آیت‌الله سعیدی: غیرمتخصصان نباید به تبیین فعالیت‌های اقتصادی دولت ورود کنند
تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۳۵۳۶۲
به گزارش خبرگزاری فارس از قم، دویست و ششمین نشست شورای فرهنگ عمومی استان قم به ریاست آیت الله سیدمحمد سعیدی امام جمعه قم و با حضور جمعی از مدیران و مسئولان استان شب گذشته در سالن همایش‌های اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم برگزار شد.
آیت الله سعیدی در این نشست با اشاره به ضرورت توضیح و توجیه مردم برای اجرای طرح‌های اقتصادی دولت، گفت: افرادی که می‌خواهند توجیه کنند باید خودشان توجیه باشند و اگر در بین مردم چیزهایی را بگویند که آن طور که لازم است نتوانند از آن دفاع کنند در جامعه التهاب ایجاد می‌شود.
وی با بیان اینکه در تبیین فعالیت های دولت نباید شتاب زده عمل کرد، گفت: بد توضیح دادن نتیجه کاملا عکس دارد بنابراین باید در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعه و سایر تریبون‌ها افرادی از طرف دولت بیایند و برای مردم توضیح دهند و افراد غیر متخصص وارد این مسائل نشوند.
*با اصلاح یارانه‌ها درآمد دهک اول ۸۰ درصد افزایش داشته است
همچنین در این نشست محسن امیدیان معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار قم در رابطه با اصلاح یارانه‌های معیشتی ابراز کرد: دولت در این امر با مردم صادقانه عمل کرده و در نقطه مقابل تغییراتی که دولت‌های قبل در نظام یارانه ها انجام دادند و مردم را در عمل انجام شده قرار دادند این دولت مردم را کاملا در جریان امور قرار داده است.
وی با بیان اینکه اصلاح یارانه های معیشتی برای دهک‌های یک تا سه از نظر درآمدی خوب شده و درآمد ماهیانه دهک اول ۸۰ درصد افزایش داشته است، گفت: در زمینه کالاهای اساسی ما بیش از سه ماه ذخیره در استان داریم بنابراین هیچ نگرانی در زمینه تأمین کالای اساسی در قم وجود ندارد و وضعیت استان های دیگرهم همینطور است.
معاون اقتصادی استاندار قم با تأکید بر اینکه انتظار ما این است که نخبگان و افراد دارای نفوذ اجتماعی به دولت کمک کنند و منطق حمایتی دولت را برای مردم توضیح دهند، گفت: دولت کار بزرگی را شروع کرده و نتیجه میان مدت و بلند مدت این کار به طور قطعی شکوفایی اقتصادی خواهد بود ولی شرط آن همراهی مردم است.
وی ادامه داد: در تثبیت قیمت‌ها ما کالاها را به سه قسمت تقسیم کردیم که قسمت اول کالاهای اساسی است که دولت رسما اعلام کرد که یارانه آنها را برداشته است و افزایش قیمت ها هم مشخص شده است و ما به التفاوت قیمت گذشته و فعلی در اختیار مردم قرار گرفته است.
امیدیان افزود: دسته دوم کالاهای تأثیرپذیر از کالاهای اساسی است که در حال برآورد اندازه تأثیر افزایش قیمت‌ها بر این دسته کالاها هستیم تا ما به تفاوت آن هم جبران شود و دسته سوم کالاهایی است که متأثر از کالاهای اساسی که یارانه آنها برداشته شده است نیستند که افزایش قیمت ها در این بخش بر اساس تورمی است که در جامعه ایجاد می شود و دولت با این تورم مخالف است و تلاش می کند که با همراهی بخش خصوصی و مردم از آثار تورمی یارانه های نقدی جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه برای جلوگیری از آثار تورمی به دنبال کالابرگ غیرنقدی هستیم، افزود: در بحث نان هم قرار است کالا برگ تعلق بگیرد و پولی که دولت واریز می‌کند در خرید کالاهای مشخص مصرف شود تا از تورم جلوگیری شود و این امکان را از شهروند می گیرد که آن پول را برای مصارف دیگری هزینه کند.
