۲۰دستاورد علمی دنیا به نام ایرانیها +تصاویر
تاریخ انتشار: ۹ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۵۱۳۹۹
در فهرست دانشمندان سازمان های علمی و دانشگاه های تحقیقاتی برتر همیشه نام چند محقق ایرانی به چشم می خورد در سالی که گذشت نیز نخبگان ایرانی از سراسر دنیا دست به اقدامات جالب توجهی زدند.
سال گذشته محققان ایرانی در حوزه های مختلف از فیزیک و شیمی گرفته تا پزشکی و جراحی به نوآوری هایی دست زدند و اکتشافاتی انجام دادند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مهر، علاوه بر آن محققان ایرانی متعددی به پاس فعالیت ها و اکتشافات خود موفق به دریافت جوایز معتبری شدند. در ۱۳۹۵ هم کماکان دانشمندان ایرانی ثابت کردند حرفی برای گفتن در حوزه های مختلفی علمی و فناوری دارند.دستیابی به جایزه دستاورد علمی، دریافت جایزه انجمن ریاضیات اروپا، رکورد زنی در حفظ جنین در آزمایشگاه، کشف درمان فلج حرکتی و ساخت لنزهایی باریکتر از مو فقط بخشی از موفقیتهای آنان است.
درهمین راستا به برخی از مهمترین دستاوردهای محققان ایرانی در سال گذشته نگاه می کنیم:
فیزیکدان ایرانی برنده جایزه دستاورد علمی
کامران وفا، دانشمند ایرانی دانشگاه هاروارد در سالی که گذشت، جایزه نقدی بخش فیزیک «جایزه دستاورد علمی» را از آن خود کرد. این بزرگترین جایزه نقدی در زمینه علوم و ریاضیات و به ارزش ۲۵ میلیون دلار است که به بیش از هزار فیزیکدان، ریاضیدان و دانشمندان علوم زیستی تعلق می گیرد. وفا فیزیکدان ایرانی همراه اندرو استرومینگر از دانشگاه هاروارد و جوزف پولچینسکی از موسسه کاولی، جایزه سه میلیون دلاری بخش فیزیک را برای ارائه نظریه ریسمان دریافت کردند. کامران وفا که در سال ۱۳۳۹ شمسی در تهران متولد شده، از استادان دانشگاه هاروارد است که پس از ارائه نظریه ریسمان در سال ۲۰۰۸ میلادی موفق به دریافت مدال دیراک شد.
کشف شایعترین علت مرگ نجاتیافتگان از سرطان پروستات
پژوهش های دکتر جاوید مصلحی و همکارانش در دانشگاه واندربیلت نشان داد بیماریهای قلبی شایعترین علت غیرسرطانی مرگ ومیر در میان نجاتیافتگان از سرطان پروستات است. با تشخیص زودهنگام، پیشرفت آهسته بیماری و درمانهای موثر، بیماران مبتلا به سرطان پروستات اغلب زنده میمانند. دکتر جاوید مصلحی دستیار پروفسور پزشکی کاردیووسکولار وآنکلوژی و همچنین مدیرطرح «کاردیو-آنکلوژی» در دانشگاه واندربیلت است. او تحصیلات خود را در دانشگاه های جان هاپکینز و دانشکده پزشکی کانتیکت به پایان رسانده است.
دانشمند ایرانی برنده جایزه بین المللی فیزیک شد
محسن رحمانی، دانشمند جوان ایرانی در سال ۹۵ برنده جایزه سالانه اتحادیه بین المللی فیزیک محض و کاربردی شد. رحمانی به دلیل تحقیقات خود در حوزه تعاملات نور- ماده در مقیاس نانو به خصوص نانوفتونیک غیر خطی از طریق نانوساختارهای فلزی، دی الکتریک ونیمه رسانا موفق به دریافت این جایزه شده است. پیش از این او مدرک دکترای خود را از دانشگاه سنگاپور دریافت کرده و در آزمایشگاه Blackett امپریال کالج لندن مشغول به کار بود.
