به نقل از «ایکنا»

مؤسسات قرآنی؛ از مساجد تا قوانین راکد

تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۳۳۸۸۷۵

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از استان مرکزی، نشست «آسیب‌شناسی مؤسسات قرآن و عترت استان مرکزی»، با محور مطالبات، مشکلات و آمایش فعالیت‌های مؤسسات قرآنی، با حضور علیرضا حاج‌علی‌‌بیگی، معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، علی شیخی، مدیر مؤسسه نسیم اختران قرآنی، مجتبی سعیدی، مدیر مهد قرآن رهروان ولایت اراک و محمد حاتمی‌نژاد، مدیر مؤسسه قرآنی عصرظهور اراک در سالن جلسات ایکنا برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آغاز کار قرآنی از مساجدمجتبی سعیدی، مدیر مؤسسه رهروان ولایت اراک در این نشست با اشاره به پیشینه فعالیت‌های قرآنی خود گفت: زمانی که تصمیم به انجام فعالیت قرآنی گرفتم، مؤسسات قرآنی زیادی در اراک وجود نداشت، بنده فعالیتم را با جذب قرآن‌آموز از حسینیه و مساجد اراک شروع کردم، با حمایت مدیرکل وقت اوقاف استان فعالیت مؤسسه به مدت یک سال در قالب برنامه‌های اوقاف انجام شد، پس از آن به مرور زمان حمایت‌های اوقاف کم و در نهایت همکاری قطع شد.وی گفت: بعد از اوقاف با ادارات و نهادهای مختلفی مذاکره شدیم اما به دلیل عدم حمایت به این نتیجه رسیدیم که فعالیت‌های قرآنی را بدون انتظار هیچ حمایتی باید ادامه دهیم با کنکاشی که در سطح کشور انجام دادیم با مؤسسه مهد قرآن کریم آشنا شدم و به این نتیجه رسیدیم که می‌توانیم در قالب مهد قرآن به اهداف خود دست پیدا کنیم فعالیت مهد قرآن کریم استان مرکزی از سال 76 آغاز شد.مدیر مؤسسه مهد قرآن کریم استان مرکزی با بیان اینکه رویکرد و دغدغه اصلی در مهد قرآن کریم از همان اوایل کار حفظ قرآن بود گفت: خوشبختانه تاکنون حفاظ برجسته‌ای تربیت کردیم به عنوان مثال در سال 94 در آزمون حفظ استاد پرهیزگار که در سطح کشوری برگزاری می‌شود کلیه حافظان مهد قرآن کریم توانستند صدرصد قبولی را به دست بیاورند.سعیدی بیان کرد: افت و خیز مؤسسات قرآن در گذشته به حمایت‌های نهادها برمی‌گردد. درواقع این مؤسسات بودند که فعالیت خود را وابسته به حمایت‌ها کردند و در چند سال اخیر که حمایتی صورت نمی‌گیرد یا کم شده است، فعالیت این مؤسسات نیز کم یا حتی تعطیل شده است. اما مؤسساتی هم بودند که از ابتدا کار خود را با برنامه و طرح شروع کردند نه اتکا به کمک نهادهای دولتی.
