به نقل از «تسنیم»

فرونشست زلزله خاموش کشور/ سالانه به اندازه یک سد امیرکبیر آب زیرزمینی از دست می‌دهیم!

تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۲۱۱۰۱

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی گفت: فرونشست زمین در واقع به معنای گرفتن فضای زیر زمین در دشت‌ها است و  در ایران سالانه به اندازه یک سد امیرکبیر کرج فضای ذخیره آب را در اعماق زمین از دست می‌دهیم. - اخبار اجتماعی -

به گزارش خبرنگار محیط زیست خبرگزاری تسنیم؛ نشست تخصصی فرونشست زمین امروز در اصفهان به صورت آنلاین برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رضا شهبازی, از سخنرانان این نشست, حرکت توده خاک در محور قائم به سمت پایین را تعریف فرونشست زمین عنوان کرد و توضیح داد: سازوکاری که در رابطه با فروریزش و فروچاله‌ها عمل می‌کند، لزوما با فرونشست یکسان نیست و ترک و شکاف‌ها در مرز کوه و دشت و یا مرزدشت با پلایاها (زمینی که پس از باران موقتا دریاچه ای کم ژرفا می‌شود) و زمین‌هایی با خاک شور و سدیمی، سازوکار خاص خود را دارند.

وی فرونشست را نتیجه عدم مدیریت منابع آب و برداشت بی‌رویه از منابع آبی دانست و ادامه داد: اتفاقی که از برداشت بی‌رویه آب در زیر زمین رخ می‌دهد, سال‌ها طول می‌کشد تا در سطح زمین ظاهر شود و به دلیل شرایط موجود در استان اصفهان مطالعات کلیه دشت‌های مهم آن از نظر پهنه‌بندی خطر فرونشست انجام شده است.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی فرونشست را به عنوان "سرطان زمین"، "زلزله خاموش" و "مرگ آبخوان" توصیف کرد و گفت: این پدیده پایه سازه‌ها را جا‌به‌جا می‌کند و مقاومت سازه را در برابر مخاطرات و رخدادهای دیگر کاهش پیدا می‌دهد و نهایتا منجر به تخریب سازه می‌شود.

شهبازی آغاز فرونشست زمین در ایران را مربوط به سال 1340 و همزمان با ورود الکتروموتورها دانست و ادامه داد: از اواخر دهه 70 و شروع خشکسالی بود که فرونشست به ادبیات رسمی کشور تبدیل شد و از پایان‌نامه خارج شد و مورد توجه مسئولین قرار گرفت.

 وی ادامه داد: به دنبال گزارش سازمان نقشه‌برداری در رابطه با کاهش تراز سطح زمین در سال 1383، کارشناسان سازمان زمین‌شناسی با همکاری دانشگاه امپریال کالج مطالعات اولیه فرونشست دشت شهریار را انجام داد و اولین گزارش در مورد فرونشست جنوب تهران به صورت گزارش و اولین نقشهِ تداخل سنجی راداری را منتشر کرد.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی در رابطه با شفاف‌سازی آمار این گزارش تصریح کرد: این گزارش بیشترین نرخ فرونشست را در حدود 16 سانتی‌متر و متوسط فرونشست را در حدود 6 تا 6 سانتی‌متر نشان می‌داد. بر اساس این گزارش, دشت‌های رفسنجان، سیرجان، کاشمر، زرند، قزوین، مهیار جنوبی، هشتگرد، تهران، کاشان و اصفهان به ترتیب دارای بیشترین نرخ فرونشست بودند و پیشروی فرونشست در این دشت‌ها همچنان ادامه دارد.

شهبازی با تاکید بر رابطه فرونشست با آب گفت: مهار این بحران در گرو مدیریت منابع آب است. در اوایل دهه 90 که در وزارت نیرو طرح تعادل بخشی مصوب شد، این موضوع مورد توجه قرار گرفت و مقرر شد که در یکی از این پروژه‌ها 609 دشت کشور مورد ارزیابی قرار گیرد و این در حالی بود که از یک سو دشت‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و از سوی دیگر فرونشست به تخریب خود ادامه داد و می‌دهد.

وی عمیق ترین فروچاله کشور را مربوط به "ایج" استان فارس دانست و گفت: همه کلانشهرهای کشور چون مشهد، نیشابور، تهران، مرودشت و استان فارس درگیر پدیده فرونشست هستند. از 3 تا 4 سال گذشته تاکنون دشت‌های میان کوهی به شدت درگیر این پدیده هستند، به شکلی که در اسفند و فروردین سال 1397 که سیل لرستان را به زیر آب برد.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی گفت: فرونشست زمین در واقع به معنای گرفتن فضای زیر زمین در دشت‌ها است و  در ایران سالانه به اندازه یک سد امیرکبیر کرج فضای ذخیره آب را در اعماق زمین از دست می‌دهیم.