ساخت «نانوساندویچ» ابررسانا
روزبه شهسواری، دانشمند ایرانی دانشگاه رایس به همراه همکارانش موفق به طراحی یک ساندویچ نانویی متشکل از دو ورقه ضخیم اتمی از جنس گرافن و نانوخوشههای منیزیم اکسید شدند که یک ابررسانای فوقالعاده قدرتمند ایجاد میکند. از این ابررسانا در دستگاه های الکترونیک نوری استفاده میشود. البته این نخستین فعالیت مهم شهسواری نیست. پیش از این او درباره استحکام سیمان نیز تحقیقاتی انجام داده بود. روزبه شهسورای دستیار پروفسور در بخش مهندسی محیط زیست و شهری در دانشگاه رایس است.
دانشمند ایرانی در فهرست ۱۰۰ متفکر جهانی
نشریه معتبر فارین پالیسی هر چند سال یکبار در قالب یک ویژه نامه به معرفی رهبران فکری و روشنفکران برجسته جهان میپردازد و سالی که گذشت نیز نام یک دانشمند ایرانی در میان ۱۰۰ متفکر برتر جهان بود. دکتر امین صالحی خوجین، دانشیار مهندسی مکانیک و صنعتی دانشگاه ایلینوی شیکاگو امسال برای بهرهبرداری از قدرت گلها در بخش نوآوران فهرست ۱۰۰ متفکر جهانی این نشریه برگزیده شد. این دانشمند ایرانی در ماه ژوئیه به همراه تیمش در دانشگاه ایلینوی از طراحی یک سلول خورشیدی خبر داد که به تقلید از فرآیند فتوسنتز گیاهان میپردازد. این برگ مصنوعی به جذب دیاکسیدکربن از جو پرداخته و با استفاده از انرژی خورشیدی، این گاز گلخانهای را با هزینه مشابه تولید بنزین به سوخت ترکیبی تبدیل میکند.
ساخت لنزنازکتر از موی انسان برای گوشی های آینده
سال گذشته گروهی از محققان شرکت سامسونگ و موسسه فناوری کالیفرنیا با همکاری دکتر امیر اعرابی موفق به تولید لنزهای مسطحی شدند که میتوان آن را روی یک حسگر دیجیتالی تعبیه کرد و یک دوربین کوچک ساخت. این لنزها ۸۰ بار از موی انسان باریکتر هستند و می توان آنها را در نسل آتی دوربین ها به کار برد. دکتر امیر اعرابی، محقق فوق دکترای موسسه فناوری کالیفرنیا است.
اعطای جایزه جهانی دانشمند برجسته در شیمی سبز به محقق ایرانی
در سال گذشته علی ملکی دانشیار دانشگاه علم و صنعت موفق به کسب جایزه جهانی دانشمند برجسته بین المللی و جوان نخبه در شیمی سبز و کاربردی از اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی شد. ملکی مولف بیش از ۱۲۰ مقاله علمی معتبر و سطح اول بین المللی و کنفرانسهای داخلی و خارجی بوده و در تالیف یک کتاب تخصصی لاتین در انتشارات بین المللی مشارکت و همکاری داشته است.
ایجاد روشی جدید برای کشف سالانه ۱۰ سیاهچاله با کمک دانشمند ایرانی
گروهی از ستارهشناسان با کمک منصور کرمی، دانشجوی دکترای دانشگاه واترلو در سالی که گذشت موفق به طراحی روشی جدید شدهاند که به شناسایی ۱۰ سیاهچاله در سال کمک میکند. روش جدید طی دو سال تعداد سیاهچالههای شناخته شده کنونی را دو برابر کرده و طی حدود یک دهه به کشف جزئیات بیشتر در مورد تاریخچه آنها کمک خواهد کرد. منصور کرمی، دانشآموخته دانشگاههای تهران و صنعتی شریف و دانشجوی دکترای دانشگاه واترلو است.