کاهش مخاطبان مؤسسات قرآنی نسبت به گذشتهمدیر مؤسسه مهد قرآن کریم ادامه داد: فعالیت مؤسسات قرآنی نسبت به گذشته از لحاظ کمی افول داشته، از لحاظ کیفی هم یا دچار افول و یک نواختی هستند یا ارتقای کیفی دارند که به سیاست‌های خود مؤسسه بر می‌گردد، یکی از مشکلات امروز مؤسسات، کمبود مخاطب است، این مسأله بر می‌گردد به تغییرات فرهنگی که در چند سال اخیر اتفاق افتاده، مؤسسات قرآنی و نهادهای کوچک در تغییر ذائقه مخاطبان نقشی ندارند، باید برای رفع این مسأله نهادهای کلان تدابیری بیاندیشند، مؤسسات به تنهایی نمی‌توانند جامعه را به فراگیری فرهنگ قرآنی جذب کنند.سعیدی افزود: البته کاهش مخاطب در مؤسسات قرآنی به غیر از تغییرات فرهنگی به دلایل مختلفی همچون ورود نهادهای غیر متخصص و بدون کارشناسی به فعالیت قرآنی نیز بر می‌گردد، کار قرآنی با آمار و اعداد توسعه نمی‌یابد اما متأسفانه شاهد هستیم بعضی از دستگاه‌ها فقط به دنبال افزایش آمار و تعداد شرکت کنندگان هستند به عنوان مثال مقام معظم رهبری بحث تربیت 10 میلیون حافظ را بیان کردند که متأسفانه نهادهای متولی برای تحقق آن به جای کار کارشناسی فقط دنبال نتیجه و افزایش آمار بودند این کار صدمات زیادی به فعالیت‌های قرآنی در سطح استان و کشور وارد کرده است.مدیر مهد قرآن رهروان ولایت اراک گفت: یکی دیگر از مشکلات مؤسسات قرآنی بی‌توجهی مسئولین و دیده نشدن مؤسسات است. مؤسسات همیشه برای اجرای برنامه‌ با مشکل روبرو هستند، با توجه به اینکه استان مرکزی به ویژه اراک صنعتی است مسئولین همه نوع دغدغه دارند به جز حمایت از مؤسسات قرآنی، به عنوان مثال مهد قرآن چند سالی بود در مرکز شهر فعالیت می‌کرد به دلیل استیجاری بودن، این مکان را از دست دادیم برای جلوگیری از تغییر مکان با همه نهادهای استان مثل استانداری، فرمانداری، اوقاف، تبلیغات اسلامی و ... وارد مذاکره شدیم اما متأسفانه هیچکدام حتی حمایت معنوی هم نکردند چه رسد به حمایت مادی. درواقع امروز فضای فیزیکی مستقل برای مؤسسات قرآنی تبدیل به یک مشکل لاینحل شده است.وی گفت: مؤسسات قرآنی استان در واقع از اینجا مانده و از آنجا رانده هستند؛ وقتی حمایتی از دستگاه دولتی مطالبه می‌کنیم می‌گویند شما مؤسسه مردمی هستید و وقتی از خیرین کمک می‌خواهیم می‌گویند شما دولتی هستید.سعیدی با بیان اینکه مؤسسات قرآنی در کنارهم و همسو، در حال فعالیت هستند گفت: گاهی اوقات برخی از مؤسسات روبروی هم می‌ایستند و به رقابت ناسالم می‌پردازند این مؤسسات فاقد طرح و برنامه هستند.
ورود مؤسسات قرآنی در عرصه جنگ نرمبه گزارش ایکنا؛ محمد حاتمی‌نژاد، مدیر مؤسسه قرآنی عصر ظهور اراک نیز در این نشست با بیان اینکه از سال 1371 در محضر شهید انصاری فعالیت‌های فرهنگی را در مسجد حاج سید تقی تقوی اراک شروع کرده است گفت: با توجه به معضلات فرهنگی و جنگ نرمی که در جامعه وجود داشت به این نتیجه رسیدم که جای فعالیت‌های قرآنی برای مقابله با این تهدیدات خالی است، با اشرافیت کامل و اینکه می‌دانستیم قرار است با تأسیس مؤسسه قرآنی چه فعالیت‌هایی انجام دهیم و با مشورت معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، اقدام به تأسیس مؤسسه عصر ظهور اراک کردیم.وی ادامه داد: بنده قبل از تأسیس مؤسسه، در کلاس‌های مفاهیم استاد بهرام‌پور و حسینی یزدی که توسط انجمن قرآن و نهج‌البلاغه استان برگزار می‌شد شرکت می‌کردم که حین آموزش در این کلاس‌ها متوجه شدم که مفاهیم قرآنی بستر بسیار مناسبی برای فعالیت‌های فرهنگی است به همین منظور مؤسسه عصر ظهور اراک با رویکرد مفاهیم قرآن شروع به کار کرد.حاتمی‌نژاد افزود: مؤسسه عصر ظهور اراک علاوه بر برگزاری کلاس‌های مفاهیم قرآن به مباحث حفظ قرآن و تفسیر نیز می‌پردازد، اوایل، کلاس‌های تفسیر به مبانی اصلی تفسیر می‌پرداخت که طی نظرسنجی و بازخوردهایی که از کلاس‌ها داشتیم به این نتیجه رسیدیم که روند آموزشی کلاس‌ها به دلیل سنگینی مباحث تفسیر تخصصی، باید کمی تغییر کند و در کنار آن به مباحث روز جامعه با نگاه قرآنی نیز پرداخته شود.مدیر مؤسسه قرآنی عصر ظهور اراک گفت: مؤسسه قرآنی اگر در وهله اول برنامه راهبردی داشته باشد می‌داند در کوتاه مدت و بلندمدت چه فعالیتی انجام دهد اما اگر فاقد سیاست‌گذاری باشد به جای مسئول مؤسسه، مخاطب برای او تصمیم می‌گیرد بنده به عنوان مدیر مؤسسه قرآنی که مخاطب دهه هفتادی در آن زیاد است باید تا پنج سال آینده برای مخاطب برنامه داشته باشم و اینکه آیا می‌توانم این مخاطبان را برای چند سال آینده در مجموعه نگه دارم یا خیر؟ و بسیار مهم است که مؤسسه در تعریف برنامه‌ها مستقل باشد نه منفعل.وی افزود: اکثر مؤسسات قرآنی در بحث مکان مشکل دارند مؤسسه عصر ظهور هم از این قاعده مستثنی نیست محل فعالیت ما استیجاری است در صورتی که تعداد زیادی حسینیه‌ و خانه‌های وقفی در استان وجود دارد که می‌تواند محل استقرار مؤسسات قرآن باشد.
