خون‌شریکی تعبیر نوآورانه محمدسرور رجایی بود/شهیدآوینی افغانستانی‌ها
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۳۱۹۰۴
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی حوزه هنری، مراسم یادبود زنده‌یاد محمدسرور رجایی با عنوان «سرود سرور»، شامگاه چهارشنبه ۱۳ مرداد با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری، عباس محمدی مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، بهروز جلالی رئیس بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان، جمعی از شاعران ایرانی و افغانستانی و خانواده مرحوم رجایی در حوزه هنری برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در ابتدای این بزرگداشت و پس از نواخته شدن سرودهای ملی ایران و افغانستان، سعید بیابانکی مجری برنامه گفت: معمولاً وقتی دفتر زندگی هنرمندی بسته می‌شود، ارزش فعالیت‌های هنری‌اش برای عموم مردم آشکار می‌شود. نقش محمدسرور رجایی هم برای مردم افغانستان همانند شهید آوینی برای مردم ایران است.
وی در ادامه با بیان خاطره‌ای از برنامه خندوانه با حضور این شاعر فقید که با واکنش‌های وسیع رسانه‌ای داخلی و خارجی همراه شد، شخصیت این هنرمند را شخصیتی تأثیرگذار در پیوند دو ملت ارزیابی کرد.
محمدمهدی دادمان رئیس حوزه هنری در ادامه این مراسم ضمن عرض تسلیت به خانواده مرحوم محمدسرور رجایی و خانواده هنری و ادبی کشور، فقدان این شاعر را برای دلبستگان فرهنگ و هنر بسیار سنگین دانست. وی این شاعر را حائز سه مشخصه منحصر به فرد دانست و گفت: محور بودن در میان شاعران مهاجر افغانستانی در حوزه هنری اولین مشخصه مرحوم رجایی است. محفل شعر و ادبیات افغانستان در حوزه هنری که به نوعی محل گعده شعرا و اهل فرهنگ افغانستانی بود، گرد ایشان جمع می‌شد و شکل می‌گرفت. دوم آنکه وجوه عمیق و گسترده هنری و ادبی مرحوم رجایی، مانع اینکه ایشان رسالت دیگری را برای خود تعریف کند و مجاهدانه پای آن بایستد، نشده بود. مرحوم رجایی حقیقتاً روایتگر ایثار و مجاهدت مردان رشید و دلیر افغانستانی بود. هرجایی که مجاهدان افغانستانی مجاهدت کردند، ایشان تلاش کرده است که آن را روایت کند. تلاش و مجاهدت ایشان در روایت این مجاهدت و ایثار و شهامت و شهادت و حماسه مجاهدین افغانستانی، جایگاه کم‌نظیری برای او در فرهنگ و هنر ایران و افغانستان ساخته است.
رئیس حوزه هنری تلاش برای تقویت برادری و همزیستی بین ایران و افغانستان را سومین مشخصه مرحوم رجایی دانست و گفت: بنده تعبیر «خون‌شریکی» را از ایشان شنیدم. این تعبیر، تعبیری نوآورانه بود و ما حقیقتاً خون‌شریک هستیم. میان ما فاصله‌ای نیست. مرحوم رجایی تلاش کرد دل‌های ایرانی و افغانستانی را به یکدیگر نزدیک‌تر کند و این برادری را به ما نشان دهد. وجود و حضور ایشان و همچنین نحوه هجرت او، گواه این مسئله است.
در ادامه این مراسم، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مشترکات ایران و افغانستان را فراوان ارزیابی کرد و گفت: دین، آئین، زبان مشترک، مفاخر و میراث فرهنگی از جمله این مشترکات است و به نظر می‌رسد این مشترکات در چهار دهه اخیر بیشتر هم شده‌اند. اولین مورد آن به قول مرحوم رجایی خون‌شریکی است. در این چهار دهه فراوان بودند مجاهدین افغانستانی که در کنار ملت ایران در هشت سال دفاع مقدس شهید و جانباز شدند و همچنین فراوان ایرانی‌هایی بودند که در مقابل شوروی در کنار مجاهدین افغانستانی مبارزه کردند. امروز هم به عنوان مدافعان حرم در کنار هم مشغول به مبارزه هستند.
