مغز انسان پس از شروع تمدنهای باستان کوچک شد
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۸۸۲۵۶
به گزارش گروه علم و فناوری باشگاه خبرنگاران دانشجویی(ایسکانیوز)؛ محققان آمریکایی با تحلیل 985 مغز انسان فسیل شده متوجه شدند که 2/1 میلیون سال پیش و سپس 1/5 میلیون سال پیش تکامل انسان با افزایش رشد مغز همراه بوده، اما در دوران هولوسن که حدود ۱۲ هزار سال پیش بوده، مغز انسان رو به کاهش گذاشته است. در دوران هولوسن، انسانهای باستان شروع به تشکیل حلقههای اجتماعی کردند که در آن هم دانششان را به اشتراک میگذاشتند و هم در کارهای خاصی مهارت به دست میآوردند که این امر منجر به کارآمدتر شدن مغز و کاهش اندازه آن شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دانشمندان اینطور فرض میکنند که انسانهای باستان برای ذخیره اطلاعات به انرژی مغزی کمتری نیاز داشتند و به همین دلیل مغز آنها رو به کوچک شدن گذاشت. این امر را میتوان به انسانهای مدرن تعمیم داشت و اینطور نتیجه گرفت که مغز انسانهای مدرن به دلیل استفاده از فناوریهایی که اطلاعاتشان را ذخیره میکنند، کوچکتر از این هم خواهد شد.
دکتر جیمز ترانیلو، از دانشگاه بوستون و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: فرض ما این است که کاهش اندازه مغز انسان به دلیل افزایش وابستگی او به هوش جمعی بوده و این ایده شکل میگیرد که یک گروه از انسانها باهوشتر از باهوشترین انسانها در یک گروه است. از این رو به این گروه از انسانها «خرد جمعی» گفته میشود.
دانشمندان در مقالهای تحت عنوان «مرزهای زیست محیطی و تکاملی» نوشتند: علیرغم کاهش مغز انسان در گذر زمان، اندازه آن در ۶ میلیون سال گذشته یعنی از زمان انسانهای نخستین چهار برابر بزرگ شده، اما تصور میشود که حجم مغز انسان کلا از پایان عصر یخبنداان به بعد رو به کاهش گذاشته است.
محققان برای کشف دلیل تغییرات در ابعاد مغز انسان، از نقطه تغییر استفاده کردند و با تحلیل آن متوجه شدند که افزایش اندازه مغز انسان میلیونها سال پیش رخ داده که دقیقا همزمان با تکامل اولیه انسان و پیشرفتهای تکنولوژیکی اوست.
شناخت الگوهای رفتاری مورچهها برای شناخت بیشتر مغز انسان
دکتر جرمی دی سیلوا، از کالج دارتموث و یکی از محققان این مطالعه، میگوید: واقعیت شگفتانگیز در مورد انسانهای امروزی این است که مغز ما در مقایسه با مغز اجداد پلیستوسن ما کوچکتر است. اینکه چرا حجم مغز ما کاهش یافته، تاکنون برای انسانشناسان یک راز بزرگ بوده است.
محققان برای حل این راز بزرگ، یافتههای خود را از تحلیل الگوهای تاریخی تکامل مغز انسان با یافتههایشان در جوامع مورچهها مقایسه کردند. یک انسانشناس زیستی، یک بومشناس رفتاری و عصبشناس تکاملی افکار خود را در مورد تکامل مغز روی هم گذاشتند و در نهایت دریافتند که این مقایسه بین انسان و مورچه میتواند به شناسایی آنچه در طبیعت امکانپذیر است، کمک کند.
مطالعه مدلهای محاسباتی و الگوهای اندازه، ساختار و مصرف انرژی مورچههای کارگر در برخی از انواع مورچهها مانند مورچه بافنده، مورچههای قارچزی یا موریانه به دانشمندان نشان داد که شناخت و تقسیم کار در سطح گروه باعث تغییر اندازه مغز در مورچهها میشود.
ترانیلو میگوید: جوامع مورچهها و انسانها بسیار متفاوتند و مسیرهای مختلفی را در تکامل اجتماعی طی کردهاند، با این وجود، جنبههای مهم زندگی اجتماعی مانند تصمیمگیری گروهی، تقسیم کار و همچنین تولید غذای مورد نیاز (کشاورزی) در این دو مشابه است. این شباهتها میتواند ما را از عوامل موثر بر تغییران اندازه مغز انسان آگاه کند.
محققان توضیح میدهند که مغزهای کوچکتر انرژی کمتری مصرف میکنند و از آنجایی که انسانهای باستان ۳ هزار سال پیش شروع به اشتراکگذاری دانش کردند، مغز آنها به انرژی کمتری برای ذخیره اطلاعات زیادی نیاز داشت و در نتیجه اندازه آن کاهش یافت.
نسترن صائبی صفت کد خبر: 1116179 برچسبها مغزمنبع: ایسکانیوز
کلیدواژه: مغز اندازه مغز مغز انسان انسان ها مورچه ها سال پیش
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۸۸۲۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشف رود؛ اصلیترین و بنیادیترین عامل سکونت در مشهد
به گزارش قدس خراسان، به مناسبت بزرگداشت روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی، نشست تخصصی باستان شناسی پیش از تاریخ کشف رود روز چهارشنبه ۲۹ فروردین در موزه بزرگ خراسان برگزار و در ادامه از دست افزارهای سنگی نویافته کشف رود رونمایی شد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در نشست تخصصی باستان شناسی بیان کرد: کشف رود، رودخانهای تاریخی، اساطیری و باستانشناسی است که نویافتههای عصر «پلئیستوسن» در امتداد این رودخانه کشف رود بخشی از تاریخ این سرزمین کهن را نمایان میکند.
