به نقل از «خبرآنلاین»

یاغی‌گری آهسته و پیوسته

تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۵۹۳۵۳

اولین و بیرونی‌ترین لایه مشترک میان تمام این فیلم‌ها توجه و علاقه ویژه کارت به مسئله آسیب‌های اجتماعی و لایه‌ای از اجتماع ایرانی است که غالبا در نقاط محروم و جنوبی شهرهای ایران و به طور ویژه تهران و شیراز (که می‌توانند به تمام شهرهای کشور تسری پیدا کنند) جاری است، همینطور بافت و سر شکل فکری و فرهنگی حاکم بر این ساختارهای اجتماعی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کارت با درک عمیق و بی‌واسطه‌ای که از این طبقه از جامعه ایرانی به دست آورده است، موفق شده تا تصویری باورپذیر و البته قابل درک و همراهی برانگیز از آدم‌ها، موقعیت‌ها، دغدغه‌ها، آسیب‌ها، تلاش‌ها، خلاف‌ها، رگه‌های اخلاقی و انسانی‌شان، شیوه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی‌شان، راه‌هایی که برای زنده ماندن و ادامه دادن پیدا کرده‌اند، گیر و گرفت‌هایی که مختص خود آن‌هاست، مدل دوست داشتن‌ها و نفرت‌ها، شیوه امیدوار بودن و مدل بروز ناامیدی‌شان، راهی که برای دوستی یا دشمنی کردن بلدند، دست‌اندازهایی که پیش روی آن‌هاست و همکاری‌ها و خیانت‌هایی که در این مسیر رقم می‌خورد و البته تلاش‌هایی که با تمام توان به خرج می‌دهند تا خودشان را از باتلاق و منجلاب غیرانتخابی‌ای که درش حضور دارند بیرون بکشند، سر از آب بیرون نگاه داشتن‌ها و یا سر زیر آب شدن‌ها ، زنده بودن‌ها و زندگی نکردن‌ها، ماندن‌ها و رفتن‌ها و ... تمام این جزییاتی که ساختار و بافت هر گروه اجتماعی و طبقه‌ای را شکل می‌دهد، ارائه دهد.

این همه اما شاید بیش از هرچیز حاصل نگاه مبتنی بر تجربه زیست‌شخصی و بیش از آن روحیه مشاهده‌گر بودن و کنجکاوی و پژوهش‌محور بودن آثار محمد کارت است. این خصوصیت اخیر یعنی تکیه بر شناخت بی‌واسطه از واقعیت و پژوهش محور بودن را باید نتیجه تلاش‌های موفق محمد کارت در عرصه سینمای مستند بدانیم. دو نمونه‌ای که در بالا قید شد یعنی «خون مردگی» و «آوانتاژ» معرف مسیری است که محمد کارت را به چیزی که امروز هست، بدل کرده است.

اما نکته مهم دیگر که به عنوان وجه مشترک تمام آثار محمد کارت قابل بررسی است، اصل قرار دادن خود سینما و شیوه روایت‌گری و داستان‌گویی و حتی تصویرگری در آثارش است. کارت چه در آثار مستندش و چه آثار کوتاه و بلند سینمایی و حالا سریال سازی‌اش، در حد توان از ویژگی‌های اصیلی که سینما را برای سینما دوستان جذاب کرده پا پس نکشیده است.

این ویژگی هم در «بچه خور» به واسطه شکل و شمایل تصویرگری، فیلمبرداری، دکوپاژ، تدوین، انتخاب بازیگر و طراحی صحنه و نور و البته زاویه نگاه به داستان و فراتر از این همه فضا سازی و ایجاد اتمسفر و حس و حال در اثری قابل ردگیری است.همین خصلت در «شنای پروانه» و حتی آثار مستند او وجود دارد.

اصولا یکی از مولفه‌های مهم آثار مستند کارت همین تلاشش برای دستکاری نکردن واقعیت و همزمان نزدیک بودن فضای کارت به روایت‌های سینما و ارائه تصاویر جذاب و خلاقانه از واقعیت‌های در حال وقوع بوده است. همین ویژگی در «یاغی» هم وجود دارد. جدای از وجوه متنی و روایت داستانی و شخصیت پردازی‌ها و ترسیم ساختار کلی اثر در قسمت نخست که با هدف ترسیم زمین بازی و بعد ساخت باقی داستان روی این فونداسیون که قابل بررسی است، باید پذیرفت تلاش قابل لمسی برای رسیدن به سر و شکل خوش آب و رنگ تصویری در کار شده است.

این همه از مرحله انتخاب بازیگر که دوربین دوستش داشته باشد تا طراحی چهره و لباس و صحنه و نور و زاویه دوربین و اندازه نما و ریتم تدوین و اصلاح رنگ و نور و ... «یاغی» را دست کم در قسمت نخست به اثری خوش رنگ و لعاب که چشم را آزار نمی‌دهد، بدل کرده است. پر واضح است که تمام این ویژگی‌های بصری در کنار سبک و سیاق داستان‌گویی و ساختاربندی فیلمنامه جنسی از هم افزایی را فراهم کرده است که اگر در قسمت‌های آتی به درستی هدایت شود و از آن بهره برده شود، نتیجه‌ای قابل توجه را رقم خواهد زد.

