«چینیزاسیونِ» صنعت واگنسازی ایران
تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۵۲۵۵۳
فرارو-محمد مهدی حاتمی؛ تهران حالا هم یک شورای شهر جدید دارد و هم یک شهردار جدید و البته مشکلات ظاهراً همانهایی هستند که از قبل بوده اند: نبود درآمدهای پایدار، بدهی فراوان و طرحهای بر زمین مانده توسعه شهری. در این میان، یکی از مهمترین کارهای ناتمام تهران، موضوع تکمیل شبکه متروی پایتخت است که در دوراهی توسعه خطوط و یا توسعه کمّی قطارها و واگن گیر افتاده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برخی اعضای شورای شهر معتقدند باید خطوط مترو را گسترش داد و این جزئی از قانون است که باید به آن عمل شود. در مقابل، گروهی هم میگویند به دلیل کمبود تجیهزات (از جمله واگنهای قطار در همین خطوط فعلی)، باید تمام بودجه صرف تکمیل خطوط موجود و نه ایجاد خطوط جدید شود.
این در حالی است که برای خرید تجهیزات هم همین حالا مشکلاتی وجود دارد. همزمان، پروژه قطار ملی در ایران به ایستگاههای نهایی خود نزدیک شده و مدیرعامل متروی تهران پیش از این گفته بود که این پروژه قرار است به زودی با همکاری چندین شرکت دانش بنیان افتتاح شود.
روسها و چینیها وارد گود شدند
با اوج گیری تحریمها علیه ایران و دشواری خرید واگنهای مترو، تولید قطار ملی در ایران کلید خورد. همین چند ماه پیش بود که علی امام، مدیرعامل متروی تهران، از هزینه ۱۲ میلیون یورویی ساخت قطار ملی در ایران خبر داد و البته گفت که تا شهریور ماه این قطار باید به تولید انبوه برسد. (وعدهای که البته حالا منقضی شده است.) همزمان، خبر رسید که این پروژه در مقایسه با بودجه اولیه خود صرفه جویی ۸ میلیون یورویی داشته است.
با این همه، بررسی وضعیت دو شرکت اصلی تولیدکننده واگنهای مترو در ایران، نشان میدهد که ظاهراً بخش عمده سهام این شرکت ها، به شرکتهای بزرگتر تخصیص داده شده که در مواردی حتی ایرانی هم نیستند.
مثلاً در قراردادی که در سال ۱۳۹۶ بین «ایدرو» و شرکت «ترنسمش» روسیه بسته شد، قرار بود ۸۰ درصد از سهام شرکت «واگن پارس اراک» به این شرکت روسی واگذار شود، قراردادی که به دلیل تحریمها به جایی نرسید. در نهایت در شهریورماه ۱۳۹۸ مقرر شد که سهام عمده «واگن پارس اراک» به گروه مپنا واگذار شود.
از آن سو، حدود ۴۹ درصد از سهام «شرکت واگنسازی تهران» (که شرکتی به نسبت جدیدتر هم هست) اکنون در اختیار دو شرکت چینی است. شرکت «نورینکو» ۲۹ درصد و شرکت «چانگچون» هم ۲۰ درصد از سهام «واگن سازی تهران» را در اختیار دارند.
کپی برداری از الگوی چینی
اما چرا واگن سازی در ایران به سمت شرکتهای چینی و روسی گرایش پیدا کرده است؟ پاسخ را باید در رقابتهای سیاسی در سطح بین المللی جست و جو کرد. ماجرا از این قرار است که رقابتهای اقتصادی میان کشورهای منطقه به شکل بی سابقهای افزایش پیدا کرده و از آنجا که ایران در طول ۴ دهه گذشته عمدتاً تحت تحریمهای اقتصادی مختلف قرار داشته، طبیعی است که به سمت بومی سازی برخی نیازهای اقتصادی خود برود.
از طرفی، چندی پیش کنگره ملی خلق چین، چهاردهمین برنامه ۵ ساله توسعه این کشور را مصوب کرد و نکته جالب در این برنامه، تاکید بر توجه به «درون» در رشد اقتصادی چین بود که اشارات جالب توجهی هم به تولید خودروهای برقی و خودران و نیز فناوریهای پیشرفته دیگر داشته است.
به عنوان نمونه، چین قرار است سرمایه گذاری گستردهای در حوزه فناوریهای خاص (در زمینه هوافضا، زیست فناوری، ساخت ابررایانهها و امثال این ها) صورت بدهد و وابستگی خود به «زنجیره تامین» جهانی در این حوزهها را کاهش بدهد.
بر این اساس، قرار است چینیها بر خلاف سه دهه گذشته، بیشتر به تولید و مصرف در داخل اقتصاد خودشان توجه کنند و این موضوع به دلیل تنشهای تجاری اخیر میان چین و آمریکا، افزایش هم پیدا کرده است.
