آیا چین و روسیه همراستا با یکدیگر باقی خواهند ماند؟
تاریخ انتشار: ۹ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۷۰۷۵۷
فرارو- نشریه «فارین افرز» همزمان با جنگ اوکراین به همراستایی چین و روسیه با یکدیگر پرداخته است و این پرسش را از کارشناسان مطرح کرده که این همراستایی تا چه اندازه پایدار باقی خواهد ماند.
به گزارش فرارو به نقل از فارین افرز، الکساندر کورلف - مدرس ارشد در سیاست و روابط بین الملل، دانشگاه نیو ساوت ولز، سیدنی، همراستایی چین و روسیه پاسخی طبیعی به وخامت همزمان رابطه چین و ایالات متحده و رابطه روسیه و ایالات متحده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
واشنگتن در مواجهه با چین به عنوان یک رقیب همتا و دشمن استراتژیک دراز مدت تلاش میکند با اتخاذ استراتژی مهار چین (از طریق پیمان آکوس، جنگهای تجاری و و حمایت قوی از تایوان) مزیت قدرت هنوز موجود خود را حفظ کند. پکن نیز به نوبه خود به طور فزایندهای تشخیص میدهد که چین و ایالات متحده در مسیر برخورد طولانی مدتی قرار دارند که بعید است تغییر کند موضوعی که چین را تشویق میکند تا با تقویت همکاری خود با سایر قدرتها برای مقابله موثرتر به استراتژی مهار ایالات متحده پاسخ دهد.
جهت گیری سیاست خارجی روسیه پارامترهای نظامی و ژئوپولیتیکی و جایگاه دائمی در شورای امنیت سازمان ملل آن کشور را به متحد مهمی برای چین تبدیل میکند و راهی موثر برای توازن قدرت در برابر ایالات متحده به آن ارائه میدهد. محاسبات مشابه سیاست خارجی با برخی تغییرات، رفتار روسیه در قبال چین را مشخص میسازد.
آلینا پولیاکووا - رئیس و مدیر عامل مرکز تحلیل سیاست اروپا
روابط روسیه و چین یک اتحاد بادوام نیست بلکه یک مشارکت بدون ماهیت است. جنگ فاجعه بار روسیه در اوکراین پکن را در موقعیت دشواری قرار میدهد: منافع اقتصادی چین در گروی حفظ رابطه با غرب است و وضعیت کشور منفور شده روسیه به روابط چین با غرب کمکی نمیکند. پکن باید یکی را انتخاب کند.
آندریا کندال تیلور- همکار و مدیر ارشد، برنامه امنیت ترانس آتلانتیک در مرکز امنیت جدید آمریکا
چین و روسیه در دیدگاه خود ایالات متحده را به عنوان مهمترین چالش قلمداد میکنند و با یکدیگر همراستا باقی خواهند ماند. حمله پوتین به اوکراین به احتمال زیاد تنها باعث تعمیق این همکاری خواهد شد. روسیه در حال حاضر چارهای جز همراهی با چین ندارد. این باعث میشود شی در صندلی راننده قرار گیرد. من انتظار دارم همان طور که پس از حمله پوتین به اوکراین در سال ۲۰۱۴ میلادی دیدیم حمایت اولیه محتاطانه پکن از تهاجم فعلی روسیه به حمایت جسورانهتری تبدیل شود تا کانون توجه بین المللی از رویدادهای اوکراین دور شود.
اندرو لاتام - استاد روابط بین الملل در کالج مکالستر
پیش از سال ۲۰۱۴ میلادی روابط چین و روسیه چندان گرم نبود. اما تلاقی آن چه که پکن تصور میکرد تلاشهای ایالات متحده برای اقدامات روسیه بر سر اوکراین، چین بر سر تایوان و دریای چین جنوبی است سبب شد تا سال ۲۰۱۴ میلادی به سالی تبدیل شود که کارشناسان چینی از آن تحت عنوان «سال ۲۰۱۴» یاد میکنند و در آن شاهد شتاب غیر عادی روابط چین و روسیه بودیم.
از آن زمان به این سو، پکن متعهد به همراستایی و همکاری بیشتر با روسیه برای تقسیم توجه و منابع آمریکا و پیچیده کردن برنامهریزی نظامی ایالات متحده بوده است. جنگ جاری در اوکراین، اگرچه بدون شک اوضاع را برای پکن پیچیده میکند بعید است که این ارزیابی را اساسا تغییر دهد و من شک ندارم که چین برای آینده قابل پیش بینی تلاش خواهد کرد روسیه را نزدیک نگه دارد.
آنجلا استنت - پژوهشگر اندیشکده بروکینگز
چین از آغاز جنگ روسیه و اوکراین به طور مداوم از روسیه حمایت کرده و تبلیغات روسیه درباره منشاء درگیری را تکرار میکند. چین ممکن است از میزان خشونت در اوکراین و تحریمهای گسترده علیه روسیه که چینیها عمدتا آن را رعایت میکنند ناراحت باشد. با این وجود، شی به پوتین مستبد برای ماندن در قدرت نیاز دارد و نمیخواهد روسیه در این جنگ متحمل شکست شود. پوتین متحد او در تلاش برای بازنویسی نظم جهانی و امن کردن جهان برای استبداد است. علیرغمعدم تقارن فزاینده در روابط که تنها افزایش خواهد یافت چین و روسیه به یکدیگر نیاز دارند.
