رشد سرطان در سایه کرونا
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۰۳۷۷۱
از ابتدای شیوع کرونا، برنامه غربالگری بیماریها مختل شده و به گفته مسئولان وزارت بهداشت در ماههای ابتدایی شیوع کرونا، غربالگری برخی سرطانها تا ۷۰ درصد کاهش داشته است. کرونا بار بیماریها را افزایش داده و اعلام میشود در آینده میزان ابتلا به سرطان در کشور بالا میرود.
به گزارش ایسنا، روزنامه همشهری نوشت: «بار بیماریها افزایش پیدا کرده است؛ در ۲۱ ماه گذشته که کرونا شایع شد، در کنار بیماران مبتلا به کرونا، خیلیهای دیگر روانه بیمارستان شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کرونا، میزان مراجعه به مراکز درمانی را کم کرد و برنامههای غربالگری که برای پیشگیری به ابتلا به بیماریهای مختلف را بررسی میکند را مختل کرد؛ غربالگریهایی که از ابتلا به انواع سرطانها و دیابت و فشار خون و ... جلوگیری میکنند یا منجر به تشخیص زودهنگام میشوند. استوار حالا در گفتوگو با همشهری از کاهش ۷۰ درصدی غربالگریها در اوایل شیوع کرونا خبر میدهد و میگوید: «تأثیر پاندمی کرونا منحصر به خود این بیماری نیست و چه بسا پیامدهای بیشتری روی شیوع بیماریهای غیرواگیر داشته است. یکی از عوامل خطرزای کرونا، ماجرای کمتحرکی است که در ایجاد و شدت بیماریهای غیرواگیر، تأثیر قابل توجهی داشته است.»
بر اساس اعلام او، در دوران شیوع کرونا، فعالیتهای فیزیکی مردم بهشدت کاهش داشته است؛ به طوری که به دنبال کمتحرکی و پرخوری در دوران خانهنشینی و دورکاری، چاقی افزایش پیدا کرده که این اتفاق نهتنها خودش یک بیماری است بلکه میتواند افراد را مستعد ابتلا به بیماریهای خطرناک مانند بیماریهای قلبی - عروقی کند.
این مسئول در وزارت بهداشت با استناد به گزارشهای رسیده، تأکید میکند که خانهنشینی طولانی مدت افراد، ناهنجاریهای رفتاری و عادتهای آسیبزایی مانند مصرف دخانیات را همراه داشته است.
در ماههای ابتدایی شیوع کرونا، با اختصاص بسیاری از مراکز درمانی به بیماران مبتلا به کرونا و تبدیل بخشهای غیر مرتبط به کرونا، به آیسییوی کرونا، بیماران زیادی برای گرفتن خدمات درمانیشان معطل ماندند. از سوی دیگر، خیلیها در سایه هراس از ابتلا به بیماری، به مراکز درمانی و حتی مطبها مراجعه نمیکردند؛ اتفاقی که منجر به عقبافتادن بسیاری از معاینهها و حتی تشدید بیماریهای قبلی افراد شد. این موضوع را مدیر کل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت هم تأیید میکند. او یکی از دلایل را کمبود تجهیزات فردی و حتی بیمارستانی برای مردم و کادر درمان، در اوایل شیوع بیماری میداند که منجر شد تا مراجعه مردم به مراکز درمانی مختل شود. استوار، موضوع غربالگری را بسیار مهم و جدی میداند و میگوید: مطالعات و بررسیهایی که در این زمینه انجام شده نشان میدهد، اجرای برنامه غربالگری برخی از انواع سرطانها مانند سرطان پستان، رودهبزرگ و دهانه رحم بیش از ۷۰درصد کاهش پیدا کرده است.