صالحی دفاع از حرم را از نگاه مرحوم رجایی، موضوعی برای همدلی و همراهی بیشتر مردم افغانستان و ایران عنوان کرد و گفت: خود این شاعر در کتاب «از دشت لیلی تا جزیره مجنون»، قسمتی از در کنار هم بودن‌ها را به زیبایی روایت کرده است. مثال این همدلی، شهید افغانستانی بود که در ایران خانواده‌ای نداشت و در عملیات والفجر به شهادت رسید. اما در خراسان، هزاران هزار نفر خانواده او شدند و تشییع باشکوهی برای او به عمل آوردند. حوزه «خون‌شریکی» حوزه جدیدی است که هنوز کار زیادی در آن انجام نشده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین «قلم مشترک» را موضوع مهم و جدید دیگر در زمینه مشترکات دو کشور بیان و عنوان کرد: «خون‌شریکی» و «قلم مشترک» دو بال تمدن‌ساز برای فرهنگ، هنر و تولید حلقه مشترک بین دو ملت هستند. صالحی در پایان ابراز امیدواری کرد به برکت روز مباهله- روز برگزاری این مراسم-، مرحوم محمدسرور رجایی مسیری را برای همدلی و همراهی دو ملت باز کند.
بهروز جلالی، رئیس بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان نیز با خواندن متن آخرین پیام‌های رد و بدل شده میان او و مرحوم محمدسرور رجایی، یکی از بزرگترین خصوصیات این شاعر فقید را آماده بودن برای پذیرفتن مسئولیت‌های فرهنگی مختلف دانست.
عارف جعفری هم در ادامه این‌مراسم، فقدان مرحوم محمدسرور رجایی را برای خود بسیار سنگین عنوان کرد. این شاعر افغانستانی که به شدت متأثر شده بود، این شعر را به مرحوم رجایی تقدیم کرد:
هستم به درد خویش گرفتار، یاعلی
راه امید من شده دیوار، یاعلی
دور از دیارم و غم غربت شبیه کوه
عمریست بر سرم شده آوار، یاعلی
چون صید تیر خورده زمین می‌خورم و باز
می‌ایستم به نام تو هر بار، یاعلی
دلخسته‌ام ازین همه بن‌بست پیش‌رو
دل مرده‌ام از این همه تکرار، یاعلی
چون کاغذ رها شده در چنگ گردباد
دل بسته‌ام به دست تو این بار، یاعلی
محمدجواد آسمان دیگر شاعر افغانستانی بود که این ابیات را به شاعر هموطنش تقدیم کرد:
روزِ ازل؟ کی و کجا بود، روزِ نخستِ آشنایی؟
روزِ نخستِ خون‌شریکی، روزِ نخستِ هم‌هوایی
توی حیاطِ «حوزه» شاید، شعر، بهانه دست‌مان داد
چون دو کتابِ در قفس… نه! چون دو کبوترِ هوایی
حرفِ نخست، مطمئنّم… از طرفِ نگاهِ او بود
شرقی و گرم و بی‌تکلّف، جامعِ شرم و پارسایی
کَند دلِ مرا از اینجا، بُرد مزارگاهِ پَغمان
گفت: ببین! سعادتی نیست غیرِ رهایی و رهایی
گفتم: حرف را عوض کن! گفتم: ارمغان چه داری؟
او که شهیدِ زنده‌ای بود، گفت: نوای بی‌نوایی
آه کشید از شکنجه، آه کشید از تعصّب
آه کشید از سیاست، آه کشید از جدایی
گفت ز باغ‌های کابل؛ سوم حوت و آن‌همه گُل
گفت ز حمله خزان و داعیه جهان‌گشایی…
گفت و… نگفته‌های بسیار در دل تنگ خود نگه‌داشت
دایرةالمَعارفی بود، سینه سَروَرِ رجایی
محسن سعیدی شاعر دیگری از افغانستان بود که به ابعاد شخصیتی مرحوم رجایی اشاره کرد. وی شاهکار رجایی را پاسداری از میراث مقدس اسلامی عنوان کرد و گفت: رجایی از ارزشی به نام برادری پاسداری کرد. موردی که شیاطین صبح و شب برای از بین بردن آن در حال فعالیت هستند؛ ولی ما از این موضوع غافل هستیم.