بانوی ایرانی برنده جایزه انجمن ریاضیات اروپا
سارا زاهدی، ریاضیدان ایرانی الاصل ساکن سوئد موفق به دریافت جایزه معتبر انجمن ریاضیات اروپا (EMS) شد. این جایزه هر چهار سال یکبار به ریاضیدانان جوان اروپایی اعطا میشود. زاهدی به دلیل تلاشهای خود در جهت ارتقای شبیهسازیهای رایانهای رفتار سیالات که با هم مخلوط نمیشوند، این جایزه را دریافت کرده است. این محقق جوان ایرانیالاصل که در میان ۱۰ دریافت کننده با سن ۳۵ سال و کمتر قرار دارد، تنها زنی است که سال گذشته موفق به کسب این جایزه شد. زاهدی مدرک دکترای خود را در سال ۲۰۱۱ از موسسه سلطنتی فناوری (KTH) دریافت کرد و پس از گذراندن مطالعات فوق دکترا در دانشگاه اوپسالا، به عنوان دانشیار در موسسه مشغول به کار شد.
ابداع روشی نوین برای نگهداری اندامهای اهدایی
گروهی متشکل از دانشمندان دانشگاه کارنگی ملون، دانشگاه کلمسون و دانشگاه مینهسوتا با همکاری نوید منوچهر آبادی، محقق ایرانی موفق به ابداع روش جدیدی برای حفظ و نگهداری اندامهای اهدایی قبل از انجام عمل پیوند شدند. در این روش جدید اندام های منجمد شده به سرعت مجددا گرم شده تا آسیبی به آنها وارد نشود. منوچهر آبادی در این باره می گوید: این تکنیک جدید که توسط من و همکارانم انجام شده تکنیک «گرمایش نانویی» نام دارد. در این روش جدید مواد شیمیایی منجمد که با نانوذرات اکسید آهن ترکیب شده و با سیلیکون پوشش داده شدهاند، در دریچههای قلب و رگهای خونی خوک تزریق شده و در محلول نیتروژن مایع در دمای منفی ۱۶۰ درجه سانتیگراد نگهداری شدند. نوید منوچهر آبادی محقق فوق دکترا در دانشگاه کارنگی ملون است.
ساخت جمجمه چاپی سهبعدی
محققان بیمارستان کودکان سی. اس مت دانشگاه میشیگان با همکاری دکتر سجاد عربنژاد، از جمجمه یک نوجوان مبتلا به نوعی تومور نادر به منظور انجام عمل جراحی چاپ سهبعدی انجام دادند . این تومور نادر و تهاجمی در بینی پارکر تورچان ۱۵ ساله «آنژیوفیبروم گلو و بینی نوجوانان» نام داشته که در پشت حفره بینی رشد میکند و بیشتر بر نوجوانان مذکر اثر میگذارد. دکتر سجاد عربنژاد دانش آموخته دانشگاه صنعتی شریف است.
تولید کبد مصنوعی
دکتر علی خادم حسینی یکی از محققان ایرانی موسسه MIT و همکارانش موفق به ابداع شیوهای نوین در ساخت اندامهای مصنوعی شدند که از این روش برای ساخت کبد مصنوعی و بافت قلب روی موش و خوک استفاده کردند. او گروهش امیدوارند با دستیابی به نتایج امیدبخش، در آینده نسل نوینی از روشهای درمانی را برای بیماران نیازمند ارائه دهند. حسینی، عضو هیات علمی و استاد فناوری علوم بهداشت و درمان در بخش فناوری و بهداشت دانشگاه هاروارد و دانشکده پزشکی هاروارد است.
