صادرات کتاب|جهان عرب تشنه آثار فارسیزبانان/ طلای خودمان را با زغال دیگران معاوضه کردیم و خبر نداریم
تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۳۸۲۹۴
مرتضی حیدری آل کثیر میگوید: همیشه نخبگان جهان عرب تشنه آثار فارسیزبانان هستند و بارها از من خواستند که از جهان شعر فارسی، شاعران دیگری غیر از احمد شاملو، فروغ و سهراب را به آنها معرفی کنم. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، میراث ایرانیان شعر است و از این میراث به جهانیان سهم چندانی نرسیده است، در حالی که حتی کشورهای همسایه مانند ترکیه تمام هم و غم خود را بهکار گرفتهاند تا از طریق صادرات کتاب، به صدور فرهنگ خود بپردازند، دست ما در حضور در بازارهای جهانی چندان پر نیست، گویی عبارت «صادرات کتاب» برای جامعه ادبی و مسئولان فرهنگی ما امری است سهل و ممتنع؛ هم میدانیم چیست و هم نه، این در حالی است که ادبیات ایران در یکصد سال گذشته و بهویژه پس از پیروزی انقلاب، ادبیاتی پویا است که حوزههای مختلفی را تجربه کرده، با این حال کمتر صدایی از این جامعه بزرگ ادبی مجال و فرصت یافته است که با مخاطبان خارج از ایران نیز همصحبت شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پرسشهای اصلی این است که چرا علیرغم حضور مستمر در نمایشگاههای بینالمللی و با در نظر گرفتن طرحهای حمایتی، در امر صادرات کتاب موفق عمل نکرده و کارنامه قابل توجهی در این زمینه نداریم؟ چرا از فرصتی به نام بازارهای منطقهای غافل بودیم و از چنین پتانسیلی چشمپوشی کردهایم؟ ... انفعال در صادرات کتاب در حالی رخ میدهد که صنعت نشر در ایران طی چند سال اخیر با مشکلات ریز و درشت بسیاری دست به گریبان است و تقویت صادرات کتاب و فراهم شدن حضور ادبیات ایرانی در جوامع ادبی منطقه، میتواند هم به ناشر در این شرایط کمک کند و هم مایه امیدواری برای اهل قلمی باشد که مدتها است در انزوا به سر میبرند.
مرتضی حیدری آل کثیر هم شاعر است و هم مترجم. از معدود شاعران ایرانی است که با فضای ادبی کشورهای عربی منطقه در ارتباط است. او در گفتوگویی با تسنیم از اشتیاق جامعه ادبی کشورهای منطقه برای شنیدن و خواندن آثار ایرانی گفت و به چرایی اجرا نشدن این آرزوها پاسخ داد. به گفته او؛ ادبیات ایرانی به ویژه در حوزه داستان، حرفهای بسیاری برای جامعه ادبی کشورهای منطقه دارد و اگر تعامل و همدلی میان نویسندگان و مسئولان شکل بگیرد، میتوان منتظر اتفاقات امیدوارکننده در این حوزه بود. او که سالها است در حوزه شعر مقاومت فعالیت میکند، بر این باور است که کارهای عرضه شده طی سالهای اخیر در این موضوع، عمدتاً نمایشی و برای ارائه کارنامه سازمانهای مختلف بوده است. مشروح گفتوگوی آل کثیر با تسنیم را میتوانید در ادامه بخوانید:
*تسنیم: از ابتدای دهه 90 آرزویی در میان شاعران و نویسندگان ایرانی مبنی بر صادرات کتاب و عرضه آثارشان در خارج از مرزهای ایران مطرح شد. با روی کار آمدن دولت آقای روحانی به نظر میرسید که این آرزو، دارد کمکم به واقعیت مبدل میشود. در نظر گرفتن طرح گرنت و از سوی دیگر، حضور مستمر در نمایشگاههای بیناللملی کتاب جهان و تأکید بر تقویت دیپلماسی فرهنگی برنامههایی بود که چشمانداز صادرات کتاب را امیدبخش نشان میداد. با گذشت چند سال و بررسی کارنامه هشت سال اخیر، به نظر میرسد آنچه حاصل شده در مقایسه با برنامههای اعلام شده، چندان قابل ملاحظه نیست. شما برنامههای اجرا شده در این راستا را چطور ارزیابی میکنید؟ به نظر شما نقاط قوت و ضعف دولت گذشته در این زمینه چه بوده است؟
من به عنوان کسی که کار بینالمللی انجام میدهم و به واسطه سفرهایی که به کشورهای عربی و ارتباط با جامعه ادبی منطقه و ایران، همیشه این دغدغه را داشتم که چرا ادبیات و به خصوص شعر ما به زبان عربی به شکل خوب ترجمه نمیشود؟ کارهایی انجام شده است، اما این کارها در حد معرفی شاعران دهه 40 و 50 است و برای شاعران امروز ما کار روشن و برجستهای انجام نشده است. دغدغهام بوده که خودم کاری انجام دهم، اما فرصت نشده است. بارها نیز این موضوع را با مسئولان در میان گذاشتهام.