احسان زهره وندی به چالشهای زیست محیطی پیرامون کشف رود اشاره و تاکید کرد: با رونمایی از مطالعات باستانشناسی و نویافتههای محدوده کشف رود اهمیت این رودخانه دوچندان شده و وظیفه همه دستگاههایی اجرایی است که این میراث ارزشمند طبیعی و تاریخی را حفظ کنند.
همچنین با رونمایی از نخستین دستافزارهای سنگی آشولی در شمال شرف فلات ایران دستاوردی مهم از تاریخ این استان و ایران در معرض دید عموم قرار گرفته است.
وی تصریح کرد: ارائه دستاوردهای پژوهشی جدید محوطه قادرآباد توس نیز اهمیت منطقه تاریخی توس در کنار کشف رود را نشان میدهد و امیدواریم با روشن شدن بخشی از تاریخی کهن این سرزمین توجه مسئولان و مردم به این منطقه تاریخی جلب شود.
طبق گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در این استان، ۲۱۰۰ اثر ثبتی و ۸ اثر جهانی داریم شامل قنات قصبه و ۷ کاروانسرا وجود دارد.
زهره وندی با تاکید بر اهمیت تاریخی این رودخانه، افزود: جایگاه کشف رود به لحاظ تاریخی و اساطیری جایگاه والایی است و علاوه بر میراث فرهنگی، دستگاههای دیگر مانند محیط زیست، شهرداری و دهیاریها مسئولیت خیلی مهمی در حفظ این میراث تاریخی دارند.
در ادامه علی صدارئی پژوهشگر پژوهشگاه رونین و مدرس مدعو گروه باستان شناسی دانشگاه تربت حیدریه دستاوردهای پژوهشی خود درباره نویافتههای عصر «پلئیستوسن» در امتداد رودخانه کشف رود را ارائه کرد.
او در بخشی از صحبتهای خود گفت: انسان اولیه پس از خروج از آفریقا یکی از اولین مناطقی که به آن مهاجرت کرد، شمال شرق ایران بود.
صدارئی متذکر شد: کشف رود منابع ابی و سنگی خیلی قوی داشته است، در دوره پارینه سنگی منابع آب، شکار و سنگ برای سکونت خیلی مهم بوده است. تاریخ سکونت بشر در کل فلات ایران بالاتر از ۱۲۰ هزار سال نیست اما در خراسان و کشف رود آثاری به دست آمده است که ثابت میکند قدمت این پدیده در اینجا حدود یک میلیون سال است.
محمدصادق داوری، دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه محقق اردبیلی نیز در ادامه برنامه، دستاوردهای پژوهشی جدیدش درباره محوطه قادرآباد توس در مجاورت کشف رود را ارائه کرد.
وی گفت: حوزه کشف رود در ادبیات باستان شناسی جهان شناخته شده و قدیمی ترین آثار بشر در این مکان به دست آمده است.
این پژوهشگر تصریح کرد: اصلیترین و بنیادیترین عامل سکونت در مشهد کشف رود بوده است.
این نشست با حضور باستانشناسان، دانشجویان و علاقه مندان حوزه میراث فرهنگی برگزار و پیرامون فرضیههای تاریخ سکونت در کشف رود بحث و تبادل نظر شد.
فاضلاب رود اساطیری!
کشف رود یکی از رودهای تاریخی و اساطیری مشهد است و با توجه به آثار مکشوفه، تمدن توس باستان در اطراف این رودخانه شکل گرفته است. از این رودخانه باستانی و تاریخی چندین بار در شاهنامه فردوسی یاد شدهاست.
اما در گذر زمان با توجه به موج مهاجرت به مشهد و افزایش تدریجی سکونت جمعیت زیادی در سمت حاشیه شهر مشهد، ساختوسازهای غیراصولی اطراف رودخانه، احداث سدهای زیاد و ازدیاد برداشت آب و… همگی باعث شد رودخانه باستانی کشفرود در گذر زمان خشک شود. در حال حاضر بخشی از رودخانه خشک است اما بخشی دیگر از آن این سالها به مکانی برای تخلیه فاضلابهای شهری، بیمارستانی و صنعتی شهر مشهد تبدیل شده است. مطابق آمار و اعلام دبیر کارگروه استانی ساماندهی و احیای رودخانه کشفرود، در حال حاضر در سطح شهر مشهد روزانه ۵۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز فاضلاب تولید میشود، این در حالی است که مجموع حجمی که تصفیهخانههای مشهد میتوانند تصفیه کنند حدود ۳۰۰ هزار متر مکعب است و عملاً ۲۰۰ هزار متر مکعب فاضلاب مازاد در مشهد تصفیه نمیشود به این ترتیب روزانه ۳۰۰ تانکر فاضلاب در کشفرود تخلیه میشود که تقریباً دو سوم این میزان فاضلابهای بیمارستانی هستند. موضوع تخلیه فاضلاب به کشفرود تقریباً از دو دهه پیش در حال رخ دادن است و مسئله امروز ما نیست بی توجهی به حل این موضوع باعث شد که امروز مسئله کشفرود به یک بحران تبدیل شود رودخانهای تاریخی و باارزش که به خاطر آلودگی بالایی که دارد در تیترهای رسانهای از آن با عنوانهایی مانند «فاضلاب رود» و رودخانه سرطان یاد میشود.
خبرنگار: معصومه مومنیان
معصومه مؤمنیان