پشت پرده اعتراضات «قره‌قلپاقستان» ازبکستان؛ غرب آتش‌بیار همیشگی
تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۹۴۰۹۸
«الکساندر کنیازف» کارشناس سیاسی و استاد دانشگاه دولتی سنت پترزبورگ روسیه در یادداشتی که در اختیار خبرنگار دفتر منطقه‌ای خبرگزاری فارس قرار داد، به بررسی دلایل اعتراضات روز جمعه در جمهور خودمختار قره‌قلپاقستان ازبکستان و پشت پرده آن پرداخت.
در این یادداشت آمده است: به لحاظ ظاهری اتفاقات منطقه قره‌قلپاقستان ازبکستان با اعتراضات طولانی مدت در ولایت بدخشان تاجیکستان مشابهت دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
با این وجود بین وضعیت این دو منطقه تفاوت‌های اساسی به نظر می‌رسد. اگر در بدخشان تاجیکستان تا این اواخر اعتراضات مردم دلایل صرفاً داخلی داشته است، پس بدون تردید اعتراضات قره‌قلپاقستان از خارج حمایت می‌شود.
چند دهه است که آمریکا، اروپا و ترکیه روی این منطقه ازبکستان تمرکز دارند و علاوه بر آن طی سال‌های اخیر فعالان جریان پان ترکیسم در قزاقستان را نیز به این موضوع جلب کرده‌اند.
در سال 2014 در نشست سالانه سازمان امنیت و همکاری اروپا در «ورشو»، «نصرالدین نورالدین اف» رئیس سازمان کمتر شناخته شده «آرال جیحون» پیشنهاد بررسی موضوع «نادیده گرفتن حق حاکمیت جمهوری قره‌قلپاقستان توسط تاشکند» را مطرح کرد. در همان موقع در رسانه‌های قزاقستان، ترکیه و تعدادی از وب‌سایت‌های اروپایی اطلاعی تحت عنوان «قره‌قلپاقستان از تریبون سازمان امنیت و همکاری اروپا بحث پیوستن به قزاقستان را در میان گذاشت» منتشر کردند.
از حدود تابستان سال 2021 به این طرف منابع اینترنتی وابسته به فعالان جریان جدایی خواهی قومی موسوم به «قره‌قلپاقستان مستقل» که در اروپا، ترکیه و قزاقستان سکونت دارند، به طور قابل توجهی فعالیت‌های خود را تشدید کردند.
به صورت طبیعی برای دامن زدن به درگیری در این منطقه حساس از عامل قومی استفاده می‌شود. به موضوع استقلال قره‌قلپاقستان در سال‌های اخیر هر از گاهی توسط ساختارهای مربوط به مهاجران در کشورهای اروپایی که تحت نظارت سرویس‌های اطلاعاتی آلمان، آمریکا و ترکیه قرار دارند، دامن زده می‌شود.
البته آنها با وجود مشکلات جدی اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی قره‌قلپاقستان، در داخل این جمهوری خودمختار نمایندگان و گروه‌های حمایتی ندارند.
از آنجا که بخش قابل توجهی از جمعیت قره‌قلپاقستان را قزاق‌ها تشکیل می‌دهند، چنین تحریکات رسانه‌ای و تبلیغاتی اغلب از سوی گروه‌های ملی گرای قزاق پشتیبانی می‌شود.
شایان ذکر است که قراقالپاق‌ها از نظر زبان و فرهنگ به قزاق‌ها بسیار نزدیک بوده و قراقالپاقستان طی سال‌های 1924-1930 به عنوان ولایت خودمختار در ترکیب جمهوری شوروی سوسیالیستی قزاقستان قرار داشته است.
رویدادهای جاری در قره‌قلپاقستان را می‌توان به عنوان تلاشی در جهت انجام «کودتای رنگی» ارزیابی کرد. احتمالا سازمان دهندگان آن وضعیت را به طور واقعی ارزیابی و واکنش احتمالی «تاشکند» را نیز پیش بینی کرده و روی موفقیت خود حساب باز نکرده‌اند.
اگر قبلاً «جدایی خواهی قراقالپاق ها» در فضای رسانه‌ای یک موضوع حاشیه‌ای بود، پس بدون تردید اکنون در این زمینه، جریان سازی رسانه‌ای با دو هدف دنبال می‌شود.
یکی طرح موضوع به صورت مداوم در رسانه‌ها به منظور جلب حداکثر مخاطبان هم در داخل و هم در خارج ازبکستان و دیگری استفاده از چنین جو رسانه‌ای برای اعمال فشارهای سیاسی بر ازبکستان توسط سازمان‌های حقوق بشر غربی و کشورهای جداگانه خواهد بود.
جالب اینجاست که همین حالا طرفداران جدایی خواهی قراقالپاقستان در شبکه‌های اجتماعی به طور مستقیم از سفارتخانه‌های آمریکا، انگلیس و آلمان و همچنین سازمان امنیت و همکاری اروپا و سازمان ملل متحد کمک خواسته‌اند.