مؤسسه قرآنی بنگاه اقتصادی نیستمدیر مؤسسه قرآنی عصر ظهور اراک تصریح کرد: از اوقاف درخواست کمک کردیم که یکی از این اماکن وقفی را در اختیار مؤسسه قرار دهد قبول کردند به این شرط که مؤسسه در تخریب و نوسازی آن سهیم شود، متأسفانه نگاه مدیران به مؤسسات قرآنی صرفاً اقتصادی است و لطمه جدی به مؤسسات قرآنی وارد کرده است.حاتمی‌نژاد با بیان اینکه مشکل جامعه ما مشکل مدیریت است گفت: مدیرانی داریم که به آرمان‌ها اگر نگوییم بی‌اعتقاد، کم‌ اعتقاد هستند، با این نگاه نمی‌توان مؤسسه قرآنی را به جایگاه مطلوب رساند؛ لذا مجبور می‌شویم مؤسسه را به صورت خودگردان اداره کنیم. برای رفع مشکل اعتبار، صندوق‌های قرض‌الحسنه تأسیس کردیم و از محل این صندوق هزینه فعالیت‌های مؤسسه را تأمین می‌کنیم. در حالی که اگر می‌خواستیم منتظر اعتبار و کمک دستگاه‌ها باشیم تاکنون هیچ فعالیت ارزنده‌ای نمی‌توانستیم انجام دهیم.وی گفت: اسلام در تمام ابعاد جامعه راهگشاست اما بعضی از مسئولین نمی‌خواهند بر اساس آن عمل کنند، این یکی از مشکلات اساسی جامعه است، بنده معتقدم اسلام برای مدیریت جامعه آمده، در مؤسسه عصر ظهور اراک با این رویکرد فعالیت می‌کنیم در کلاس تفسیر مؤسسه ما پزشک، نوجوان 15 ساله، کارگر، مهندس و از هر قشری حضور دارد. کلاس تفسیر مؤسسه اگر سال 94 به 60 نفر می‌رسید از شدت خوشحالی شیرینی پخش می‌کردیم اما در حال حاضر میانگین کلاس به 180 نفر می‌رسد و البته بیش از این هم متقاضی دارد اما متأسفانه فضای فیزیکی لازم را نداریم.مدیر مؤسسه قرآنی عصر ظهور اراک گفت: اینکه نمی‌توانیم مشکلات را با قرآن حل کنیم به این دلیل است که راه استفاده را بلد نیستیم، مؤسسه‌ای که مجوز فعالیت گرفته اما مخاطب کم دارد شاید کننده کار نیست. روند اخذ مجوز از وزارت ارشاد بسیار تخصصی است اما با وجود این روند چرا برخی مؤسسات به تعطیلی کشیده می‌شوند جای بحث دارد.وی ادامه داد: در روند اخذ مجوز مؤسسات قرآنی، تحصیلات و تخصص متقاضی در حوزه علوم قرآنی را بررسی می‌کنند در کنار تخصص، باید مدیریت فرهنگی و روابط عمومی بالا داشت.به گزارش ایکنا؛ علی شیخی، مدیر مؤسسه نسیم اختران قرآنی نیز در این نشست با اشاره به جلسات خانگی قرآن قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در اراک گفت: در این جلسات مرحوم آقا علی یحیی به تفسیر قرآن می‌پرداخت، بنده از دوران کودکی در این جلسات که به صورت مخفیانه در منزل ما برگزار می‌شد شرکت می‌کردم.وی ادامه داد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مباحث قرآنی رونق گرفت، بنده برای اولین بار در مقطع دوم راهنمایی در مسابقات قرآن شرکت و رتبه 13 را کسب کردم این رتبه بنده را بسیار ناراحت و دلسرد کرد در همین حین با استاد اسکندری آشنا شدم به من پیشنهاد داد در کلاس‌های آموزشی مسجد قدس اراک شرکت کنم.شیخی افزود: مسجد قدس در آن ایام در سطح استان به عنوان پایگاهی منسجم در حوزه قرآن شناخته شده بود این مکان به عنوان پایگاه قرآنی شهرهایی مانند قم، همدان و ملایر هم بود و حتی از استان‌های دیگر در کلاس‌های آن شرکت می‌کردند.