Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «جماران»
2024-04-20@00:56:57 GMT

آسیب‌شناسی جامعه عصر عاشورا

تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۹۴۳۸۵

آسیب‌شناسی جامعه عصر عاشورا

هنجارهای اجتماعی، تجلی ارزش‌های یک جامعه و برباورهای بنیادین استوارند. مادامی که جامعه‌ای دست از اصول خود نکشیده و با بزرگداشت ارزش‌های خود از آنها محافظت نماید، سلوک آن جامعه برهمان محور ومدار تداوم خواهد داشت. آنچه اما حیات جامعه‌ای فرهمند را تهدید می‌کند، همانا بیگانگی و یا از خود بیگانگی آحاد جامعه با ارزش‌های بنیادین است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این نقیصه همچون آسیب و آفتی بزرگ زمینه‌ساز بروز رفتارهای نابهنجار فردی و اجتماعی نیز خواهد بود. رسالت محمدی(ص) به همراه خود شیوه زندگی وسلوک رفتاری خاصی را به ارمغان آورد که برپایه اصل کرامت و ارجمندی انسان استوار است. این شیوه شامل برادری، برابری، وحدت، صداقت، عدالت، جوانمردی، آزادگی و نوعدوستی است که ضمن تعالیم اسلام، تعلیم می‌شوند. ارزش‌های مورد ترویج در دوران رسالت محمدی(ص) هنجارهایی از این دست را میان مسلمانان رایج و جامعه نمونه‌ای را در مقابل چشم‌ها نشاند. لکن با رحلت پیامبر اسلام(ص) حیات طیبه اجتماع مسلمین به تدریج، دچار خزان شده و با رجعت رفتارها و باورهای عصر جاهلی، عصبیت‌های قومی و نژادی، مال اندوزی، کینه‌ورزی و دشمنی، تفرقه و تشتت، تحقیر و تبختر و... رواج دوباره یافت. اجتماع مسلمین به ضعف و انحطاط گراییده و این ضعف و انحطاط عرصه فکر و فرهنگ را نیز دربرگرفت. بدین‌گونه اجتماع مسلمین با گردبادهای خشونت و جهالت مواجه شده و نتوانست بنیان‌های اخلاقی دوران پیامبررا ادامه دهد و با فراموشی پیام غدیر جامعه اسلامی از تداوم حیات طیبه بازماند. اینجا بود که اباعبدالله الحسین(ع) با روی کار آمدن یزید که سمبل زشتکاری و فساد بود پای در میدان قیام نهاد تا پیام رسالت محمدی(ص) و غدیر را تجدید کند و به گوش جان‌ها برساند. مفهوم فساد و انحراف از ارزش‌های اولیه در عصر امام حسین(ع) ابعاد گسترده‌ای یافته بود و تخطی از هنجارها امری عادی تلقی می‌شد. امر به معروف و نهی از منکر اصل فراموش شده‌ای بود و اگر کسی بدان متوسل می‌شد دچارعواقب بدی می‌شد. مردم متغیر الحال شده و درحمایت از ارزش‌ها ایستادگی نمی‌کردند. در چنین وضعیتی امام با مخاطب قرار دادن وجدان‌ها فرمود: «مردم! نمی‌بینید که به حق عمل نمی‌شود و کسی از باطل روی گردان نیست؟ در این اوضاع مؤمن لقای پروردگارش را به چنین زندگی‌ای ترجیح می دهد.»

اقدامات امام حسین(ع)برای برخورد با آسیب‌های اجتماع بعد از نبی اکرم(ص) در سه سطح عمده بود:

ا – رؤسای فاسد حاکم بر جامعه اسلامی که یزید در رأس آنان بود.

2- آحاد امت اسلامی که از هنجارها و ارزش‌های عصر پیامبر غافل شده و به کلی مسیر دیگری را طی می‌کردند.

3- افرادی از جبهه خودی که همان شیعیان بودند و با سست عنصری دست از ظلم ستیزی و امر به معروف و نهی از منکر کشیده بودند.

 نهضت ابا عبدالله الحسین(ع) متکی بر این اصل بود که فضای فکری و فرهنگی جامعه مستعد تغییرشده ودر راستای احیای ارزش‌های اسلامی قرار گیرد.از این رو با سلاح مظلومیت پرده از چهره ریا و تزویر گرفته و با معرفی ارزش‌های والا و متعالی و معرفی سیره پیامبر امکان مقایسه میان سلوک نبوی وعلوی و حاکمان وقت را فراهم آورد تا امت با مقایسه این دو به آسیب‌ها پی برند و زمینه انسجام و همنوایی امت در مقابل ظلم وفساد فراهم شود. محور‌های کلی انحرافات که قیام امام حسین(ع) آنها را هدف قرار داد عبارت بودند از:

1-تحریف باورهای دینی و بازگشت به ارزش‌های جاهلی

2- انحراف جامعه اسلامی از مسیری که پیامبر ترسیم کرده بود

3-حاکمیت نظام سیاسی فاسد اموی و بی‌عدالتی رهبران سیاسی

4- از دست دادن شخصیت اسلامی امت

5- انفعال امت اسلامی در برابر بازگشت ارزش‌های عصر جاهلی

6- دنیا طلبی و گرایش به رفاه مادی در نتیجه فتوحات

با قیام ابا عبدالله الحسین(ع) به الگوهای اسلامی توجه بیشتری شده و حرکت آن حضرت توانست مبانی نظری و فرهنگی اسلام را تبیین و الگوی مناسبی را در عرصه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ارائه دهد. هرچند فرهنگ اسلامی در این دوره مجالی برای رشد پیدا نکرد اما بازتاب‌های نهضت در دوره‌های بعد اصول فرهنگ اسلامی و سنّت حقیقی پیامبر(ص) و امامان(ع) را تحت تأثیر قرار داد.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا عاشورا محرم اباعبدالله اسماعیل علوی افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا ارزش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۹۴۳۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

منظور از تاب‌آوری زنانه چیست؟

زنان، قلب تپنده خانواده‌اند و همیشه علاوه بر پرورش توانایی‌های خود، وظیفه و مسئولیت مراقبت و محافظت از اعضای خانواده را نیز به عهده داشته و روحیات، منش و ذهنیات آنان تأثیرگذاری مستقیمی بر همسر و فرزندان دارد. در واقع، پیشرفت و توسعه هر خانواده و اجتماعی در ارتباط مستقیم با اقتدار و توانایی زنان آن جامعه است. بر این اساس مولفه تاب‌آوری زنان، جنبه‌ای حیاتی دارد که به افراد قدرت می‌دهد تا با چالش‌های زندگی کنار بیایند و از ناملایمات نجات پیدا کنند.

تاب آوری، مهارتی ضروری و آموختنی است که توسعه آن، امکان مقابله بهتر و امیدواری بیشتری را نسبت به آینده فراهم می‌سازد. چالش‌های عمده زندگی زنانه اعم از ازدواج، طلاق، تحصیل، اشتغال، همسری، مادری وآسیب‌پذیری بیشتر این جنس در سوانح، بلایای طبیعی وتصادفات ازعمده‌ترین مسائل و مشکلاتی هستند که نیاز به ارتقای مهارت تاب آوری درزنان راپررنگ‌تر می‌کند. 

تاب‌آوری بیشتر، آسیب‌پذیری کمتر 

عفت حیدری، کارشناس ارشد روان‌شناسی اجتماعی و مترجم کتاب‌های تاب‌آوری می‌گوید: تاب‌آوری به ظرفیت پایداری در برابر سختی‌ها، دشواری‌ها، بیماری‌ها و بلایا گفته می‌شود و از آنجا که زنان نیمی از آحاد جامعه را تشکیل می‌دهند و مسئولیت پرورش نسل‌های آتی به عهده آنان است، با تقویت و توسعه تاب‌آوری در این جنس می‌توان به سلامت و کاهش سطح آسیب‌پذیری هر جامعه‌ای کمک کرد. حیدری با اشاره به این‌که تاب‌آوری شامل مردان هم می‌شود می‌گوید:، چون در حال حاضر زنان، همزمان با انجام نقش‌های سنتی خود یعنی پرورش فرزندان، انجام کار‌های خانه، همسرداری و بسیاری از نقش‌های مرتبط، در خارج از خانه و در محیط جامعه نیز مشغول به کار هستند، از این‌رو تاب‌آوری زنان از اهمیت بیشتری برخوردار است و آنان در تمام مراحل زندگی به تاب‌آوری نیازمندند، چون بدون داشتن این مهارت نمی‌توانند با موفقیت از عهده چالش‌های متعددی که پیش‌رو‌ی آنهاست، برآیند.»
 
مولفه‌های تاب‌آوری 

اغلب اوقات آسیب‌پذیری زنان قابل رویت نیست، اما صدمات و آسیب‌ها را می‌توان به خوبی در آنان مشاهده کرد. اگرچه تاب‌آوری بر ایمنی کامل دلالت نمی‌کند و وجود عوامل آسیب‌زا و خطرناک احتمال وقوع صدمه را افزایش می‌دهد، اما می‌توان با تقویت و توسعه تاب‌آوری زنان از شدت و درجه آسیب‌پذیری این جنس کاست و در شرایط پرخطر با منطق تاب‌آوری، جان سالم به در برد.

 حیدری ادامه می‌دهد: تاب‌آوری زنان می‌تواند شامل مولفه‌هایی نظیر پذیرش و یادگیری رشد در شرایط پرتنش، تشخیص و پرورش توانایی و استعداد‌های خاص، تمرین و مدیریت خشم و استرس، پرورش شوخ‌طبعی و طنز، تحمل تنهایی و شکست‌های اجتماعی و شناسایی بخش‌های پر‌تنش زندگی باشد. از خصوصیات زنان تاب‌آور می‌توان به سرسختی، شوخ‌طبعی، ایمان و امید، عزت نفس بالا، خودکنترلی، خود مراقبتی، خودکارآمدی، نگرش مثبت به زندگی، واقع‌بینی و قدرت انطباق و انعطاف در مواجهه با ناملایمات اشاره کرد. این قبیل زنان اغلب راه‌حل‌مدار بوده و به جای واکنش هیجانی، به راه‌حل‌ها و حل مسأله می‌اندیشند.
 
