ارتباطات میانفرهنگی و تولید ادبیات آن در کشور ما مغفول مانده است
تاریخ انتشار: ۱۷ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۴۸۹۹۵
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست معرفی و رونمایی از کتاب «ارتباطات میانفرهنگی؛ نظریه و کاربرد» با حضور امیرمحمد حاجی یوسفی (عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی)، سیدوحید عقیلی (رئیس پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات)، احسان شاهقاسمی (عضو هیأت علمی دانشگاه تهران)، محمدحسین شعاعی (مترجم کتاب و عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق (ع)) و با دبیری حسین حسنی (عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات) برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ابتدای این برنامه محمدحسین شعاعی با توضیحی درباره این کتاب گفت: نویسندگان کتاب ارتباطات میانفرهنگی؛ برایان جی هورن و باری تومالین، از کسانی هستند که به شکل علمی و عملی در زمینه ارتباطات میانفرهنگی فعالیت کردهاند. آنها بیش از ۵۰ کشور را در این حوزه تجربه کردهاند و ضمن داشتن سواد آکادمیک، به شکل تجربی با فرهنگها و مردمان کشورهای دیگر ارتباط داشتهاند که این خود میتواند نقطه قوتی برای این کتاب باشد. ازجمله مزیتهای این کتاب، دوری از اصطلاحات دشوار و غامض، پوشش اصطلاحات عملی و پوشش فرهنگهای مختلف و تشریح و تبیین آنها و آوردن نمونههایی از کشورهای مختلف باشد. هدف کتاب این است که ما فهم خوبی از پیشینه نظری و مفاهیم موجود در عرصه ارتباطات میانفرهنگی به دست بیاوریم و با استراتژیهای غلبه بر موانع آن، آشنا شویم.
مترجم کتاب در پایان سخنان خود، با بیان اینکه برخی از مطالب کتاب، شاید برای اولینبار به زبان فارسی ترجمه شده، با اشاره به اهمیت آن، بر جنبه کاربردی این کتاب، تأکید کرد و گفت: ما میتوانیم با استفاده هرچه بیشتر از این اثر و آثار ترجمهشده دیگر در این حوزه، مقدمات زمینهمند کردن آنها را در ایران با تولیدات بومی داشته باشیم.
امیرمحمد حاجی یوسفی ابتدا به زمینه مطالعاتی رشته روابطبینالملل و سپس بازشدن جای مسائل فرهنگی در دل آن اشاره و تصریح کرد: در روابط بینالملل، بیشتر بحثهای سیاسی و امنیتی و به عبارتی روابط بینالدول مطرح بود. در اواخر دهه ۶۰ میلادی، به دلیل اهمیتیافتن مسائل اقتصادی، کمکم نظریات دیگری هم در این رشته مطرح شدند. اما چرخش فرهنگی در روابطبینالملل، از اواخر دهه ۸۰ رخ داد و توجهاتی که به این نظریات در این رشته شد، باعث اهمیت یافتن مسائل فرهنگی شد. جوزف نای هم کتاب قدرت نرم خود را در این بستر نوشت. اما حالا ما باید ببینیم که چطور میتوانیم از این علم استفاده کنیم و نقصهایمان را با کمک آن برطرف کنیم.
عضو هیأتعلمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به بعد کاربردی این کتاب، ادامه داد: برخی از مباحث این کتاب، با مباحث روابط بینالملل همپوشانی دارد مثل رهبری، مذاکرات بینالمللی، دیپلماسی فرهنگی، انتخاب دیپلماتها و ... . تجربهای که نویسندگان این کتاب داشتهاند باعث شده که آنها کتاب را از منظر همین تجربیات و با نگاه خاص خود بنویسند اما خب ما باید ببینیم که ما چه استفادهای میتوانیم از آن بکنیم. توصیه میکنم که این کتاب را حتماً رایزنان فرهنگی ما و کسانی که در ارتباطات فرهنگی هستند، مطالعه کنند چراکه چه به لحاظ علمی و چه از نظر عملی، راهنمای عمل خوبی است. موضوع زبان در این کتاب برای من، موضوع جالب و مهمی بود. چیزی که از آن یاد گرفتم این بود که زبان به عنوان یک ابزار برای دیپلماسی فرهنگی چیست و چه کارکردهایی دارد و اینکه نقش پله اول را دارد که ما تازه بعد از آن باید برویم سراغ مراحل بعد.