مدیر مؤسسه نسیم اختران قرآنی عنوان کرد: سیر فعالیت‌های قرآنی با حضور اساتیدی چون شهیدی، مرحوم رنجبر، ترکمان، دهقان، حاج آقا بنیادی که معاون وقت قرآن و عترت آموزش‌وپرورش بود و شهید محمدی در این مسجد شروع شد و توانست افراد توانمند قرآنی را تربیت کند که امروزه هر کدام از آنها به عنوان قاری، حافظ و... در سطح استان و کشور در حال فعالیت هستند.وی با بیان اینکه که مؤسسات قرآنی در سطح استان فعالیت‌های خود را رسماً از سال 74-78 زیر نظر سازمان تبلیغات و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شروع کردند گفت: این مؤسسات با هر شرایط مکانی که بود کار خود را آغازکردند افرادی بودند که خانه خود را مؤسسه کرده بودند و کلاس قرآن برگزار می‌کردند؛ لذا دغدغه اکثر مؤسسات بحث مکان بود در کنار آن روند صدور مجوز مؤسسات قرآنی کمی نسبت به گذشته راحت‌تر شد و همین امر باعث شد افرادی که دارای تخصص لازم نبودند پا به عرصه بگذارند تا اینکه نسبت به صدور مجوزها سخت گیری و دقت بیشتری صورت گرفت.شیخی ادامه داد بنده فعالیت‌های قرآنی را در قالب مؤسسه از سال 1375 در مسجد سیدها شروع کردم ولی با توجه به اینکه برای هر فعالیتی با اشکال تراشی‌های نهادها مواجه می‌شدیم اقدام به اخذ مجوز در سال 1392 همزمان با تغییر دولت از سوی معاونت قرآن و عترت ارشاد اسلامی استان کردیم و در سال 1394 نیز فعالیت‌ها را در قالب مؤسسه نسیم اختران قرآنی شروع کردیم.مدیر مؤسسه نسیم اختران قرآنی بیان کرد: یکی از دلایل اصلی بنده برای تأسیس مؤسسه با وجود کثرت مؤسسات قرآنی این بود که احساس می‌کردم هنوز تغییرات و رویکردی که باید در فعالیت‌های قرآنی استان صورت می‌گرفت محقق نشده است ما با رویکرد تحول در آموزش قرآن، پژوهش محوری و مباحث میان رشته‌ای کار خود را شروع کردیم.وی اظهار کرد: هنوز جامعه نتوانسته آنطور که شایسته است با قرآن انس بگیرد و شاهد ریزش مخاطبین در فعالیت‌های قرآنی هستیم به این دلیل که جامعه انتظار دارد معارف قرآنی در زندگی روزمره کاربردی شود، مؤسسه نسیم اختران هم با این رویکرد که بتواند فعالیت‌های قرآنی را به شیوه کاربردی و راهبردی در جامعه گسترش دهد در حال فعالیت است.شیخی بیان کرد: تخصص، راز ماندگاری مؤسسات قرآنی است. مؤسساتی که با برنامه از ابتدا آغاز به کار کردند بطور یقین فعالیت حرفه‌ای به مخاطبان ارائه می دهند و همین امر باعث می‌شود با وجود مشکلات عدیده، تعطیل نشوند و در صحنه حضور داشته باشند بلکه نسبت به گذشته دارای رشد کمی و کیفی باشند.وی ادامه داد: مؤسسات قرآنی فعال و مؤثر در کشور مدیر محور و دارای تیم حرفه‌ای اجرایی هستند. اینگونه مؤسسات نیاز به آمایش فعالیت‌ها از سوی نهادها ندارند به این دلیل که خودشان به طور مستمر در حال رصد فعالیت‌های نو واثرگذار قرآنی در کشور هستند و علاوه بر آن فعالیت خود را ارزیابی و نقاط ضعف را در برنامه بعدی حذف می‌کنند.