کارایی واکسنها در کاهش مرگ و میر کرونایی چقدر است؟
تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۰۷۲۵۹
متخصصان ویروسشناسی و اپیدمیولوژی در رابطه با کارایی واکسنهای عرضه شده توضیحاتی ارائه کرده اند.
خبرگزاری میزان _ روزنامه ایران نوشت: بیش از ۸ ماه از آغاز واکسیناسیون در ایران میگذرد و با اینکه بر اساس اعلام وزارت بهداشت، تاکنون بیش از ۵۲ میلیون نفر دوز اول واکسن و نزدیک به ۳۰ میلیون نفر دوز دوم را دریافت کردهاند، اما هنوز برای رسیدن به ایمنی جمعی و واکسینه کردن کامل گروه هدف که ۶۵ میلیون نفرند، واکسیناسیون حدود ۲۳ درصد افراد بالای ۱۲ سال و در اولویت اول واکسن، باقی مانده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سینوفارم با بیش از ۸۲ میلیون دوز بیشترین سهم را در سبد واکسیناسیون عمومی کشور به خود اختصاص داده است و مطالعات انجام شده از ایمن بودن و بیخطر بودن این واکسن و عوارض ناچیز آن حکایت دارد، اما انتشار برخی خبرها از پایین بودن اثربخشی واکسن سینوفارم حالا به دغدغه جدیدی برای مردم تبدیل شده و واکسنهراسی را در جامعه پررنگتر کرده است. بهطوری که بعد از انتشار نامهای از سوی رئیس مرکز تحقیقات سیاستگذاری سلامت درباره نتایج مطالعات کارآیی سه واکسن سینوفارم، اسپوتنیک و آسترازنکا در استان فارس در فضای مجازی و سایتهای خبری که بازتاب وسیعی داشت شائبههای زیادی را ایجاد کرده است.
گرچه که مسعود یونسیان رئیس کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون وزارت بهداشت به محض انتشار این گزارش روش جمعآوری داده و منابع دادهها را نیازمند آنالیز و بررسی دقیق عنوان و تأکید کرد که در این مطالعه اثربخشی ۵ درصدی را درباره جلوگیری از ابتلا به عفونت بدون نیاز به بستری یا بیماری خفیف برای واکسن سینوفارم مطرح کرده، اما اثر آن برای پیشگیری از بستری شدن را حدود ۵۵ درصد و برای پیشگیری از مرگ حدود ۶۵ درصد گزارش کرده است. با آنکه طبق اعلام برخی از اپیدمیولوژیستها و ویروسشناسان نتایج منتشر شده از این مطالعه مبنی بر میزان پایین بودن اثربخشی سینوفارم بر ابتلا به ویروس نسبت به دو واکسن اسپوتنیک و آسترازنکا دارای اشکال است، اما گفتوگوی ما با برخی از مردم نشان میدهد آنها به دنبال جزئیات و ارائه پاسخهای علمی از سوی متخصصان درباره کارایی واکسن سینوفارم هستند، اما این شائبهها درست در زمانی مطرح میشود که واکسیناسیون بر مدار سرعت است و سهم سینوفارم در سبد تزریق کشور بالا است و از اینرو کسانی که هنوز برای تزریق واکسن کرونا اقدام نکردهاند همچنان در اتخاذ تصمیم برای تزریق واکسن سینوفارم دچار تردید شدهاند. در این گزارش علیرضا ناجی رئیس مرکز تحقیقات ویروسشناسی دانشگاه علوم پزشکی بهطور دقیق جزئیات مربوط به کارایی واکسن سینوفارم را بررسی کرده است.
ناجی میگوید: تمام واکسنهایی که مجوز استفاده دارند از نظر میزان کاهش مرگومیر تفاوت چندانی باهم ندارند و تأثیرات مثبت تمامی این واکسنها ثابت شده، چرا که بیشترین کاری که همه واکسنهای موجود در دنیا انجام میدهند کاهش مرگومیر است. همچنین نتایج فازهای بالینی این واکسنها روی هزاران داوطلب تست شده و نتایج این تحقیقات به صورت مقاله در مجلههای علمی چاپ شده است.
