به نقل از «ایرنا»

آواربرداری روحانی تمام نشده است

تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۹۸۷۷۲۰

به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، دعوت به اجماع ملی و همکاری جریان‌ های سیاسی برای ساختن ایران، شاه بیت سخنان رییس جمهوری و از اصلی ترین تاکیدات وی به ویژه پس از انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری بوده است. در پاسخ به این فراخوان جریان های سیاسی رویکردهایی متفاوت را در پیش گرفتند، اما عقلای هر دو جناح اصلاح طلب و اصولگرا با درک شرایط به این موضوع واکنش مثبت نشان دادند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برخی از چهره های مطرح در اردوگاه اصولگرایی دعوت به آتش بس کردند و اصلاح طلبان نیز به عنوان حامیان دولت از این پیشنهاد استقبالی ویژه به عمل آوردند.
«گفتگوی ملی را شروع کنیم بسم الله» لبیک توییتری «عبدالله رمضان زاده» از چهره های سیاسی شاخص اصلاح طلب در پاسخ به فراخوان ها برای وفاق و وحدت به منظور ساختن ایران بود. گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا برای واکاوی شرایط امروز جریان اصلاحات، دلایل حمایت این جریان از دولت، کارنامه دولت مستقر و دورنمای فعالیت دولت دوازدهم و همچنین ضرورت ها و موانع گفت وگوی ملی با رمضان زاده سخنگوی دولت اصلاحات، استاندار پیشین کردستان، فعال سیاسی و از حامیان دولت به گفت وگو نشسته است. متن گفت وگوی کامل ایرنا با رمضان زاده به این شرح است:

**ایرنا: رییس جمهوری به مناسب ها و از تریبون های مختلف از گفت وگو و اجماع ملی سخن گفته است. طی هفته های گذشته هم برخی چهره های جریان اصولگرا با طرح موضوع آتش بس در سیاست، به این درخواست واکنش مثبت نشان دادند. به نظر می آید هم اصولگرایان و هم اعتدال گرایان در مدیریت اختلافات سیاسی به نگاه مشترک رسیده اند. ضرورت های آغاز این گفت وگو و شرایط، بسترهای آن در شرایط کنونی کشور از نظر اصلاح طلبان چیست؟
**رمضان زاده: شرایط کشور در حال حاضر نگران کننده است، بیکاری معضل بزرگی است که منابع کمی هم برای رفع آن در اختیار داریم، بحران های اجتماعی در کشور رو به گسترش است. آمار اعتیاد، فقر، خودکشی روند صعودی و دردناکی گرفته اند. از طرف دیگر در بیرون از مرزها با دشمن بی عقلی مانند ترامپ و همسایگان نه چندان مهربانی روبرو هستیم، بنابراین منابع و وقت را نباید صرف دعواهای سیاسی کنیم. به همین دلیل است که در این برهه اشخاص و جریان‌ ها و رییس جمهوری درباره وحدت و گفت وگوی ملی سخن می گویند و با در نظر گرفتن مجموع این عوامل بر ضرورت آغاز آن تاکید دارند.
قطعا در همه زمینه ها نمی توانیم به جمع بندی مشترک برسیم اما می توانیم در مسائلی مانند محیط زیست، اقلیم و آب و هوا به نقاط مشترک دست یابیم. جریان اصلاحات موضوع گفت وگوی ملی و آتش بس را جدی دنبال می‌ کند و دنبال کار تبلیغاتی نیست. باید با تاکید بر همین نکات مثبتِ مشترک اعلام شده از سوی جریان اصولگرایی برای گفت وگو و وحدت ملی قدم برداشت.

**ایرنا: جریان اصلاحات امسال هم مانند سال 92 تمام قد از روحانی حمایت کرد، قطعا روحانیِ سال 92 با روحانی سال 96 تفاوت هایی داشته است. این تفاوت ها در چه حوزه هایی محسوس بود که اصلاحات را به حمایت دوباره از رییس جمهوری متقاعد کرد؟
**رمضان زاده: نگاه روحانی سال 96 با روحانی سال 92 متفاوت است. ایشان دوره اول رییس جمهوری تجربه اجرایی نداشت. البته پس از چهار سال تجربه جدی می توان گفت مواضع ایشان تغییر خاصی نکرده اما مستحکم تر از گذشته شده است. عقبه سیاسی روحانی سال 92 اصولگرایی بود و در طول این چهار سال، الزامات سیاسی و اجتماعی کشور به روحانی دیدگاه تازه ای داد و او را به اصلاح طلبان نزدیک تر ساخت. از سوی دیگر جریان اصلاح طلب نیز با درک شرایط کشور روحانی را نزدیک ترین گزینه به این جریان و بهترین گزینه برای اداره کشور دانستند. مجموع این عوامل روحانی و اصلاح طلبان را کنار هم قرار داد.