بانی گلیزر- مدیر برنامه آسیا، صندوق آلمانی مارشال ایالات متحده
اگرچه منافع چین و روسیه تماما با یکدیگر انطباق ندارند، اما پکن و مسکو هر دو به دنبال تضعیف سلطه جهانی ایالات متحده و تنظیم سیستم بین الملل هستند تا به نفع منافع مشترک آنها باشد. بعید است در آینده قابل پیش بینی این وضعیت تغییر کند.
بانی لین - عضو ارشد امنیت آسیا در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی
با تشدید رقابت میان آمریکا و چین، چین ارزش بیشتری در تعمیق روابط با روسیه به عنوان یک شریک استراتژیک نزدیک میبیند. حتی اگر روسیه به دلیل درگیری در اوکراین به طور قابل توجهی تضعیف شود پکن ممکن است بر این باور باشد که روسیه میتواند بخشی از قدرت خود را در دهههای آینده بازیابی کند.
چارلز کوپچان- استاد دانشگاه جورج تاون، عضو ارشد شورای روابط خارجی
شراکت بین مسکو و پکن در حال حاضر حفظ شده است. کار تیمی بین روسیه و چین باعث ایجاد یک بلوک غیرلیبرال قدرتمند میشود که دامنه و وزن هر دو کشور را تقویت میکند. جنگ در اوکراین تنها وابستگی استراتژیک و اقتصادی روسیه به چین را عمیقتر کرده است. با این وجود، شکافهایی در زیر سطح وجود دارد که ناشی از ویژگی نامتقارن مشارکت و نگرانی فزاینده مسکو در مورد جاه طلبیهای رو به رشد چین در خاور دور روسیه، قطب شمال و آسیای مرکزی است. غرب باید در جستجوی فرصتهایی برای ایجاد فاصله و شکاف بین مسکو و پکن باشد.
چنگ لی - مدیر مرکز جان ال. تورنتون چین و عضو ارشد موسسه بروکینگز
هیچ چیزی از پیش تعیین شده یا اجتناب ناپذیر نیست. آینده روابط چین و روسیه بستگی به چگونگی گسترش جنگ روسیه و اوکراین دارد و این که آیا دولت ایالات متحده چین را به عنوان یک همکار یک رقیب یا یک دشمن درک میکند یا خیر.
کریستوفر ویداچر هسیونگ - پژوهشگر آژانس تحقیقات دفاعی سوئد
از دیدگاه پکن، منافع ملی و ملاحظات امنیتی چین و روسیه را دست کم برای آینده نزدیک در یک راستا نگه میدارد. روابط دوجانبه چالشهایی به همراه دارد. در این میان میتوان به بیاعتمادی متقابل تاریخی ریشه دار، تفاوتهای فرهنگی، و از همه مهمتر روابط نامتقارن فزاینده به نفع چین اشاره کرد که نگرانیهایی را در روسیه ایجاد میکند. با این وجود، چین و روسیه برداشتی مشترک نسبت به افزایش تهدیدات ژئوپولیتیکی و ایدئولوژیک از سوی غرب و به ویژه ایالات متحده دارند. این ویژگی متحد کننده تمایل دارد منابع بالقوه اصطکاک را نادیده بگیرد.
علاوه بر این، چین و روسیه مرز طولانی مشترکی دارند. عاری از تنش بودن این مرز به هر دو کشور این امکان را میدهد که ارتش و سایر منابع خود را در نقاط دیگری متمرکز کنند. حمله پوتین به اوکراین رابطه چین با روسیه را مورد آزمایش قرار میدهد و هزینههای پکن برای حمایت ضمنی از مسکو با طولانی شدن جنگ در حال افزایش است. با این وجود، روسیه هم چنان مناسبترین شریک استراتژیک چین در رقابت قدرتهای بزرگ آینده با ایالات متحده است و پکن تمایلی به ترک مسکو به این زودی نخواهد داشت.
دانیل تریزمن - استاد علوم سیاسی در دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس
بله، تا زمانی که پوتین و شی در قدرت هستند همراستایی وجود دارد، اما ممکن است کاملا سطحی باشد. وجه اشتراک هر دو کشور این موارد هستند: هر دو قدرتهای بزرگ، هستهای و اقتدارگرا با آرزوی ضمیمه کردن همسایگان خود و علاقمند به استفاده از فناوری برای کنترل جمعیت خود هستند. نقطه افتراق آن دو کشور این موارد هستند: چین هم چنان میخواهد مقاومت سیاسی در برابر اهداف ایالات متحده در سراسر جهان را با ادغام در بازارهای غربی ترکیب کند. روسیه در حال حاضر تماما وارد درگیری با غرب شده است. تغییر رهبر در هر دو کشور میتواند رابطه را تغییر دهد. با این وجود، در حال حاضر چین از روسیه استفاده خواهد کرد در حالی که روسیه به طور فزایندهای به چین وابسته خواهد شد.
ایوان اس. مدیروس - استاد دانشگاه جورج تاون
این همراستایی بر اساس یک دیدگاه مشترک از سیاست جهانی، منافع مشترک مادی و ارزشهای مشترک است. این امر به ویژه با بدتر شدن روابط ایالات متحده و چین ادامه خواهد یافت.
فنگ یوجون - استاد و معاون انستیتوی مطالعات بینالمللی دانشگاه فودان
شکاف بین قدرت همه جانبه ملی چین و روسیه روز به روز بیشتر میشود روسیه نگرانی شدیدی در مورد چین دارد و چین و روسیه هویت ملی متفاوتی دارند. توسعه چین در چارچوب نظم بین المللی موجود حاصل شده است که روسیه به شدت مایل به براندازی آن است.