رکورد زنی حفظ جنین انسان در آزمایشگاه
محققان دانشگاههای کمبریج و راکفلر با همکاری دکتر علی همتی بریوانلو جنین انسان را حدود دو هفته در آزمایشگاه پرورش دادند. این دستاوردی نویدبخش در درمان ناباروری، درمان سلول بنیادی و درک پایهای از چگونگی شکلگیری انسان به شمار میرود.
بریوانلو مدرک دکترای خود را از دانشگاه برکلی در کالیفرنیا دریافت کرده است. او جوایز متعددی دریافت کرده از جمله Irma T. Hirschl/ Monique Weill-Caulier Trusts Career Scientist Award و جایزه سیرل اسکولار.
ساخت پنلهای خورشیدی مطلوبتر و تراشههای سریعتر
دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا در ساندیگو با همکاری ابراهیم فراتی، محقق ایرانی، نخستین دستگاه میکروالکترونیک فاقد نیمه رسانا را در سال ۹۵ ساختند که با لیزر کنترل شده و از الکترونهای آزاد استفاده میکند. این دستاورد میتواند به ساخت پنلهای خورشیدی بهتر و دستگاههای میکروالکترونیک(تراشه) سریعتر منجر شود که حامل نیروی بیشتری هستند. ابراهیم فراتی، فارغالتحصیل دانشگاه علم وصنعت ایران و محقق دانشگاه کالیفرنیا در ساندیگو است.
نخستین سیستم جراحی دارای حس لامسه در جهان
محققان دانشگاه دیکین استرالیا با همکاری محسن مرادی دالوند محقق ایرانی دانشگاه هاروارد و موسسه سیستمهای هوشمند تحقیقات و نوآوری (ICERI) موفق به ساخت نخستین سیستم جراحی رباتیک جهان شدهاند که میتواند حس لمس را در زمان انجام جراحی لاپاراسکوپی با استفاده از یک رایانه به جراحان ارائه کند. دالوند، محقق مهمان دانشگاه هاروارد و محقق ارشد پروژه اظهار کرد بازخورد لمسی باعث ارتقای ایمنی شده و اجرای مطمئنتر مانورها و تشخیصهای خاص را ممکن میسازد.
ابداع روش نوین پرورش سویه مخمرها با صفات دلخواه
سعید کابلی محقق ایرانی با همکاری دانشمندانی از دانشگاه اوساکای ژاپن تکنیک ابداعی برای ایجاد برشهای همزمان در کروموزوم ارائه کردند که با استفاده از این روش میتوان سویههای جدید مخمر با صفات دلخواه برای صنایع دارویی و غذایی تولید کردند. کابلی دانشآموخته و محقق پسادکتری ایرانی دپارتمان بیوتکنولوژی دانشگاه اوساکای ژاپن است.
استاد ایرانی عضو انجمن سلطنتی کانادا شد
پروفسور پورنگ ابوالمعصومی، استاد مهندسی برق و رایانه دانشگاه بریتیش کلمبیا به عضویت انجمن سلطنتی کانادا درآمد. او برای قدردانی از تحقیقات پیشگامانهاش در تصویربرداری پزشکی به عضویت هیات علمی کالج پژوهشگران، هنرمندان و دانشمندان جدید دعوت شده است. ریاست این کالج را دکتر «علیداد امیرفضلی» در اختیار دارد که یکی از اساتید برتر دانشگاههای کاناداست. فعالیت پروفسور ابوالمعصومی در این حوزه باعث شد این فناوری جدید وارد صنعت بهداشت و درمان شود. هزاران بیمار سرطانی اکنون بطور مستقیم از تکنیکهای تحلیل تصویر وی بهرمند میشوند. دانشمندان در سراسر جهان نیز از روشهای تصویربرداری فراصوت این دانشمند ایرانی برای انجام اکتشافات جدید استفاده میکنند.