*امسال مؤسسات فرهنگی قم ۱۰ میلیارد اعتبار دریافت می کنند
در ادامه سید موسی حسینی کاشانی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم در تشریح شیوه حمایت دولت از مؤسسات فرهنگی در سال ۱۴۰۱، گفت: در سال‌های گذشته دغدغه شورای فرهنگ عمومی این بود که برای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی نیازمند اعتبار هستیم که خوشبختانه سال گذشته بندی تحت عنوان جدول ۱۷ در بودجه کشور برای حمایت از فعالیت‌های فرهنگی دیده شد و ۶۰۰ میلیارد تومان در میان مؤسسات فرهنگی توزیع شد.
وی افزود: امسال هم ۶۵۰ میلیارد تومان در بودجه برای حمایت از فعالیت های فرهنگی دیده شده که ۶۰ درصد از این اعتبار باید در استان ها هزینه شود و سهم استان قم حدود ۱۰ میلیارد است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم با بیان اینکه کمک به مؤسسات در راستای سیاست های کلان استان است و توزیع آن تحت نظر نماینده ولی فقیه در هر استان خواهد بود، افزود: مؤسساتی که متقاضی دریافت حمایت هستند باید ثبت شده باشند و اساسنامه داشته باشند و امیدواریم همه مجموعه هایی که در سطح استان فعال هستند به ویژه مؤسسات مردمی مراجعه کنند و درخواست ثبت مؤسسه کنند تا ما بتوانیم حمایت‌هایی را از آنها داشته باشیم.
وی با بیان اینکه برگزاری کنگره شهدا، قرار گاه ۱۹ دی، بحث عفاف و حجاب، مقابله با آسیب‌های اجتماعی و تقویت مؤسسات مردمی در اولویت حمایت‌های مالی دولت هستند، گفت: بسیاری از مؤسسات قم از محل ۴۰ درصد اعتبارات فرهنگی کشوری هم اعتبار دریافت می‌کنند و حمایت‌های کشوری هم از آنها صورت می‌گیرد.
*هر مدرسه علمیه باید آسیب‌های اجتماعی اطراف خود را برطرف کند
در ادامه حجت الاسلام علی کلاته نماینده مؤسسه امیر بیان با بیان اینکه مأموریت ما تربیت مبلغان جهادی و انقلابی است، گفت: بیش از ۱۲ سال است که این مؤسسه فعالیت دارد و یکی از فعالیت های ما این است که حوزه های علمیه که در قم هستند را به گونه ای فعال کنیم که هر حوزه علمیه بتواند آسیب های اجتماعی و فرهنگی اطراف خود را مرتفع کنند.
وی با بیان اینکه مأموریت دوم ما به کار گیری مبلغان جهادی است، افزود: ما چند طرح برای از بین بردن آسیب‌ها داریم که مهمترین طرح ما از حرم تا مصلی است که ما در این محدوده مستقر شدیم و آسیب‌ها و تهدیدها مشخص شده و برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را انجام می دهیم.
نماینده مؤسسه امیر بیان با بیان اینکه در طرح هادیان کریمه ۲۰ نفر از مبلغان مؤسسه امیربیان حضور دارند و مثل یک خادم حرم مطهر در ورودی های حرم ۴ ساعت کار تبلیغی انجام می‌دهند، افزود: ما با مصلی هم ارتباط گرفتیم و اولین مجلس یادبود شهید اصلانی را در قم برپا کردیم؛ همچنین اولین یادواره شهدای محله صفائیه را برگزار کردیم و به دنبال این هستیم که برای هر پاساژ یک هیأت تشکیل دهیم و یک هیأت مرکزی هم برای صفائیه داشته باشیم تا از خود مردم صفائیه برای رفع آسیب های اجتماعی استفاده کنیم.