مدیر مؤسسه نسیم اختران قرآنی با بیان اینکه اکثر افرادی که اقدام به تأسیس مؤسسات قرآنی کرده‌اند بر اساس دغدغه و علاقه بوده است گفت: علاوه بر این، تخصص محور بودن فعالیت‌ها بسیار مهم است که متأسفانه درصد کمی از مؤسسات قرآنی استان فعالیت حرفه‌ای و تخصص محور دارند، برای تحقق بخشی از این نیاز، باید سخت گیری بیشتری در صدور مجوز مؤسسات قرآنی انجام شود که خوشبختانه این سخت گیری‌ها نسبت به گذشته بیشتر شده است.شیخی تصریح کرد: مؤسسات قرآنی با یکدیگر رقیب نیستند بلکه این مخاطبان هستند که بر اساس فعالیت‌های مؤسسات و میزان رضایتمندی، مؤسسات را دسته‌بندی می‌کنند و به سمت مؤسسه حرفه‌ای‌تر برای کسب آموزش می‌روند.
قشر خاکستری جامعه به فراموشی سپرده شده استوی ادامه داد: مؤسسات قرآنی در جذب قشر خاکستری موفق عمل نکرده‌اند اکثر مؤسسات برنامه‌های خود را روی مخاطبان خاص جامعه متمرکز کرده‌اند چون مدیر و اعضای مؤسسه دارای قدرت جذب نیستند و علاوه بر آن طرح و برنامه درستی در حوزه قرآنی ویژه عموم، ندارند؛لذا نمی‌توانند قشر خاکستری را جذب کنند.وی در ادامه گفت: البته تمام این کم کاری متوجه مؤسسات نیست بلکه تغییرات فرهنگی و دغدغه‌های مردم نیز بسیار تأثیرگذار است، ورود فضای مجازی به زندگی، جذابیت روز افزون این فضا، مخاطبان را بیشتر جذب می‌کند، بارها در کلاس اتفاق افتاده که در حین تدریس، کودک و نوجوان در حال بازی با تبلت و گشت‌زنی در اینترنت هستند حتی در مسابقات قرآن هم شاهد استفاده بی‌رویه از وسایل ارتباط جمعی هستیم.شیخی گفت: مشکلات و خواسته‌های مؤسسات قرآنی مشترک است؛ بحث کمبود مالی، عدم همکاری دستگاه‌ها در اجرای قوانینی که برای تسهیل فعالیت‌های مؤسسات وضع شده است مثل قانون معافیت مالیاتی مؤسسات، معافیت از پرداخت هزینه برق، گاز و آب که تاکنون اجرا نشده است، نبود مربی توانمند و ...به گزارش ایکنا؛ علیرضا حاج علی بیگی، معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی نیز در این نشست گفت: فعالیت‌های قرآنی قبل پیروزی انقلاب اسلامی در قالب محافل خانگی مخفایانه برگزار می‌شد، بعد از انقلاب اسلامی به جرأت می‌توان گفت این فعالیت‌ها به شکل بی‌نظیری تداوم یافت و هنوز، تا امروز نتوانسته‌ایم مانند آن دوران فعالیت‌ها را تقویت کنیم.وی گفت: محافل قرآنی ادامه داشت تا اینکه بحث انسجام و ساختارمند شدن آنها مطرح شد در واقع برنامه‌هایی با رویکرد توسعه فعالیت‌های قرآنی برای عموم جامعه به ویژه نسل جوان شروع به کار کرد هر چند این رویکرد جدید، نافی این نبود که در گذشته محافل و جلسات به توسعه قرآن می‌پرداختند اما هدف از این رویکرد ساختارمندی و منسجم شدن فعالیت‌ها بود.معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی ادامه داد: کارکرد محفل خانگی قرآن وقتی به سمت مؤسسه سوق داده می‌شود کمی متفاوت می‌شود به این دلیل که مؤسسات قرآن دارای جنبه حقوقی هستند و رویکردی متناسب با نیاز جامعه دارند.حاج علی بیگی افزود: در گذشته بیشتر روخوانی و تفسیر عام قرآن مطرح بود و کمتر به مباحث تفسیری تخصصی، استفاده از ابزار هنر، توجه به بعد پژوهشی قرآن توجه می‌شد اما بعد از انقلاب اسلامی و آغاز به کار مؤسسات قرآنی به این مباحث به شیوه تخصصی پرداخته می‌شود.
