حضور سگهای بلاصاحب در محیط زیست حیات وحش تهدید است
تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۵۶۷۴۶
خبرگزاری آریا- در استان البرز در گوشه‌گوشه این استان حتی در دره‌ها و قله‌هایی که در این استان وجود دارد در دور دست‌ترین نقاطی که به ذهن انسان خطور نمی‌کند با پدیده‌ای به نام سگهای بدون صاحب یا اصطلاحا سگهای ولگرد مواجه هستیم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آریا از کرج، امروزه حضور سگهای بلاصاحب در اکوسیستم‌های حیات وحش به یکی از بزرگترین تهدیدها برای تنوع زیستی کشورمان تبدیل شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آریا: آیا ساماندهی سگهای بلا صاحب و به اصطلاح ولگرد در چارت وظایف سازمان حفاظت محیط زیست قرار می‌گیرد؟
حکیمی: طبق قوانین موجود، سازمان حفاظت محیط زیست، مسئولیت مدیریت و حفاظت از حیات وحش کشور را به عهده دارد و مدیریت و کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب و حیوانات خانگی در محیطهای شهری به سازمان همیاری شهرداری‌ها واگذار شده است که در این راستا از سوی سازمان مذکور، دستورالعملی با عنوان دستورالعمل کنترل جمعیت سگهای بلاصاحب تدوین و به شهرداری‌ها ابلاغ و شهرداری‌ها موظف به اجرای این دستورالعمل هستند اما در مقام اجرا از سوی متولیان امر، توفیقی حاصل نشده است. در خارج از محیط شهری، به دلیل بروز صدمات جدی و به خطر انداختن امنیت زیستی حیات وحش، محیط زیست به‌عنوان تنها دستگاه مسئول در امر حفاظت از محیط‌زیست و حیات وحش، بسته به شرایط و نوع تعارض و آسیب وارده، اقدامات پیشگیرانه را برای مشارکت و اقدام دستگاه‌های مرتبط و رفع تعارض میان حیوانات اهلی با حیات وحش پیگیری می‌کند.
آریا: آیا سازمان حفاظت محیط زیست با کنترل زاد و ولد این حیوانات موافق است؟
حکیمی: متاسفانه به‌دلیل غذارسانی کنترل نشده به سگها و در دسترس بودن مواد غذایی ناشی از مدیریت نکردن اصولی پسماندهای خانگی توسط شهرداری‌ها و دهیاری‌ها و از طرفی قابلیت بالای زاد و ولد، جمعیت آنها روز به روز در حال افزایش بوده و با افزایش جمعیت آنها به‌ویژه در محورهای توریستی و گردشگری مثل محور کرج - چالوس، شاهد حضور گسترده آنها در زیستگاه‌های طبیعی حیات وحش هستیم به‌طوریکه در سال‌های اخیر میزان حمله، گازگرفتگی و شکار گونه‌های حیات وحش به‌ویژه بزغاله‌ها، توسط سگهای بلاصاحب رو به افزایش بوده و به‌عنوان تهدیدی جدی تلقی می شود؛ بنابراین در حال حاضر کنترل جمعیت و زاد و ولد آنها یکی از مهم‌ترین دغدغه های مهم بوده که باید توسط متولیان امر، اقدام عاجل صورت پذیرد.
آریا: حضور این سگها در طبیعت، طبیعی است یا غیر طبیعی ؟
حکیمی: طبیعتا با توجه به اینکه سگهای بلاصاحب، نقش اکولوژیک و موثر در اکوسیستم‌های حیات وحش ندارند، بنابراین، حضور آنها در زیستگاه‌های حیات وحش، به‌عنوان تهدیدی جدی محسوب شده و حضور آنها در زیستگاه‌های حیات وحش، موجب بروز اثرات منفی و بهم زدن تعادل جمعیتی و تهدید امنیت زیستی گونه‌های حیات‌وحش، می‌شود.
آریا: عده‌ای موافق و برخی مخالف خوراک‌رسانی به سگها هستند. کارشناسان محیط زیست در این مورد چه نظری دارند؟
حکیمی: با توجه به اینکه سگهای بلاصاحب طعمه طبیعی و مشخصی در طبیعت ندارند، طبیعتا غذارسانی کنترل نشده به سگها بدون در نظر گرفتن ملاحظات اکولوژیک و امنیت زیستی در یک منطقه، اثرات فاجعه‌باری را برای محیطهای انسانی، تنوع زیستی و خود سگها به‌وجود می‌آورد، به طور مثال متاسفانه روزانه هزاران قلاده سگ در کشور فقط به‌خاطر تصادفات رانندگی در مناطق شهری یا خارج از شهر، متحمل درد و رنج شده و بعضا تلف می‌شوند. از طرفی غذارسانی و تامین بیش از حد منابع غذایی، موجب ازدیاد جمعیت سگها در محیطهای شهری و متعاقب آن منجر به تهدید سلامت مردم و شیوع راحت‌تر بیماری‌های مهلک در سگسانان مانند بیماری ویروسی دیستمپر سگسانان شده که همین بیماری‌ها برای حیات‌وحش و به ویژه گونه‌های گوشتخوار نیز تهدید اساسی به حساب آمده و امنیت زیستی این گونه‌ها را به خطر می‌اندازد.