وی افزود: یکی از کارهای دیگر مؤسسه امیر بیان سه‌شنبه‌های مهدوی است که در بلوار پیامبر اعظم(ص) اجرا می‌شود و ما می‌توانیم هر سه شنبه مثل پیاده روی اربعین یک پیاده روی عظیم را برگزار کنیم.
*کار فرهنگی نیاز به حمایت دارد
در ادامه حجت الاسلام حسنعلی خوئینی‌ها نماینده گروه تبلیغی جهادی رشد با بیان اینکه مؤسسه رشد در حوزه کارهای نمایشگاهی مذهبی تجربه خوبی دارد، گفت: در فعالیت های جهادی در بیمارستان‌ها در ایام شیوع کرونا حدود هزار طلبه را ساماندهی کردیم و در این کار ارزشی شرکت کردند.
وی با بیان اینکه در حوزه حجاب قم اگر بخواهیم حرکتی اتفاق بیفتد باید تربیتی باشد، افزود: الان حدود ۱۰۰ خواهر طلبه پای کار آمده اند و هر کدام ۲۰ دختر را تربیت می‌کنند و اگر این طرح یک سال پیش برود ما ۲۰ هزار دختر تربیت شده خواهیم داشت که می توانند بر روی فضای شهر و فضای مجازی تأثیر داشته باشند.
نماینده گروه تبلیغی جهادی رشد با اشاره به اینکه ما ۷۰ گروه سرود را ایجاد کرده ایم، گفت: مجموعه جهادی رشد این ظرفیت را دارد که برای هر مسجد یک گروه سرود تشکیل دهد و علاوه بر آن طرح های عملیاتی زیادی داریم که برای اجرا به حمایت نیاز دارد.
در ادامه حجت‌الاسلام عباس اسکندری مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان قم گفت: بقاع امام زادگان به ویژه ۱۴ امام زاده شاخص استان قم هم فضا، هم امکانات و هم پول دارند و اگر هر فعالیت فرهنگی، جهادی، آموزشی و نمایشگاهی در محدوده بقاع انجام شود ما می‌توانیم کمک کنیم.
همچنین مهدی کلانترزاده مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل شهرداری قم در زمینه حمایت از طرح‌های فرهنگی قم، گفت: بودجه فرهنگی امسال شهرداری قم ۱۲ میلیارد تومان است و می توانیم از این مبلغ در راستای طرح های فرهنگی استان قم هزینه کنیم.
*برگزاری کنگره شهدای روحانی در شهر مقدس قم
در پایان این نشست حمزه بهشتی سرپرست شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان قم با بیان اینکه از ۳۰ اردیبهشت تا ۱۰ خرداد نمایشگاه شهدا در مصلی قدس برپا است، گفت: کنگره شهدای روحانیت در چهارم خردادماه در مصلی قدس قم برگزار می‌شود که مهمان‌هایی از سراسر کشور و خارج از کشور در این کنگره حضور خواهند داشت.
وی با اشاره به در پیش بودن سوم خرداد از حضور راویان دفاع مقدس در برنامه‌های متعددی در نقاط مختلف شهر برای انتقال معارف دفاع مقدس به نسل جوان خبر داد و گفت: جای نیروی انتظامی در خاطره های دفاع مقدس خالی است زیرا اولین دیوار دفاعی ما در دفاع مقدس ژاندارمری ها بودند که هیچ صحبتی از آنها نمی‌شود.
سرپرست شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان قم با بیان اینکه درآستانه فرا رسیدن دهه کرامت هستیم، افزود: امیدواریم در این دهه مبارک که از قم شروع شده است و در حال حاضر در کشورهای دیگر هم تکریم می شود شاهد اجرای جشن و سرور باشیم و در ۱۴ و ۱۵ خردادماه هم که امسال در دل دهه کرامت است بنا نیست که مجلس عزا برپا شود بلکه باید بتوانیم پیام انقلاب و امام را برای مردم بازگو کنیم.