این ویروسشناس در ادامه میافزاید: برخی ادعاها از قبیل اینکه گفته میشود خیلی از کسانی که واکسن استفاده کردهاند، دوباره به کرونا مبتلا شدهاند بنابراین واکسنها بیاثر هستند در رابطه با همه واکسنهای تزریقی مطرح میشود در حالی که باید به این نکته تأکید کنم، اثرگذاری واکسنها در کاهش مرگومیر و پیشگیری از وخامت وضعیت بیماری تأثیر چشمگیری دارد، ولی در عین حال درصد قابل قبولی هم از مبتلا شدن پیشگیری میکند؛ بنابراین با وجود تزریق دو دوز واکسن کرونا دوباره مبتلا شدن به ویروس کرونا موضوع عجیبی نیست در حالی که واکسن به میزان قابل توجهی در صورت ابتلا از مرگومیر پیشگیری خواهد کرد.
ناجی با اشاره به واقعیت ماجرای مطالعه شیراز درباره واکسن سینوفارم میگوید: ارزیابیهای بومی درباره کارایی واکسنها نیاز به دقت زیاد در طراحی مطالعات دارد. گزارش مطالعه شیراز درباره واکسن سینوفارم ایرادات زیادی داشت. گزارشهای علمی باید پیش از انتشار مورد بررسی و مرور و تحلیل قرار گیرند و در صورت صحت اطلاعات منتشر شوند. انتشار تحلیلها درست نیست و سابقه مشابه این موضوع را در گزارش مرکز آمار شاهد بودیم. همانطور که مسئولان مطالعه شیراز عنوان کردند کارایی واکسنها در دورههای مختلف، روی گروههای سنی مختلف و در طول شیوع واریانتهای مختلف بررسی شده که اینها با هم قابل قیاس نیست بنابراین عددها صحیح نیستند؛ اینکه بگوییم یک واکسن ۵ درصد از ابتلا جلوگیری میکند عدد عجیب و غریبی است هر چند در همین مطالعه اعلام شده سینوفارم ۵۵ تا ۶۵ درصد از بستری و مرگ جلوگیری میکند این عدد قابل توجه است هر چند که درست یا نادرست بودن این اعداد هم باید تحلیل شود. باید در انتشار تحلیل دادهها حساسیت و دقت لازم را داشت و موجب واکسنهراسی نشد چرا که تنها راهحل مهار پاندمی واکسیناسیون است.
او با بیان اینکه نباید محدودیت کارایی و اثربخشی واکسنها را بزرگنمایی کرد، عنوان میکند: واکسنهای مختلف کاراییهای مختلفی دارند کارایی واکسن سینوفارم، آسترازنکا، مدرنا و فایزر قابل مقایسه نیست، ولی به هر حال همه این واکسنها مؤثر هستند و باید به این نکته توجه داشت که بیش از ۹۰ درصد موارد عفونت و مرگومیر در افرادی گزارش میشود که واکسن نزدهاند هر چند که باید محدودیتهای واکسنها را هم در نظر گرفت. اینکه بگوییم کسی که فلان واکسن را تزریق کرده و مبتلا شده و سپس فوت کرده همین درصد اندک بستری و فوت را در واکسنهای دیگر با اثربخشی بالا را هم میبینیم به این دلیل که واریانتهای جدید کارایی همه واکسنهای تولید شده را به چالش کشیدهاند ما بارها افرادی را دیدهایم که واکسن فایزر یا مدرنا زدهاند و باز هم عفونت میگیرند؛ بنابراین اثربخشی واکسن در جلوگیری از بستری و مرگومیر است.