من در طول این دهه، با دوستانی آشنا شدم که در آژانسهای ادبی فعالیت میکنند. به نظرم این یک فرصت است و ما باید از حضور چنین افرادی که پیوسته در نمایشگاههای بزرگ جهان حضور دارند و میتوانند کتابهای ما را معرفی کنند و پذیرش بگیرند، بهره ببریم. از سوی دیگر، با توجه به اتفاقات اخیری که برای قیمت کاغذ رخ داد و بالا بودن نرخ ارز در کشور، عرضه کارهای ایرانی در خارج از کشور به نفع ناشر خواهد بود. بالا بودن نرخ ارز در مجموع به نفع صادرات است.
اگر بخواهم به ظرفیتهای ادبیات ایران در منطقه اشاره کنم، باید بگویم که ایران از حیث هنر داستاننویسی خیلی بهتر از کشورهای عربی است. ایران در حوزه قصه و داستان کوتاه حرفهای زیادی برای گفتن دارد. اما کشورهای عربی در حوزه شعر جلوتر از ما حرکت میکنند، شمارگان چاپ کتابشان بیشتر است و به آن بها میدهند، با این حال ما نیز از نظر نوآوری و قدم زدن در سطح فرهنگ جهانی در شعر، چیزی کم نداریم و میتوانیم شاعران خوبی را به مخاطب جهانی معرفی کنیم؛ با وجود این اتفاق خاصی هنوز در این حوزه رخ نداده است.
شما در سؤالتان به مشکلات سیستم دولتها اشاره میکنید، اما من مسئله دیگری را مطرح میکنم و آن تنبلی مترجمان در ترجمه آثار فارسی به زبانهای دیگر به ویژه عربی است. تعداد مترجمانی که متخصص این کار باشند، کم است و هزینهای که باید صورت بگیرد به صرفه نیست.
همیشه نخبگان، شاعران و نویسندگان جهان عرب تشنه آثار فارسیزبانان هستند و بارها از من خواستند که از جهان شعر فارسی، شاعران دیگری غیر از احمد شاملو، فروغ و سهراب را به آنها معرفی کنم.
*تسنیم: انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی بود که همین موضوع ماهیت آن را با دیگر انقلابهای جهان متفاوت و متمایز میکند. از ابتدای پیروزی انقلاب تا به امروز، ملتهای مختلفی در سراسر جهان با انقلاب اسلامی همدل شدهاند. طی 40 سال گذشته تا چه اندازه توانستهایم از این ظرفیت برای عرضه محصولات فرهنگی خود به ویژه در حوزه کتاب بهره ببریم؟
من با توجه به اطلاعی که در حوزه شعر مقاومت و پایداری دارم و حضور در چند کشور عربی، متوجه شدم که کارهای انجام شده بیشتر جنبه نمایشی داشتهاند و عمدتاً آثاری بودهاند که یک نهاد بخواهد با آن گزارشی ارائه دهد. البته کارهای خوبی نیز در این میان انجام شده است، مثلاً چند کتاب خوب در سوریه ترجمه شده است، اما در کشوری مانند عراق کاری انجام ندادیم؛ این در حالی است که عراق رفتهرفته فرهنگ نزدیک به ما پیدا میکند و به فرهنگ، هنر و موسیقی ما علاقهمند است؛ ولی ما به جز در فضای مجازی، در حوزه کتاب توفیق خاصی برای ایجاد ارتباط با فضای فرهنگی عراق کسب نکردهایم.