وی تصریح کرد: در شب‌های ۱۴ و ۱۵ خرداد مراسمی در حرم مطهر بانوی کرامت برای بزرگداشت این دو روز برگزار می شود و در روز ۱۵ خرداد نیز از ساعت ۱۰:۳۰ تجمعی در میدان روح الله برپا خواهد شد و سپس به صورت راهپیمایی به سمت حرم حرکت می‌کنیم و در پایان هم مراسمی در حرم مطهر حضرت معصومه (س) برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/78023
تبلیغات در خبربان
منبع: فارس
کلیدواژه: شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی قم شهدای روحانی فرهنگ عمومی استان قم آیت الله سعیدی یارانه ها آسیب های اجتماعی اسلامی استان قم کالاهای اساسی دفاع مقدس یارانه ها آسیب ها قیمت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۳۵۳۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۰۰۲۲۱۰۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
اخبار فناوری- طراحی سایت املاک
- معرفی بهترین اپلیکیشن رزرو هتل 1401
- تفاوت کولر گازی و آبی
- تعمیر فوری گوشی شیائومی
- تحلیل اختصاصی بازار با استفاده از دیتای آن‌چین (۹...
- اجاره کلبه چوبی
- بهترین راهکار ذخیره سازی اطلاعات کدام است؟
- آیا می‌دانید چه مواردی در تلویزیون قابل تعمیر است؟
- تفاهم ایران و کویت برای مقابله با گرد‌و‌غبار
- کولر گازی 36000 گری
- فیفا در جام جهانی از هوش مصنوعی برای اعلام...
- رابطه عاشقانه پسر رونالدو و دختر لوییز سوارز [+عکس]
- فروش کفش
- آموزش بروزرسانی تقویم میزبانی
- در دوران کرونا از کولر آبی استفاده کنیم یا...
- کارتریج را شارژ کنیم یا تعویض
- ورود به خانه هوشمند با دستگیره دیجیتال فیلتا
- حضانت فرزند در طلاق توافقی
- داربست
- افزودنی های بتن چیست؟
- آزمایشگاه تشخیص‌طبی پیوند
- کتاب صوتی
- خبر هوشمند فهام
- فراگمان قسمت 7 سریال محرمانه ؛ تیزر سریال تابستانی...
- چطور بلیط لحظه آخری بخریم؟ دیجی چارتر 1401
- با انواع دستگاه های ذخیره سازی اطلاعات آشنا شوید...
- دومان سهند
- دوره دیجیتال مارکتینگ
- بهترین برند کولر چیست؟
- انفجار قیمت‌ها در بازار مسکن قابل پیش‌بینی بود
- تهیه غذا
- کلینیک بتن ایران
- آیامی‌دانید دمای‌مناسب برای‌پکیج در زمستان چقدراست؟
- دریافت درگاه پرداخت فقط در چند دقیقه
خبر بعدی:
فعالیت‌های علمی و فرهنگی امام باقر (ع) در عرصه جهاد تبیین
بنی‌امیه درصدد بودند با حربه‌های مختلف، جامعه اسلامی زمان خود را از فضای فکری و فرهنگی عصر نبوی و آرمان‌های الهی و انسان‌ساز پیامبر بزرگوار اسلام(ص) و امیرالمؤمنین(ع) منحرف کنند و فرهنگ جاهلی خود را با روش‌هایی گوناگون مثل حدیث‌سازی، استفاده از اسرائیلیات، جبرگرایی و... در جامعه نهادینه سازند. امام باقر(ع) در چنین شرایطی وارد کارزار شدند و به روشنگری مردم و جهاد تبیین پرداختند. به مناسبت سالروز شهادت امام محمد باقر(ع) در این زمینه با حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر سید قاسم رزاقی موسوی، عضو هیئت علمی گروه تاریخ تشیع پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به گفت‌وگو نشسته‌ایم. این استاد حوزه و دانشگاه پژوهش‌های زیادی را درباره تاریخ و سیره اهل بیت(ع) به‌ویژه سیره امام باقر(ع) در کارنامه خود دارد. کتاب «شیعه در دوران امام باقر(ع)» یکی از این تألیفات است که به زودی به چاپ می‌رسد.بحث را با بررسی مفهوم جهاد تبیین در سیره اهل بیت(ع) و سپس مروری بر فضای فکری حاکم بر جامعه امام محمد باقر(ع) و عوامل زمینه‌ساز جهاد علمی و فرهنگی آن حضرت شروع کنیم.