آریا : آیا زایش سگها و هجوم این حیوانات به محل زندگی حیوانات وحشی در طبیعت بر چرخه زندگی حیات‌وحش در استان البرز تاثیری دارد؟
حکیمی: قطعا حضور سگها در مناطق حفاظت شده و زیستگاه‌های حیات‌وحش آثار جبران‌ناپذیری را به لحاظ ایجاد استرس، کاهش میزان زادآوری و جابجایی های اجباری گونه‌ها به سایر زیستگاه‌ها به‌وجود می آورد. همینطور سگها بدلیل پتانسیلی که در مورد انتقال برخی بیماری‌های مشترک و مسری میان گوشتخواران حیات‌وحش و به‌ویژه بیماری‌های ویروسی دارند، امنیت زیستی حیات‌وحش را به شدت تحت خطر قرار می‌دهند، متاسفانه طبق تحقیقات انجام شده اکثر تعارضات فیزیکی و امنیت زیستی حیات‌وحش با محیطهای انسانی، مشخصا میان سگها و گونه‌های حیات‌وحش صورت می‌گیرد. این تعارضات تا جایی ادامه می‌یابد که امروزه به یکی از معضلات اصلی در امر حفاظت ژنتیک حیات‌وحش تبدیل شده است و در این‌مورد گرگها را می‌توان مثال زد که در برخی مواقع در اثر مواجهه و احتمال آمیزش تصادفی میان سگها و گرگها اتفاق میافتد که در نهایت منجر به زایش گونهای خطرناک به نام گرگاس می‌شود که به مراتب برای انسانها و دیگر موجودات خطرات بیشتری را به‌دنبال دارد. به‌طور کلی سگها علاقه‌ای به حضور در زیستگاه‌های حیات‌وحش و دور شدن از محیطهای انسانی و منابع غذایی در دسترس خود که وابسته به حضور انسانهاست، ندارند؛ مگر آنکه انسانها به‌دلیل نداشتن آگاهی و یا منافع خود، باعث جابه‌جایی اجباری سگها به زیستگاه‌های حیات‌وحش شوند معمولا خیلی از گونه‌های حیات‌وحش در شرایطی که سگها به‌عنوان دشمن طبیعی خودشان و نوزادانشان حضور دارند؛ تمایل کمتری به زادآوری و افزایش جمعیت خود پیدا می‌کنند. به‌علاوه که سگها به‌عنوان یک رقیب غذایی ناخواسته و مهمانی ناخوانده در زیستگاه‌های حیات‌وحش به حساب آمده و می‌توانند امنیت غذایی خیلی از گونه‌های مهم و تحت خطر انقراض را نیز به خطر بیندازند که در این مورد شاخص‌ترین گونهای که در معرض خطر قرار دارد، یوزپلنگ ایرانی است. این رقابت غذایی ناخواسته، به دو شکل رقابت غذایی مستقیم ( شکار و کاهش طعم‌های طبیعی مشترک در یک منطقه) و یا رقابت غذایی غیرمستقیم ( فراری دادن طعمه‌های طبیعی گونه‌ها در یک منطقه ) صورت می‌گیرد که در هر دو حالت با کاهش منابع غذایی موجب کاهش رغبت زادآوری در گونه‌های شاخص گوشتخواران ایران مانند یوزپلنگ، پلنگ و دیگر گربه‌سانان وحشی می‌شود، باوجودآسیب‌های یاد شده، در برخی از موارد شاهد تعارض فیزیکی مستقیم میان سگها در قلمرو برخی گونه‌های حیات‌وحش مثل گربه‌سانان وحشی ( پلنگ، یوزپلنگ، سیاه گوش) و سگسانان ( گرگ، و شغال و ... ) و حتی برخی علفخواران حیات‌وحش به‌عنوان طعمه‌های مستقیم ( پازن یا کل و بز وحشی، قوچ و میش وحشی ) هستیم.