هونگینگ وانگ - دانشیار علوم سیاسی در دانشگاه واترلو
اگرچه عوامل ژئوپولیتیکی قوی به نفع این روند وجود دارد تغییرات سیاسی احتمالی در هر یک از کشورها میتوانند چشمانداز همراستایی چین و روسیه را تحت تاثیر قرار دهند.
یان برمر - رئیس گروه اوراسیا
شی در بخش عمدهای از جهان بینی پوتین با او نقطه اشتراک دارد، اما منافع آنان عمیقا نامتقارن است. چین قصد دارد با نظام اقتصادی جهان به صورت یکپارچه و دارای ارتباط باقی بماند و نمیخواهد به وضعیت روسیه دچار شود. عدم اطمینانی گسترده در مورد سمت و سوی آینده رابطه روسیه و چین به ویژه با توجه به ظرفیت رویاریی بیشتر ناتو و روسیه با یکدیگر وجود دارد.
جانکا اورتل - مدیر آسیا در شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا
هیچ نشانه قابل مشاهدهای وجود ندارد که به زودی رابطه ضعیف شود. رهبری چین منافع راهبردی روشنی در آن دارد و احتمالا در شرایط فعلی تغییر مسیر نخواهد داد.
جوزف نای - استاد دانشگاه هاروارد
بستگی به افق زمانی دارد. در کوتاه مدت بله رابطه دو کشور حفظ خواهد شد، اما در بلند مدت خیر.
جود بلانشت - پژوهشگر در حوزه مطالعات چین در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی
هیچ قدرت بزرگ دیگری به اندازه روسیه و پوتین در جهان بینی گسترده پکن و شی چین وجود ندارد. این موضوع در پی جنگ فاجعه بار پوتین علیه اوکراین تغییر نکرده است و توضیح میدهد که چرا حتی در حال حاضر پکن از محکوم کردن اقدامات مسکو خودداری میورزد.
کیمبرلی مارتن - استاد علوم سیاسی در کالج بارنارد، دانشگاه کلمبیا
اگر شش ماه پیش این سوال از من پرسیده میشد جواب مطمئنتری برای آن داشتم که این دوستی مستبدانه به دلیل مواد خام روسیه در ازای حمایت اقتصادی و سیاسی چین طولانی مدت خواهد بود. با این وجود، تهاجم روسیه به اوکراین (که نشان دهنده محاسبات اشتباه پوتین، پذیرش ریسک شدید و تصمیمگیری ضعیف او بود) و تحریمهای ناشی از آن (که تداوم قدرت مالی جهانی ایالات متحده و همچنین انسجام غرب را نشان میدهد) همه چیز را تغییر داد. پکن هنوز تصمیم نگرفته است که میخواهد چه کاری انجام دهد. با این وجود، خطرات اقتصادی و سیاسی ناشی از اتحاد با روسیه اکنون مشخص است و من حدس میزنم که چین با دقت بیشتری پیش خواهد رفت.
لینا بن عبدالله - استادیار دانشگاه ویک فارست
این موضوع بستگی به این دارد که منظور شخص از «همراستایی چین و روسیه» چیست. در چند هفته گذشته، مشاهده کردهایم که چین عمدتا به صورت لفظی و نه در اقدامات مشخص از روسیه حمایت میکند. اگر منظور ما از همراستایی تبلیغات یا خط حزبی در رسانهها باشد شاید بتوان از همراستایی سخن گفت، اما اگر همراستایی شامل اشکال ملموستری از همبستگی باشد عملا شاهد اقدامات زیادی برای حمایت از روسیه از سوی پکن نبوده ایم. بنابراین، تا جایی که حمایت از روسیه میتواند به منافع چین کمک کند ما هم چنان شاهد نوعی حمایت (هرچند نمادین یا دیپلماتیک) از سوی پکن از مسکو خواهیم بود. با این وجود، من همراستایی غیر انتقادی را باور نمیکنم.
ماتیو بولگ - پژوهشگر ارشد در چتم هاوس
همراستایی باید با عبارت مناسب تعریف شود در غیر این صورت هیچ معنایی ندارد. روسیه و چین همراستا نیستند. با این وجود، آنان یک رابطه عملگرایانه و فرصت طلبانه بر اساس علاقه محاسبه شده را نشان میدهند.
مایکل کیماژ - استاد دانشگاه کاتولیک آمریکا
همراستایی چین و روسیه در حال حاضر یک واقعیت سیستم بین المللی است. به نفع هیچ یک از آن دو کشور نیست که این همراستایی را کنار بگذارند. بخشی از این همراستایی در همسویی ارزشهای اقتدارگرایانه است. با این وجود، روسیه نشان داده است که بیش از آن چیزی که چین میخواهد وضعیت موجود را مختل میکند و هیچ کشوری حاضر نیست برای دیگری فداکاری کند این همراستایی کمتر از یک مشارکت و بسیار کمتر از یک اتحاد است.
مایکل ماندلبوم - پروفسور در دانشکده مطالعات بین المللی پیشرفته جان هاپکینز
تا زمانی که پوتین قدرت را در دست دارد روسیه با چین همراستا خواهد ماند. با این وجود، روزی او خواهد رفت و در آن مرحله یک تغییر ژئوپولیتیک در روسیه اگرچه به سختی قطعی است، اما قطعا امکانپذیر است.