ایران جا پایِ چین میگذارد؟
اما از قضا، یکی از نمونههای موفق در این توجه به بازارِ داخل و در واقع سیاست «حمایت گرایی» (Protectionism) چینی، در سالهای گذشته در حوزه ساخت واگنها و لوکوموتیوهای قطار رخ داده است.
مثلاً، شرکت قطارسازی CRRC چین در ابتدا شرکتی بود که نیاز داخلی چین را تامین میکرد، اما با فشار دولت چین و پمپاژ سرمایه به سمت تحقیق و توسعه، این شرکت حالا بزرگترین و قدرتمندترین شرکت قطارسازی دنیا است، در حالی که عمر آن شاید به یک دهم عمر بسیاری از شرکتهای مشابه در اروپا، مانند «آلستوم» در فرانسه هم نرسد.
پروژه «قطار ملی» در ایران نیز امروز تازه در ایستگاه نخست است و ممکن است دههها طول بکشد که بتواند به مرزهای فناوری شرکتهای مشابه در چین، ژاپن یا فرانسه برسد. با این همه، ظاهراً بر خلاف انتقاداتی نسبت به سیاستهای حمایت گرایانه در حوزه فناوریهای پیشرو، قدرت نخست اقتصاد جهان (چین) دقیقاً در همین مسیر گام بر میدارد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: واگن پارس واگن سازی چین روسیه حمایت گرایی واگن سازی قطار ملی شرکت ها واگن ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۵۲۵۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قطار روابط تهران - اسلامآباد روی ریل توسعه
سفر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان در شرایط فعلی با نظر به چالشها و فرصتهای متعدد، از اهمیت بالایی برخوردار است که میتواند پیامدهای مهمی در روند معادلات منطقه و روابط راهبردی دو کشور داشته باشد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، روز گذشته _دوشنبه سوم فرودین_ آیت الله سید ابراهیم رئیسی در رأس هیئتی عالیرتبه از مقامات اقتصادی و سیاسی و در پی دعوت رسمی «شهباز شریف» نخست وزیر پاکستان، برای سفری ۲ روزه عازم اسلامآباد شد.
در این سفر هیئتی متشکل از وزرای امور خارجه، مسکن راه و شهرسازی، وزیر نیرو، فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر کشور، وزیر نفت، وزیر کشاورزی، وزیر دادگستری، وزیر نیرو و وزیر دفاع رئیس جمهور را همراهی میکنند که یک فرصت ایده آل برای گشایش روزنههای جدید همکاری در حوزههای فرهنگی، اقتصادی، ارتباطات منطقهای، مراودات تجاری در مرزها و بهرهبرداری از ظرفیتهای اقتصادی متقابل محسوب میشود.
مطابق نظر کارشناسان با توجه به شرایط حساس منطقهای و جهانی، این سفر به لحاظ ژئوپلیتیکی و بینالمللی اهمیت بالایی دارد چراکه میتواند به تقویت مناسبات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بین دو کشور بینجامد و توطئههای دشمنان را خنثی کند، همچنین مذاکرات اقتصادی و امنیتی، از دیگر ابعاد برجسته و مهم سفر رئیس جمهور به پاکستان محسوب میشوند.
رئیس جمهور کشورمان اولین مقام بلندپایه خارجی در سطح رئیس دولت است که پس از انتخابات اخیر پاکستان و تشکیل دولت جدید، به این کشور سفر میکند. علاوه بر این، نخستین سفر آیت الله رئیسی در سال ۱۴۰۳ به اسلام آباد چند روز پس از پاسخ تنبیهی ایران به اسرائیل در حالی انجام میشود که استقبال قابل لحاظ جامعه داخلی پاکستان از این سفر و از سوی دیگر اقبال ویژه دولتمردان اسلام آباد به تداوم پیوند ناگسستنی با دولت ایران در وجوه مهم همکاریهای اقتصادی و امنیتی بازتاب یافته است و کارشناسان این سفر را نقطه اوج پیوند و روابط دو ملت تلقی کردهاند.
روابط دو کشور ایران و پاکستان در طول سالیان گذشته همواره مبتنی بر دوستی و احترام متقابل بوده است؛ در سال ۱۹۴۷ پس از استقلال رسمی پاکستان، ایران اولین کشوری بود که جمهوری اسلامی پاکستان را به عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخت و در مقابل نیز اسلام آباد در سال ۱۳۵۷ پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اولین دولتی بود که انقلاب اسلامی را به رسمیت شناخت.