از سوی دیگر، در کشوری مانند لبنان میتوان کارهای بیشتری انجام داد. حتی در کشوری مانند عربستان که نخبگان آنها دید مثبتی نسبت به فرهنگ و اسطوره زبان فارسی دارند و علاقهمندند از این فرهنگ اطلاع بیشتری به دست بیاورند، این ظرفیت وجود دارد. به هر حال، کشورهایی که در محور مقاومت هستند، به دلیل مشکلات اقتصادی که دارند، در حوزه فرهنگ به آن شکل فعال نشدهاند که بتوانیم بهره کافی را ببریم.
دلایل دیگری هم دارد، مثلاً اینکه در میان اکثر نخبگان فرهنگی و هنری هنوز آن همدلی و همگرایی در میان آنها رخ نداده است که سینماگران، ادیبان و اهالی فرهنگ ما در کشورهایی که با ما همدل هستند، حضور داشته باشند. این مشکلات در دولت آقای روحانی متأسفانه پررنگتر شد. اتفاقاتی که مخالف و موافق زیادی دارد، سبب شده که بر نحوه کار فرهنگ ما تأثیرگذار بگذارد. در این میان، وزارت ارشاد نقش تعیینکنندهای دارد و میتواند نقش مؤثری در ایجاد همگرایی داشته باشد. ارشاد میتواند با طبقهای که متأسفانه از فضای فرهنگ و هنری کشور جدا شده و بیشتر به دنبال مستقل بودن هستند، وارد تعامل شود. این اتفاقاتی است که باید رقم بخورد. برقراری تعامل و ایجاد همدلی میتواند به نفع جامعه فرهنگی کشور باشد.
*تسنیم: شما سالها است که در حوزه شعر مقاومت فعالیت میکنید. از سوی دیگر، با مجامع ادبی کشورهای منطقه نیز در ارتباط هستید، شناخت این جوامع از ادبیات امروز ایران در چه حد است؟ آیا ادبیات انقلاب اسلامی، دفاع مقدس و مقاومت توانسته مخاطبان خود را در این کشورها بیابد؟
فکر میکنم اگر آشنایی هم بوده، در حد حضور چند شاعر از ایران در این کشورها است. در حد معرفی چند شاعر مانند شاملو، سهراب و فروغ و شاعرانی از سبک نیمایی است که نماینده یک گونه ادبی ما هستند. ما گونهها و نحلههای ادبی دیگری هم داریم که بعد از پیروزی انقلاب ظهور کردند؛ به ویژه پتانسیل عظیمی در شعر جوان ما در حوزه شعر کلاسیک و سپید وجود دارد که در حوزه شعر مقاومت فعالیت قابل توجهی انجام دادهاند. نمونهای از آن توجه به موضوع فلسطین و قدس در شعر است. اینکه ایران خیلی در دفاع از قدس هزینه داده، ولی متأسفانه این بازنمایی در کشورهای عربی ضعیف است. نیامدیم کتابها و آثاری را تولید کنیم که نخبه کشورهای عربی را جذب کند و آن نخبگان بتوانند دیپلماسی عمومی را فعال کنند. باید از کارهای نمایشی و روتین خارج شویم و کار را به دست خود هنرمندان بسپاریم. در این زمینه هزینه کنیم، آثار خوبی تولید شود تا بتوان بخشی از این قدرت عظیمی که در ادبیات مقاومت ما وجود دارد، ترجمه و عرضه شود.
*تسنیم: اگر فرهنگ را یک جاده دو طرفه در نظر بگیریم، آنچه در کشورمان شاهدش هستیم، ورود پی در پی و مستمر کتابهای خارجی و ترجمه شده است. به نظر شما به عنوان یک کارشناس حوزه ادبیات و فعال فرهنگی، چرا جاده فرهنگ در کشور ما یک سویه است و نابسامانی و عدم نظارت در عرضه کتابهای ترجمه شده چه تأثیری بر ادبیات ایرانی گذاشته است؟
بله، متأسفانه وقتی نگاه کلی به ویترین انتشارات برجسته و برند ادبیات میاندازیم، میبینیم که حجم کتابهای ترجمه شده به ویژه در حوزه رمان، داستان و حتی شعر بسیار زیاد است. به نظر میرسد هر کسی از هر کتابی خوشش آمد، ترجمه میکند و برنامه خاصی در این زمینه وجود ندارد. این سبب میشود که ما جوهره فرهنگ خودمان را به فراموشی بسپاریم. اینطور تصور میشود که هرچه شاعر و داستاننویس ما بیشتر این کتابها را بخوانند، بیشتر تحویل گرفته میشوند و مدرنتر به نظر میآیند. این در حالی است که ما طلای خودمان را با زغال دیگران معاوضه کردیم و خودمان خبر نداریم. ادبیات ایرانی به ویژه شعر و آثار شاعرانی چون سعدی، مولوی، حافظ و .... که گونهای نگاه اشراقی و متافیزیکی داشتند و انسان را به خدا میرسانند و از زمین جدا میکند را فراموش کردیم و داریم پیوسته آثار متعددی را ترجمه میکنیم. ما داریم با این حجم از ترجمه، ادبیات خودمان را استحاله میکنیم. فکر میکنم در حوزه شعر این اتفاق رخ داده است.