مینکسین پی - استاد مسائل مرتبط با دولت در کالج کلرمونت مک کنا
بدون تغییر ریشهای در رژیمهای داخلی، منافع میان مدت روسیه و چین همراستاتر با یکدیگر خواهد بود.
نادژدا آرباتوا - استاد و رئیس گروه مطالعات سیاسی اروپا در انستیتوی اقتصاد جهانی و روابط بین الملل پریماکوف در آکادمی علوم روسیه
چندی پیش یکی از مقامهای ارشد چینی گفته بود: «چین بیشترین جمعیت جهان را دارد و روسیه از بزرگترین قلمرو جهان برخوردار است. ما به طور ارگانیک یکدیگر را تکمیل میکنیم». به احتمال زیاد این جمله به عنوان یک پیش بینی خوش بینانه بیان شده بود. با این وجود، بعدا این گفته حذف شد، زیرا معنای آن میتواند به عنوان یک چشمانداز شوم برای روسیه تعبیر شود. در واقع، این عبارت حاکی از مشکلات بسیار واقعی در آینده روابط دو کشور همسایه است. علیرغم این واقعیت که روسیه و چین روابط خود را عملا به عنوان یک اتحاد (مشارکت استراتژیک) به تصویر کشیدهاند در واقعیت امر آنان تنها شرکای موقعیتی هستند.
نزدیکی کنونی روسیه و چین مبتنی بر درگیریهای بین المللی آنان با «غرب جمعی» به رهبری ایالات متحده است. علاوه بر این، نظم داخلی روسیه و چین مخالف لیبرال دموکراسی غربی است. با این وجود، روسیه اساسا متعلق به فرهنگ اروپایی است و دیر یا زود با وجود تمام ویژگیهای ملی به هویت اروپایی خود باز خواهد گشت و غرب ستیزی را به عنوان ایدئولوژی کنار خواهد گذاشت. در مقابل، چین مظهر فرهنگ و ملت اصیل آسیایی است که به عنوان ابرقدرت قرن بیست و یکم برای گسترش جهانی تلاش میکند. این وضعیت حاکی از مناقشات طولانی مدت با همسایگان دور و نزدیک چین است.
نرگس کاسنووا - عضو ارشد مرکز دیویس برای مطالعات روسیه و اوراسیا، دانشگاه هاروارد
من فکر میکنم هیچ جایگزینی برای روسیه جز حفظ و تقویت همراستایی با چین در آینده نزدیک به طور متوسط (۵ تا ۷ ساله) وجود ندارد.
راجان منون - مدیر برنامه استراتژی کلان در اولویتهای دفاعی
«بادوام» بخش سخت این رابطه است. روابط روسیه و چین در بیش از ۱۵۰ سال گذشته دستخوش تغییرات چشمگیر بسیاری شده است. بنابراین، پیش بینی درباره چشمانداز این رابطه به ویژه پایدار ماندن آن دشوار است.
رانا میتر- استاد و مدیر مرکز چین در دانشگاه آکسفورد
همراستایی واژه خوبی برای توصیف رابطه چین و روسیه است. نشانههای زیادی از همکاری چین و روسیه در امور نظامی و همچنین زیرساختهای اقتصادی گاهی اوقات با همکاری بازیگران دیگر این ترکیب (مانند ایران) وجود دارد. با این وجود، زمینههای زیادی وجود دارند که در آن رابطه با مسائلی روبرو میشود که به راحتی قابل حل نیست. روسیه تا حدودی به هند نزدیک است و تسلیحات در اختیار آن قرار میدهد در حالی که چین در سطح پایین درگیری با هند قرار دارد. چین قصد دارد در قطب شمال قدرتمندتر شود جایی که روسیه تمایل کمتری برای کمک به آن کشور دارد.
در آسیای مرکزی، نارضایتی روسیه از تسلط اقتصادی چین وجود دارد و چین سر خود را در مورد اوکراین پایین نگه داشته است (همان طور که در مورد کریمه این کار را انجام داد) اگرچه در حال حذف بخس عمدهای از مطالب با محتوای طرفداری اوکراین از فضای مجازی است. چین هنوز خاطرات تلخی از جنگ نزدیک در مرز چین و شوروی در سال ۱۹۶۹ میلادی دارد. این دو با خشم علیه واشنگتن و ناتو متحد شده اند. با این وجود، علایق آنان همواره مکمل یکدیگر نیستند و این رابطه واقعی به نظر میرسد، اما اغلب ابزاری است تا ایدئولوژیک.
ریچارد کی بتس - استاد مطالعات جنگ و صلح در دانشگاه کلمبیا
تا زمانی که غرب هر دو کشور را تحت فشار قرار میدهد و هیچ یک متحد قدرتمند دیگری ندارد آنان انگیزه طبیعی دارند که سوء ظن متقابل را کنار بگذارند و برای آرمانی مشترک که مخالفت با غرب است با یکدیگر همکاری نمایند.
رز گوتمولر - مدرس دانشگاه استنفورد
چینیها از موقعیتی که روسها به لطف ماجراجویی اوکراین در آن قرار گرفتهاند خوشحال نیستند. داشتن یک برادر کوچک تحریک کننده دستور العملی برای همراستایی بادوام نیست و به احتمال زیاد منجر به شکاف خانوادگی خواهد شد.