وی در ادامه با انتقاد از رسانه‌هایی که باعث دوگانگی بین مردم ایران و افغانستان می‌شوند، خاطره‌ای را از یک مقام مسئول سفارت آمریکا در افغانستان بیان کرد که به گروهی از هنرمندان افغانستان گفته بود دشمن‌ترین سرزمین برای شما ایران و پاکستان هستند!
در ادامه مراسم و پس از ذکر مصیبتی از حضرت رقیه (س) توسط سعید حدادیان، عباس محمدی مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، ضمن قدردانی از خانواده مرحوم محمدسرور رجایی گفت: اگر همراهی خانواده محترم این هنرمند نبود، شاید مرحوم رجایی موفق نمی‌شد در خانه کوچکش به افغانستانی‌های رنج‌دیده کمک کند.
در پایان این‌مراسم از خانواده مرحوم رجایی، تقدیر به عمل آمد.
کد خبر 5274452منبع: مهر
کلیدواژه: محمدمهدی دادمان محمد سرور رجایی افغانستان حوزه هنری طرح تابستانه کتاب موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران کتاب و کتابخوانی انتشارات سروش کتابفروشی محمد سرور رجایی معرفی کتاب نهاد کتابخانه های عمومی کشور جام باشگاه های کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقد کتاب داستان نویسی انتشارات سوره مهر مرکز فرهنگی شهر کتاب مرحوم محمدسرور رجایی ایران و افغانستان خانواده مرحوم مرحوم رجایی آه کشید خون شریکی حوزه هنری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۳۱۹۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جزئیات اولین دوره جایزه داستان و بازآفرینی تشریح شد
نشست خبری و رونمایی از پوستر اولین دوره جایزه داستان و بازآفرینی در حوزه هنری برگزار و بخش‌های رقابتی و ترویجی و کارگاه‌های پیش‌بینی شده برای این رویداد تشریح شد.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، امروز سه شنبه ۴ اردیبهشت، نشست خبری رونمایی از پوستر اولین دوره جایزه داستان و بازآفرینی در حوزه هنری در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری انقلاب اسلامی برگزار شد.
در این نشست، سعید لشکری معاون راهبری استان‌های حوزه هنری انقلاب اسلامی، احمد نوری رییس این جایزه و رییس حوزه هنری اصفهان و حبیب احمدزاده دبیر اولین دوره جایزه داستان و بازآفرینی، میلاد عرفان پور مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، علی عباسی مشاوره علمی جایزه بازافرینی، الهام زارع زاده دبیر اجرایی این جایزه و جمعی از اصحاب رسانه حضور داشتند.
در ابتدای جلسه، احمد نوری رییس این جایزه ضمن خیر مقدم به حضار و اصحاب رسانه گفت: داستان، موضوع با اهمیتی است که در قالب‌های مختلف هنری از سینما و تئاتر گرفته تا هنرهای تجسمی نیز موثر است، لذا در گفتگو‌هایی که با دوستان ملی و کشوری نسبت به اهمیت داستان و بازآفرینی داشتیم، رفت و برگشت‌هایی انجام و نتیجه آن برگزاری اولین جایزه ملی داستان و بازآفرینی شد.
قلب حرکت فراتهران، مساله روایت است
در ادامه، سعید لشکری معاون راهبری استان‌های حوزه هنری انقلاب اسلامی با بیان اینکه حوزه هنری اصفهان به عنوان یکی از پایگاه‌های اصلی هنر انقلاب محسوب می‌شود، گفت: مفتخریم که اصفهان پایگاه جایزه داستان و بازآفرینی است.
وی ادامه داد: قلب حرکت فراتهران، مساله روایت است، آن هم به تکیف قانونی و هنری حوزه هنری. روایت هویت انقلاب اسلامی که در دوره جدید حوزه هنری شکل گرفته است، روایت ایرانی است که هم در فرم و هم محتوا حرف‌هایی برای گفتن دارد.
لشکری اظهار داشت: پایگاه گفتمان هنر انقلاب اسلامی و قله این اتفاق حوزه هنری است و ما در روایت آن را ادامه دادیم، البته آن را در داستان محدود نکردیم، به عنوان مثل در کنسرت نمایش کنلل، ایران را از زاویه‌ای هنری و خلاقانه روایت کردیم. حال ما بنا داریم اتفاق جدیدی در حوزه روایت داستان نیز رقم بزنیم.