آریا: حضور این سگها در محیط زیست موجب ضرر و زیان است یا منفعت؟
حکیمی: برای پاسخ دادن به این پرسش ابتدا باید محیط‌زیست را در دو بخش محیط زیست انسانی و محیط زیست طبیعی ( حیات‌وحش ) مورد بررسی قرار داد، طبیعتا حضور سگها در زیستگاه‌های حیات‌وحش به‌دلیل وجود تعارضات فیزیکی و امنیت زیستی جدی بین این گونه و دیگر گونه‌های حیات‌وحش، همواره با اثرات منفی و خسارت‌های بعضا جبران‌ناپذیری به تنوع زیستی و بالانس اکوسیستم‌ها همراه بوده؛ اما در مورد محیطهای انسانی و مخصوصا محیطهای بسته با مرز مشخص و ایمن، حضور کنترل شده سگهای سالم منافع بسیاری را برای انسان به دنبال دارد که از جمله این منافع می‌توان به کنترل جمعیت دیگر گونه‌های اهلی در محیطهای شهری و روستایی منجمله کنترل جمعیت گربه‌ها و کنترل غیر مستقیم جمعیت آفات شهری مانند جوندگان اشاره کرد، به‌علاوه حضور کنترل شده و حفاظت شده سگها در حومه شهرها و روستاها می‌تواند به‌عنوان یک کمربند حفاظت فیزیکی برای ممانعت از ورود حیات‌وحش نیز قابل تامل باشد اما برای دستیابی به این هدف، آموزش و هماهنگی‌های لازم میان ارگان‌ها، شهروندان و حامیان حیوانات لازم است که خوشبختانه برای نخستین بار در سال جاری، دوره‌های آموزشی مدون و تخصصی در این مورد نیز توسط اداره کل حفاظت محیط‌زیست البرز برگزار شده و ادامه دارد.
انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: البرز کرج سگ های ولگرد زیستگاه های حیات وحش گونه های حیات وحش محیط های انسانی حفاظت محیط زیست حیات وحش سگ های بلاصاحب امنیت زیستی استان البرز کنترل جمعیت شهرداری ها حضور سگ ها بیماری ها گونه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۵۶۷۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای دیده شدن چند شغال در پارک لویزان چیست؟ | واکنش سازمان پسماند شهرداری نسبت به این اتفاق
به گزارش همشهری آنلاین، روابط عمومی سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران در واکنش به انتشار ویدئویی از مشاهده چند قلاده شغال در پارک جنگلی لویزان اعلام کرد: «با توجه به جغرافیای این پارک جنگلی و قرارگیری آن در حاشیه شمال شرقی پایتخت و هم‌جواری با مناطق کوهستانی که گونه‌های مختلف جانوری و حیات‌وحش در آنجا آزادانه زندگی می‌کنند، عامل ورود این دو حیوان به این پارک بوده است. ازآنجاکه کنترل تمامی گونه‌های جانوری از جمله شغال در حیطه وظایف اداره حفاظت و مدیریت حیات‌وحش تهران و اداره کل محیط‌زیست استان است، به نظر می‌رسد ساماندهی حیوانات وحشی و جلوگیری از نزدیک‌شدن اینگونه جانوران به حریم شهر یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین تکالیف این مجموعه‌هاست.
یکی از راه‌های پیشگیری از ورود حیوانات وحشی به حریم شهرها، غذارسانی مصنوعی در زیستگاه‌ها و مناطق حفاظت شده است تا اینگونه حیوانات در کنار شکار طبیعی بتوانند با استفاده از این سیستم به حیات خود ادامه داده و برای تهیه غذا به انسانها و اماکن مسکونی یا تفرجگاهی حاشیه شهر نزدیک نشوند.
شایان‌ذکر است در بسیاری از کلان‌شهرها، اداره کل حفاظت و مدیریت حیات‌وحش با راه‌اندازی گشت‌های ویژه به‌صورت مداوم، فعالیت گونه‌های جانوری را مورد رصد و پایش قرار می‌دهند و در صورت نزدیک‌شدن به حریم شهرها با عملیات زنده‌گیری، آنها را به زیستگاه‌های طبیعی و امن باز می‌گردانند که این امر کاملاً تخصصی و در حیطه وظایف ادارات محیط‌زیست است.
هرچند رفتارهای نامناسب شهروندی در هنگام استفاده از جنگل‌ها و فضای سبز طبیعی اطراف شهرها و دفع نامناسب پسماندها می‌تواند غذای آماده برای برخی گونه‌های جانوری فراهم کند؛ اما نباید فراموش کنیم که در این زیستگاه‌ها حیواناتی مانند موش و خرگوش صحرایی به‌وفور یافت می‌شوند که شکار و درواقع غذای طبیعی برای حیوانات وحشی هستند که گزینه عاملیت پسماندهای شهروندان برای حضور شغال‌ها در این بوستان‌ها را کم‌رنگ می‌کنند. »
همسر شهید آیت الله سیدمصطفی خمینی دار فانی را وداع گفت