مفهوم جهاد تبیین که چند سال است از طرف رهبر معظم انقلاب مطرح شده به معنای روشنگری، تفسیر و تبیین جبهه حق در مقابل جبهه باطل است و دو مرحله دارد: مرحله اول مرحله پیشینی و حق‌نمایی باطل است یعنی دشمن برای مشروعیت بخشیدن به خود با تهاجم نظامی، فرهنگی، سیاسی و... حقایق زیادی را قلب و تحریف می‌کند تا افکار عمومی را با خود هماهنگ سازد. با بررسی سابقه تاریخی می‌بینیم بنی‌امیه ۴۰سال با شبکه تبلیغاتی گسترده خود با آن تبلیغات منفی و گسترده چهره منور اهل‌بیت(ع) را مبهم جلوه داده و با چنین تحریفات گسترده‌ای شمشیر پیامبر(ص) را به دست امت پیامبر داده تا فرزند پیامبر(ص) را قربه الی‌الله به شهادت برسانند، یعنی در مرحله پیشینی و مقدماتی، جبهه باطل به دنبال مشروعیت‌بخشی به خویش است. مرحله دوم جهاد تبیین، مرحله پسینی است یعنی باطل پس از کارزار و تقابل با جبهه حق، با تحریف و قلب حقایق، در مقام توجیه جنایت و تهاجم خودش برمی‌آید. در مقابل، جبهه حق از این شرایط برای تبیین و روشنگری حق استفاده می‌کند. پیش از بررسی جلوه‌های جهاد تبیین در سیره امام باقر(ع)، باید مروری اجمالی بر زمینه‌های فکری و فرهنگی جامعه عصر امام باقر(ع) داشته باشیم. دوران امام باقر(ع) مصادف با حکومت امویان بود. بنی‌امیه درصدد بودند با حربه‌های مختلف جامعه زمان خود را از جامعه عصر نبوی و آرمان‌هایی که پیامبر بزرگوار اسلام(ص) و امیرالمؤمنین(ع) برای تحقق جامعه الهی و دینی داشتند منحرف کنند و فرهنگ جاهلی خود را با ابزارهایی که در طول زمان داشتند مثل سیاست‌های حدیث‌سازی و نسبت دادن آنها به پیامبر(ص)، استفاده از اسرائیلیات و جبرگرایی در جامعه نهادینه نمایند. مثلاً جبرگرایی را تبلیغ می‌کردند و به تبع آن، مردم هرگونه الزامات سیاسی و اجتماعی حاکم را به این بهانه که جبر در جامعه است و ما کارهای نیستیم می‌پذیرفتند و در واقع راه را بازمی‌گذاشتند تا حاکمان هر سیاستی را که می‌خواهند اجرا کنند. طبیعتاً با گسترش مرزهای جغرافیایی اسلام و ترجمه آثار یونانی، ایرانی و هندی، اندیشه‌های گوناگونی وارد فضای فکری جامعه اسلامی شد. هدف بنی‌امیه این بود که با ورود مبانی فکری و فرهنگی جدید، تفکر اهل بیت(ع) و نظام مبتنی بر امامت و ولایت در جامعه، کمرنگ و فرهنگ اموی بر آن حاکم شود. در چنین فضای فکری و فرهنگی است که امام باقر(ع) وارد کارزار شدند.