بازافرینی داستان انقلاب در یک جایزه ملی
در ادامه برنامه، میلاد عرفان پور بیان داشت: ما در دوره جدید حوزه هنری، شاهد نهضت تحولی هستیم. با حضور استاد دانشگر در حوزه ادبیات داستانی، داستان، رمان و در بحث روایت، تولید و ترویج آثار و تربیت هنرمندان ادبیات داستانی را پیش می‌بریم و این مساله مهم، در فراتهران نیز درخشش پیدا کرده است.
ما هم در معاونت راهبری استان‌های حوزه هنری انقلاب اسلامی، در حوزه داستان همین نگاه داریم که بنا نیست همه اتفاقات در تهران بیافتد مثلا هفته گذشته، نشست افتتاحیه مدرسه روایت در استان سمنان انجام شد.
وی در پایان سخنانش تاکید کرد:جایزه داستان و بازآفرینی، یک اتفاق ملی و بازافرینی داستان انقلاب است. ما تلاش داریم اتفاق نواورانه‌ای در این رویداد بیافتد.
در ادامه، علی عباسی مشاوره علمی جایزه بازافرینی، از مشهود بودن موارد نشانه شناسی در پوستر این جایزه حرف زد و افزود گفت: در اهمیت روایت می‌توان به جنایت غزه اشاره کرد، این جنابت حتما باید روایت شودآن هم به شیوه‌ای درست، تا ماجرا و مفاهیمش به درستی منقل شود. در تعریف بازآفرینی نیز کشف کنش یا سخن آغازین لحاظ می‌شود. بازآفرینی هم در پژوهش و هم در خلق اثر هنری بسیار اهمیت دارد.
بحث داغ جریان سازی در جایزه ملی داستان و بازافرینی
در ادامه الهام زارع زاده دبیر اجرایی این جایزه بیان داشت: جامعه ما مصرف کننده جدی داستان است و در کارزاری هستیم که توسط داستان (استوری) به ما هجمه وارد می‌شود ما این به این نیاز و هجمه نمی‌توانیم پاسخگو باشیم.
زارع زاده در ادامه افزود: همه توجه جایزه ملی داستان و بازافرینی است که هنرمندان به این مهم ورود کنند که چطور می‌توان با گنجینه‌های ملی و تمدنی‌چون موسیقی، نگارکری، معماری، آیین‌ها و اسطوره‌ها زمینه داستان و بازآفرینی را فراهم آورد و ما در پی این هستیم که این جشنواره بتواند این جریان سازی را انجام دهد.
وی در توضیح ساختار جشنواره اظهار داشت: ما دو دسته فعالیت عمده را طراحی کردیم، شامل فعالیت‌های رقابتی و ترویجی.
در قسمت رقابیتی تولید و بررسی داستان پنج بخش رمان، داستان کوتاه، داستان کوتاه کوتاه، جستار نویسی و طرح داستان را لحاظ کرده‌ایم.
تشریح بخش‌های رقابتی- ترویجی جایزه
دبیر اجرایی جشنواره با اشاره به اینکه بخش حمایت از طرح‌های داستانی بخشی ویژه‌ای در راستای حمایت و تولید اثر است، گفت: بخش رقابتی از امروز شروع می‌شود، تا تیر ماه ادامه دارد و بنا به استقبال مخاطبان این زمان می‌توانند تمدید شود. اختتامیه آن احتمالا در پاییز ۱۴۰۳ خواهد بود و ما میزبان اصحاب رس
امین سلیمانی: انه در اصفهان خواهیم بود.
وی ادامه داد: بخش ترویجی شامل دو قسمت کارگاهی است؛ کارگاه‌های داستانی و علمی. کارگاه‌های داستانی در استان‌ها برگزار شده به توسط یکی از نویسندگان مهم رهبری می‌شود. در آن مخاطبان و هنرمندان با روش‌های بازآفرینی آشنا می‌شوند. کارگاه‌های علمی نیز در اصفهان با نظر علی عباسی برگزار می‌شود و زمینه مطالعه و پژوهش پژوهشگران را ایجاد می‌کند. درضمن هیات داوران متعاقبا اعلام می‌شود و مخاطبان می‌توانند از طریق سایت جشنواره با ما در ارتباط باشند.
بر اساس این گزارش، در پایان این برنامه، رونمایی پوستر اولین دوره جایزه داستان و بازآفرینی انجام شد.
منظور از «خانم بازیگر» در اعترافات تتلو که بود؟