به نقل از «ایرنا»

الکترا

تاریخ انتشار: ۱ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۹۱۰۵۱

درباره کتاب الکترا

الکترا (Electra) شخصیتی در افسانه‌های یونان باستان است. زمانی که مادر او، پدرش آگامنون را می‌کشد، الکترا برادرش، اورستس را از خانه بیرون می‌کند تا نجاتش دهد. سال‌ها بعد الکترا و برادرش انتقام قتل پدرشان را از مادر می‌گیرند.

در این نمایشنامه‌ اورپید شاهد روایت و داستان دیگری درباره الکترا خواهد بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این بار او با یک دهقان ازدواج کرده است و سال‌ها از برادرش جدا مانده است، به طوری که هنگام بازگشت اورستس، او را به یاد نمی‌آورد. اوریپید و سوفوکل هر ۲در نمایشنامه‌های الکترا مساله انتقام فرزندان را پیش می‌کشند ‌اما الکترا به عنوان فردی که خواهان برقراری عدالت است و از فکر خیانت به پدرش نمی‌تواند لحظه‌ای آسوده باشد، قابل احترام است.

الکترای اوریپید زنی شوهردار است و اتفاقات داستان در فضایی دور از کاخ جریان دارد. در این نمایشنامه از هنجارهای و کلیشه‌های جنسیتی هم استفاده شده است، برای مثال الکترا صحبت کردن دختر با مردان غریبه را ناپسند می‌داند.

مقدمه مترجم

سوفوکل بزرگترین درام نویس دنیای قدیم است که هنوز تا به امروز فردی جز شکسپیر نتوانسته با پایه عظمت مقام او در شعر و درام برسد. وی در سال ۴۹۵ پیش از میلاد در قصبه کولونوس از توابع یونان متولد شده است و بیش از نود سال عمر کرده است. سوفوکل یکی از خوشبخت ترین مردانی بوده که قدم به این عالم نهاده است زیرا عمر دراز و سلامت مزاج و قدرت و تمول و شهرت و ذوق بی همتا همه را با هم جمع داشته است، با وجود این وی یکی از ناراضی ترین و بدبین ترین افراد روی زمین بوده است و این بدبینی او نسبت به زندگی در سراسر آثار وی منعکس است.

درام به سبک و روشی که امروز در میان ما معمول است از ابتکارات سوفوکل است، چنان که پیش از این اشاره شد که درام های اولیه یونان عبارت از خواندن پاره ای اشعار غنایی یا حماسی از طرف دسته خوانندگان کر بوده است و هیچ گونه جنبش و حرکت تئاترال در آن دیده نمی شده است. اشعار سوفوکل بسیار روان و شیواست و نمونه ای از بهترین اشعار اعصار قدیمه است که امروز هم تعبیرها و استعاره های او دلنشین است و به مذاق خواننده شیرین می آید. آنچه که در نوشته های سوفوکل بیش از همه جلب توجه می کند، سادگی و روانی انشاء و تعبیرات او است و نوشته های او از همان مقوله انشایی است که ما به فارسی آن را سهل و ممتنع می نامیم. از این نظر تا به حال هیچ یک از نویسندگان بزرگ مغرب زمین به پای او نرسیده اند که با عبارت هایی اندک، حداکثر مطلب آن هم مطالبی چنین عمیق را بیان کند.

در بخشی از زبان الکترا می‌خوانیم: شب تیره پرستار اختران زرین! شب‌ها این آوند را بر سر می‌گذارم و از چشمه آب می‌آورم. به راستی من آن اندازه خوار نیستم. اما برآنم تا بیداد آیگیستوس را به خدایان بنمایم. من برای پدرم به آسمان بی‌کران ضجه می‌زنم. مادرم آن تینداریایی ملعون، مرا از خانه راند تا شویش را مدیون خود سازد. او برای آیگیستوس فرزندانی دیگر آورده است و از این رو اورستس و من در چشمش بی‌مقداران خاندانش هستیم.

دهقان: چرا چنین است؟ دخترک بینوا که تو برای من دچار رنج و زحمت شوی. تو که با ظرافت بالیده‌ای؟ چرا وقتی به تو می‌گویم، از این کار دست نمی‌کشی؟

الکترا: من تو را دوست خود و برابر با خدایان می‌دانم. این موهبتی برای میرندگان است که به گاه بدبختی کسی مانند تو را بیابند تا مرهمی برای زخم‌هاشان باشد. بر من است تا می‌توانم بار از دوش تو بردارم. با این که از من نخواسته‌اند در کشیدن بار زندگی با تو انباز شوم، آن را برایت سبک‌تر می‌سازم. تو به قدر کفایت در بیرون از خانه رنج می‌بری، بر من است تا به کار خانه برسم. وقتی کشتگری از کشتزار به خانه می‌آید، برایش خوشایند است که همه چیز را به سامان بیابد.

دهقان: اگر این در سر توست به کارت برس. در حقیقت چشمه خیلی دور از این خانه نیست. سپیده می‌زند. من رمه را به صحرا می‌برم و زمین را کشت می‌کنم. هیچ مرد تن‌آسایی نمی‌تواند بی رنج و زحمت زندگی‌اش را بگذراند، حتی اگر هماره نام خدایان بر لبانش باشد.

(تک‌تک بیرون می‌روند؛ اورستس و پیلادس به درون می‌آیند.)

