، کنترل و برنامهپذیری از راه دور دارد، میزان برداشت آب متناسب با سهمیه انرژی متناظر آن مورد کنترل و محدودیت قرار میگیرد.
وی گفت: در سال گذشته زیرساختهای سختافزاری و نرمافزاری طرح تهیه شد و در حین ایجاد این بستر، بیش از ۲۲۰ هزار حلقه چاه مورد پایش قرار گرفت. در سال اول ۵۲ هزار چاه با الگوی مصرف بالاتر از سهمیه مجاز ماهانه یا سالانه شناسایی شد و حدود ۲۴ هزار چاه نیز مشمول محدودیت در مصرف شد.
کنترل ۷ میلیارد مترمکعب آب با اجرای طرح مدیریت توأمان آب و برق
جوانبخت تأکید کرد: تداوم و اجرای همین یک برنامه، میتواند حجمی نزدیک به ۷ میلیارد مترمکعب را کنترل و از برداشت غیرمجاز چاهها جلوگیری کند که میتواند کمک شایانی به رفع ناترازی منابع آب زیرزمینی محسوب شود؛ همچنین برنامه عملیاتی انسداد چاههای غیرمجاز نیز با نگاه به حل مشکلات معیشتی همزمان پیگیری میشود.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران به طرح جایگزینی آب مصرفی صنایع با آبهای نامتعارف نیز اشاره کرد و اظهار داشت: این طرح براساس تکلیف قانونی بند ع تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ است که در اجرای این برنامه نیز، بخش عمدهای از آب زیرزمینی صنایع با هدف حفظ و صیانت از آبهای زیرزمینی کاسته خواهد شد.
تحقق اهداف در گروی مشارکت گروهها و هماهنگی سیاستگذاریها
وی افزود: وزارت نیرو با رصد مناسب وضعیت آب زیرزمینی اهدافی را در راستای حکمرانی مطلوب آب زیرزمینی طی دولت سیزدهم دنبال کرده است؛ هرچند تحقق این اهداف، در گروی مشارکت تمامی گروهها و هماهنگی سیاستگذاریها در این زمینه است.
جوانبخت خاطرنشان کرد: حمایت از تشکیل و تقویت مدیریت مشارکتی با حضور بهرهبرداران اصلی دشتها، ایجاد شفافیت و رعایت قانون و برقراری عدالت در برخورداری از آب و انرژی برای بهرهبرداران مجاز، استقبال و استفاده از راهکارها و ایدهها در حوزه هوشمندسازی و استفاده از تجهیزات مدرن و تکنولوژیهای مدیریت تقاضا، حفظ و تعادل آبخوانها برای رعایت حقوق عامه و پایداری در امنیت غذایی، توزیع عادلانه آب با هدف مدیریت و صیانت از منابع آب و حفظ منافع اقتصادی کشاورزان، جلوگیری از برداشتهای غیرمجاز، بهرهمندی از پتانسیل و ظرفیت شرکتهای فناور و دانشبنیان در حوزه بهرهوری در صنعت آب از این اهداف است.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: جای خوشبختی است که مرکز منطقهای مدیریت آب شهری در برگزاری سلسله کارگاههای آموزشی، موضوع حکمرانی آب زیرزمینی را مورد توجه قرار داده و با مشارکت مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق بازرگانی، دانشگاه تربیت مدرس، شرکت مدیریت منابع آب و سایر مشارکتکنندگان اقدام به برگزاری این کارگاه کرده است.
وی اضافه کرد: در این کارگاه که مهمانان و سخنرانان خارجی از مراکز بینالمللی مانند ارزیابی منابع آب زیرزمینی، انجمن بینالمللی هیدرولوژیستها و شرکتکنندگانی از کشورهای اسپانیا، ایتالیا، هلند، اسپانیا و مالت نیز حضور دارند، فرصت مناسبی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات نو در زمینه حکمرانی آب زیرزمینی است.
جوانبخت ابراز کرد: قرار است در نشستهای پیشبینیشده در این کارگاه موضوعاتی همچون حکمرانی چندسطحی، حکمرانی تلفیقی آب سطحی و زیرزمینی، مدیریت مشارکتی آب زیرزمینی، ارزیابی طرح تعادلبخشی آب زیرزمینی، پایش و مدیریت توأمان آب و برق و همکاریهای بینبخشی ارائه و بحث شود که همه آنها از ضروریات حکمرانی آب زیرزمینی در کشور ماست.
وی اضافه کرد: تبادل تجارب عملی و نظری متخصصان حاضر در این کارگاه میتواند گامی در راستای بهبود مدیریت منابع استراتژیک آب زیرزمینی در منطقه بردارد و ارزیابی و آسیبشناسی برنامهها و فعالیتهای کشورمان در مدیریت آب زیرزمینی راهگشا خواهد بود.
منبع: خبرگزاری تسنیم