تاب‌آوری، تحمل سختی‌ها نیست

بسیاری از زنان، منظور از تاب‌آوری را تحمل چالش‌های فردی و خانوادگی و سازگاری با سختی‌ها، درد‌ها و رنج‌های طاقت‌فرسای زندگی می‌دانند، اما حیدری با رد این باور می‌گوید: منظور از تاب‌آوری، تحمل و سازگاری با درد و رنج‌های زندگی نیست. تاب‌آوری در زنان به معنای تقویت توانایی‌ها و توانمندسازی آنان است تا با تکیه بر نقاط قوت و توانمندی‌های خود بتوانند مسائل را حل و فصل کنند. یکی از عوامل مهمی که می‌تواند به زنان در تاب‌آوری و ایستادگی کمک کند، مثبت‌اندیشی و نگرش مثبت و نداشتن ذهنیت قربانی است. در تمامی فرهنگ‌ها و به‌خصوص فرهنگ‌های شرقی به زنان چنین القا می‌شود که بهتر است سازگار باشند. سازگاری به معنای تسلیم شدن در برابر شرایط است، حال آن‌که تاب‌آوری زنان، قدرت، توانمندی و شهامت زنان را فرا می‌خواند. تاب‌آوری فقط زنده ماندن نیست، بلکه شکوفایی در مشکلات و قوی‌تر شدن در اثر تجربیات است. اگر به تاب‌آوری امکان و اجازه بدهیم و بگذاریم در تفکر و هوشیاری ما وارد شود، می‌تواند به رفتار‌ها و پاسخ‌های ما شکل دهد و به ما اجازه دهد زنی شویم که می‌خواهیم باشیم.

اقداماتی برای تاب‌آوری بیشتر

تاب‌آوری موهبتی است که همه ما به‌طور نسبی از آن برخورداریم، اما گاهی مواقع به اندازه‌ا‌ی که می‌خواهیم تاب‌آور نیستیم. به گفته حیدری، برای این‌که یک زن در سختی‌های زندگی تاب‌آوری بیشتری داشته باشد باید به میزان زیادی در مورد مسائل مختلف آگاهی ذهنی خود را بالا ببرد و همین‌طور از مراقبه، نماز، دعا، ورزش‌های مختلف، مطالعه، ارتباط با افراد جامعه، آگاهی از روند مشکلات و معضلات و… بهره گیرد. برای شروعی آگاهانه باید روی نقاط قوت خود تمرکز کنیم و زخم‌ها و جراحت‌هایی که از نبرد با چالش‌های زندگی ایجاد شده‌اند را بپذیریم. زنان می‌توانند با قدرت تفکر و مراقبه، برای خود در زندگی حد و مرز‌های مفیدی تعیین کنند. ورزش منظم و رسیدگی به بهداشت جسمانی، انرژی بیشتری نصیب ما می‌کند. همچنین برای سلامت روحی می‌توان از طریق مطالعه، ذهن خود را تازه و به‌روز نگه داشت. عبادت، خواندن نماز و خلوت کردن با معبود و اتصال به انرژی و قدرت پروردگار می‌تواند به ما زنان و مادران سرزمین، نیرو و توانی مضاعف ببخشد. از سوی دیگر تعامل در فضای مجازی و حقیقی و ارتباط و گفتگو با افراد مختلف می‌تواند راه دیگری برای تلطیف شرایط و افزایش تاب‌آوری زنان باشد. همچنین انعطاف‌پذیری، یکی از خصوصیات مهم برای موفقیت زنان به‌ویژه در مواجهه با چالش‌های محل کار محسوب می‌شود که می‌تواند قدرت و استقامت را در مواقع چالش برانگیز القا کند.

منبع: روزنامه جام جم

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی خواندنی‌ها

دیگر خبرها

  • بی حجابی و بدحجابی به استحکام خانواده‌ها آسیب می‌زند
  • اوج اخلاق اجتماعی غربی «دیگرخواهی» است
  • ضرب سکه طلا را ‌خیانت‌ به مملکت می‌دانیم
  • درخواست رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره قبرستان بقیع
  • منظور از تاب‌آوری زنانه چیست؟
  • ضرب سکه‌های طلا خیانت به کشور است
  • پول‌ طلا و نقره مشکلات اقتصادی را حل می‌کند
  • محسن اراکی: در نظام اقتصادی باید طلا و نقره واسطه معامله باشند/ خیانتی که به سرمایه‌های این مملکت می‌شود ضرب سکه‌های طلا است/ یک تکه کاغذ در هر کشور قدرت ارزش متفاوتی دارد؛ این بزرگ‌ترین دزدی است که در آمریکا رقم می‌خورد
  • سکه‌های طلا در خانه‌ها انبار شده و هیچ مشکلی از جامعه را رفع نمی‌کند
  • شکل‌گیری مفهوم محیط‌زیست در تفکر اجتماعی