ترجمه نمایشنامه های سوفوکل به فارسی

ترجمه فارسی نمایشنامه های سوفوکل از روی ترجمه انگلیسی آن به قلم واتلینگ به عمل آمده است که آخرین ترجمه سوفوکل به زبان انگلیسی است و در ۱۹۵۳ میلادی منتشر شده است. نگارنده می کوشد تا آنجا که مقدور باشد در ترجمه از سبک اصلی کتاب منحرف نشده و لحن کلاسیک نمایشنامه ها را حفظ کند اما البته به هیچ وجه نمی توان ادعا کرد که این ترجمه ها به کلی بی عیب و نقص است و مترجم معتقد است که اصلا تا شخصی زبان یونانی نداند، نمی تواند ترجمه کامل و بی نقص از متون یونانی به فارسی بیاورد. نکته ای که لازم است، چندکلمه درباره آن توضیح داده شود، موضوع ترجمه کُر است، به طوری که همه می دانند که کر آواز دسته جمعی صنف های مختلف است که در نمایشنامه های قدیم یونان خوانده شده است و متاسفانه کلمه جامعی که مقصود اصلی را کاملا برساند در فارسی وجود ندارد.

گفتنی است، کتاب الکترا نوشته سوفوکل با ترجمه محمد سعیدی توسط انتشارات علمی و فرهنگی چاپ نهم، در شمارگان ۵۰۰ چاپ و روانه بازار نشر شده است.  

برچسب‌ها کتابخانه ایرنا یونان شکسپیر کتاب

منبع: ایرنا

کلیدواژه: کتابخانه ایرنا یونان شکسپیر کتابخانه ایرنا یونان شکسپیر کتاب نمایشنامه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۹۱۰۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نزدیکی نگاه به حجاب در اسلام و مسیحیت

گروه اندیشه: متن حاضر که در کانال دکتر محمدمهدی مجاهدی بازنشر شده است، حکایت از آن دارد که آیات حجاب بسیار نزدیک است به آنچه حدود سال های ۲۳۰ میلادی که در کتابی در باب اخلاق مسیحیت که به آموزه های حواریون مشهور شده آمده است. این متن کوتاه از نظرتان می گذرد:

***

در حدود سال‌های ۲۳۰ میلادی، کشیشی یونانی در شمال سوریه کتابی نوشته است، در اخلاق مسیحیت، که بعدها به نام آموزه‌های حواریون Didascalia apostolorum مشهور شده است. یعنی اندک اندک این باور ریشه دوانده که کتاب شامل احادیث یا تعالیم مستقیم حواریون و شاگردان مسیح است که به سال پنجاه میلادی جمع شده و چنین نیست. متن این رساله در پایان قرن چهارم میلادی بازبینی شده و در مجموعه مکتوبات رسمی کلیسای شرقی جای گرفته است. اصل متن یونانی اینک از دست رفته امّا ترجمهٔ لاتینی و سریانی آن از زمان‌های خیلی دور رایج بوده چنان که هم اینک دست‌نوشته سریانی کهنی از آن به تاریخ ۶۸۳ میلادی، معادل ۶۰ هجری، باقی‌ست. چنان که آمد متن در سوریه عهد پساباستان رایج بوده و از آنجا هم احتمالا نزد مسیحیان شبه جزیره در عهد شکل‌گیری قرآن و اسلام. مجملش گفتیم...

بخش سوم کتاب مربوط است به «اصول اخلاقی زنان مسیحی و این که زن باید تنها رضایت همسر خویش را پیش چشم داشته باشند». سخن با نوعی «الرّجال قوّامون علی النساء» آغاز می‌شود که در اصل هم سخن پولس رسول است در انجیل، رساله به کرنتیان: «باشد که زنان مطیع مردان باشند، چرا که مرد پیشوای زن است و پیشوای مرد دین‌دار مسیح است».
همین بخش قطعه‌ای دارد که به شکل قابل توجّهی، در لفظ و معنی، با آیه سی و یکم سوره نور نزدیک است. ترجمه انگلیسی آن را آوردم و نقاط تقارب را می‌بینیم در همین قطعه کوتاه:
- از زنان می‌خواهد که در بازار خود را بپوشانند (وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنّ...)
- سرمه نکشند، آرایش نکنند و زیبایی خود را آشکار نکنند (وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ...)
- این که در بازار نگاه فروگیرند و چشم بر این و آن نداشته باشند (یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ...)
- و این که زیبایی خود را فقط برای همسر خود حفظ کنند... (وَ لا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ...)
- و البته آنچه در ترجمه دیده نمی‌شود آن است که برای کلمهٔ همسر، در متن سریانی هم، «بعل» آمده است، چنان که در قرآن.

چنان که می‌بینیم، این کتاب منعکس کننده «محیط فقهی» و احکام رایج بین «اهل کتاب» در آن عصر است و برخی پژوهشگران، چون دیوید پاورز، ارتباطی دیده‌اند بین آن و آیت حجاب، دست کم از جنس همان اشتراک عقاید و اساطیر و رسوم و احکام مرتبط که بین قرآن و دیگر متون و منابع بایبلی دیده می‌شود.
...
همان بخش در ترجمه قدیمی عربی دیداسکالیا: الدسقولیة او تعالیم الرسل: یجب علی النساء ان یخضعن لازواجهن...

216216

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899419