افزایش ابتلا به سرطانها در آینده
استوار میگوید: «کرونا با تأخیر در شروع درمان بیماریهای مهم دیگر، آسیب زیادی بر نظام سلامت وارد کرده است، برای مثال تنها ۴ هفته تأخیر در تشخیص سرطانی مانند پستان، بهشدت بر عواقب درمان آن تأثیر میگذارد، بنابراین منطقی است که تا۷۰درصد شاهد تأخیر در درمان بهموقع انواع سرطان باشیم. از سوی دیگر، عوامل خطر دیگر بر افزایش شیوع سرطان در جامعه تاثیر دارد؛ مثل کمتحرکی، چاقی، تغذیه نامناسب و... که از عوامل بروز ابتلا به سرطان هستند و در دوران شیوع کرونا، افزایش داشتهاند. به همین دلیل احتمال زیادی وجود دارد که در آینده میزان ابتلا به سرطان در کشور افزایش پیدا کند.»
بر اساس اعلام او، کرونا در آینده، بار بیماریها را افزایش میدهد. به گفته او، به استناد مطالعات انجامشده، بیتوجهی نسبت به بیماریهایی غیر از کرونا، اوایل پاندمی، به ۷۰ تا ۸۰ درصد رسیده بود؛ بهگونهای که خدمات مرتبط با چاقی تا ۸۵ درصد کاهش داشت. با این همه اما با افزایش آگاهی مردم و اطلاعرسانی، وضعیت بهتر شده است. او به درگیری نظام سلامت در دوران شیوع کرونا بر مدیریت این بیماری تأکید میکند و میگوید: «در ۲۱ماه گذشته نظام سلامت بهطور کامل درگیر خدمات مرتبط به کرونا بوده است؛ یعنی کارکنانی که قبلا در حوزه بیماریهای غیرواگیر فعالیت داشتند، در این مدت، بهصورت نیمهوقت یا تماموقت به بخشهای مرتبط با درمان کووید-۱۹ منتقل شدهاند، در بسیاری از بیمارستانها بخشهای غیرکرونا تعطیل یا تعدادی از تختها، به بخشهای درمان کرونا منتقل شد.»
بر اساس اعلام او، در این مدت، اجرای برنامههای کنترل فشارخون و دیابت هم با اختلالات جدی مواجه شد. این موضوع هم تنها محدود به ایران نمیشود، گفته میشود، در اوایل شیوع، خدمات مرتبط با اورژانس بیماریهای قلبی در تمام دنیا مختل شد؛ به طوری که بررسیهای انجامشده در هند نشان میدهد، در اوایل شیوع کرونا، خدمات اورژانس سکته قلبی ۳۰ درصد کاهش داشته است.
این مسئول در وزارت بهداشت در ادامه درباره برنامههای کنترل و پیشگیری از ابتلا به بیماریهای غیرواگیر اشاره میکند و میگوید: «در دوران کرونا ۵ مرحله بسیج مقابله با کرونا در قالب طرح شهید سلیمانی اجرا شده است. فاز اول آن به غربالگری کووید-۱۹ اختصاص داشت اما در فاز دوم، مراقبت از بیماریهای غیرواگیر هم در غربالگریها سهمی پیدا کرد؛ یعنی از طریق تماسهای تلفنی از افراد در مورد سابقه ابتلایشان به بیماری دیابت، فشار خون و... سؤال پرسیده میشد. بر این اساس با تکیه بر شبکه بهداشت و درمان و بسیج مردمی، تا حدودی اختلالات ناشی از کرونا، جبران شد.»
او استفاده از خدمات غیرحضوری را یکی از دلایل جبرانشدن وضعیت قبلی میداند: «در دوران کرونا بسیاری از پزشکان خدمات خود را بهطور غیرحضوری به بیماران ارائه میدادند و افراد زیادی از این طریق ویزیت میشدند.»
افزایش ابتلا به کرونا در افراد با بیماریهای غیرواگیر
متخصصان میگویند، آنها که مبتلا به بیماریهای غیرواگیرند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به کرونا قرار دارند. نمونه آن در افراد درگیر دیابت و فشار خون مشخص شد که درگیری با این بیماریها، تا چه میزان افراد را در معرض ابتلا به انواع شدید کرونا و حتی مرگ، قرار داده است. استوار در این باره میگوید: «در کنار این موضوع، افرادی که بیماریهای کنترل شده داشتند، با ابتلا به کرونا، بیماریشان تشدید پیدا کرد، حتی گاهی بیماری قلبی یا دیابت که قبل از کرونا تحت کنترل بوده، پس از ابتلای فرد به کرونا، دوباره از کنترل خارج شده است.»