رزماری فوت - استاد و پژوهشگر ارشد روابط بین الملل در دانشگاه آکسفورد
با کنار گذاشتنعدم دقت مربوط به کلمه «بادوام» این همراستایی بعید به نظر میرسد عمیقتر شود و ممکن است علائم افزایش فشار را نشان دهد. شی و پوتین روسای جمهوری چین و روسیه ممکن است اعلام کنند که دوستی آنان «محدودیتی ندارد» و هیچ «مناطق ممنوعه همکاری» میان دو کشور وجود ندارد. آنان ممکن است بر دیدگاههای مشابهی که در مورد هنجارهای نظم جهانی باید مورد محافظت قرار گیرند به خصوص بر دیدگاه دولت محور اصرار ورزند.
با این وجود، تاکید بر دولت مستقل یافتن مصالحه رضایت بخش را هنگام مذاکره در زمینههای دشوار روابط دو کشور سختتر میسازد. تفاوتهای رویکرد آنان در برخورد با درگیری با ایالات متحده و اروپا جایی که روسیه متخاصم است و چین ترجیح میدهد بحرانها را مدیریت کند احتمالا به درجهای از بیگانگی دو کشور از یکدیگر منجر خواهد شد.
رایان هاس - عضو ارشد در اندیشکده بروکینگز
من انتظار ندارم تا زمانی که پوتین و شی در قدرت باقی بمانند در همراستایی نزدیک میان چین و روسیه کاهش چشمگیری رخ دهد. در عین حال، روابط چین و روسیه با معیارهای تاریخی به طور غیر طبیعی به یکدیگر نزدیک است. چین و روسیه منافع کاملا همسویی ندارند. تنش بین منافع و اهداف مربوطه میتواند پس از خروج پوتین یا شی از صحنه قدرت بیشتر شود.
شانون تیزی
تا زمانی که نظام بین الملل به شکل کنونی خود باقی بماند میتوان انتظار داشت که چین و روسیه در همراستایی با یکدیگر خواهند بود، زیرا هر دو کشور هدف اعلام شده بازسازی آن سیستم را دارند.
هر دو کشور نظم جهانی کنونی را به طور ناعادلانه تحت سلطه ایالات متحده میدانند و برای حمایت از جایگزینها و هم چنین بازسازی (چین و روسیه از آن تحت عنوان دموکراتیزه کردن یاد میکنند) سیستم از درون به دنبال حمایت از یکدیگر هستند. بسیار محتمل است که طرد کنونی روسیه آن کشور را به شریکی کمتر مفید برای چین در این تلاش تبدیل کند و بنابراین، شراکت چین و روسیه ممکن است در آینده برجسته نباشد، اما این همراستایی باقی خواهد ماند.
منبع: فرارو
کلیدواژه: چین روسیه چین و ایالات متحده روابط چین و روسیه روابط بین الملل ایالات متحده استاد دانشگاه چین و روسیه حال حاضر روسیه و چین عنوان یک قرار می دهد تا زمانی وجود ندارد بین المللی دو کشور عضو ارشد پیش بینی سال ۲۰۱۴ خواهد شد چین هم بیش تر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۷۰۷۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در کنگره سازمان همبستگی کشورهای اسلامی در مکه مکرمه
این سازمان از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۶۲ میلادی توسط دولت عربستان سعودی تأمین مالی شدهاست، که این کمک تا سال ۱۹۸۰ به حدود ۱۳ میلیون دلار افزایش یافت. به دلیل بودجه عربستان، اتحادیه بهطور گسترده به عنوان نماینده اصول اسلامی ترویجشده در عربستان سعودی شناخته میشود. بر اساس دستور کار مدرنسازی عربستان سعودی در چشمانداز ۲۰۳۰، این کشور شکل معتدلی از اسلام را پذیرفته که اتحادیه جهانی مسلمانان به دنبال ترویج آن در عربستان سعودی و در سراسر جهان است.دبیرکل آن محمد بن عبدالکریم عیسی است. این سازمان به تبلیغ دین اسلام، تشویق و دعوت به تغییر دین غیرمسلمانان و نکوهش نقد اسلام میپردازد. این سازمان همچنین بودجه ساخت مساجد، کمکهای مالی برای مسلمانان آسیبدیده از بلایای طبیعی، توزیع نسخههای قرآن، و تراکتهای سیاسی بر روی گروههای اقلیت مسلمان را تأمین مالی میکند. اتحادیه میگوید که آنها همه اعمال خشونتآمیز را رد میکنند و گفتوگو با مردم فرهنگهای دیگر را بر اساس درکشان از شریعت ، ترویج میکنند.
هم اکنون که با تغییر رویکرد مقامات والای سیاسی در عربستان ، و محدود نمودن روحانیون افراطی و کوتاه کردن دست آنان در عربستان و نیز سیاست های پیشین افراطی در حرمین شریفین ، موجب گردیده است که در تمام زمینه ها ، از سیاست میانه روی بهره گرفته ، و دیدگان تازه ای نخست به جهان اسلام و مذاهب آن ، به ویژه شیعیان اثنی عشری پیدا کرده ، و از سوی دیگر حاکمان این سرزمین ، در سیاست تازه خود ، سعی بر این داشته و دارند ، که برخلاف گذشته ، گام در مسیر میانه روی گزارده ، و به گونه ای چهره نفوذ اسلام گرایان افراطی در این کشور را تغییر داده ، و دستشان را کوتاه نمایند ، که خوشبختانه در این راستا گام های موفقی برداشته ، که بدون تردید ، این سیاست و اندیشه ، بیش از همه مذاهب اسلامی ، به نفع شیعیان خواهد بود.