در شرایط تشدید رویارویی‌های جهانی که با آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین وارد مرحله جدیدی شده است، تشدید تحرکات گروه‌های ملی گرا و جدایی خواه در آسیای مرکزی بعید نیست. زیرا تمایل متخصصان ژئوپلیتیک در آمریکا و انگلیس نسبت به طراحی جغرافیای سیاسی جدید امری است کاملا شناخته شده پس نه تنها باید انتظار تحولات جدی سیاسی و امنیتی در منطقه را داشت، بلکه برای مهار آن آماده بود.
انتهای پیام/ح
منبع: فارس
کلیدواژه: ازبکستان جدایی خواهی آمریکا انگلیس و ترکیه قره قلپاقستان رسانه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۹۴۰۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در اعتراضات ۱۴۰۱ همه با «گشت ارشاد» مخالف بودند | چرا دوباره ون‌ها برگشتند؟
بانکی‌پور درباره سناریوهای پیش‌روی مسئولان برای مواجهه با مسائل مرتبط با پوشش رسمی گفته بود: «در مواجهه با تخلفات در قانون سه راه داشتیم؛ یک روش، روش گذشته بود یعنی گشت ارشاد که همه مخالف بودند که بخواهد به طور مستقیم با افراد برخورد شود.
روزنامه شرق نوشت: روش دیگر این بود که برخورد قضائی شود و همه مستقیم به دادگاه معرفی شوند که این هم روش درستی نبود که بخواهیم این همه پرونده کیفری درست کنیم. روش باقی‌مانده، جریمه بود و این مسئله را تمام ارکان نظام به این جمع‌بندی رسیدند که از طریق جریمه عملی کنند.
هم شورای عالی انقلاب فرهنگی، هم شورای عالی امنیت ملی، هم قوه قضائیه، هم مجریه، هم مجلس و هم شورای نگهبان، همه ارگان‌ها موافق بودند». اگرچه از بند دوم حرف‌های بانکی‌پور و استناد به تشکیل «این همه پرونده کیفری» می‌شد نتیجه گرفت که زنان منتقد برخورد با حق پوشش، جمعیت قابل توجهی هستند، اما بخش نخست حرف‌هایش موجب شد با او تماس بگیریم. از آقای بانکی‌پور پرسیدیم که اگر به گفته شما «همه مخالف» گشت ارشاد بودند چرا شاهد حضور ون‌ها در خیابان و برخورد با زن‌ها هستیم؟ بانکی‌پور در این زمینه به «شرق» گفت: «هنوز قانون جدید تصویب نشده و تا تصویب قانون جدید دستگاه‌ها باید به وظیفه خود عمل کنند. وظیفه فراجا طبق قانون قبل این بوده که با جرائم مشهود برخورد کند».در ادامه از او پرسیدیم که در یک سال اخیر چهره‌های زیادی در نکوهش برخورد فیزیکی با زن‌ها به دلیل پوشش‌شان صحبت کرده بودند و بعد از اعتراضات سال ۱۴۰۱ دیگر شاهد حضور ون‌ها نبودیم و اگر چنین است که شما می‌گویید و دستگاه‌ها تا زمان تصویب قانون جدید موظف به انجام وظایف‌شان هستند، چرا در یک سال و چند ماه اخیر خبری از گشت ارشاد در خیابان‌ها نبود که نماینده مردم اصفهان در ادامه گفت این سؤال را باید از آنها (نیروی انتظامی) بپرسید. اگرچه مکالمه ما با آقای بانکی‌پور به دلیل عدم تمایل ایشان برای پاسخ‌گویی چندان طولی نکشید اما بار دیگر از ایشان پرسیدیم که اگر مطابق گفته شما «همه با رویکرد گشت ارشاد مخالف» هستند چرا باید شاهد حضور ون‌ها در خیابان باشیم که ایشان در پاسخ گفتند: «به هر صورت قانون باید اجرا شود. اگر قانون جدید ابلاغ شود شیوه آن فرق می‌کند. در قانون جدید همه جوانب دیده شده و تا این قانون ابلاغ نشود همه باید طبق قانون قبل اقدام کنند».
به عنوان سؤال آخر از آقای بانکی‌پور پرسیدیم که برایند واکنش نمایندگان در یک سال اخیر و اظهارات خود ایشان درباره مسئله حجاب برای ما این بود که برخورد فیزیکی در زمینه پوشش و بازداشت خیابانی کار اشتباهی است و باید به سمت تعیین جریمه در این زمینه رفت و اگر چنین است چرا بار دیگر ون‌ها به خیابان‌ها آمده‌اند که پاسخ ایشان به این سؤال هم این‌گونه بود: «همه دستگاه‌ها ازجمله مطبوعات و دستگاه‌های فرهنگی موظف هستند وظایف قانونی خودشان را اجرا کنند. متأسفانه ما به جای اینکه وظایف خودمان را اجرا کنیم به دنبال کسانی هستیم که وظایف‌شان را انجام می‌دهند و از آنها ایراد بگیریم. سؤال من این است که مطبوعات جهت رشد جامعه در زمینه عفاف و حجاب در جامعه چه کردند؟ روزنامه شرق چه کار کردند؟».
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد