لباس ویرانی را از تن این برجها درآورید
تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۰۶۷۹۰
ویرانی در کمین برجها و قلعه "اردمین" ساوه نشسته است. یک دهه میشود که درباره نابودی کامل این بنای قاجاری هشدار میدهند، اما هنوز ناجیای پیدا نشده است.
به گزارش ایسنا، قلعه و برجهای اردمین که مستندات تاریخی قدمت آن را به دوره قاجاری نسبت دادهاند، حدود ۵۸ کیلومتری شمال غربی شهر ساوه در منطقهای کوهستانی واقع شده است، جایی در دامنه جنوبی رشته کوه رحمان بین سلسله کوههای البرز و زاگرس.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سال ۱۳۹۴ بار دیگر درباره سرعت تخریب این قلعه و آن برجها اخطار داده و اعلام شد که جز دامداری، بخشهایی از این بنای تاریخی محل زندگی معتادان شده است.
اهالی اردمین و دوستداران میراث فرهنگی آن منطقه به ایسنا اطلاع دادهاند که وضعیت قلعه و برجهای اردمین رو به وخامت رفته و با وجود پیگیریهای زیاد، فریادرسی وجود ندارد.
داوود منظوری، استادیار دانشگاه، دوستدار میراث فرهنگی و از اهالی اردمین، درباره وضعیت این قلعه به ایسنا میگوید: این آثار باارزش در شرف ویرانی و نابودی کامل قرار دارند. مراجعات مکرر ما اهالی، دهیاری و شورای اسلامی به ادارۀ میراث فرهنگی ساوه و تهران تاکنون نتیجهای نداشته است. از شکایت به سازمان بازرسی کل کشور هم نتیجهای حاصل نشده است.
او همچنین برای تشریح وضعیت حال حاضر قلعه و برجهای اردمین، یادداشتی برای ایسنا فرستاد که در آن نوشته است: در محوطه ورودی روستا دو برج بلند قدیمی که نشان از پیشینه تاریخی این روستا دارد، به فاصله اندکی (حدود ۲۵۰ متر) از یکدیگر مشرف به حیاط بزرگ و مصفا با سنگفرش آجری در یک باغ چندهزار هکتاری پردرخت و سرسبز بنا شدهاند. این برجها اقامتگاه ارباب ده، علیاکبرخان ملقب به سیفالسلطنه (سرتیپ سیف افشار) و پدرش حسینعلی خان وزیر نظام بوده است. ضلع جنوب شرقی برجها مشرف به میدانگاه نسبتاً وسیعی است که در حال حاضر پایانه مسافربری روستا محسوب میشود. به نظر میرسد این میدانگاه در گذشته محل تجمع افراد و یا جنگجویان تحت فرمان ارباب وقت بوده است. در ضلع شرقی این میدانگاه اسطبلی بزرگ با ظرفیت چندین رأس اسب وجود داشته است.
بالا: نمای اصلی برجها. پایین: نمای متناظر نیمهتخریب هر برجبرج اول (برج شرقی) که استوانهای و ظاهراً از خشت و گل بنا شده، دارای ارتفاع ۱۱ تا ۱۲ متر و تا حدی شبیه ارگ کریمخانی شیراز است. این برج دارای دروازههای چوبی بسیار قطور و سنگین با پلکان مارپیچ است که قُطر بنای آن حدود ۲۰ متر است. داخل برج دارای طرحهای گچبری متنوعی است.
برج دوم، با فاصله حدود ۲۵۰ متر از برج اول، از نظر شکلی متفاوت و از لحاظ نمای ظاهری آجری با پنجرههایی نسبتاً بزرگ از جنس چوب بوده و نسبت به برج اول جدیدتر به نظر میرسد. ارتفاع این برج مشابه برج اول و دارای گنبدی با لبههای دندانهدار است و ساختار داخلی آن به این شرح است: ارسیهای گرهکاریشده با نقشهای اصیل هنری، نشان از اهتمام سازندگان قلعه در استفاده از معماری اشرافی با به کارگیری هنرمندان زبردست دارد. البته نوع طراحی و گرهکاری ارسیها برگرفته از سبک هنر شیراز و دوره زندیه است. شاید قلعه در دوره زندیه ساخته شده باشد. (برای اطلاع از جزئیات ساختاری این برجها به مقاله آقایان کاظمی و مختاری با عنوان "قلعۀ آردمین" در نشریۀ اثر جلد ۷، شمارۀ ۱۲، صفحۀ۱۰۷ مراجعه کنید.)
در حال حاضر بخش اندکی از تزئینات داخلی بنا بهویژه در تالار اندرونی باقی مانده است. بیتوجهی به حفظ و مرمت معماری منحصر به فرد این برجها و قلعه باعث شده بیشتر پنجرههای ارسی در خطر نابودی کامل قرار گیرند.
گوشهای از گچبری و تزئینات داخل برجهابا توجه به کمنظیر بودن معماری این مجموعه تاریخی در منطقه، نابودی چنین میراث گرانبهایی به لحاظ ارزش تاریخی و اثر ملی فاجعه است. استفاده نکردن از ظرفیت و جاذبه گردشگری منطقه، زیان اقتصادی و فرهنگی قابل توجهی را برای اهالی به بار خواهد آورد.
بخش زیاد این برجهای تاریخی در شرف ویرانی کامل قرار گرفتهاند. مراجعههای مکرر اهالی به ادارۀ میراث فرهنگی و گردشگری در ساوه و تهران و درخواست مرمت و نگهداری آنها، با این بهانه که برجها دارای مالکیت خصوصی بوده و ادارۀ میرات فرهنگی نمیتواند اقدامی در این زمینه انجام دهد، نتیجهای در بر نداشته است. این در حالی است که اراضی دو باغ چند پهزار هکتاری و اسطبل، قطعهبندی و به اهالی فروخته شده که در این اراضی منازل ویلایی بنا شده است.
معضل دیگر تجاوز به حریم قلعه توسط بعضی از اهالی در حین ساخت و ساز است. لازم به ذکر است که اگر اقدام عاجلی در این زمینه صورت نگیرد در آیندۀ بسیار نزدیک، شاید کمتر از شش ماه دیگر فقط باید نظارهگر ویرانههای این دو اثر تاریخی باشیم که جز افسوس و حسرت فایدهای نخواهد داشت.
این دوستدار میراث فرهنگی همچنین از مسؤولان مربوطه، به ویژه وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و از علاقهمندان به حفظ میراث تاریخی و فرهنگی کشور یاری طلبید تا در اقدامی فوری از تخریب کامل این دو اثر تاریخی که هویت این منطقه را شکل داده است، جلوگیری کنند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: قاجاريه تخريب میراث فرهنگی قلعه ساوه میراث فرهنگی برج ها برج اول
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۰۶۷۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گشایش همزمان ۵ نمایشگاه در موزه بزرگ خراسان
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکزخراسان رضوی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی در مراسم افتتاح این نمایشگاهها گفت: این نمایشگاهها شامل نمایشگاه هلال نوروز، سکهها و مدالهای تاریخی نمایشگاه هزارههای سنگی، آبگینه و نمایشگاه عکسهای قدیمی است.
احسان زهره وندی با اشاره به سفر میلیونها زائر و گردشگر به مشهد افزود: ایام نوروز فرصت مناسبی برای بازدید از موزهها و اماکن تاریخی است و از آن جایی که موزه بزرگ خراسان در منطقه تفریحی و فرهنگی کوهسنگی مشهد قرار دارد میتواند میزبان مناسبی برای گردشگران و همشهریان مشهدی باشد.
وی گفت: در این نمایشگاهها تصاویر قدیمی شهر مشهد، سکهها و مدالهای تاریخی، سنگهای تاریخی، شیشه و آبگینه در معرض دید بازدید کنندگان قرار میگیرد.
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی درباره جزئیات آثار نمایشگاهها گفت: ۱۳ تا تابلوی منتخب عکسهای منتخب نوروز در حرم امام رضا (ع)، ۱۷۰ سکه و مدال تاریخی، ۲۰ قلم شی سنگی شامل ابزارهای سنگی، ظروف و ...، ۱۹ اثر شیشهای شامل زیورآلات شیشه ای. عطردان و امفیه دان و ... به نمایش گذاشته شده است.
زهره وندی گفت: این نمایشگاهها از ۲۸ اسفند همه روز از ساعت ۹ تا ۲۰ در محل موزه بزرگ خراسان در بوستان کوهسنگی مشهد دایر است.