هم اکنون سازمان همبستگی کشورهای اسلامی و یا به تعبیر مشهور و عربی آن ، رابطة العالم الاسلامی ، همانگونه که پیش از این اشاره گردید ، با سیاست نوین دولت عربستان ،بهطور گسترده به عنوان یکی از سازمانهای پیشرو در عربستان سعودی که به مبارزه با ایدئولوژی افراطی اختصاص دارد، شناخته می شود. مقامات والا و حاکمان عربستان کنونی ، با در پیش گرفتن سیاست میانه روی ، و ارتباط با تمامی مذاهب اسلامی ، با دیدگاه خوشبینانه ،که بدون تردید یکی از راههای مهم ارتباط گسترده جهان اسلام با یکدیگر بشمار می آید ، سازمان را به دلیل تعهدش به مقابله با نفرتپراکنی، نفاق و خشونت که ارتباط نزدیکی با افراطگرایی دارد، مامور ساخته که دروازه های عملی این اندیشه ، امسال هنگام تشکیل همایش سالانه این سازمان در ماه رمضان در مکًه مکرمه بوقوع پیوست.
دعوت از شخصیت های برجسته شیعه به این همایش ، به عنوان میهمان برجسته و به تعبیری دیگر میهمان شرف ، خود نشاندهنده گام نهادن دولت عربستان و مفتیان آن به سوی میانه روی می باشد.
گفتنی است که شخصیت دیگر حجة الاسلام و المسلمین سید جواد خویی نیز در این راستا از نجف اشرف دعوت گردید ، که وی نیز با سخنان خود در اجلاسیه ، و نیز مصاحبه با تلویزیون رسمی عربستان ، جایگاه حوزه و مرجعیت شیعه ، و دیدگاه های آن را بصورتی زیبا و حقیقت وار بیان نمود ، که بطور کلی تمام این رخدادها ، نشان از تغییر دیدگاه های سیاستمداران عربستان ، در برابر شیعیان بشمار می آید.
اینک پیام حجة الاسلام و المسلمین سید عمار حکیم را در این اجلاسیه سالانه به نظر شما می رسانیم:
بسم الله الرحمن الرحیم
"وَلْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَی الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.
وَلَا تَکُونُوا کَالَّذِینَ تَفَرَّقُوا وَاخْتَلَفُوا مِن بَعْدِ مَا جَاءَهُمُ الْبَیِّنَاتُ وَأُولَٰئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ.
و از میان شما باید گروهی باشند که (دیگران را) به خیر دعوت نمایند و امر به معروف ونهی از منکر کنند و آنها همان رستگارانند. و مانند کسانی نباشید که بعد از آنکه دلایل روشن برایشان آمد، باز هم اختلاف کرده و پراکنده شدند و برای آنان عذابی بزرگ است.
برادران گرامی، حضار محترم
سلام ودرود ورحمت خداوند بر شما باد...
- مایه خوشبختی ماست که در ضیافت پادشاهی عربستان سعودی در جوار بیت الله الحرام، وقبله مسلمانان، و خانه پر برکتی، که آن را مرکزی برای قیام مردم، و مایه هدایت جهانیان قرار داده است، باشیم. خانه ای که حضرت ابراهیم و اسماعیل ستون های آن را بنا نهاده تا همواره پاک و آماده برای طواف کنندگان و قیام کنندگان(نمازگزاران) و رکوع کنندگان و سجده کنندگان باشد. اینجا جایگاه پرورش اسلام و مکان نزول وحی، و خانه دلهاست، آمده ایم تا همزمان با ماه میهمانی خدا، "ماه مبارک رمضان" گرد هم آییم.
در این راستا امسال سازمان همبستگی اسلامی ، حجة الاسلام و المسلمین سید عمار حکیم را بطور رسمی به این کنگره دعوت نمود ، اما از آنجا که ایشان در سفرهای از پیش تعیین شده رمضانی خود ، که با سران کشورهای منطقه داشتند ، متاسفانه نتوانستند خود در این گرد همایی جهان اسلام حضور یابد ، اما نماینده خویش حجة الاسلام سید احسان حکیم را برای ارائه ایراد سخنرانی خود که نکات مهمی را در آن به روحانیون جهان اسلام اشاره داشت ، به مکه گسیل داشته ، و این سخنرانی در جمع حاضرین ایراد گردید.
- همچنین از اتحادیه جهان اسلام ودبیر کل آن جناب آقای دکتر محمد بن عبد الکریم العیسی، که ما را به این گردهمایی نوعی ، با هدف تحقق وحدت مسلمانان و یک صدا کردن گفتار، و تقویت روابط اسلامی و ایمانی آنان برنامه ریزی شده، دعوت کرده است تشکر می کنیم.
- و چقدر ما اکنون به این دیدارها، گفتگوها و بحث های سازنده و جدًی، که پل های ارتباطی و تقویت روابط بین فرزندان امًت یکپارچه اسلامی را بیشتر می کند، نیاز داریم تا ایده ها را نزدیک تر، و افکار را روشن تر، دلها را مهربان تر، وگفتارها رامحکم تر، سازیم. و در یک کلام این دستور خداوند است که در قرآن فرموده: "همانا این امًت شما، امًت واحدی است و من پروردگار شما هستم، پس مرا پرستش کنید"، و در جای دیگر فرموده: "و این امًت شما یک امًت یکپارچه است، و من یگانه خدای شما هستم، پس از من بترسید" را جامه عمل بپوشانیم.