در چنین شرایطی امام باقر(ع) با چه راهکارهایی به تبیین معارف ناب اسلامی و خنثی‌سازی اقدامات جبهه باطل اموی پرداختند؟
فعالیت‌های امام باقر(ع) در عرصه جهاد تبیین را در سه حوزه می‌توان تقسیم‌بندی کرد: اقدام اول امام تبیین دانش در حوزه‌های مختلف علمی بود؛ در واقع امام در نخستین اقدام خود در تحقق جهاد تبیین زیرساخت علمی فرهنگی جامعه دینی را اصلاح کردند. یادمان نرود هدف کلان اهل بیت(ع) تحقق جامعه دینی در حوزه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و... بود. برای تحقق چنین جامعه‌ای ابتدا باید زیرساخت‌های علمی و فرهنگی جامعه شکل بگیرد. بنابراین پس از نهضت عاشورا از دوران امام سجاد(ع) به بعد دیگر اقدام نظامی را در دستور کار اهل بیت(ع) نداریم و تقیه می‌کنند. یعنی در واقع به این نتیجه می‌رسند که باید زیرساخت علمی و فرهنگی جامعه شکل بگیرد. وقتی علم، دانش، آگاهی و معرفت در جامعه، حاکم و زیرساخت‌ها تأمین شود طبیعتاً جامعه خود به خود به سمت حق می‌رود و باطل را رد می‌کند. بنابراین مهمترین اقدام امام باقر(ع) شکل‌گیری مقدمات علمی نهضت ایشان است که این را در حوزه‌های مختلف شاهد هستیم. برای نمونه از امام باقر(ع) در بحث قرآن و تفسیر، روایات مختلفی نقل شده و اقدامات و تبیین‌گری‌هایشان را درباره حقیقت قرآن می‌بینیم. در بحث حدیث، فقه و کلام نیز مباحث مختلفی را مطرح کرده‌اند و درمجموع ۵هزار و ۶۷۶ روایت از امام داریم، از این تعداد ۲هزار و ۱۸۱ روایت در حوزه‌های مختلف فقه، هزار و ۲۵۷ روایت در قرآن و تفسیر، هزار و ۲۰۶ روایت کلامی، ۷۴۸ روایت اخلاقی و ۲۸۴ روایت در حوزه‌های مختلف تاریخ و حدیث هستند که به عنوان میراث علمی از امام به غیر از نامه‌ها و توصیه‌های دیگری که دارند به یادگار مانده است.
اقدام دوم امام در عرصه جهاد تبیین، تربیت شاگردان متخصص و متعهد است که من عنوانش را می‌گذارم تقویت بدنه فعال جبهه فرهنگی اهل بیت(ع). امام خودش که نمی‌تواند در همه عرصه‌ها حضور یافته و تک‌تک در برابر منحرفان اقدام کند؛ او باید یک بدنه فعال فرهنگی داشته باشد. از این رو به تربیت شاگردان متخصص همت می‌گمارد. این روال در زمان امام صادق(ع) کامل‌تر می‌شود و می‌بینیم مثلاً زراره، محمد بن مسلم، ابوبصیر و... در فقه تخصص دارند و جابر بن جعفی، ابن ابی یعفور، حمران و عبدالملک بن اعین و ابوعبیده حذّا متخصصان و شاگردان حوزه حدیث و کلام امام باقر(ع) هستند و امام، شیعیان را به این‌ها ارجاع می‌دادند. ابوالجارود، ابوحمزه ثمالی و... را داریم که در تفسیر و سایر حوزه‌های علمی تربیت یافته‌اند و بدنه فعال جبهه علمی و فرهنگی جامعه دینی را شکل دادند.
سومین اقدام امام باقر(ع) در عرصه جهاد تبیین، مبارزه با انحرافات و جلوگیری از تحریف‌ها و رفع موانع در تحقق اهداف دینی است. من بحث موانع را در سه قالب انحرافات فکری، اجتماعی و سیاسی مطرح می‌کنم. البته ریشه انحرافات اجتماعی و سیاسی هم به انحرافات فکری برمی‌گردد زیرا وقتی فکر ناقص شود و در حوزه معرفت نتوانیم به ریشه صحیح اعتقادی دست پیدا کنیم طبیعتاً عمل و رفتار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی ما هم بر همان اساس منحرفانه خواهد بود.