تولید لباس هوشمند
بهناز فرهی، دانش آموخته دانشگاه کالیفرنیا جنوبی آمریکا در رشته معماری و طراحی، لباس هوشمندی را ساخته که به محیط اطراف کاربر واکنش نشان می دهد. او لباس سه بعدی را طراحی کرده که از آن بعنوان نسل آینده پوشش افراد یاد می شود. در داخل این لباس دوربین و حسگرهایی تعبیه شده اند که با خیره شدن افراد دیگر به شخص کاربر با توجه به سن و جنسیت آنها، لباس هوشمند شروع به نشان دادن واکنش و به نوعی کاربر را نسبت به این مسئله مطلع می کند.
ساخت کوچکترین ترانزیستور جهان
علی جاوهای، دانشمند ایرانی دانشگاه کالیفرنیا در برکلی و همکارانش با استفاده از نانولولههای کربنی و روانساز موتور موفق به ساخت کوچکترین ترانزیستور جهان شد. اندازه ترانزیستورها از اهمیت بسیار زیادی در ارتقای فناوری رایانه برخوردار است. ترانزیستورهای سیلیکونی کوچکتر دارای قدرت محاسباتی بیشتری هستند و پردازشگرها را سریعتر و کارآمدتر میسازند.
درمان فلج حرکتی با فناوری محقق ایرانی
دکتر علی رضایی محققدانشگاه اوهایو آمریکا در سال ۲۰۱۴ میلادی، تراشه ای کامیپوتری را در قسمتی از مغز یک جوان ۲۴ ساله که به دلیل شیرجه دچار قطع نخاع شده بود، قرار داد و با نتایج شگفت آوری روبرو شد. بعد از گذشت تقریبا دو سال از آن عمل پیوند تراشه در مغز، دکتر رضاییبا پیشرفت حرکتی قابل توجهی در شخص بیمار روبرو شد. این تراشه به یک رایانه متصل است و زمانیکهشخص در مورد حرکت دادن دست خود فکر می کند، الگوریتم های کامپیوتر تفکرات او را رمزگشایی می کنند و آنها را به پالس های الکتریکی که بر روی آستین او تعبیه شده است ترجمه می کند و می تواند عضلات دست خود را حرکت دهد. اکنون با بکارگیریفناوری ذهن این شخص می تواند بازی های کامپیوتری انجام دهد، شیشه بطری را بالا بگیرد و تلفن را بردارد.
در این گزارش سعی شده بود خبرسازترین جریانات علمی که توسط محققان ایرانی خارج از کشور رقم خورده منتشر شود .
منبع: اقتصاد آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۵۱۳۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تپش دانش بومی در قلب خودروی ایرانی
از همین رو هم کشور ایران در بحث خودروهای توان بالا مانند خودروهای شاسیبلند هنوز وابستگی صددرصدی دارد. این وابستگی موجب میشود هرساله مقادیر زیادی ارز از کشور خارج تا محصول مورد نیاز تامین شود. هرچند که این همه ماجرا نیست و پس از وارد شدن محصول، خدمات پس از فروش آن و همچنین خرید قطعات اضافی آن نیز خود به طور جداگانه موجب ارزبری از کشور است. از همین رو داشتن دانش فنی و موفق شدن در تجاریسازی چنین محصولی، میتواند کمک شایانی به اقتصاد کشور کند، همچنین کیفیت قوای محرکه خودروها را تا حد مطلوب توسعه دهد و بهینهسازی کند. بعدازظهر چهارشنبه هفته گذشته(پنجم اردیبهشت ۱۴۰۳) پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف میزبان معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان رئیسجمهور در مراسم رونمایی از محصولی مهم و راهبردی در کشور بود. موتور شش سیلندر بنزینی خورجینی، محصولی که برای اولین بار در یک شرکت فناور ایرانی تولید شده و اکنون دانش فنی ساخت آن بومیسازی شده است. در گفتوگو با دکتر میثم فرجالهی، رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری، اهمیت این دستاورد را بررسی کردهایم.