شهبازی ادامه داد: نزدیک 40 سال است که فرونشست در کشور مورد مطالعه قرار گرفته و از 60 سال قبل این پدیده در کشور آغاز به حرکت کرده است و 20 سال است که در ادبیات اداری کشور وارد شده است اما همچنان درک مناسبی از این موضوع در کشور وجود ندارد و ما خیلی دیر نسبت به این پدیده واکنش نشان دادیم و به طبیعت فرصت دادیم که کار خود را انجام دهد.

وی تصریح کرد: بر اساس آخرین تحقیقات محققان سازمان زمین‌شناسی، در مقایسه نقشه‌های سال 1395 نسبت به سال 1398, ظاهرا نرخ فرونشست در دشت‌های کشور کاهش یافته است اما واقعیت آن است که بسیاری از دشت‌های بزرگ کشور فرونشست‌های زیادی را تجربه کردند و به نقطه انتهایی خود رسیده‌اند. این امر نشان می‌دهد که حجم زیادی از فضاهای زیر زمین را از دست داده‌ایم و فرونشست به سطح زمین مهاجرت کرده است.

مدیرکل دفتر مخاطرات زیست‌محیطی سازمان زمین‌شناسی در رابطه فرونشست شهر اصفهان توضیح داد:  از آن‌جایی که اصفهان اولین شهر کشور است که در آن فرونشست به مناطق شهری نفوذ کرده است، مطالعات تخصصی در رابطه با این شهر را از سال 1397 آغاز کردیم و نتایج مطالعات زمین‌شناسی اصفهان به این صورت است که تقریبا از زاینده‌رود به سمت شمال قابلیت فرونشست در این شهر وجود دارد.

بازگشت تاب‌آوری یک دشت پس از فرونشست 50هزار سال زمان می‌برد/ عمیق‌ترین فرونشست ایران در فارس! بمب ساعتی "فرونشست" زیرپای مردم تهران!/ خسارات زلزله‌ها در برابر فرونشست ناچیز است!

انتهای پیام/

منبع: تسنیم

کلیدواژه: احیای منابع زیرزمینی آب بحران های محیط زیست فرونشست فروچاله احیای منابع زیرزمینی آب بحران های محیط زیست فرونشست زمین زیر زمین دشت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۲۱۱۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زندگی ۴۹ درصد مردم ایران روی فرونشست زمین

علی بیت‌الهی درباره مطالعات انجام‌شده برای شناسایی اینکه چه میزان جمعیتی از ایران که در پهنه فرونشستی سکونت دارد، اظهار داشت: «در این باره گزارشی تهیه کرده‌ام که در این گزارش نقشه‌های فرونشستی و سکونتگاه‌های جمعیتی شهری و روستایی را بررسی کردم و تطابق دادم، مطالعات نشان می‌دهد که متاسفانه محدوده‌های جمعیتی عمده و کلان کشور مانند تهران، مشهد، شیراز، کرمان و از همه مهم‌تر اصفهان و چند کلان شهر دیگر دقیقا در محدوده فرونشستی قرار دارند یا مجاورت و حاشیه زون‌های فرونشستی واقع شده‌اند.»

به گزارش ایلنا، وی ادامه داد: محاسبات انجام شده نشان می‌دهد که چیزی حدود ۴٩ درصد جمعیت کل ایران بر روی پهنه‌های فرونشستی یا مجاورت آن سکونت دارند.

رئیس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: خصلت فرونشست زمین این است که هر روز ادامه دارد و استنباط می‌شود که اگر همین روال ادامه پیدا کند این زون‌های مجاورت فرونشست هم جزو پهنه‌های فرونشست خواهند شد و به این پهنه می‌پیوندند و وسعت فرونشست افزایش پیدا می‌کند.

بیت‌الهی افزود: مساحت زون‌های فرونشستی در کشور نسبت به ۵ سال گذشته حدود ٣ برابر افزایش پیدا کرده و رشد پهنه خصوصیت فرونشست است.

وی گفت: باید توجه داشت که این حجم جمعیت و ساخت و سازها، ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها و شریان‌های حیاتی تحت تاثیر این موضوع هستند و کاهش این ریسک نگاه ویژه‌ای را می‌طلبد.