دهه هفتاد اوج شکوفایی قرائت در کشور بودوی گفت: قبل از دهه هفتاد، جلسات قرآن با حضور جمعی از پیشکسوتان برگزار می‌شد و غالباً به روخوانی قرآن می‌پرداختند به مرور زمان از دل این جلسات، نسل نو جامعه قرآنی شکل گرفت. در آن ایام هر چند محافلی به صورت پایلوت به قرائت قرآن می‌پرداختند اما در دهه هفتاد و با توجه ویژه مقام معظم رهبری، محافل قرائت قرآن به شکل گسترده شکل گرفت و تا امروز هم ادامه دارد ورود به قرائت قرآن زمینه پیدایش مؤسسات قرآنی را هم فراهم کرد.حاج‌ علی‌بیگی تصریح کرد: وقتی محافل قرائت قرآن شکل گرفت شاهد استقبال عموم جامعه بودیم به نحوی که در دهه هفتاد که اوج شکوفایی قرائت در استان مرکزی بود علاوه بر حضور بی‌سابقه مردم در این جلسات، قاریان توانمندی پا به عرصه قرائت گذاشتند، در دهه هشتاد تا به امروز از میران شکوفایی و استقبال مردم کاسته شده که در نوع خود دلایل اجتماعی و فرهنگی دارد.معاون قرآن و عترت ادراه‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی تصریح کرد: فعالیت مؤسسات قرآن در وهله اول زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی بود و اکثر کلاس‌های مؤسسات نیز در تابستان و اوقا ت فراغت برگزار می‌شد و درصد افرادی که در طول سال برای آموز ش به مؤسسات مراجعه می‌کردند با وجود کیفیت خوب کلاس‌ها بسیار کم بود.وی ادامه داد: آنچه درباره مؤسسات قرآن باید دقت کرد این است که به همراه تغییرات فرهنگی جامعه سطح تحصیلات مخاطبان مؤسسات نیز روز به روز بالاتر می‌رفت و در نتیجه مخاطبان انتظارات تخصصی‌تری از مؤسسات داشتند اینجا بود که گرایشات و سطح فعالیت‌های تخصصی مؤسسات قرآنی شکل گرفت.
اولین انجمن به نام قرآن و نهج‌البلاغه در استان مرکزیحاج علی‌بیگی در ادامه گفت: در دولت نهم به دلیل خلأ فعالیت‌های قرآنی، بحث تأسیس انجمن‌ها با محور فعالیت‌های قرآنی شکل گرفت این انجمن‌ها به لحاظ ساختار و فعالیت، کار جدیدی بود و در استان مرکزی هم انجمن قرآن و نهج‌البلاغه شکل گرفت که به غیر از این انجمن هیچ مؤسسه قرآنی دیگری در استان وجود نداشت.معاون قرآن و عترت ادراه‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی با اشاره به اینکه تاسیس انجمن‌ به لحاظ ساختار نیاز به اخذ مجوز نداشت گفت: پس از فعالیت انجمن قرآن و نهج‌البلاغه که زیر نظر آقای جعفری و جمعی از فعالین قرآنی اداره می‌شد وزارت ارشاد در بحث حمایت از انجمن‌های قرآنی به دلیل اینکه مجوز نداشتند با مشکل مواجه شد و همین امر بحث مجوز دار کردن انجمن‌ها در قالب مؤسسات قرآنی را به دنبال داشت؛ لذا هر فردی که می‌خواست فعالیت قرآنی زیر نظر ارشاد انجام دهد باید در قالب مؤسسه پیگیر اخذ مجوز می‌شد.حاج علی‌بیگی خاطر نشان کرد: بعد از تأسیس انجمن قرآن و نهج‌البلاغه، فعالین قرآنی استان به صورت خودجوش درخواست ثبت مؤسسه قرآنی را به ارشاد دادند، این حرکت خود جوش ناشی از همگامی مسئولین برای توجه به فعالیت‌های قرآنی بود. ثبت مؤسسات و فعالیت‌های قرآنی در سطح استان به قدری مورد استقبال قرار گرفت که در سال 88 و 89 به مدت دوسال پیاپی استان مرکزی از نظر رشد کمی و کیفی مؤسسات قرآنی رتبه برتر کشور را به دست آورد این رتبه نتیجه زحمات فعالان و مؤسسات قرآنی استان بود.