ما چه در حوزه شعر کلاسیک و چه در شعر مدرن، شاعران میانهرویی داریم که جوهره فرهنگ خود را در شعر حفظ کردهاند. غیر از اینکه زبان شعر فارسی است، محتوایش نیز برای انسان شرقی ایرانی است. در کنار این آثار، سرودههایی هم داریم که در آن انسان ایرانی امروز را نمیبینیم، انگار شاعر دارد از آثار آن طرفی تقلید میکند. این اتفاق رخ داده است، ما هنوز نتوانستهایم جوهره فرهنگ خودمان و اتفاقاتی را که پس از انقلاب رخ داده، ترجمه کنیم و بیش از حد داریم به ترجمه آثار دیگران میپردازیم؛ این در حالی است که معتقدم شاعر و هنرمند ایرانی باید بیش از این بر آثار گذشتگان خود تکیه کند.
ظرفیت ادبیات ایرانی در این امر را چطور ارزیابی میکنید؟ ادبیات پس از انقلاب(به ویژه در حوزه ادبیات مقاومت و دفاع مقدس) چه جذابیتهایی برای مخاطبان منطقه خواهد داشت؟
شاعران برجسته جهان عرب مانند عبدالوهاب البیاتی، نزار قبانی، محمود درویش و اکثر شاعران بزرگ 40 سال اخیر جهان عرب، خود شاعران بزرگ حوزه مقاومت هستند و این اتفاق خوب و جالبی است. شعر مقاومت در جهان عرب بر خلاف ایران درگیر مسائل سیاسی نشده است. در ایران نیز شاعران بزرگی مانند قیصر امینپور، علی معلم، یوسفعلی میرشکاک و بسیاری از شاعران جوان در حوزه شعر مقاومت آثار متعددی منتشر کردهاند و سرودههایی در حال و هوای شعر پایداری و دفاع مقدس دارند. حتی شاعران آوانگارد و روشنفکر ما نیز با فضای قدس، ملتهای مظلوم مانند افغانستان، عراق و ... بیگانه نیستند. اگر کسی این اشعار را جمعآوری کند، میراث گرانبهایی است که میتواند اخوت و برادری را با زبان هنر در میان مردم منظقه ایجاد کند. همانطور که فیلمهایی مانند یوسف پیامبر(ع)، مریم مقدس و سریالی چون مختار میتواند دل برادران ما در کشورهای عربی را به دست بیاورد، قطعاً ادبیات ما نیز میتواند دل نخبگان منطقه را به دست بیاورد و پل خوبی باشد برای نزدیکتر شدن به کشورهای اسلامی.
صادرات کتابـ5|قزوه: فرهنگفروشی خطرناکتر از خاکفروشی است/ نانونوای ناشران روشنفکر از آشفتهبازار ترجمه در ایرانصادرات کتاب| ابراهیم هادی زندگی دختر سوری را تغییر داد / سازمان فرهنگ برای ترجمه ادبیات ایرانی چه کرده است؟صادرات کتاب-6| ترکیه واردات کتاب از ایران را ممنوع کرد/ فرش قرمز کشورهای عربی برای ناشران ایرانییک دروغ بزرگ در صادرات کتاب/ برن، دروازه ورود ایران به بازارهای جهانی است؟صادرات کتاب-3| ترکیه چگونه بازار کتاب ایران را قرق کرد؟/ خروج شیک و مجلسی ایران از بازارهای جهانیصادرات کتاب-2| مطالبه رهبر انقلاب 20 سال پیش درباره ترجمه آثار ایرانی از مسئولان چه بود ؟+ فیلم«صادرات کتاب»؛ پرونده جدید خبرگزاری تسنیم/ جهان از میراث ایرانی سهمی نداردانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شعر ادبیات مقاومت کتاب شعر ادبیات مقاومت کتاب حوزه شعر مقاومت ویژه در حوزه ادبیات ایرانی کشورهای عربی ادبی کشورهای ادبیات ایران صادرات کتاب سوی دیگر آثار فارسی جامعه ادبی فرهنگ خود جهان عرب کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۳۸۲۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ترجمه «آموزههای استفان کاوی» منتشر شد
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «آموزههای استفان کاوی» بهتازگی با ترجمه فرشید عبدی با ارایه قواعدی در حوزه کسب و کار و نقشهای مدیریتی توسط انتشارات پویش مدام منتشر و راهی بازار نشر شده است.
این کتاب مجموعهای از تعالیم و خلاصه هفت کتاب مشهور نویسنده توسعه فردی در دو بخش آموزههای دکتر کاوی و خلاصه هفت کتاب است.
اصل پاسخگویی، اصل توازن، اصل انتخاب، اصل تأثیرگذاری، اصل شجاعت، اصل اثربخشی، اصل همدلی، اصل درستکاری (راستی و درستی)، اصل رهبری، اصل یادگیری، اصل عشق، اصل تواناییهای بالقوه، اصل انضباط شخصی، اصل همافزایی، اصل اعتماد، اصل حقیقت، اصل چشمانداز، اصل برد - برد، جملات قصار مورد علاقه دکتر استفان کاوی از مطالب منتشره بخش اول این کتاب به شمار میرود.
همچنین مطالب بخش دوم شامل هفت عادت مردمان مؤثر، هفت عادت خانوادههای بسیار مؤثر، عادت هشتم: از اثربخشی تا عظمت، اولویت دادن به اولویتها، راه حل سوم: حل دشوارترین مشکلات زندگی، رهبری مبتنی بر اصول و سرعت اعتماد است.
استان ریچاردز کاوی یک نویسنده بسیار مشهور آمریکایی در حوزه توسعه فردی و سازمانی است. استعداد، هوشت و تلاش او موجب شد به عنوان یک تاجر موفق، مربی و سخنران تأثیرگذار در بین عموم شناخته شود. او به خاطر نوشتن یکی از تأثیرگذارترین کتابهای مدیریتی قرن بیستم با عنوان «هفت عادت مردمان مؤثر» مشهور شده است.
کاوری در ۲۴ اکتبر ۱۹۳۲ متولد شد و در سالت لیک سیتی ایالت یوتا بزرگ شد. والدینش استفان گلن کاوی و ایرن لوییز ریچاردز بودند. اجداد وی در برخی از تحولات اجتماعی مهم نقش داشتند. کاوی در جوانی به ورزش علاقمند بود، اما در همان جوانی دچار یک مصدومیت شد تا مسیر زندگیاش تغییر یافته و به فعالیتهای علمی رو آورد. او مشتاقانه در فعالیتهای مدرسه مشارکت میکرد و زودتر از زمان معمول از دبیرستان فارغالتحصیل شد. سپس در دانشگاه یوتا ادامه تحصیل داد و مدرک کارشناسی خود را در رشته مدیریت بازرگانی از این دانشگاه دریافت کرد...
در بخشی از این کتاب آمده است؛
هر زمان که به اهداف خود نرسیم، از ضربهای که به حساب درستکاری خود وارد کردیم، رنج میبریم. اعتماد به نفس خود را در ایجاد و حفظ تعهدات خود و دیگران از دست میدهیم. در این صورت، زمانی که برای واکنش به چالشهای مهم زندگی خود، نیاز به قدرت تشخیص باطنی داریم، دیگر چیزی برای ترسیم شخصیت باطنی خود نداریم. تحقق یک هدف در یک حوزه زندگی، میتواند به معنی تأثیر منفی بر سایر حوزههای زندگی ما باشد. مردی که بر افزایش ثروت خود تمرکز داشت، این کار را به قیمت عدم صرف وقت با همسر و خانواده خود انجام میداد.
اینکتاب با ۳۰۴ صفحه و قیمت ۳۱۵ هزار تومان منتشر شده است.
کد خبر 6081963 زینب رازدشت تازکند