این متخصص با اشاره به ابتلای طولانیمدت به کووید-۱۹ میگوید که این نوع از ابتلا به کرونا، تأثیر بسیار مخربی بر بیماریهای کنترل شده دارد و فرد حتی پس از مهار بیماری با آثار طولانیمدت آن مواجه میشود. به این دلیل باید توجه بیشتری به بیماریهای غیرواگیر داشت. او پیشبینی میکند که در آینده بیماریهای غیرواگیر افزایش پیدا خواهد کرد: «ما از سالهای بعد شاهد شیوع انواع بیماریهای غیرواگیر خواهیم بود، بنابراین خطر و عواقب کرونا در شیوع بیماریها هماکنون جدی نیست و خطر اصلی مربوط به دوران پساکروناست. البته پیامدهای کرونا باعث شده افراد در سطحهای بالاتری از بیماری خود قرار بگیرند و گزارشها هم حاکی از آن است که در دوران کرونا با موارد پیچیدهتری از انواع سرطانها مواجه میشویم.»
برنامههای کنترل بیماریها ادامه دارد
تابستان سال ۹۸ بود که وزارت بهداشت از آغاز کمپین کنترل فشار خون خبر داد. بر اساس اعلام مسئولان این وزارتخانه، بیش از ۹ هزار ایستگاه اندازهگیری فشار خون راهاندازی و قرار شد افراد با شرکت در این کمپینها، میزان فشار خونشان را بسنجند؛ با این که این کمپین در مدت تعیینشده اجرا شد اما به دلیل شیوع کرونا و تمایلنداشتن افراد برای مراجعه حضوری، فازهای دیگر آن اجرا نشد و حتی به سایر بیماریها تعمیم داده نشد. با این حال استوار تأکید میکند که هماکنون، پروتکلها و دستورالعملهای مشابهی برای کنترل بیماریهای غیرواگیر اعمال میشود و در مدت کرونا هم کمپینها ادامه داشته است؛ مثل کمپین مبارزه با بیماریهای مرتبط با استخوان.
مدیر کل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت حالا تأکید میکند که برنامهریزیهایی برای دوران پس از کرونا در حال انجام است: «ما میخواهیم توانمندتر به برنامههای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای غیرواگیر بازگردیم، پرداختن به موضوع کنترل فشار خون، بیماریهای قلبی، پوکی استخوان، دیابت، انواع سرطان و همچنین بیماریهای ناشی از سلامت روان هم در این دوران و هم پس از پایان پاندمی در دستور کار نظام سلامت کشور است.»
ماجرا تنها به ابتلا به کرونا محدود نمیشود، داروهایی که برای درمان بیماران مبتلا به کرونا تجویز میشود هم عوارضی قابل توجهی داشتهاند که در مطالعات به آنها اشاره شده است، مثل داروی رمدسیویر که آنزیمهای کبدی و قند را بالا میبرد و حتی برخی متخصصان نسبت به شیوع بیماریهای کبدی در آینده هشدار دادهاند.
مدیر کل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت در این باره میگوید: «طبیعی است داروهایی مانند رمدسیویر یا داروهای دیگری که هماکنون برای درمان بیماری کرونا تجویز میشود، عوارضی داشته باشند. اما مسئله مهمتر، تصمیمگیری برای انتخاب دارو و تعادل بین سود و زیان است. برای مقابله با کرونا باید در دو بخش اقدام شود؛ یکی اقداماتی است که برای جبران مشکلات دوران کووید-۱۹ در نظر گرفته میشود، یعنی ساماندهی برنامههای مراقبت و کنترل بیماریها و دوم بررسی فعالیتها و موارد مشابه در کشورهای دیگر است. بنابراین الگوبرداری از کشورهایی که در زمینه مبارزه با پاندمیها موفق عمل کردهاند مانند کشورهای آسیای جنوب شرقی ازجمله هنگکنگ، تایوان و کره جنوبی میتواند در انتخاب عملکرد درست ما تأثیرگذار باشد. بیتوجهی ما به این موضوع در اوایل پاندمی کرونا باعث از دسترفتن چنین زمانی شد و منجر شد تا نتوان در این زمینه موفق عمل کرد.»