حاج علی‌بیگی گفت: اگر در هر مجموعه‌ای نگاه توسعه‌ای حاکم باشد، آمایش دقیق و مداوم صورت می‌گیرد حتی این آمایش می‌تواند توسط رسانه و برون سازمانی انجام شود، مانند خبرگزاری ایکنا که نگاه موشکافانه به فعالیت‌های قرآنی استان دارد و به دنبال ارائه راهکار است.وی در ادامه گفت: آمایش فعالیت‌های قرآنی در سطح کلان چشمگیر نیست متأسفانه سلیقه محوری بر فعالیت‌های قرآنی حاکم است، اگر بررسی دقیق در حوزه مدیریت جامعه انجام شود متوجه می‌شویم که چقدر مدیریت حاکم بر نهادها با مدیریت قرآنی فاصله دارد.
دولتی بودن مؤسسه قرآنی نافی استقلال مؤسسه نیستمعاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی افزود: متأسفانه گاهی برخی مباحث به اشتباه تابوسازی می‌شود، مثلاً دولتی بودن مؤسسات قرآنی یا اجرای سیاست‌ها از بالا به پایین، به عقیده بنده این موارد فی نفسه بد نیست زمانی باید این وابستگی را بد دانست که مؤسسه قرآنی از خود هویت نداشته باشد و در صورت قطع حمایت دولت، از ادامه فعالیت باز بماند و تعطیل شود.وی در ادامه گفت: تعریف رویکرد، سرفصل‌ها، منابع جدید و... درحوزه قرآن همگی از بالا به پایین صورت می‌گیرد آن‌هایی که نقد می‌کنند این گونه سیاست تعریف کردن برای مؤسسات قرآنی درست نیست باید ابتدا از خود بپرسند چه افرادی این سیاست‌ها را تعریف می‌کنند.این مقام مسئول افزود: اینکه بگوییم افراد غیرکارشناس و ناآگاه از شرایط جامعه این کار را می‌کنند درست نیست بلکه افراد خبره با بررسی‌های کارشناسانه به این نتیجه می‌رسند که در فلان بخش، فعالیت قرآنی چگونه باشد. البته نمی‌توان منکر اشکالات محتوایی شد اما اینکه کل سیاست‌ها و دستورالعمل‌ها را از بالا اشتباه بدانیم تفکر غلطی است.
عوامل موفقیت مؤسسات قرآنیحاج علی‌بیگی تصریح کرد: در پیشرفت مؤسسات قرآنی ویژگی و توانمندی مدیر مؤسسه بسیار مهم است یکی از این ویژگی‌ها ایمان داشتن به راه و عامل بودن است، نمی‌شود مدیر مؤسسه قرآنی باشیم اما سبک زندگی غیرقرآنی داشته باشیم. همچنین داشتن فکر استراتژیک و برنامه محور برای مدیر مؤسسه حیاتی است.وی عنوان کرد: باید در راه فعالیت‌های قرآنی جدیت و پشت کار داشت بارها دیدیم که مدیر مؤسسه اعتقاد و تفکر استراتژیک داشته اما فاقد پشتکار و جدیت بوده و نتوانسته از فرصت‌ها استفاده کند. راه فعالیت‌های قرآنی به ویژه از طریق مؤسسات مقاومت و ایستادگی می‌خواهد.معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی گفت: امروزه اگر مردم دچار آسیب‌های فرهنگی و فکری هستند در وهله اول باید مسئولین پاسخگو باشند، مسئول فرهنگی در شرایط تهاجم فرهنگی باید مؤسسات قرآنی را حمایت کند.حاج علی‌بیگی تصریح کرد: برای ارائه مجوز به مؤسسات قرآنی، حداقل‌هایی در نظر گرفته شده اگر بخواهیم شرایط مجوز را دست بالا بگیریم از افرادی که حداقل صلاحیت را دارند و می‌توانند کار قرآنی مفید انجام دهند غافل خواهیم شد افراد علاقمند به برنامه‌های تخصصی قرآن، جذب مؤسسات تخصصی می‌شوند اما باید به عموم جامعه که روخوانی و انس با قرآن را از طریق مؤسسات دنبال می‌کنند نیز توجه داشت پس نمی‌توان با سخت گیری مانع از فعالیت‌های عمومی قرآن شد.