پس تا اینجا مسئله پژوهش و شناخت تمام جزییات سوژه و موقعیت داستانی از یکسو و دیگری فراموش نکردن مدیومی که اثر در آن ارائه شده یعنی سینما، دو ویژگی مهم آثار کارت نام گرفت. در کنار این همه اما باید به پرهیز کارت از بلاتکلیفی و حوصله به خرج دادن‌هایش یاد کرد. کارت همانطور که در بالا قید شد، از همان ابتدای فعالیتش به عنوان کارگردان یک جنس مشخصی از شخصیت‌ها، طبقه‌شان و جهان اطراف آن‌ها را هدف گرفته و بدون قیقاج رفتن، بر همان مسیر پاییده و به جای به در و دیوار کوبیدن برای یک شبه سری در سرها درآوردن، تمام انرژی‌اش را معطوف به همان فضایی کرده که احتمالا برایش کنجکاوی برانگیزتر و قابل درک‌تر بوده است. در واقع تکلیف خودش با خودش روشن بوده و سراغ فضایی رفته که به شکلی درونی به آن تمایل داشته است. حال این خصلت چه نتیجه‌ای داشته است؟

اولین و مهم‌ترین دستاور این نگاه قابل لمس و درک شدن اتمسفر داستان‌های او است. در واقع این حس به مخاطب منتقل نمی‌شود که کارت در حال ادا در آوردن و تلاش برای طوری خاص بودن است. کارت و آثارش همواره جنسی از گرمی و فهم‌شدگی را در خود نهفته دارند که نتیجه‌اش انسجام کلی اثر، بیرون نزدن برخی ویژگی و تقدم و تاخر نیافتن برخی سرفصل‌ها در فیلم و در نهایت دل‌پذیر بودن نتیجه کار برای تماشاگر است. به این همه باید ارتباط بی‌واسطه کارت به سوژه‌ها و شخصیت‌های واقعی حاضر در آثارش را در نظر داشت.

به ظن این قلم محمد کارت اندوخته پرارزشی را به واسطه همجواری و رفاقت کردن و همدلی با سوژه‌هایش به دست آورده است که حالا در آثار داستانی او به کارش آمده است. در واقع کارت در مسیر پژوهش‌هایی که برای ساخت آثار و نگارش طرح و فیلمنامه‌هایش طی کرده به دل جهان آدم‌ها و جغرافیای روحی و فیزیکی اطرافشان می‌زند تا کشف کند و به جای برداشت‌های ذهنی و من درآوردی، واقعیت‌های موجود با تمام ابعاد تلخ و شیرینش را لمس، درک، مشاهده و در نهایت خودی کند.

محمد کارت

البته که همین ویژگی احتمالا در کارگردانی و هدایت گروه تولید آثارش هم جاری است چرا که او توانسته همزمان با هدایت گروه شخصیت‌ها به شدت آسیب دیده و بزهکار آثار مستندش و حتی اداره حضور آن‌ها در برخی صحنه و سکانس‌های آثار داستانی اش ، حضور موازی بازیگران نام دار و چهره‌های سینمایی را مدیریت کند. به ظن این قلم خروجی همگن حضور بازیگران حرفه‌ای و شهیر در کنار نابازیگران در آثار کارت ریشه در دو ویژگی ذکر شده در بالا دارد.

یکی تکلیف روشن کارت با خودش و سینما و دیگری توان برقراری ارتباط انسانی با آدم ها و شخصیت های حاضر در آثارش.هر دوی این خصلت ها منجر به آن شده که چه در «بچه خور» و «شنای پروانه» و چه در «یاغی» (تا اینجای کار) جمع به ظاهر جمع ناپذیری از شخصیت‌ها و بازیگران در فضایی یکدست و منسجم مقابل دوربین ظاهر شوند و ویژگی‌های بعضا متضاد آنها به یک کلیت غیرمتضاد که یکدیگر را تکمیل می‌کنند بدل شود.