**ایرنا: حمایت از روحانی انتخاب اصلاحات بود یا گزینه دیگری برای این جریان روی میز نبود؟ از این نظر این پرسش اهمیت دارد که برخی معتقدند جریان اصلاح طلبی در سال های 92 و 96 مجبور به حمایت از جریان اعتدال شده است، این گزاره تا چه اندازه به واقعیت موجود نزدیک است؟
**رمضان زاده: باید دید که طی چهارسال گذشته مواضع اعتدالی به اصلاحات نزدیک شده است یا اصلاحات به اعتدال، به نظر می آید آنچه امروز اعتدال نامیده می شود، بازگویی و یا به زبان دیگر مبانی و مواضع اصلاح طلبانه مطابق با اقتضائات روز است. بنابراین نمی توان گفت در ائتلاف و حمایت اصلاحات از اعتدال کدام یک مجبور یا منتفع شدند. نباید فراموش کرد که مسیر اصلاحات دگم نیست و اصلاح شدنی است. پس از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم مواضع اصلاحات و اعتدال با وجود اختلاف های جزیی، بسیار به هم نزدیک شد که این همان بلوغ سیاسی و اجتماعی است.

**ایرنا: دولت یازدهم وارث مشکلات فراوانی از دوره پیشین بود. کابینه اول نیز به گفته رییس جمهوری برای حل این مشکلات بسته شد. قطعا کارهای بسیاری انجام شده و یقینا کمبودهایی نیز وجود داشته است. در پایان کار دولت یازدهم، نقاط ضعف و قوت این دولت را در چه حوزه هایی می دانید؟
**رمضان زاده: من از منتقدان تیم اقتصادی روحانی در دولت یازدهم بودم اما طی ماه های گذشته به این جمع بندی رسیدم که گروه اقتصادی دولت یازدهم بسیار خوب عمل کرده است. با توجه به موانع موجود در حوزه سیاست داخلی، رییس جمهوری عملکرد قابل قبول و خوبی داشته و در حوزه سیاست خارجی عملکرد بسیار موفقی داشتند. دیپلماسی دولت یازدهم کشور را از بن بست خارج کرد. بسیاری از شخصیت های نظام مانند آقای محسن رضایی پیش از دولت یازدهم کشور را در آستانه سقوط می دانستند. روحانی توانست آن شرایط را تغییر دهد و به ثبات برساند، شورای امنیت اتحاد خود را مقابل ایران از دست داد و تحریم های هسته ای برچیده شد. هرچند دولت عملکرد خوبی در چهار سال گذشته داشته است اما آوار برداری روحانی هنوز تمام نشده است. هنوز در حوزه های مختلف دولت باید بیشتر بکوشد و این فرصت دوم می تواند کشور را به درجه ای بالا از پیشرفت برساند.

**ایرنا: با تمام این نکات قوتی که شما برشمردید و واقعیاتی چون کنترل تورم، افزایش رشد اقتصادی و مواجهه با معضلات موجود، منتقدان و مخالفان این تلاش ها را نادیده می گیرند و حتی اشتباه توصیف می کنند و همچنان بر طبل انتقاد و حتی توهین می کوبند. دلیل این حجم از هجمه به دولت چیست؟
**رمضان زاده: ریشه بسیاری از مخالفت ها تعارض دیدگاه نسبت به منافع ملی است. دو درک متعارض از سیاست در کشور وجود دارد که هرکدام از این دو درک، نوعی رفتار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی برای کشور ترسیم می کنند.اگر خوش بینانه تحلیل کنیم باید گفت گروهی منافع ملی را در چیزی می دانند و گروه دیگری در موضوع دیگر. آنچه در این میان بسیار مهم است، تن دادن هر دو گرایش به نتیجه برآمده از صندوق های رای است. باید به نظر مردم احترام گذاشت. اگرچه این مخالفت ها طی ماه های گذشته کمی افراطی شده است اما من آنها را طبیعی می دانم. دولت هم نباید نگران بازی و بداخلاقی های سیاسی رقیب باشد، این تعارض ها نباید سد راه دولت شوند.