اجازه ورود کاسب‌ها را به عرصه فعالیت‌های قرآنی نمی‌دهموی در ادامه گفت: البته در نظر گرفتن حداقل‌ها در ارائه مجوز به این معنا نیست که هر فردی دارای تحصیلات یا تخصص قرآنی است می‌تواند مجوز بگیرد در زمان مدیریت بنده بالای هزار نفر درخواست مجوز مؤسسه قرآنی دادند که خروجی آن شد 80 مؤسسه، بنده اجازه ورود افرادی که نگاه اقتصادی و انتفاعی به مؤسسات قرآنی دارند را به عرصه قرآن نمی‌دهم به جرات می‌توان گفت تنها استانی که جلوی اینگونه افراد ایستادگی کرد استان مرکزی بود.معاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی با بیان اینکه قالب مؤسسات قرآنی درآمد مالی ندارند، گفت: عدم درآمدزایی مؤسسات قرآنی حُسن نیست بلکه جای نقد دارد، اما اینکه مؤسسه قرآنی فقط دنبال پول درآوردن باشد قابل قبول نیست با این رویه به شدت مخالف هستیم ولی اینکه مؤسسه قرآنی درکنار فعالیت‌ها به فکر درآمدزایی هم باشد کار اشتباهی نیست.
کار قرآنی رایگان افتخار نیستوی ادامه داد: بعضی از مؤسسات افتخارشان این است که برای انجام کار قرآنی هیچ هزینه‌ای نمی‌گیرند این اشتباه است زیرا علاوه بر اینکه مؤسسه درآینده از لحاظ مالی به مشکل بر می‌خورد و به تعطیلی کشیده می‌شود مخاطب را عادت می‌دهد که برای کار قرآنی نباید هزینه کند این طرز فکر همان «دوستی‌ خاله خرسه» است شاهد هستیم در نتیجه همین تفکر بعضی از مدیران مؤسسات، مردم کلاس قرآن را رایگان و بی‌اهمیت قلمداد می‌کنند اما برای سایر کلاس‌ها مانند زبان خارجی هزینه گزافی تقبل می‌کنند.حاج علی‌بیگی افزود: مؤسسات باید به سمت تخصصی شدن پیش بروند نه اینکه هر مؤسسه‌ای جزیره‌ای‌وار و موازی کار کند، تخصصی شدن هم نیاز به آموزش دارد باید مسئولین مؤسسات را در این مسیر حمایت کنند. حمایت هم فقط تخصیص اعتبار و پول نیست اینکه تا حرف از حمایت می‌شود عده‌ای دنبال منابع مالی می‌روند اشتباه است مثلاً گردهمایی مؤسسات قرآنی با هدف اشتراک گذاری تجربیات یکی از همین حمایت‌های غیر پولی است.وی تصریح کرد: اگر مؤسسه قرآنی در کنار کار قرآنی فعالیت دیگری آنهم با رویکرد قرآنی انجام دهد منع قانونی ندارد، اما اگر در پوشش مؤسسه، دوره آموزشی برگزار کند که نیاز به اخذ مجوز از مرجع ثالث داشته باشد اشکال قانونی دارد و با این تخلفات به شدت برخورد می‌کنیم اما مثلاً مؤسسه‌ای که قرآن را به زبان انگلیسی یا فرانسه آموزش می‌دهد چون فعالیتش رویکرد قرآنی دارد جای اشکال نیست.
قوانینی که فقط روی کاغذ اجرا می‌شوندمعاون قرآن و عترت اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی بیان کرد: در