کاهش ۷۰ درصدی مراجعه به مراکز درمانی
علیرضا مهدوی هزاوه، رئیس اداره پیشگیری و کنترل بیماریهای قلبی-عروقی وزارت بهداشت است. او از کاهش ۷۰ درصدی میزان مراجعه به مراکز درمانی در سه ماهه اول سال ۹۹ خبر میدهد و به همشهری میگوید: «این آمار نشان میدهد که مردم در آن دوره تمایلی به مراجعه نداشتند، در سال ۹۹ میزان مراقبتها و پیشگیری از ابتلا به بیماریها، نسبت به سال ۹۸ حدود ۲۵ درصد کمتر شده بود.»
او با اشاره به مطالعات انجامشده در خرداد ۹۹ از مراکز درمانی میگوید: «نتیجه این بررسی نشان داد کسی جز برای کرونا، به مراکز درمانی مراجعه نمیکند، توصیه بینالمللی برای مهار کرونا، قرنطینه و تهیه دارو برای بیماران برای مدت طولانی بود تا مردم مجبور نشوند از خانه بیرون بروند. حتی در این زمینه، خدمترسانیهای دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر، تعطیل نشد و بهصورت مجازی تماس با بیماران و کنترل بیماریشان ادامه پیدا کرد. هر چند که در ماههای اول، این خدمات تعطیل شد تا افراد تمرکز بیشتری بر مراکز درمانی داشته باشند.»
به گفته او، خدمات پیشگیری از ابتلا به بیماریهای واگیر، در تمام شهرها ارائه میشود اما در کلانشهرها کمتر مورد استقبال قرار میگیرد؛ چرا که اغلب به طور مستقیم به پزشک مراجعه میکنند. در روستاها و شهرهای دیگر، پایگاههای سلامت و خانههای بهداشت با مراجعه مداوم افراد روبهروست.
کمپین فعالیت بدنی، یکی از پویشهایی بود که قرار بود در کنار سایر پویشها برای بیماریابی اجرا شود، اما به گفته رئیس اداره پیشگیری و کنترل بیماریهای قلبی - عروقی وزارت بهداشت، شیوع کرونا، مانع از اجرای چنین کمپینی شد: «با توجه به این که ۵۴درصد از جمعیت بالای ۱۸سال کشور دچار کمبود فعالیتهای بدنیاند، یعنی توجه به این موضوع میتواند منجر به کاهش ابتلا به بسیاری از بیماریها شود.»
مهدوی هزاوه از ابلاغ دستوری برای پیگیری بیماریهای مزمن از طرف معاون بهداشتی وزارت بهداشت به دانشگاههای علوم پزشکی خبر میدهد و میگوید این خدمات بهصورت حضوری و غیرحضوری ارائه میشود. این مسئول در وزارت بهداشت، به جزئیات پیمایش عوامل خطر بیماریهای غیرواگیر اشاره میکند و میگوید: «در این پیمایش، میزان فعالیتهای فیزیکی، میزان مصرف میوهها و سبزیجات، قند خون، فشار خون و ... در جمعیت بالغ اندازهگیری میشود. آخرین نتایج مطالعه دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر مربوط به سال۹۵ بود. چنین مطالعهای دوباره از ابتدای بهمن سال۹۸ آغاز شد اما تنها ۱۰درصد پیش رفته بود که کرونا باعث توقف آن شد، چرا که نیاز به حضور پرسشگر و معاینات و بررسیهایی داشت.»
او ادامه میدهد: «در سال ۹۹ نیز در دورههایی که با پیک بیماری مواجه نبودیم، بار دیگر مطالعات انجام شد. نتایجی که تاکنون از این مطالعه بهدست آمده نشان میدهد که مشکلات مربوط به فشار خون و دیابت، رو به افزایش است، نتیجه رسمی آن تا ۲ماه آینده منتشر میشود.»