رئیس مرکر تحقیقات ویروس شناسی با بیان اینکه در ایران واکسن سینوفارم بهطور وسیع مورد مصرف قرار گرفته و از انتخابهای اصلی واردات است، میگوید: در ایران به دلیل محدودیتهای دسترسی به واکسن در روزهای نخست واکسیناسیون، واکسن سینوفارم را به گروه سنی بالای ۶۰ سال تزریق کردند گرچه که مطالعات نشان میدهد عملکرد این واکسن در گروه سنی بالا عدد بالایی نیست، اما بازهم واکسن مؤثری است بهطوری که مطالعات بومی نشان دادهاند میزان مرگومیر بر اثر ابتلا به کرونا در افراد بالای ۶۰ سال پس از واکسیناسیون بهطور قابل توجهی کاهش یافته است هر چند بهتر بود واکسنهای اثر بخشتری را استفاده میکردند، اما نباید اثر کلی واکسن را زیر سؤال برد. برای همین وزارت بهداشت طبق پنل مشاوره واکسن سازمان بهداشت جهانی تصمیم گرفته است دوز سوم واکسن سینوفارم را به عنوان دوز تقویتی به افراد بالای ۶۰ سال، بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی و کادر درمان و افراد در مشاغل پرخطر تزریق کند.
به گفته او بسته به نوع واکسن، دوز «بوستر» بین شش تا ۱۰ ماه بعد از واکسیناسیون میتواند تزریق شود و معمولاً توصیه بعد از شش ماه میشود. به خصوص در گروههای سنی بالا که ریسک بالاتری دارند یا کادر درمان که برخورد بیشتری با بیماران دارند یا کسانی که بیماریهای زمینهای دارند، توصیه میشود که دوز بوستر برایشان تزریق شود. به عنوان مثال کشور انگلستان دارد بررسی میکند تا در اوایل پاییز بالای ۵۰ سال را واکسن بوستر بزند. در عین حال امارات هم اعلام کرده برای کسانی که سینوفارم تزریق کرده، میخواهد دوز بوستر را آغاز کند.
سینوفارم در ۵ کشور اروپایی نیز تزریق میشودناجی با بیان اینکه واکسن سینوفارم در جاهای مختلف تولید میشود و طبق اعلام وزیر بهداشت، سینوفارم وارداتی به ایران تولید پکن است همچنین درباره میزان ایمنیزایی واکسنها در برابر ابتلای به کرونا یا مرگ و میر ناشی از آن، تأکید میکند: واکسن سینوفارم علاوه بر اینکه تأییدیه سازمان بهداشت جهانی را دارد در ۵ کشور اروپایی از جمله فرانسه، یونان، پرتغال و صربستان مورد قبول است همچنین امریکا نیز از ماه نوامبر اعلام کرد تمام واکسنهای مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی را برای دادن ویزا قبول میکند که سینوفارم هم جزو همان واکسنها است و ما نباید گزارشهایی را به مردم ارائه دهیم که موجب تشویش اذهان عمومی و بی اعتمادی نسبت به واکسنها شود. در حال حاضر با توجه به واریانتهای جدیدی که آمده است، این موضوع که فردی که واکسن تزریق کرده است به هیچ عنوان دچار بیماری نشده یا بیماریاش شدید و منجر به مرگ و میر نمیشود، صدق نمیکند. عملکرد واکسنها در زمانی مورد آزمون بالینی قرار گرفت که واریانتهای ووهان و آلفا را داشتیم، اما واریانتهای جدید بویژه در دلتا و... که هم سرعت انتقال و تکثیر بسیار بالا و خصوصیات ایمنگریزی بالاتری دارد و با توجه به اینکه ژنتیک جمعیتهای مختلف متفاوت است و بیماریهای زمینهای که دارند، متفاوت است و این واریانتهای جدید میتوانند خیزهای بسیار شدیدی را ایجاد کنند. بر این اساس دیگر اکنون درباره اینکه واکسنها ۱۰۰ درصد از بیماری علامتدار یا مرگ و میر جلوگیری میکنند، نمیتوان اظهار نظر کرد.
رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی در پاسخ به این سؤال که مسئولان و مدیران سلامت کشور چگونه میتوانند اعتماد به واکسن را در جامعه نهادینه کنند؟ عنوان میکند: گفتگو با مردم، ارائه مطالب علمی و زود پاسخ دادن به سؤالات موجب میشود عرصه برای افراد سودجو تنگ شود. رسانهها نیازبه تیم حرفهای و فعال دارند تا بتوانند ارتباط کلامی مؤثری را با مردم ایجاد کنند. باید واقعیتها درباره واکسنها را به مردم بگوییم و در کنار اثر بخشی و کاراییهایشان محدودیت واکسنها را هم به مردم توضیح دهیم برای مثال برقراری ایمنی جمعی ۷۰ درصدی به واسطه واکسن مربوط به سویه ووهان بود در حال حاضر با توجه به واریانت دلتا با سرایت بالا ایمنی جمعی بالای ۸۰ درصد است برای همین است محدودیتهای سنی را برداشتهاند و دوزهای بالایی از واکسنهای وارداتی و تولید داخل در دسترس است، اما با وجود این مکانهای تزریق واکسن بعضاً خلوت هستند این نشان میدهد افراد شیاد توانستهاند بر عدهای تسلط پیدا کنند که نیاز به برخورد قاطع دارد. رسانهها باید درباره موضوعات مختلف سراغ کارشناسان مربوطه بروند متخصصانی که مطالعات علمی دنیا را رصد میکنند و میتوانند با ادبیات مناسب این مطالب را اطلاعرسانی کنند.
واکسنها مؤثرند به شرطی که...حمید سوری اپیدمیولوژیست نیز میگوید: واکسنها میتوانند از بیماریهای شدید، بستری شدن در آی سی یو و مرگ جلوگیری کنند، اما با توجه به نوع واکسنها، بیماریهای زمینهای و ژنتیک افراد، اقدامات کنترلی غیردرمانی و شدت رعایت آنها که شامل ماسک زدن، رعایت فاصله، ممانعت از مسافرت و... میتوانند در این موضوع مؤثر باشند.
او در ادامه هشدار میدهد: میزان سرعت واکسیناسیون نسبت به قبل افزایش پیدا کرده، ولی هنوز به درجه افزایش بالای ۸۰ درصدی ایمنی جمعی حاصل از واکسیناسیون نرسیدیم که اثرات شگرف آن را ببینیم بنابراین میزان بروز بیماری همچنان بالا است و خطر بروز موج ششم محتمل است ما تجربه پیک سوم و چهارم را داریم که دامنه طولانی داشتند و هم اینک نیز چگالی بالای عفونت و موارد مثبت بالایی را روزانه همچنان شاهد هستیم. کاهش چگالی بالای ویروس متوقف شده و برای اینکه جلوی گردش ویروس را بگیریم باید اقدامات کنترلی قوی انجام دهیم. روزانه بالای ۱۱ هزار مورد مثبت داریم، چون ورودی کووید-۱۹ همچنان در سطح بالا باقی مانده است زمان طولانی برای کارایی واکسیناسیون لازم است باید واکسیناسیون در سنین سالمندی و جوانان گسترش بیشتری پیدا کند.
به گفته این اپیدمیولوژیست؛ شواهد خیلی زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه در آستانه ورود به موج ششم کرونا هستیم بنابراین هرگونه تجمع در رستورانها و تالارها، سفرها و تعجیل در بازگشایی مدارس و دانشگاهها میتواند منجر به شعلهور شدن بیماری شود. تجربیات نشان میدهد در اجرای مربوط به قوانین محدودیتها و مداخلات غیردرمانی قاطع نبودیم الان ما نقطه ضعفهای پیکهای قبلی را میدانیم و باید قاطعانه از بروز موارد بالای بیماری در موج ششم پیشگیری کنیم. به طور قطع تعداد موارد فوتی در افراد واکسن نزده بسیار زیاد است، ولی هنوز ۳۵ درصد جامعه دو دوز واکسن را نزدهاند و این نشان میدهد ما در قدمهای اول هستیم و باید در کنار تشویق مردم به واکسیناسیون، پروتکلهای بهداشتی را همچنان رعایت کنیم.