وحید عقیلی سخنران بعدی این نشست، با بیان اینکه ارتباطات میانفرهنگی یک ذات فرارشتهای دارد، درباره کشورهای فعال در این حوزه عنوان کرد: کسانی که در حوزه ارتباطات میانفرهنگی ورود پیدا کردهاند، کسانی هستند که اهمیت این حوزه را درک کرده و نگاهشان علمی و بهروز است. این کشورها به خوبی درک کردهاند که اگر به این ارتباطات بها ندهند، دچار سستی و عقبافتادگی خواهند شد. کتاب ارتباطات میانفرهنگی، هم ناظر بر نظریه و هم ناظر بر کاربرد است و این یکی از افتخارات این کتاب است. یکی از جنبههای بسیار مثبت این کتاب، نمایه بسیار قوی آن است. به طور مثال، در مورد آموزش عام، تعداد زیادی مدخل درباره آموزش تیمی، آگاهی فرهنگی، ارزشهای فرهنگی، کپسولهای فرهنگی و تفاوتهای فرهنگی آورده شده است. یکی از مدخلها و مواردی که بعد از آموزش به آن اشاره شده، بحث توسعه است که چیزی حدود ۱۰۰ مورد درباره توسعه آورده شده است. مدخلهای بعدی نیز درباره مدیریت، کشور چین، اعتماد، احترام، دیپلماسی فرهنگی و جهانیشدن است که هرکدام، بین ۶۰ تا ۹۰ مورد را نمایه کردهاند. جالب است که در این کتاب سه بار از امپریالیزم فرهنگی صحبت شده و جالبتر آنکه درباره امپریالیزم اقتصادی که ما خیلی در دهههای گذشته بر روی آن حساسیت داشتیم، هیچ مدخلی وارد نشده است و این اهمیت مسأله فرهنگی را طی دهههای اخیر نشان میدهد.
رئیس پژوهشکده ارتباطات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، با اشاره به وضعیت ارتباطات میانفرهنگی در کشور ایران اضافه کرد: اینکه چه میزان دیپلماسی فرهنگی، اقتصادی و ارتباطات میانفرهنگی در کشور ما کاربرد دارد، به این برمیگردد که در اسناد بالادستی ازجمله برنامههای توسعه ششم و هفتم، چقدر به مولفههای ارتباطات میانفرهنگی پرداخته شده باشد. وضعیت ادبیات ارتباطات میانفرهنگی در ایران، دچار فقد و کمبود است و وضعیت موجودش با وضعیت مطلوب فاصله دارد.
احسان شاهقاسمی هم به موضوع ترجمه در ایران پرداخت و اذعان کرد: ما متأسفانه در ایران به اصل ترجمه به اندازه کافی بها ندادهایم. درحالی که ترجمه هم نوعی تکنولوژی است که باید آن را وارد کنیم. در این مسیر، به متخصصان خوب هم نیاز داریم. بیشتر افراد زبان انگلیسی بلد نیستند و عدهای هم که بلد هستند، خوب زبان فارسی نمیدانند و لذا در ترجمه به فارسی، ساختار جمله شکسته نمیشود. درمورد تألیف هم، خیلیها اصرار به آن دارند درحالی که تألیف زمانی ارزشمند است که خیلی قویتر از آثار ترجمهشده باشد نه ضعیفتر از آن. این کتاب اثریست که ترجمه آن به خوبی انجام شده است.
عضو هیأتعلمی دانشگاه تهران درباره ماهیت ارتباطات میانفرهنگی افزود: ارتباطات میانفرهنگی به عنوان یک حوزه، خیلی تمایل به سمت مدیریت دارد. علم مدیریت، علم ارائه است در جهانی که در آن ارتباطات بینالمللی، به سطح شگفتآوری رسیده است. رشد ادبیات ارتباطات میانفرهنگی تا حد زیادی پاسخ به این نیاز است که تاحدی در این کتاب تلاش شده به آن پاسخ داده شود. علت تولید این ادبیات، بیشتر بستر و شرایط تولید آن است. در کشور ما متأسفانه ارتباطات میانفرهنگی، مغفول مانده است. به همین دلیل، تولید ادبیات آن صورت نگرفته است.