اختلال در ارائه خدمات مرتبط با مغز و اعصاب
فشار خون، یکی از عوامل مهم خطر سکتههای مغزی و قلبی به شمار میرود و حالا فرهاد اعصارزادگان، متخصص مغز و اعصاب و نورولوژیست به اختلال در برنامههای پیشگیری از ابتلا به بیماریهای مغزی و اعصاب در دوران کرونا اشاره میکند. او به همشهری میگوید: «در زمان شیوع بیماری کرونا، آموزش بیماران برای پیشگیری از ابتلا به بیماریها، تحتتأثیر قرار گرفت. مثلا جلساتی برای آموزش به بیماران ام اس، سکته مغزی و تشنج وجود دارد یا همایشهایی در ارتباط با انواع بیماریها برگزار میشد که با انتشار اخبار آنها اطلاعات مردم هم بالا میرفت اما در دوران کرونا تمام این برنامهها متوقف شد.»
به گفته اعصارزادگان، در ارتباط با سکتههای مغزی، زمان طلایی وجود دارد که حدود ۴ساعت و نیم است، اگر بیماران در این مدت به پزشک مراجعه کنند، زودتر تحت درمانهای تخصصی قرار میگیرند و امکان معالجه و بهبودپذیری آنها بیشتر میشود، به همین دلیل آموزش مردم در این خصوص کمککننده و مؤثر خواهد بود. اعصارزادگان درباره افزایش میزان سکتههای مغزی و بیماریهای اعصاب در دوران کرونا، تأکید میکند: «نمیتوان با قاطعیت گفت در دوران کرونا، سکتههای مغزی و بیماریهایی مرتبط با مغز و اعصاب بیشتر شده است، اما بهطور طبیعی، تأخیر در مراجعه بیماران به مراکز درمانی بهدلیل ترس از ابتلا به کرونا، سرویسدهی را مختل میکند، بنابراین عوارض بیماری و مرگومیر بر اثر ابتلا به اینگونه بیماریها افزایش پیدا خواهد کرد.»
از بیماریهای قلبی غفلت شد
متخصصان میگویند کرونا خطر سکته قلبی را تا ۴ برابر افزایش میدهد. تأثیر ابتلا به این ویروس بر عملکرد قلب، در ماههای گذشته و در مقالههای متعددی مورد بررسی قرار گرفته است و حالا طاهره سماوات، متخصص بیماریهای قلب و عروق به همشهری میگوید: «کووید-۱۹ بیماری تنفسی است و علاوه بر اینکه ایجاد عفونتهایی در ریه میکند، آسیبهای جدی به سیستم گردش خون و قلب و عروق وارد میکند. همچنین این بیماری میتواند سبب اختلال در انعقاد خون شود و در پی آن با ایجاد لخته، عروق کرونر و تغذیهکننده قلب گرفته میشود و درنهایت سکته قلبی را منجر میشود. حتی گاهی منجر به آمبولی ریه میشود.»
سماوات هم تأکید میکند که در دوران شیوع کرونا، از بیماریهای قلب و عروق غفلت شده است، این در حالی است که بیشترین علت مرگ در ایران، سکتههای قلبی است: «ابتلا به کرونا در افراد مبتلا به بیماریهای قلبی - عروقی، دیابت و فشار خون، یا کسانی که اضافه وزن دارند، شدیدتر است و احتمال مرگ آنها را افزایش میدهد، بنابراین توجه به برنامههای مرتبط به پیشگیری از ابتلا به این بیماری، میتواند جلوی بسیاری از مرگها را بگیرد.»
سماوات میگوید: «به طور طبیعی با پاندمی بیماری کووید-۱۹، تعداد مرگهای ناشی از بیماریهای قلبی - عروقی هم افزایش پیدا کرده است. اینموضوع تنها بهدلیل آسیبپذیربودن این افراد نیست، بلکه در دوران کرونا بهدلیل ترس از ابتلا به بیماری کرونا، تأخیر در مراجعه بهموقع به مراکز پزشکی برای چکاپهای دورهای و همچنین تجویز داروی مناسب باعث تشدید بیماری در افراد شده است.»