- بدون شک اسلام با تمام ایده ها و ارزشهای الهی و انسانیش، از همان ابتدا دینی کامل، تمام کننده و به پایان رساننده تمامی رسالت های آسمانی، در طول حیات بشر بوده است. از زمان پدرمان حضرت آدم (ع)، تا به دوران پیامبرمان حضرت ختمی مرتبت (ص)، اسلام نشان داده است که این فراگیری اسلام، در محافظت از خط رسالت ها و وحی در طول تاریخ، بیانگر قدرت اسلام در نگه داری فرزندان و پیروان و امانت داران آن که متعهد شدند تا ایده آن را با ایمان راسخ و صداقت کامل و عدالت عملی و بیانی، حفظ کرده، و در نهادینه کردن این ایده جهانی تلاش کرده و آن را برای تمامی جهانیان تبیین کنند.
همانا برداشت ها و قرائت های متعدد، تنوع رویکردها، فراوانی ارث، حجم فزاینده میراث، و گستردگی میراث اسلامی و آثار برجسته آن همه و همه، نشانه هایی بر عظمت و جایگاه والای رسالت و رسول خدا و حمایت صاحب رسالت می باشد، تا این رسالت هدف عظیم و گرانقدرش که همانا گسترش ایده توحید و یکتاپرستی است، که می فرماید: "بگویید معبودی جز خدا نیست، رستگار می شوید"، و یکتاپرستی بنابه تعبیر خداوند که می فرماید "پریان و انسان ها را نیافریدم مگر آنکه مرا بپرستند"، یعنی این عبادت، آنان را از تمامی کشمکش ها، خواسته های نامشروع هوای نفس، و هویت های فرعی رهایی داده و آنان را به عبادت یکتای بی همتای و پایدار، که بنی آدم را برابر، آبرومند،پاکدامن و محترم آفریده، تا همواره در حیات جانشین او باشند.
- و هنگامی که به اسلام از دیدگاه رسالت آسمانی و اهداف و عنوان وسیع تر آن بنگریم، آنگاه اختلافات میان ما بسیار ناچیز گشته، و تمام تلاشهای فرعی ما در کنار یکدیگر قرار گرفته، تا در راستای خدمت به رسالت افتخار آفرین پیامبر اسلام و دعوت به وحدت، صلح، گفتار نیک، و زندگی سالم و اندیشه نیک، سازنده ومؤثر خواهد شد، تا با اهداف بلند خود به زندگی انسان عظمت و معنی بخشیده، و به گونه ای باشد که هنگام بازگشت به خالق یکتا مورد عنایت قرار گیرد.
با این ویژگی های سرشار از معانی مختلف، هرگز نمی توان تصور کرد که مذهبی از مذاهب اسلامی، با "جهانی بودن"اسلام و پیام آن تعارض داشته باشد، رسالتی که مسؤولیت آن بر گردن همه ما به عنوان امًت اسلامی یکپارچه، ازهر مذهب، رویکرد، و روشی که داشته باشیم، نهفته شده است.
- و با تکیه به این دیدگاه تکامل یافته اسلامی، همه ما با هم یک مأموریت ایجاد پل های ارتباط، جهت تفاهم، وگفتگوی اسلامی فیما بین مکلف بوده، تا بتوانیم نخست خانواده بزرگ اسلامی خود را، پیش از آنکه با جهان سخن بگوییم نظم وترتیب بخشیده، تا بتوانیم از دیدگاه، منطق، ایده، روحیه، و ارزش های یکپارچه اسلام سخن بگوییم.
- اگر یکدیگر را بپذیریم، و به حقیقت وجود اختلاف گردن نهیم، خواهیم توانست این تکثر وتنوع را مدیریت کرده، و ایمان ما به هدف های والا بیشتر خواهد شد، بطوریکه ما را بیش از پیش به درک مسؤولیت های اسلامی، به دور از هرگونه تعارف، شعار،کشمکش و مانند آنها، ما را به گفتار نیک و کردار نیک و تلاش مشترک رهنمون خواهد کرد.
- برادران گرامی ، از این روی شما را به نکات زیر دعوت خواهم کرد:
نخست : مذاهب اسلامی با وجود تکثر و تنوع آنها، گونه های مختلفی از برداشتهای متنوع از یک نسخه اصلی که مایه آن اسلام، کلام حفاظت شده وحی، قبله
مشترک، و آرمان های اسلامی برگرفته شده اند، وباید بدانیم که اختلاف در برداشت از منابع اصلی، یک امر بسیار طبیعی می باشد.
- بر همین اساس باید مرحله شکً به یکدیگر و تفرقه میان امت یکپارچه را به پایان رسانده، و موافقت گسترده منطقی و عاقلانه خود را با این اختلافات اعلام کنیم، تا آنها را به زمینه های علمی، اندیشه ای، معرفتی تبدیل کرده، و دور از افراد تندرو، جاهل، و مزدورانی که می خواهند جامعه اسلامی را به چالش کشیده و با ایجاد درگیری و نفرت از یکدیگر به تفرقه افکنی دامن بزنند، این زمینه ها را دریچه ای به حل مشکلات تبدیل کنیم.
- اگر نیک بنگریم اختلافات و نظرات(اجتهادات) و گفتگوها در داخل یک مذهب نیز بسیار فراوان است، چه رسد به مذاهب مختلف، این امر می تواند ذهن ها، افکار و پتانسیل ها را به نشر منافع اسلام و تأکید بر چهارچوب های قابل قبول متمرکز کند.