این روابط با توجه به مرز ۹۰۰ کیلومتری میان ایران و همسایه شرقی، گاه به سمت تنش و درگیریهای مرزی کشیده شده است و با وجود اینکه پیوستگیهای تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی مردم دو کشور و تجربه همزیستی مسالمتآمیز سالهای متمادی موجب شده است تا مرزهای ایران و پاکستان در شمار غیر نظامیترین مرزهای جهان باشد اما گروههای اشرار، قاچاقچی و تروریستها همواره تلاش کردهاند تا با ایجاد ناامنی در مرزها از آب گلآلود به نفع خود ماهی بگیرند. برای مثال نمونه اخیر درگیریهای مرزی مربوط به ماه ژانویه سال جاری میلادی بود که ایران، کمپ گروه تروریستی جیش العدل را در داخل خاک پاکستان هدف حمله قرار داد و این اقدام، با واکنش و پاسخ متقابل پاکستان مواجه شد. این اتفاق بی سابقه زنگ هشداری نسبت به ظرفیتهای بحرانی ناخواسته در مرزهای دو کشور را به صدا درآورد و سران دو کشور بلافاصله اوضاع را مدیریت کرده و طی سفر وزیر خارجه ایران به پاکستان و گفتگوهای متقابل، بر همکاری در زمینه تروریسم تاکید کردند.
با توجه به اینکه گسترش روابط اقتصادی از دیگر اهداف مهم دو کشور همسایه محسوب میشود، وجود هرگونه ناامنی و تنش در مرزهای دو کشور میتواند سبب اختلال در این رابطه شود که این موضوع، در سفر آیت الله رئیسی به پاکستان به عنوان یکی از محورهای اصلی گفتوگو مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
اسلام آباد و تهران به دنبال تقویت تجارت دوجانبه هستند که در حال حاضر بیش از ۲ میلیارد دلار است. در همین راستا رئیس جمهور کشورمان در نشست مطبوعاتی مشترک با نخست وزیر پاکستان، اعلام کرد که طرفین در نظر دارند در گام اول، حجم تجارت دوجانبه را تا ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهند و پس از آن مقامات ارشد دو کشور ۸ سند همکاری در بخشهای مختلف تجارت، علم و فناوری، کشاورزی، بهداشت، فرهنگ و مسائل حقوقی و قضائی را در اسلام آباد امضا کردند.
«ایجاد مناطق آزاد تجاری در گذرگاههای مرزی مشترک»، «همکاری در بخش سینما و رسانه»، «همکاری در بخش بهداشت دامی»، «همکاریهای امنیتی»، «همکاری در بخش تعاون و رفاه اجتماعی»، «همکاری در بخش استاندارد» و «همکاری در بخش حقوقی و معاضدت قضائی در امور مدنی و تجاری» از مهمترین اسناد همکاری میان دو کشور بود که از سوی وزرای راه و شهرسازی، دادگستری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، جهاد کشاورزی و رؤسای سازمانهای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و استاندارد با همتایان پاکستانی به امضا رسید.
ظرفیت دیگری که باید به آن توجه داشت، اشتراکات مذهبی و فرهنگی دو کشور است که به واسطه همین اشتراک سالانه دهها هزار نفر از شیعیان پاکستان برای زیارت به ایران میآیند، علاوه بر این ایران و پاکستان هردو عضوی از سازمان همکاری اسلامی هستند و همین همسویی در سازمان همکاری اسلامی، همکاری اسلام آباد و تهران را در مسائل مهم جهان اسلام، نظیر اوضاع فلسطین تقویت کرده است.
لازم به ذکر است که مردم مسلمان پاکستان عموماً مخالف اسرائیل هستند و حتی در پی عملیات «وعده صادق» برای اعلام حمایت از این عملیات و همبستگی با مردم ایران به خیابانها آمدند، همچنین تصاویر جشن پاکستانیها در «جشن آغاز فتح قدس» پیش از سفر رئیس جمهور ایران به اسلام آباد، به خوبی گویای این اتحاد و همدلی بود. علاوه بر این هنگامی که ساختمان بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق مورد هجوم رژیم صهیونیستی قرار گرفت، پاکستان با صدور بیانیهای این اقدام را تنشآفرین اعلام کرد و از سوی دیگر با اجرای عملیات قهرمانانه و مقتدرانه «وعده صادق» با صدور بیانیهای مجدد اقدام ایران را در راستای سیاست دفاع مشروع قلمداد کردند. همچنین نماینده پاکستان در سازمان ملل در حمایت از ایران موضع قوی اتخاذ کرد.
با توجه به آنچه گفته شد، سفر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان در شرایط فعلی با نظر به چالشها و فرصتهای ذکر شده، از اهمیت بالایی برخوردار است که میتواند پیامدهای مهمی در روند معادلات منطقه و روابط راهبردی دو کشور داشته باشد و در سایه درک درست از اقتضائات کنونی منطقه روند همکاریهای اقتصادی، امنیتی و منطقهای دو کشور را وارد فصل تازهای کند.
کد خبر 747080