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: کروناویروس سرطان پیشگیری از ابتلا به بیماری پیشگیری از ابتلا به بیماری ها بیماری های غیرواگیر دوران شیوع کرونا بیماری های قلبی مراکز درمانی کنترل بیماری ها دوران کرونا کنترل بیماری ابتلا به کرونا ابتلا به سرطان شیوع بیماری ها بیماری های قلب سکته های مغزی بر اساس اعلام اوایل شیوع بیماری ها افزایش پیدا خدمات مرتبط انواع سرطان نشان می دهد مغز و اعصاب نظام سلامت فشار خون انجام شده پیدا کرده فعالیت ها برنامه ها درصد کاهش انجام شد بررسی ها سرطان ها کووید ۱۹ ۷۰ درصد مرگ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۰۳۷۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در اکثر خانوادههای ایرانی یک مورد ابتلا به سرطان دیده میشود | ابتلای مردان به این سرطان بیشتر شده است
همشهری آنلاین - مریم سرخوش: بروز بیماریها در هر یک از اعضای خانواده میتواند چرخه زندگی طبیعی کل خانواده را مختل کند و این وضعیت به ویژه درباره سرطانها حادتر است چون به عنوان یک سندرم خانوادگی هم شناخته میشوند.
این در حالی است که روند ابتلا به سرطانها در دنیا صعودی است، و دیگر نه تنها جهشهای ژنتیکی و عوامل وراثتی بلکه تغییر سبک زندگی، عوامل محیطی، رژیم غذایی ناسالم و مغفول ماندن اقدامات ساده و پیشگیرانهای هم از عوامل تشدید آن به شمار میرود. آمارهای رسمی وزارت بهداشت نشان میدهد که سالانه ۱۵۵ هزار نفر بیماران مبتلا به سرطان در کشور اضافه میشود و ۵۵ هزار مرگ ناشی از سرطانها نخستین عامل مرگ زودرس سالانه در کشور است.
رایج ترین سرطانهای ارثی در کشور هم شامل سرطان پستان (ابتلای سالانه ۱۹ تا ۲۰ هزار زن)، روده (ابتلای سالانه ۴هزار نفر)، پروستات (شایعترین سرطان در مردان)، رحم (سالانه ۱۲۰۰ تا ۱۴۰۰ مورد جدید)، ملانوما (شایعترین سرطان در میان جوانان)، پانکراس و سرطان خون هستند.
همچنین سرطانهای سینه، پروستات، روده بزرگ، معده، ریه، مثانه، تیروئید، رحم، مغز و سیستم عصبی ۱۰ سرطان نخست شایع در کشور هستند که شایعترین آنها در زنان ایرانی شامل سینه، روده بزرگ، تیروئید، معده، رحم، لوکمی، تخمدان، مغز و سیستم عصبی، ریه و مری است. تا سال ۹۵ هم سرطان معده در رده اول سرطانهای شایع مردان بود، اما اکنون سرطان پروستات به رده اول آمده است.
همین حالا هم نزدیک به ۲۵۰ هزار ایرانی با سرطان زندگی میکنند و این در حالی است که نزدیک به نیمی از سرطانها قابل معالجه و نیمی دیگر قابل پیشگیری هستند. دکتر آسیه الفتبخش، جراح و عضو هیئت علمی پژوهکشده معتمد جهاد دانشگاهی در پاسخ به همشهری آنلاین به نکات مهمی در این باره اشاره کرده است.
دکتر آسیه الفتبخش، عضو هیئت علمی پژوهکشده معتمد جهاد دانشگاهی* چرا متخصصان میگویند که سرطان یک بیماری شخص محور نیست؟
یکی از مهمترین مثالهایی که برای روشن شدن این وضعیت میتوان زد، شیوع بالای ابتلا به سرطان پستان در زنان است که شایعترین سرطان زنان در کل دنیا و همچنین ایران به شمار میرود. سن شایع ابتلا به این سرطان در ایران ۴۵ تا ۵۵سال و میانگین سنی هم ۴۵ تا ۴۶سال است. یعنی زنان را در مقعطی از زمان که محوریت خانواده را برعهده دارند، مبتلا میکند. این محوریت از این نظر اهمیت دارد که با ابتلای مادر خانواده، عملا دیگر اعضا هم درگیر بیماری خواهند شد چون قسمت اعظم مسئولیت و مدیریت خانواده بر عهده زنان است. مطالعات هم نشان داده خانواده در بازگشت این افراد به زندگی طبیعی نقش مهمی دارند، زنانی که در طول بیماری و درمان خود تحت حمایت خانواده قرار دارند، زودتر به زندگی عادی برمیگردند.