موتور شش سیلندر بنزینی که روز چهارشنبه از آن رونمایی شد در یک شرکت فناور تولید شده است. متخصصان این شرکت پس از بررسی حدود ۱۳۰ نمونه از مدلهای مختلف موتور در دنیا و طی کردن مراحل مهندسی معکوس موفق به کسب دانش فنی لازم جهت تولید این موتور شدهاند.حجم این موتور۴۰۰۰سیسی است که مناسب برای استفاده در خودروهای باری (پیکاپ)، بیراههنورد (آفرود)، خودروهای شاسیبلند (اسیووی) و خودرهای خدماترسان است. دکتر میثم فرجالهی، در رابطه با اهمیت تولید چنین محصولی توضیح میدهد: «ما در بحث خودروهای توان بالای شاسیبلند و باری وابستگی صددرصد داریم. همچنین بخش تحقیقوتوسعه در این حوزه تقریبا فعالیت چشمگیری ندارد و چون قوای محرکهای نداریم، پس امکان توسعه آن هم وجود ندارد.» وی در ادامه تشریح میکند: «اگر این فناوری را داشته باشیم هم میتوانیم مانع ارزبری از کشور شویم و هم خودمان خودروهایمان را توسعه دهیم. الان مشاهده میکنید که خودروهای باری در کشور یا صددرصد خارجی است یا سال ساختشان به ۲۰ تا ۳۰ سال پیش برمیگردد؛ چون قوای محرکه نداریم و وابسته هستیم.» در صورت داشتن دانش تولید قوای محرکه، در کنار خود محصول، بازار بسیار خوبی هم برای قطعهسازان و دیگر شرکتهای دانشبنیان فراهم میشود که خودشان بتوانند قطعات مورد نیاز را بسازند.
۴ سال تلاش متخصصان ایرانی برای دستیابی به دانش فنی
موتورهای حجم بالا یعنی موتورهایی که حجمشان بالای ۲۰۰۰ سیسی است تا قبل از این در کشور تولید نشده بودند و همگی با واردات تأمین میشدند. این موضوع هم برای خودروهای تجاری و هم برای خودروهای نظامی صادق است. هدف پروژهای که این شرکت فناور با حمایت و پشتیبانی مجموعه جهاد سازندگی غدیر و پژوهشگاه شهید رضایی دانشگاه صنعتی شریف آغاز کرده دسترسی به دانش فنی تولید چنین موتورهایی بوده است. حالا برای نخستین بار در کشور یک موتور شش سیلندر ۴۰۰۰سیسی بنزینی خورجینی تولید و روشن شده است. اصطلاح خورجینی برای موتورها به این معنی است که بلوک این موتور به صورت ویشکل (V) است. دکتر فرجالهی در ادامه با اشاره به مشخصات فنی این محصول، بیان میکند: «این پروژه دو بخش دارد؛ بخش اول بخش مکانیکی کار است که شامل قطعات اصلی مثل بلوک و میللنگ و شاتون میشود. بخش بعدی قسمت کنترل است که به آن ئیسییو میگویند. نمونه اولیه این بخش هم آماده شده است، یعنی میتواند موتور را روشن کند و گاز بدهد اما هنوز تا بهینهسازی و اینکه بتواند استانداردها را هم بگیرد گامهای دیگری مانده است.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در رابطه با کاربردهای این موتور توضیح میدهد: «این موتور کاربردهای مختلفی دارد؛ ازجمله خودروهای تاکتیکی سبک نظامی و خودروهای شاسیبلند. همچنین در خودروهای باری و حتی در خودروهای سواری بزرگ هم میتواند مورد استفاده قرار گیرد.»