**ایرنا: در کشاکش دعواهای سیاسی جریان های رقیب با دولت، این نگرانی وجود دارد که توجه به منافع ملی و توسعه کشور از متن به حاشیه رانده شود. در این میان، واکنش دولت و رییس جمهوری چه سمت و سویی باید داشته باشد تا منافع ملی قربانی دعواهای سیاسی نشود؟
**رمضان زاده: دستگاه اجرایی در برابر موج توهین ها انتقادپذیری را تمرین می کند. شخص آقای روحانی هم در مواجه با تخریب ها واکنش احساسی و عکس العملی ندارد و مسیر درستی در پیش گرفته است. اگر بخواهیم این دوره را با دوران اصلاحات مقایسه کنیم باید گفت آقای روحانی روزهای سختی را طی می کند. این دوره در مقایسه با دوران آقای خاتمی دشوارتر به نظر می رسد و مخالفان بی اخلاق‌ شده اند. فهمیدن زبان و دلایل انتقاد آنها سخت تر شده اند. از سوی دیگر نباید فراموش کرد که این انتقادها تمرین خوبی برای جامعه ایران است که نظرات متفاوت و متناقض را بشنود و قضاوت کند، باید از این موضوع استقبال کرد و نباید نگران بود.

**ایرنا: کمتر از یک ماه تا مراسم تحلیف رییس جمهوری فرصت است و گمانه زنی ها درباره کابینه دوم روحانی در فضای سیاسی و رسانه ای داغ است. در آستانه تشکیل کابینه به طور معمول موضوع سهم خواهی جریان های سیاسی مطرح می شود. آیا اصلاحات دنبال سهم خواهی از روحانی است؟ انتظارات این جریان از کابینه دوم روحانی چیست؟
**رمضان زاده: جریان اصلاحات دنبال سهم خواهی از دولت دوازدهم و در کابینه دوم نخواهد بود. اصلاحات بیشتر در پی عملیاتی شدن وعده های اصلاح طلبانه آقای روحانی و حفظ مسیر اصلاح طلبی است. اصلاحات در پی حضور چهره های منتسب به این جریان در کابینه نیست. وعده های اصلاح طلبانه دولت باید اجرا شود حالا یا به دست «اَمر» یا «زید». مهم پیشرفت در امور کشور است.
اما درباره انتظارات از کابینه باید گفت «ایران برای همه ایرانیان» یکی از مهمترین شعارهای اصلاحات و وعده های آقای روحانی است که انتظار می رود در دولت دوم روحانی به عمل نزدیک تر شود. دولت در دور دوم باید به موضوع توازن منطقه ای و توجه به حاشیه کشور در بُعد اقتصادی اهمیت بیشتری دهد. تمرکز زدایی از مرکز کشور و توجه به مرزها باید در اولویت کاری تیم اقتصادی و سیاسی دولت دوم باشد. مشارکت سیاسی هم مصداق بارز شعار ایران برای همه ایرانیان است. این مشارکت شامل حضور زنان، اقوام و مذاهب در دولت است. هرچند این خواسته منطقی و مطالبه برحقی است؛ اما حداقل ما اصلاح طلبان بهتر می‌دانیم که موانع بسیاری برای تحقق آن وجود دارد. فعالان قومی هم قطعا با درک شرایط موجود سعه صدر بیشتری نشان خواهند داد تا این موانع برطرف شوند.