اتفاقاً در بحث انحرافات فکری در این عصر، چند گروه منحرف فکری داریم که بعدها و در دوره ائمه پس از امام باقر(ع) گسترش بیشتری یافتند و مشکلات زیادی برای جریان تشیع ایجاد کردند.
بله به نکته خوبی اشاره کردید؛ نخستین گروه منحرف فکری، «کیسانیه» بودند. این‌ها اولین گروه از مسلمانان بودند که از مسیر اعتقاد به امامت اهل‌بیت(ع) جدا شدند و مسئله امامت محمد حنفیه از فرزندان غیرفاطمی امام علی(ع) را مطرح نموده و او را پس از امام حسین(ع)، امام چهارم دانستند. این مسئله از نظر فکری و اعتقادی ضربه مهلکی به جامعه شیعه بود. گروه دوم «بتریه» بودند که ضمن پذیرش ولایت امیرالمؤمنین(ع) و دعوت مردم به ولایت آن حضرت، خلفای اول و دوم را نیز پذیرفته و مخالفتی نداشتند. آنان به لحاظ سیاسی اهل قیام بوده و هر کسی از فرزندان علی بن‌ابیطالب(ع) که امر به معروف و نهی از منکر نموده و علیه حکومت قیام نماید را حمایت می‌کردند و وی را امام می‌دانستند. اندیشه‌های این فرقه اگرچه از زمان امام سجاد(ع) آغاز شده بود، در دوره امام باقر(ع) نیز حضور داشته و افکار خویش را منتشر می‌نمودند. در واقع تعیّن یافتن چنین گروهی در عصر امام باقر(ع) اتفاق افتاد و نام «بتریه» از این دوران بر آنان اطلاق شده است. امام باقر(ع) سران بتریه مانند حکم بن عتیبه، سالم بن ابی‌حفضه، ابوالمقدام، سلمه‌بن‌کهیل و کثیرالنوا را موجب گمراهی بسیاری از افراد معرفی نمودند. امام باقر(ع) با رد گرایش نظامی آنان فرمودند: «حتی اگر بتریه یک خط نبرد از شرق تا غرب عالم تشکیل دهند، خداوند از طریق آنان عزت را به جهانیان عطا نخواهد نمود». به بیان دیگر امام در برابر این اندیشه انحرافی مسیر حق را تبیین کردند و یکی از اقدامات جدی آن حضرت تبیین مسئله امامت است که خود امام کیست و شرایط امامتش چیست.
آخرین گروه انحرافی در زمان امام باقر(ع) که در دوره‌های بعد نیز مشکلات زیادی برای دیگر امامان هم ایجاد کردند، غُلات هستند. غلو در اصطلاح به معنی افراط در دین یا بزرگ کردن امری یا شخصی بر خلاف واقع است. این‌ها معتقد به نبوت و حتی خدایی ائمه بودند. از زمان امیرالمؤمنین(ع) هم فعالیت داشتند و در دوره امام باقر(ع) در قالب فرقه‌های کربیه، مغیریه، بیانیه و هاشمیه این اقدامات را انجام دادند. امام باقر(ع) از مواضع تند غالیان تبری جسته و شیعیان را از پذیرش آموزه‌های این گروه برحذر داشتند. این مبانی فکری وقتی انحراف پیدا کرد طبیعتاً به عرصه اجتماعی و سیاسی هم رسید و از این رو در زمان امام باقر(ع) انحرافات اجتماعی مثل گرایش به امامت محمد حنفیه تأثیر خود را در اجتماع و رفتار شیعیان می‌گذارد. یکی دیگر از مشکلات زمان امام باقر(ع) دوری مکانی آن حضرت از شیعیان بود چون امام در مدینه و شیعیان در کوفه بودند و این دوری، خودش آسیب‌زا بود و در تبیین معارف مشکلاتی را ایجاد می‌کرد. شکل‌گیری زمینه‌های گرایش به زیدیه یکی دیگر از انحرافات بود، این گروه شکل کامل‌تر بتریه بودند که اصلاً قیام با شمشیر را شرط امامت می‌دانستند. این انحرافات در عرصه سیاسی هم هست و ما دو جریان سیاسی منحرف کیسانی- عباسی و جریان زیدی- حسنی را در کنار جریان سیاسی اعتدال‌گرای امامیه داریم که طبیعتاً تحت هدایت‌های امام هم روش صحیح برخوردها و مراودات اجتماعی، مطرح و هم انحرافاتی که در این زمینه بود توسط امام تبیین و مشخص شد تا شیعیان واقعی از جریان‌های انحرافی دور باشند.