بیشتر بخوانید: گردشگران خارجی در چه صورتی میتوانند وارد ایران شوند؟انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.
منبع: خبرگزاری میزان
کلیدواژه: واکسن کرونا کارایی واکسن ها واکسن سینوفارم کاهش مرگ و میر وزارت بهداشت دو دوز واکسن واکسن ها واکسن کرونا تزریق واکسن ویروس شناسی واکسن ها واکسن ها نشان می دهد محدودیت ها ایمنی جمعی موج ششم ۵ درصد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۰۷۲۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مطالعه وزارت بهداشت درباره واکسن گارداسیل/ فعلا الزامی به تزریق همگانی نیست
حسین فرشیدی درخصوص تزریق واکسن «گارداسیل»، وضعیت شیوع بیماری HPV درکشور و اهمیت واکسیناسیون علیه آن، اظهار کرد: عملکرد ما باید بر اساس اسناد و مدارک باشد؛ به طور مثال یک کشور در اروپا ادعا میکند که سالیانه در جمعیت کشورش افرادی دچار سرطان مشخصی هستند؛ بنابراین برای این کشور، واکسیناسیون برای پیشگیری از این نوع سرطان، صرفه اقتصادی دارد. بنابراین در فعالیتها باید تحلیل هزینه داشته باشیم؛ به این ترتیب برای واکسیناسیون با واکسن گارداسیل نیز باید اسناد و مدارک داشته باشیم.
وی ادامه داد: بهطور مثال ما اگر واکسنهای پنوموکوک و روتاویروس را وارد برنامه واکسیناسیون کشوری میکنیم، مشخص است که واکسن پنوموکوک سالانه از ۱۵۰۰ مرگ کودکان جلوگیری میکند و واکسیناسیون روتاویروس حداقل از سالانه ۱۰ هزار بیماری اسهال شدید و نیاز به بستری در کودکان جلوگیری خواهد کرد و این بسیار رقم زیادی است.
فرشیدی افزود: معاونت پژوهشی و پژوهشگاههای وزارت بهداشت در رابطه با واکسن گارداسیل نیز از سال گذشته در حال انجام تحقیقات مورد لزوم هستند و اگر نتایج تحقیقات، لزوم ورود آن به برنامه واکسیناسیون ملی را مشخص کند، وارد برنامه واکسیناسیون کشوری خواهیم کرد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه در حال حاضر تولید و تزریق این واکسن از طریق وزارت بهداشت انجام نمیشود، اظهار کرد: در خارج از وزارت بهداشت شرکتهایی هستند که واکسن گارداسیل را تامین میکنند و بسیاری از افراد نیز که تمایل به تزریق آن دارند، خریداری میکنند؛ اما این کار از طریق وزارت بهداشت انجام نمیشود.
وی در خصوص ضرورت استفاده از این واکسن گفت: افراد دارای رفتار پرخطر و جوامع غربی و اروپایی به دلیل روابط خارج از عرف و شرع و خطر بالای انتقال این بیماری، این واکسن را تزریق میکنند. اما در کشور ما با توجه به شرایط موجود لزومی ندارد که تمامی افراد جامعه را ملزم به تزریق این واکسن کنیم و اگر ما ذرهای به این اطمینان برسیم که برای سلامت مردم تزریق واکسن گارداسیل نیاز است حتما این کار انجام خواهد شد.
فرشیدی در پایان خاطرنشان کرد: پژوهشگاه مربوطه این وعده را داده است که در بازه زمانی شش ماهه اطلاعات لازم را ارائه دهند و اگر نتیجه پژوهشها این باشد که باید تزریق این واکسن انجام شود و به نفع مردم است، حتما انجام خواهد شد.
منبع: خبرگزاری ایسنا