**ایرنا: به نظر می رسد جریان اصلاحات پس از گذار از فراز و نشیب های فراوان، به نوعی بلوغ سیاسی و فکری دست یافته است، فهرست انتخاباتی تهیه می کند، به صورت ائتلافی در انتخابات شرکت می کند و می توان گفت به ثبات رویه خوبی دست یافته است. تا چه حد اصلاحات امروز را به معیارهای مردم سالاری حاکم بر احزاب در جوامع توسعه یافته نزدیک می بینید؟
**رمضان زاده: اگر اصلاحات در جامعه ایران را حرکتی تدریجی، قانونی، مدنی و مسالمت آمیز و برپایه قانون جمهوری اسلامی تعریف کنیم به نظر می آید بُرد این تفکر در بدنه جامعه روز به روز بیشتر می شود. شعار «زنده باد مخالف من» طی این سال ها، بسیاری از کسانی را که مخالف جریان اصلاح طلبی بودند، (حتی اگر علنی هم اعلام موضع نکنند) به اصلاحات نزدیک تر کرده است. عقلای جامعه که متوجه الزامات اجتماعی و سیاسی هستند به تدریج در کنار اصلاح طلبان قرار گرفته اند و شخصیت هایی مانند آقای علی لاریجانی امروز در همان مسیر اصلاحات قدم گذاشته اند. می توان با توجه به تجربه چند سال گذشته گفت تفکر اصلاح طلبی رو به پیشرفت بوده و این به معنی نفوذ و تاثیرگذاری این جریان بر جامعه است.

**ایرنا: اصلاحات این مسیر را انتخاب کرد یا جبر سیاسی و تاریخی چنین مسیری برای این تفکر رقم زد؟
**رمضان زاده: استراتژی هایی که اصلاحات در سال های گذشته برای حضور تاثیرگذار در عرصه سیاست ایران انتخاب کرده است، «انتخابی» بر اساس نیازهای روز جامعه بوده است. هنر اصلاح طلبان تحلیل درست وضعیت جامعه و تصمیم گیری درست بر پایه آن تحلیل است. این تصمیم گیری ممکن است از سوی عده ای جبر اجتماعی یا سیاسی و یا عقلانیت سیاسی نامگذاری شود، اهمیت چندانی هم ندارد، آنچه مهم به نظر می رسد نتیجه این انتخاب است که وحدتی گسترده میان طیف وسیعی از جامعه را در پی داشته است. اصلاحات از تجربه و فشارهای گذشته درس گرفت و مسیر جدیدی در جامعه در پیش گرفت.

**ایرنا: آینده سیاسی اصلاحات با توجه به شرایط سیاسی ایران چه سمت و سویی خواهد یافت؟ این وحدت و بلوغ پایدار خواهد بود یا قربانی خودخواهی های سیاسی می شود؟
**رمضان زاده: تکثر در جامعه ایران هم الزامات خاص خود را دارد و هم مشکلات خاص. این تکثر گاهی سبب شده است که جریان های سیاسی برای رسیدن به وحدت با موانعی روبرو باشند. اما مسیر پیش رو، عقلانی است، وجود ائتلاف ها و نه لزوما وحدت ها، رای دادن به فهرست ائتلافی همه از نشانه های بلوغ اجتماعی جامعه ایران است که به ائتلاف سیاسی تن داد. در دهه هفتاد میلر متخصص توسعه سیاسی و اقتصادی در کتابی عنوان کرده بود که اگر جامعه ای در سه انتخابات مداوم یک مسیر مشخص را برگزیند، نشان می دهد تصمیم خود را برای آینده گرفته است و من معتقدم جامعه ایران تصمیم خود را برای آینده کشور گرفته است. نام و عنوان این مسیر یا تصمیم می تواند اصلاح طلبیِ اصولگرایی، اعتدال گرایی، توسعه سیاسی و یا اصلاح طلبی باشد. این نام چندان مهم نیست، مهم انتخاب مسیر از سوی مردم و پافشاری بر آن است، مهم محتوای مسیر است که مبتنی بر حرکت تدریجی، قانونی و دور از خشونت خواهد بود.

**ایرنا: از دید برخی صاحبنظران، در یک سده گذشته نبود حزبی قدرتمند و تاثیرگذار در سیاست و حکومت آسیب زا بوده است. چه موانعی در راه شکل گیری و قدرت یابی احزاب در ایران امروز وجود دارد و آیا می توان اصلاحات را در قامت یک حزب فراگیر در آینده دید؟
**رمضان زاده: هرچند اصلاحات با همه فراز و نشیب هایش مسیر درستی را طی کرده، دستاوردهای خوبی داشته و توانسته در بدنه جامعه پایگاه کسب کند، اما تا حزبی فراگیر شدن مسیر طولانی در پیش دارد. من معتقدم تشکیل حزب بزرگ واحد در جامعه امروز ایران غیر ممکن به نظر می رسد. به دلیل تنوع سلایق، تفاوت دیدگاه ها و تکثر اجتماعی موجود در کشور این امر بسیار سخت بوده و به یک پروسه حداقل بیست ساله نیازمند است. ما در دهه های گذشته جز در یک مورد که جبهه ملی تشکیل شد، سابقه ائتلاف موفق نداشتیم، اما در عرصه سیاست کنونی ایران فعالیت جبهه ای و ائتلاف های جریان های سیاسی توانسته تا حدی موفق عمل کند.