- دوم: امت اسلامی با این جمعیت انبوهش که بیش از دو میلیارد مسلمان را در جامعه های مختلف خود دارد، با وجود این جوانان دانش آموخته، آرمان گرا، با فرهنگ و آگاه، باید رهبرانی داشته باشد که به امًت اهمیت داده، و ضمن توجه به آن گامهای بلندی را در راه ایجاد یک تمدن جهانی با هویت اصیل اسلامی ارائه کنند، تا در کنار دیگر تمدن ها وفرهنگ ها ، این امت بتواند در ساخت جهانی نو، پیشرفته، با دانش و معارف و تجربیات انسانی، شرکت کرده و نشانه ها و آثار وجودی مشارکت آن، آشکار و مؤثر باشد.
- جهان بینی اسلام، و تأکید آن بر آموزش، عقلانیت و تدبًر، نکات و فرصتهای مهمی است که می تواند بار دیگر امت را با رویکرد و قدرت منطق، نه با منطق زور، به قیام وادارد، و زمینه مشارکت، نه درگیری، و براساس همکاری انسانی، نه با رویکرد لا ابالی گری و سر در لاک خود فرو بردن و در ترس ماندن، جامعه اسلامی را فعال کند.
- بیایید ارزشهای صلح، فضیلت، آگاهی، حکمت و عقلانیت را به جهانیان ارائه کنیم، تا اعتماد دیگران به خود را به دست آورده و از روی آوردن آنان به مشارکت، هم افزایی و همکاری با ما را به دست آوریم.
- سوم: چنگ زدن ما به ریسمان الهی، و همکاری ما درکارهای نیک، پرهیزگاری و همبستگی ما در راه برادری، دوستی،و مهربانی، همه ما را همچون دیوار آهنین کنار یکدیگر قرار داده، و هرگونه تحول، آرامش، و شکوفایی را در هر کشور و یا جامعه اسلامی، مایه افتخار، سربلندی، و قدردانی از همه ما می گردد.
- جامعه های ما برای دسترسی به خیر، پیشرفت و شکوفایی باید بایکدیگر همکاری کنند، تا در تمامی کشورهایمان از عدالت اسلامی، و برابری ایمانی برخوردار شویم.
تا به کمک یکدیگر مسیری مشترک، سرنوشتی واحد در راه پیشرفت و شکوفایی داشته، و از بودن در کنار یکدیگر احساس اقتدار کرده، وعزم و اراده ما در داشتن زندگی آبرومندانه دو چندان شود.
پیش از این برای ایجاد یک نوع مشارکت اقتصادی، بازرگانی گسترده، و مضاعف کردن مشارکت های علمی، تکنولوژی وفرهنگی میان کشورهایمان را خواستار شده بودیم، و اینک این دعوت را دوباره تکرار می کنیم، تا در کنار یکدیگر از نتایج و ثمرات این مشارکت ها و خیراتش بهره مند شویم.
-چهارم : سالهاست که ما خواستار نهادینه کردن معنی ملیت و شهروندی شیعیان بوده و هستیم، و همواره بر ضرورت نهادینه کردن ملیت جامعه در هر کشور، بر اساس حقوق و وظایف برابر و عادلانه تأکید می کنیم.
این تأکید ما بر اساس چارچوب تشویق شیعیان به پیوستن به جامعه کشورهای آنان است، از سوی دیگر کشور بتواند از پتانسیل ها، وامکانات آنان نیز استفاده کرده، و جامعه و دولتهای کشور آنان نیز با آغوش باز آنان را بپذیرد.
من با تکیه به این نظر ، خواهان گسترش فرهنگ ملی، احترام به ویژگیهای جامعه ها و دولت ها در سراسر کشورهای اسلامی هستم، تا روابطی مستحکم، پایدار، مثبت و فعال میان کشورهای اسلامی و به دور از هر گونه شک و شبهه بوجود آمده، و از گرفتار شدن در هر دام اختلاف انگیز در أمان بمانیم.
پنجم: اهمیت دادن به مسائل مشترک جهان اسلام و در رأس آنها مسئله فلسطین و ملت صبور آن و قدس شریف است.
دوگانگی موجود در برخوردها، تعامل و ارزش های انسانی و سیاسی، به ویژه در مورد جنایتهای جنگی که رژیم صهیونیست علیه ملت فلسطین مرتکب می شود، مسئله تأسف باری است که موجب محکومیت و اندوه فراوان گشته، و ضرورت وحدت و همبستگی امًت اسلامی را بیش ازپیش می طلبد.
برما است که از فلسطین دفاع کنیم، نه به خاطر اینکه یک مسئله اسلامی و یا عربی است، بلکه این زخم کهنه انسانیت است که بیش از هفت دهه است که همچنان دل انسانیت را خونین کرده، و نیاز به گام های جدًی و اقدامات تضمینی برای ایجاد راه حل مناسب برای این بحران انسانی عمیق دارد.
برای همه شما توفیق در این گردهمایی را آرزو کرده، و امیدوارم که این نشست ، آغازی پر برکت برای تقویت تفاهم، همبستگی و دوستی بیشتر میان جامعه های ما باشد. در پایان از خداوند متعال می خواهم که ملتهای عربی و اسلامی را نیز از خیر وبرکت خود برخوردار کند، و جوانان و ملت های ما را از گزند ناملایمات مصون دارد.
همانا که اوست تمام دعاها را شنیده و به اجابت می رساند.
والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.
سوم اردیبشت ماه ١٤٠٣ شمسی
تهران
220