امروز فعالیتهای فیزیکی کاهش پیدا کرده و افراد ساعتهای متمادی به صورت نشسته کار میکنند. فعالیتهای یدی جای خود را به کارهای فکری دادهاند، تردد هم بیشتر با وسائل نقلیه انجام میشود. پیادهرویها در زندگی روزمره حذف شده و این مساله منجر به افزایش وزن و تشدید بروز بیماریهاست
* میزان شیوع سرطانها در کشور چگونه است؟
سرطان در کشور ما سونامی نیست و این شیب تند در همه کشورهای دنیا وجود دارد، اما در کشورهای آسیایی از جمله ایران و همسایههایش این شیب تندتر است. از جمله دلایل این روند افزایشی، بالا رفتن سن ازدواج، افزایش سن اولین بارداری، نوع تغذیه و سبک زندگی از نظر میزان فعالیت فیزیکی است.
* این آمار درباره سرطان شایع زنان چگونه است؟
براساس آخرین آمارهای رسمی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، سالانه حدود ۱۹ تا ۲۰ هزار مورد ابتلا به سرطان پستان در کشور گزارش میشود، به این معنا که از هر ۱۰۰ هزار زن سالانه ۳۰ تا ۳۳ نفر مبتلا میشود. این عدد میتواند اکنون افزایش هم پیدا کرده باشد چون شیب صعودی در کل جهان وجود دارد. نکته مهم این که علاوه به درمان سرطان، رسالتی که برعهده متخصصان درمانی کشور به ویژه پژوهشکده معتمد در درمان سرطان پستان قرار دارد، کیفیت زندگی این افراد است. این که آنها بعد از پایان مراحل درمانی قادر به بازگشت به جمع خانواده باشند و به همان شرایط عادی برگردند.
* آیا عوامل مشخصی در بروز سرطانها دخیل است؟
سرطان در حال حاضر بیماری قرن است و دومین علت مرگ و میرناشی از بیماریها. اما اگر به ریشه این بیماری بپردازیم، مهمترین دلیل آن عواملی است که در نهایت روی ژنتیک یک فرد تاثیر میگذارد و باعث تغییراتی در آن میشود. یعنی سلولی که به صورت عادی رشد میکند، شروع به تکثیر غیرطبیعی میکند و در این میان عواملی هم که باید از این تکثیر غیرطبیعی این سلولها جلوگیری کند توسط برخی ترشحات همین سلولها مختل میشوند. این شرایط باعث بروز سرطان است و با توجه به این کدام ارگان از بدن را درگیر کرده است، علائم مختلفی دارد.
بیشتر بخوانید
علائم صبحگاهی ابتـلا به سرطان که از آن بیخـبریم
2 سرطان در ایران رو به کاهش است، اما 3 سرطان افزایشی شده ایجاد بانک امید برای زنان مبتلا به سرطان* مهمترین سرطانهای شایع در کشور کدامها هستند؟
سرطانها از نظر میزان بروز و با توجه به جنسیت افراد در کشور متفاوت هستند، در زنان شایعترین سرطانها در درجه اول پستان و در آقایان روده، معده و پروستات. مهم این است که میزان بروز این بیماریها به قدری افزایش پیدا کرده که تقریبا در اکثر خانوادهها یک مورد ابتلا به سرطان دیده میشود.