**ایرنا: اصلاحات در دو دهه عمر خود با انواع فراز و نشیب ها، فشارهای داخلی و حتی خارجی روبرو بوده است. این فشارها به ویژه از سوی مخالفان در مسیر و آینده این جریان چه تاثیری خواهد داد؟
**رمضان زاده: مسیر توسعه در جهان سینوسی است نه خطی. بنابراین فشارها و تندروی ها مقابلِ این مسیر ممکن است در برهه ای قدرت داشته و نشیب هایی برای این مسیر ایجاد کنند اما مسیر جامعه ایران مشخص و رو به توسعه است. جریان اصلاحات هم از این مسیر توسعه سیاسی مستثنا نیست. فشارهای وارد شده ممکن است حرکت را کند یا تند کند اما قطعا متوقف نخواهد کرد.

**ایرنا: پس از سال 88 ، گفتمان اصلاحات از زبان چهره های تاثیرگذار نظام مانند مرحوم آیت الله هاشمی جاری شد. فقدان ایشان و محدودیت های موجود پیش روی بزرگان اصلاحات، برای این جریان مشکلاتی در پی نخواهد داشت؟
**رمضان زاده: نبود مردان بزرگ، خسارت بزرگی برای جامعه است، نبود آیت الله هاشمی هم برای جامعه ایران خسارت بزرگی است. اما نباید فراموش کرد که انتخابات ریاست جمهوری سال 96 بدون حضور ایشان برگزار شد و نتیجه همان شد که خواست ایشان بود. این نشان دهنده درک درست جامعه ایران از سیاست است که اگر این درک درست منتقل شود، حرکت حتی بدون وجود آیت الله هاشمی هم ادامه خواهد یافت. البته ممکن است از سرعت حرکت کاسته شود اما متوقف نخواهد شد.

**ایرنا: از دید بسیاری از ناظران، اصلاحات پیروز میدان انتخابات شوراها بود، اما هم فهرست و هم گزینه های شهرداری مطرح شده حاشیه ساز شده است. آیا شورای شهر پرتنشی خواهیم داشت؟
**رمضان زاده: من تلاطمی در کار شوراها نمی بینم. هرچند من جز منتقدان لیست شوراها هستم اما اذعان می کنم بستن این فهرست کار به شدت دشواری است و هر لیست بیست نفره از میان 720 نفر نیروی متخصص به هر حال دشوار بود و حرف و حدیث در پی داشت. بنابراین باید به فهرست احترام گذاشت. گزینه شهرداری تهران باید چهره ملی باشد، تایید ارکان عالی نظام را داشته و صاحب تجربه و مدیریت باشد. این گزینه باید بتواند با طیف وسیعی از اصلاح طلبان و اعتدالگرایان کار کند. در کنار گزینه های مطرح شده به نظر من طرح موضوع شهرداری برخی چهره ها مثل دکتر عارف، بحثی انحرافی است که با توجه به شناخت من، خود ایشان هم تمایلی به این موضوع ندارند.

پژوهشم** 9402**9279**خبرنگار: لیلا واحدی** انتشاردهنده:سیدمحمد موسی کاظمی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۹۸۷۷۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکنش عباس عبدی به سخنان مهدی نصیری: اصلاح‌طلبی و براندازی دو راهبرد غیر قابل جمع است

به گزارش جماران؛ گفت و گوی عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی با خبرآنلاین در پی می آید:

 

پس از گفتگوی آقای نصیری با بی‌بی‌سی انتقادهای زیادی بویژه از سوی اصلاح‌طلبان داخلی مطرح شد دلیل آن چیست؟ 

واقعیت این است که در این مورد خاص اصولگرایان عزیز هستند که باید موضع‌گیری صریحی می‌کردند، آنان که درباره همه چیز برای اعلام موضع پا به رکاب هستند در این مورد سکوت کرده‌اند. ولی چون نمی‌خواهند به انتساب گذشته ایشان اشاره شود یا به این علت که به درستی گمان می‌کنند موضع‌گیری آنان فاقد نفوذ است زحمت این کار را بر دوش اصلاح‌طلبان انداخته‌اند.