روشنگری‌ها و جهاد تبیین امام باقر(ع) چه آثار و برکاتی برای جامعه اسلامی به‌ویژه شیعیان در پی داشت؟
اقدامات امام در این سه عرصه، پیامدهایی داشت که مهمترین آنها تشکیل جامعه اعتقادی امامیه بود؛ تا پیش از امام باقر(ع)، شیعیان درون جامعه اسلامی مشخص نبودند ولی با اقدامات امام، جامعه اعتقادی امامیه شکل یافت و توانست در عرصه‌های مختلف ظهور و بروز داشته باشد.
پیامد دوم جهاد تبیین امام باقر(ع)، شکل‌گیری حوزه‌های علمی شیعه است که تحقق اصلی آن را در زمان امام صادق(ع) می‌بینیم ولی طبیعتاً مبانی و مقدمات آن در زمان امام باقر(ع) شکل گرفته بود.
پیامد سوم، ظهور بزرگان فقهی و حدیثی مدینه بود که البته در ادامه اقدامات امام باقر(ع) در زمان امام صادق(ع) شکل گرفت.
چهارم، تخصصی شدن علوم و نقش علمای شیعه در زمینه‌های مختلف حدیث، کلام، فقه، تفسیر و... بود. تا پیش از آن، کلیات حدیثی مطرح می‌شد اما در این دوره حوزه‌ها تخصصی می‌شود: حوزه کلام، حوزه فقه، مباحث تفسیری هر کدام جداگانه مطرح می‌شوند و برای هر یک متخصص داریم. ما به برکت جهاد تبیین امام باقر(ع) برای تربیت شاگردان در حوزه‌های مختلف علوم، نمایندگان شیعی را داریم.
آخرین پیامد جهاد تبیین امام باقر(ع)، نظام‌مند شدن تعالیم شیعه است. تا پیش از امام باقر(ع) اعتقادات شیعی و کلامی شیعی نظام‌مند نبود ولی آن حضرت با جهاد تبیین خود و تبیین زیرساخت‌های علمی و فرهنگی توانست نظام و مکتب شیعه را نظام‌مند کند و به برکت مقام افتا و فراگیری مقام استنباط از سوی شاگردانشان این نظام‌مندی را تقویت کرده و طبیعتاً هدف کلان ائمه(ع) که رساندن جامعه دینی به تعالیم ارزشمند الهی است را در مقام امامت تحقق بخشیدند.
در ادامه فرزند بزرگوار آن حضرت، امام صادق(ع) و سایر ائمه(ع) که پس از ایشان آمدند همین مسیر را طی کردند.
در پایان اگر نکته‌ای ناگفته مانده بیان بفرمایید.
من تأکید دوباره‌ای دارم به دستورات رهبر معظم انقلاب درباره ضرورت جهاد تبیین. نکاتی که عرض کردم متناسب با شرایط زمان امام باقر(ع) بوده است؛ امروزه طبیعتاً جهاد تبیین، خود را در عرصه‌های مختلفی نشان می‌دهد که مهمترین آنها با توجه به فضای فکری و فرهنگی که در آن به سر می‌بریم فضاهای مجازی و رسانه‌ای است که با ایجاد شبهات مختلف در عرصه‌های مختلف اعتقادی و دینی افراد، سعی در کمرنگ کردن ارزش‌های دینی و انقلابی مردم دارند؛ این، ضرورت تبیین فرهنگ اهل بیت(ع) و منویات امامین انقلاب را بیشتر می‌کند.
خبرنگار: زهرا دلپذیر