* جایگاه کشور ما در حوزه درمانی کجاست؟
ایران از نظر درمان سرطان به ویژه سرطانهای زنانه در جایگاه خوبی قرار دارد و تا حدود زیادی در مرزهای دانش پیش میرویم. بر اساس بهترین پروتکلها بیماران درمان میشوند. این ادعای ما را براساس سفر درمانی بسیاری از بیماران از کشورهای دیگر به ایران تایید میشود. البته در حوزه سرطان جراحیها حرف اول را میزنند و در برخی موارد که به دلایلی بیمار قابل جراحی نباشد، از درمانهای تکمیلی مثل شیمی درمانی، پرتودرمانی و هورمون درمانی استفاده میشود. این در حالی است که در سالهای نه چندان دور در بیمارانی که سرطان علاوه بر ارگان اصلی به سایر ارگانهای بدن فرد هم گسترش پیدا کرده بود، درمانهای نوین مثل سلولدرمانی، ویروس درمانی، ژن درمانی و ایمنی درمانی شروع شد و موفقیتآمیز هم بود. اما امروز این درمانهای نوین جایگاه خودشان را در مراحل اولیه درمان هم باز کردهاند. پژوهشکده معتمد هم جزو اولین مراکزی است که در این حوزه ورود کرده و با در اختیار داشتن متخصصانی که در این زمینه بسیار تبحر دارند و بسیار آموزش دیده هستند، همچنین امکاناتی که فراهم کرده، مراحل کارآزمایی بالینی به ویژه در زمینه ویروس درمانی و سلولدرمانی سرطان در حال انجام است.
براساس آخرین آمارهای رسمی اعلام شده از سوی وزارت بهداشت، سالانه حدود ۱۹ تا ۲۰ هزار مورد ابتلا به سرطان پستان در کشور گزارش میشود، به این معنا که از هر ۱۰۰ هزار زن سالانه ۳۰ تا ۳۳ نفر مبتلا میشود
* راهکاری هم برای خانوادهها پیشنهاد میکنید که منجر به کاهش بروز چنین بیماریهایی شود؟
در حال حاضر درمانهای پیشگیرانه، واکسن برای برخی سرطانها و روشهای تشخیص زودرس و درمان موفق در حوزه پزشکی وجود دارد اما مهمترین اقداماتی که خانوادهها میتوانند در این باره داشته باشند، سبک زندگی و تغذیه سالم است. یکی از مهمترین مشکلات جوامع در عصر حاضر، چاقی است که میتواند عامل بروز بسیاری از بیماریها از جمله سرطان شود. نوع تغذیه شامل مصرف مواد غذایی که خیلی فرآوری و مدت طولانی نگهداری شده باشد، غذاهای بسیار چرب و روغنهای حاوی پالم و... در رژیم غذایی افراد وجود دارد و جزو فاکتورهای افزایش دهنده بروز سرطان هستند. البته چاقی به جز تغذیه، با فعالیت فیزیکی هم ارتباط دارد. در حال حاضر فعالیتهای فیزیکی به طور کلی کاهش پیدا کرده و افراد ساعتهای متمادی به صورت نشسته کار میکنند. فعالیتهای یدی جای خود را به کارهای فکری دادهاند، تردد هم بیشتر با وسائل نقلیه انجام میشود و عملا پیادهرویها در زندگی روزمره حذف شده، این مساله خود منجر به افزایش وزن و تشدید بروز بیماریهاست.
* آیا غربالگریها هم میتوانند در بحث پیشگیری مؤثر باشند؟
اهمیت دادن به بحث غربالگری و تشخیص زودرس یکی از رسالتهای ما در پژوهشکده است، اما با توجه به برخی محدودیت امکان انجام آن در کل کشور میسر نیست. هر چند تلاش میکنیم که در حد توان بحث سرطانهای زنان را در کشور انجام دهیم. تاکنون در ۱۰ منطقه محروم کشور از جمله استانهای جنوبی و جنوب شرقی کشور برای عده زیادی از افراد خدمات در زمینه تشخیص زودرس داشتیم و در مواردی هم که افراد با سرطان شناسایی شدند، به نحو مناسب درمان دریافت کردند. این برنامهها ادامه دارد و در حد امکان، زنان در نقاط محروم تحت پوشش خواهند بود.
کد خبر 846696 منبع: همشهری آنلاین برچسبها چاقی سرطان خبر مهم شیمی درمانی