کد خبر 5299804منبع: مهر
کلیدواژه: پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات رونمایی کتاب ترجمه تازه های نشر معرفی کتاب محمد مهدی اسماعیلی ادبیات دفاع مقدس نقد کتاب انتشارات سوره مهر ویروس کرونا انتشارات کتاب نیستان دفاع مقدس جنگ تحمیلی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادبیات داستانی عضو هیأت علمی دانشگاه ارتباطات میان فرهنگی دیپلماسی فرهنگی روابط بین الملل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۴۸۹۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جنگ موقعیتهای دراماتیکی برای نوشتن دارد
لیلا مهدوی، نویسنده و پژوهشگر در گفتوگو با خبرنگار مهر درباره انتشار اثر جدید خود با عنوان «خون دریا» همزمان با آغاز سی و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران گفت: کتاب «خون دریا» اولین قصهای است که بعد از دوره هنرجویی که در زمینه داستان و داستان نویسی گذرانم، ایده آن را در ذهن داشتم.
وی افزود: من فکر میکنم این ایدهها همچنان در ذهنم وجود داشت چراکه دهه ۶۰ خصوصاً نیمه اول آن را تجربه کردم یعنی شرایطی که ایران دوره دفاع مقدس را پیش رو داشت و جنگ هشت ساله ایران را سپری میکردیم بنابراین جنگ برای خیلی از هم نسلان ما تجربه زیسته است.
نویسنده کتاب «نشان حسن» گفت: خانوادههای زیادی درگیر دفاع مقدس بودند چه به لحاظ رفتن پدران و فرزندان به جبههها، و چه به لحاظ ارتباط تنگاتنگ کودکی با مقولهای به نام جنگ، مقولهای که کاملاً مقدس بود و هرکسی از این بزنگاه استفاده خود را میکرد. بنابراین معتقدم از این فضا میتوان خوب استفاده کرد.
مهدوی افزود: ما یک جنگ هشت ساله را سپری کردیم. یک بزنگاه بزرگ تاریخی برای مردم کشور که در این بستر شاهد تحول و رشد و مسأله ای به نام انسان و کرامت انسانی هستیم، در کنار همه مصیبتهایی که جنگ به ما وارد کرده است اما در کنار همه مصایب و سختیهایی که داشته یک ارزش بسیار بزرگ انسانی دریافت کردیم و عمق شگرفی در ذهنها رخ داد و جنگ باعث رشد و بزرگ شدن این عمق شده است. جنگ به ما انسانهای بسیار بزرگی را معرفی کرده که فارغ از هرگونه تقدسمابی در ذهن ما انسانهایی الگو به لحاظ رفتاری، معیشتی و منش شهدایی بودند که هنوز هم بسیاری از آنها گمناماند.
نویسنده کتاب «شرح الف خمیده» افزود: به نظر من به جنگ میتوان به عنوان یک بزنگاه تاریخی نگاه کرد که موقعیتهای دراماتیک زیادی برای نوشتن دارد و فکر میکنم هنوز گزارشگری از جنگ در قالب رمان و داستان مخاطب خود را دارد، اگرچه اساتیدی همچون احمدرضا دهقان و محمدرضا بایرامی در این زمینه تلاش کردند و بسیاری از موقعیتها را برای نسل ما ساختند. با این همه احساس میکنم از این بزنگاه میتوان به نفع درام استفاده کرد و مهمتر از اینکه بخواهیم درام بسازیم اهمیت نوع نگاهمان به ارزشهای وجودی انسان در بستر دفاع مقدس مشخص میشود.
وی درباره نگارش کتاب «خون دریا» گفت: همه این اتفاقات به واسطه تجربه زیسته من در کودکی رقم خورد که کمک کرد آمادگی ذهنی داشته باشم به عنوان داستاننویس یکی از موقعیتهایی که برای نگارش دفاع مقدس را مدنظر داشته باشم، نوشتن این کتاب قبل از دو اثر دیگرم بود. در آن زمان قلم من ناپخته بود، البته یکی دو بار پیرنگ داستان را تکمیل کردم اما «خون دریا» به الان رسید و برای انتشار در اختیار انتشارات کتابستان قرار گرفت.