 

فکر می‌کنید که چرا آقای نصیری فرایند عبور از منتهی‌الیه حکومت را تا منتهی‌الیه اپوزیسیون طی کرده است؟ و چرا با ایشان برخورد نشد و به راحتی اجازه خروج هم داشتند.

واقعیت این است که گرچه عبور این فاصله از سوی آقای نصیری موجب تعجب است ولی خیلی هم فوری رخ نداده است و چند سال طول کشیده است. این پدیده در میان جناح اصولگرایان حاکم مسبوق به سابقه است و تا کنون افراد زیادی این مسیر را رفته‌اند. علت هم این است که آنان از نزدیک شاهد موارد بی‌صداقتی یا توطئه‌چینی و دودوزه‌بازی و در نهایت عمق اندک افکار در آن سو هستند. ابتدا خود را توجیه می‌کنند و می‌گویند انشاالله گربه است ولی وقتی زیاد شد از درون خالی می‌شوند و کافی است یک تجربه منفی شخصی هم پیدا شود و به یکباره از آنها عبور نمایند.

درباره عدم برخورد و آزادی خروج هم بیش از آن که نکته‌ای متوجه آقای نصیری باشد مربوط به تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌های رفتاری جاری است که موجب می‌شود کسانی را برای زدن کوچکترین حرفی احضار کنند و برای حجاب چنین تحت فشار قرار گیرند، دیگران با بیان تندترین مواضع آزاد باشند. در واقع باید با همه همین‌گونه با سعه صدر مواجه شوند. امیدواریم که چنین شود. مبنای رفتار نباید سیاسی باشد باید قضایی محض باشد.

 

فارغ از اینها به نظر شما ایشان چرا رفت؟

ما وظیفه داریم همان را که گفته باور کنیم مگر این که شواهد دیگری در نقض آن بیان شود. ولی مشکل آقای نصیری این است که به دلائل پیش‌گفته و سوابق موجود، احتمال کمی وجود دارد که افکار عمومی با گزاره‌های اعلام شده ایشان همدلی کند، لذا همه در پی یافتن طرح و برنامه‌ای پیچیده در پشت ماجرا هستند. با این حال باید منتظر بود تا حقیقت روشن شود.

 

به نظرتان آن طرف از او استقبال خواهند کرد؟

پاسخ به این پرسش سخت است. آن طرف نیروهای پراکنده و با وابستگی‌ها و کارفرمایان سیاسی و فکری و حتی مادی گوناگونی هستند. بعلاوه در سطح اظهار نظر که افراد حرف‌های خودشان را می‌زنند ولی در سطح همکاری بعید می‌دانم که با وجود چنین وضعی اعتماد کسی برای اقدام عملی جلب شود.

 

به عنوان آخرین سوال فکر می‌کنید ایده او برای کسانی جذاب است؟

دنیای سیاست بیش از این که دنیای ایده‌ها باشد دنیای قدرت است. میان قدرت و ایده باید رابطه نزدیکی باشد. این حرف‌ها را دیگرانی هم در خارج زده‌اند ولی بسرعت به حاشیه رفته‌اند. در شرایط کنونی همان کسانی که علیه آنان حرف می‌زد، قدری از این فضا بهره‌مند می‌شوند. به نظرم یک دو راهی قرار خواهد داشت که هر دو سویش زیان است. 

ولی ایده او بیشتر ناشی از این است که سیاست به امری شخصی تقلیل یافته و گویی اراده‌های افراد به تنهایی منشأ اثرات تعیین کننده است. بعلاوه براندازی قابل جمع با اصلاح‌طلبی نیست. فارغ از این که با کدام‌یک موافق باشیم یا خوب بدانیم راه میانبری هم وجود ندارد. برخی خواسته‌اند تحت عنوان تحول‌خواهی راه میانه نشان دهند در حالی که تحول‌خواهی بر مضمون و محتوا تاکید دارد که هم می‌تواند شامل اصلاح‌طلب شود و هم برانداز. 

در حالی که این دو شیوه فعالیت سیاسی هستند. مثل زمان انقلاب که همه برانداز شدند با محتواهای کاملا متفاوت و حتی متضاد از یکدیگر. شیوه‌ و راهبرد سیاسی قابل میانبر زدن نیست.