متخصصان کشور در طراحی موتور از فناوریهای متعددی در ساخت و انتخاب مواد و تلورانسگذاری استفاده کردهاند. فرجالهی درخصوص روند تولید این محصول میافزاید: «تحلیلهای متعدد استاتیکی، دینامیکی، حرارتی، ارتعاشاتی و عملکردی روی آن انجام شده و همچنین بخش نرمافزار و سختافزار در حلقه کاملا اجرا شده است. اکنون دانش فنی خیلی خوبی در زمینه طراحی و ساخت موتورهای حجم بالای بنزینی در کشور ایجاد شده که ایجاب میکند کشور همت خوبی را برای تجاریسازی و تولید انبوه این محصول انجام دهد.» البته که این محصول هنوز استانداردهای لازم را کسب نکرده و فقط مرحله حصول دانش فنی و نمونهسازی تکمیل شده است. حالا برای اینکه این موتور بتواند استانداردهای مورد نظر را هم بگیرد باید به خط تولید برود و روی خودرویی سوار شود تا در عمل مورد بررسی قرار گیرد. معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری نیز قرار است در ادامه این مسیر سهم بهسزایی در حمایت و همکاری با این شرکت فناور داشته باشد.
صرفه اقتصادی تولید؛ مهمترین چالش پیشرو
بهدلیل کاربردهایی که این موتور میتواند در خودروهای نظامی سبک داشته باشد، وزارت دفاع از مشتریان بالقوه این محصول راهبردی است و البته به گفته فرجالهی شرکتهای خودروسازی دولتی هنوز محصولاتی با مشخصات فنی مطابق با این موتور تولید نکردهاند، وارد تولید آن نشدهاند.وی همچنین درخصوص شرکتهای خودروسازی خصوصی میگوید: «ما با بخش خصوصی هم صحبت کردهایم اما آنها نیز میگویند اول باید نهادهای حاکمیتی مشارکت خود را جدی کنند تا حجم این بازار به اندازه کافی بزرگ باشد و اقتصادی شود.»
داشتن صرفه اقتصادی تولید انبوه این موتور ازجمله چالشهای پیشروی این محصول است؛ زیرا تیراژ مورد نیاز کشور پایین است و این یعنی قیمت تمامشده محصول بهصرفه نخواهد بود. بهنظر میرسد که همچنان صرفه اقتصادی واردات بیشتر است. وی در رابطه با علت این موضوع میگوید: «ما نمیدانیم که میزان دقیق مورد نیاز کشور چقدر است؛ زیرا بخش خصوصی و هم بخش حاکمیتی پراکنده خرید میکنند.» فرجالهی همچنین پیشنهادی برای حل این موضوع ارائه میکند و میافزاید: «اگر بتوانیم وزارت دفاع و حتی ستاد کل نیروهای مسلح را پای کار بیاوریم که نیازمندیهایشان را تجمیع کنند و از طرفی هم بخش خصوصی نیازمندیهای خود را تجمیع کند، آنموقع دیگر تیراژ به اندازه کافی است که بتوانیم این موتور شش سیلندر را اقتصادی تولید کنیم.»
اکنون معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری در تلاش است تا نهادهای مختلف کشور را در قبال تولید انبوه و ورود این قوای محرکه به بازار هماهنگ کند؛ بهخصوص رایزنیهایی که با وزرات دفاع و حتی بخش خصوصی برای سرمایهگذاری روی این محصول انجام شده است. ازجمله حمایتهای دیگر معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاستجمهوری از شرکتهای دانشبنیان و محصولات اینچنینی میتوان به تخصیص معافیتهای مالیاتی و دیگر امتیازهای دانشبنیانی مانند معافیتهای گمرکی و بیمهای و قابلیت استقرار در پارکهای علم و فناوری و همچنین رایزنی با واردکنندهها برای تامین قطعات این شرکتها نام برد. دکتر فرجالهی درخصوص حمایت معاونت از شرکت دانشبنیان تولیدکننده این موتور ششسیلندر به جامجم میگوید: «تا این مرحله جهاد خودکفایی غدیر از تولید این محصول حمایت کرده است و از اینجا به بعد قرار شده که معاونت با تمام ابزارهایش وارد شود و این کار را به ثمر برساند.»