قضاوت در مورد سریال «یاغی» بعد از تماشای یک قسمت شدنی نیست و زود است. اما کنار هم چیدن تمام این ویژگی ها که تصویر محمد کارت کارگردان را ساخته است، نشان از آن دارد که او به یک کارگردان پخته بدل شده است که می‌توان حضورش در سینمای ایران را رگه‌ای امید بخش برای زنده ماندن سینما تلقی کرد. به شدت امیدوارم سریال «یاغی» در ادامه بتواند بدون نوسان و باکیفیت ادامه پیدا کند تا در نهایت و پس از پایان آن تحلیلی دقیق‌تر و مبتنی بر متن اثر ارائه کنم و شاهد حرکت رو به جلوی این کارگردان باشم، تنها به یک دلیل خاص و آن امیدوار ماندن به جریان تولید غیرآبکی در سینما، نادیده نگرفتن دانش و درک مخاطب و البته زنده ماند سینمایی که همه‌مان عاشقش هستیم. تا اینجای کار محمد کارت نمره قبولی بالایی گرفته است و به ظن این قلم می‌تواند بهتر و بهتر شدن را هم تجربه کند، کما اینکه مسیر فیلسمازی‌اش تا به امروز چنین خصلتی را تداعی می‌کند.

۲۵۹۲۴۵

کد خبر 1633639

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محمد کارت انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران شبکه نمایش خانگی فیلم شنای پروانه محمد کارت شخصیت ها ویژگی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۵۹۳۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویژگی رژیم غذایی سالم چیست؟

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: رژیم غذایی سالم رژیمی است که سه وعده اصلی و سه تا چهار میان وعده داشته باشد، سیستم گوارش افرادی که تنها سه وعده اصلی را مصرف می‌کنند، در طولانی مدت آسیب می‌بیند و به ویژه افراد لاغر بیشتر باید مراقب این موضوع باشند.

احمد اسماعیل زاده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اهمیت حفظ عادت‌های غذایی اظهار کرد: برای حفظ عادت‌های غذایی مهم است که وعده صبحانه با نان‌هایی با سبوس بالا مانند نان جو مصرف شود، همچنین افراد می‌توانند عدسی، لوبیا و تخم مرغ و پنیر کم نمک را در این وعده استفاده کنند، اما بهتر است از مربا، عسل، ارده و شیره، خامه فراورده‌هایی که بسیار شیرین است، استفاده نکنند.

وی افزود: افراد باید از میان وعده صبحانه تا ناهار یک تا دو واحد میوه مصرف کنند، همچنین در وعده ناهار می‌توانند از انواع خورشت‌ها، مرغ و ماهی، گاهی گوشت قرمز استفاده کنند، همچنین غذاهایی مانند الویه، کشک بادمجان، میرزاقاسمی را در این وعده اصلی می‌توانند مصرف کنند.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: بین وعده ناهار تا شام یک تا دو واحد میان وعده شامل چای با خرما، انجیر، مویز و میوه‌های فصل را می‌توان مصرف کرد، همچنین بهتر است افراد غذایی سبک مانند آش، سوپ، انواع سالاد در وعده غذایی شام مصرف کنند و نباید نان و برنج در این وعده استفاده شود، مصرف یک واحد لبنیات مانند ماست و شیر قبل از خواب کمک می‌کند افراد خواب راحت‌تری را تجربه کنند و بدن جذب کلسیم بهتری داشته باشد.

اسماعیل زاده تصریح کرد: افرادی که دچار کمبود مواد مغذی در بدن هستند و وزن آن‌ها از حد نرمال کم‌تر و لاغر هستند، مواد مغذی تحریک‌کننده اشتها در بدن خود ندارند و بی‌اشتها می‌شوند.

وی با بیان اینکه افرادی که بی‌اشتها هستند و میل به خوردن مواد غذایی و میان وعده ندارند، ضعف، کسلی، خستگی‌های مکرر، خواب‌آلودگی و بی‌حالی را بسیار تجربه می‌کنند، خاطرنشان کرد: اگر وزن فردی بسیار کم باشد باید به متخصصان تغذیه مراجعه کند تا بر اساس مکمل‌های تجویز شده، اشتها و میل آنها به خوردن مواد غذایی بیشتر شود و ورود مواد مغذی به بدن افزایش یابد.

مدیرکل بهبود تغذیه وزارت بهداشت با بیان اینکه رژیم غذایی سالم رژیمی است که سه وعده اصلی و سه تا چهار میان وعده داشته باشد، اضافه کرد: سیستم گوارش افرادی که تنها سه وعده اصلی را مصرف می‌کنند، در طولانی مدت آسیب می‌بیند و به ویژه افراد لاغر بیشتر باید مراقب این موضوع باشند؛ افرادی که در ماه مبارک رمضان دریافت بیش از حد کالری در وعده افطار و سحر داشتند، باید پس از ماه مبارک رمضان میزان کالری مصرفی خود را کنترل کنند.

اسماعیل زاده با اشاره به اینکه افراد باید وعده‌های اصلی صبحانه و ناهار را مصرف کنند، اما مد نظر داشته باشند که وعده شام آنها پرکالری نباشد، خاطرنشان کرد: مصرف میوه و سبزی باید مد نظر افراد قرار گیرد و مصرف کیک و آب‌میوه‌های صنعتی محدود شود، همچنین به منظور کنترل وزن در وعده ناهار افراد می‌توانند سبزیجات پخته مصرف کنند و روزانه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیاده‌روی داشته باشند.

کد خبر 744698