مهدوی درباره تفاوت کتاب «خون دریا» با دو اثر قبلی خود که فضای ادبیات آیینی را داشتند افزود: همانطور که اشاره کردید دو اثر اول من ادبیات دینی بود. اثر اول رمانی در بستر واقعیت بود و واقعیت به گونهای بود که هیچ دخل و تصرفی در بستر تاریخ و روایت معتبر تاریخی وارد نشده بود؛ دومین اثر هم زندگینامه داستانی حضرت زهرا (س) بود در واقع اثر مستندی که تمام ابعاد آن مستند بود و به آن نمیتوان رمان گفت، که براساس روایتها و تاریخ معتبر شیعه و سنی به نگارش درآمد.
وی گفت: کتاب «خون دریا» فضای دفاع مقدس را دارد و در ژانر اجتماعی است. کتاب اگرچه بر بستر تاریخ است اما رمان بوده و همه شخصیتها خیالی است، به بیان دیگر این کتاب خرده روایتهایی براساس داستان و تخیل ذهنی است که مانند رمان اولم توانستم مواردی را خلق و تصویر کنم.
نویسنده کتاب «خون دریا» افزود: همانطور که گفتم ما هشت سال موقعیت دراماتیک داریم که در کنار همه دستاوردهای مهم خود حرف و داستان زیادی دارد. در این مسیر دو مسأله مهم است یکی حفظ تاریخ شفاهی که عدهای آن را انجام میدهند و دیگری استفاده هنری از این مفهوم و بزنگاه است که من خودم از این دسته هستم و احساس میکنم رمان کارکرد اجتماعی بسیار زیادی دارد و میتواند فرهنگ را انقال دهد، با رمان خیلی از حرفها را میتوان زد و ارزشها را حفظ کرد همچنین میتوان از موقعیتهای انسانی خاصی حرف زد که با زبانهای دیگر شاید نتوان درواقع رمان تجربهای است که ما زندگی کردیم و آن را به تصویر می کشیم.
مهدوی گفت: ارکان «خون دریا» بر بستر چند واقعه تاریخی ساخته شده است. اگرچه هیچ لزومی به تعهد تاریخی نبوده است اما عملیاتهای کربلای ۴ و ۵ و یا جریان بمباران ارومیه در آن سر جای خود قرار گرفته است بنابراین براساس واقعیت خلق درام شکل گرفته است.
وی با اشاره به اینکه نوشتن از معصومین (ع) عین خوشبختی است افزود: خدا را شاکرم که این فرصت در اختیار من قرار گرفت که بتوانم توفیق نگارش از اهل بیت (ع) را داشته باشم اما این حس نیاز و در واقع تخلیه روانی انباشگی در من همیشه وجود داشت که بتوانم از جنگ بنویسم، همچنین بعد از دو اثر قبل من به یک چالش ذهنی برخوردم که نوشته باید کارکرد امروزی داشته باشد البته نوشتن از تاریخ ائمه کارکرد امروزی دارد ولی معتقدم که به ادبیات آیینی باید در دسته اجتماعی هم نگاه کنیم اگرچه «خون دریا» ربطی به این قصه ندارد و فقط یک برداشت کوچک از زندگی حضرت ابراهیم و حضرت هاجر (ع) است و اگر به متن مراجعه کنیم این مسأله کاملاً مشهود است. بنابراین راه کتاب را منفک از ادبیات دینی نمی دانم با این همه اعتقادم بر سر ادبیات دینی این است که باید با زبان امروز از آن صحبت کرد.
نویسنده کتاب «خون دریا» با اشاره به اینکه این کتاب در ژانر جنگی روایت گر سالهای ۶۵ تا ۷۵ است گفت: همانطور که گفتم ذهن من یک ذهن دهه شصتی است و چون تجربه زیستهای از جنگ داشتم به این فضا علاقه دارم و احساس میکنم باید درباره آن از درگاه و منظر رمان حرف زد. علاقه شخصی ام نوشتن از این ادبیات با کارکرد امروز است چراکه فراز و نشیبهای بزنگاه مهم جنگ تحمیلی از آن زمان تا کنون دستخوش تحولات مهمی شده است.
مهدوی در پایان گفت: «خون دریا» تمام مراحل فنی را طی کرده است و امیدوارم به نمایشگاه بین المللی کتاب تهران برسد.
کد خبر 6083583 فاطمه میرزا جعفری