اما چرا تا قبل از این به چنین مسأله مهمی پرداخته نشده بود و برنامه مشخصی برای تولید اقتصادی این موتور در دستورکار نبود. به عقیده دکتر میثم فرجالهی، به این موضوع از همان ابتدا فکر شده بود. وی تصریح میکند: «ابعاد اقتصادی این موضوع هم بررسی شده است، فقط مسائلی بهوجود میآیند که گاهی قابل پیشبینی نیستند. واقعیت موضوع این است که وقتی میخواهیم به سمت تولید برویم، چون حجم سرمایهگذاری مورد نیاز زیاد است برخی نهادها در تصمیمگیری دچار مشکل میشوند. مشکل کنونی درخصوص این طرح آن است که نهادهای حاکمیتی به مشکلاتی برخوردهاند و نتوانستند مشارکت لازم را داشته باشند. برای حل چنین مشکلاتی نیاز به ورود و حمایت معاونت علمی است.» میثم فرجالهی میافزاید: «اگر معاونت علمی بتواند کمک کند و آن نهادها هم بتوانند در خودشان رایزنی و بودجههایشان را تامین کنند این محصول بهراحتی میتواند تولیدی شود.»
اهمیت نقش دانشگاه در برنامههای فناورانه
از وجههای مهم تولید موتور ششسیلندر بنزینی که هفته گذشته از آن رونمایی شد نقش دانشگاهها و اعضای هیات علمی در این پروژه است. دکتر میثم فرجالهی در این رابطه اذعان میکند: «این شرکت از شش عضو هیات علمی تشکیل شده است که از اعضای دانشگاههای برتر کشور مثل دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علم و صنعت و دانشگاه آزاد و سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی هستند. دیگر نیروهای این شرکت نیز همگی از فارغالتحصیلان تحصیلات تکمیلی دانشگاههای برتر کشورند و خیلی از کارهای تحقیقاتی اینها با همکاری همین دانشگاهها انجام شده است.» نوشتن پایاننامه براساس پژوهشهای انجامشده در این شرکت یا حتی آزمون محصول تولیدی در داخل آزمایشگاههای دانشگاهها ازجمله اثرگذاریهای دانشگاه در پیشبرد تولید این محصول است. دکتر فرجالهی تصریح میکند: «کمتر شرکتی را میتوان نام برد که اعضای آن همزمان اینقدر وجه علمی و صنعتی فعال داشته باشند.» رئیس مرکز طرحهای کلان و پیشران معاونت علمی و فناوری و اقتصاد دانشبنیان فناوری از نگاه این مرکز به تعامل صنعت با دانشگاهها و مراکز علمی میگوید: «از کارهایی که در حال انجام آن هستیم این است که در طرحهای کلانی که تعریف میکنیم علاوه بر اینکه یک بخش بزرگ صنعت را میآوریم و در کنارش شرکتهای دانشبنیان را مستقر میکنیم، عموم قراردادهای ما به این صورت است که بر مجری تکلیف میشود تا بخشی از کارهای علمی را در قرارداد با دانشگاه منعقد کند یا از شرکتهای مستقر در پارکهای علم و فناوری یا مراکز رشد استفاده کند.» دکتر فرجالهی همچنین معتقد است که فضای رسانهای کشور باید در دستیابی به چنین فناوریهایی از حاکمیت کشور مطالبهگری کند. اومعتقد است که حتما قبلتر هم میتوانستیم این موتورهای بنزینی حجم بالا را بومیسازی کنیم و باید دلایل انجامنشدن این کار و وابستگی صددرصدی به شرکتهای خارجی پرسیده شود. او میگوید: «این مطالبه باید در جامعه رسانهای و نخبگانی کشور اتفاق بیفتد که حکمران ما خودش را در مسیر فشار نخبگانی ببیند و به سمت فراهمکردن زیرساختهای اقتصادیکردن این محصولات فناورانه پیش برود.»