قدرت و نفوذ رسانه در عرصه بین‌الملل
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۱۰۱۲۰
به گزارش خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا)، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان امروز، دوشنبه، 16 مردادماه در مراسم تجلیل از خبرنگاران حوزه سیاست خارجی رسانه‌ها که در ساختمان وزارت خارجه برگزار شد، ضمن گرامیداشت شهدای رسانه به ویژه شهید صارمی، اظهار کرد: هدف مشترک دستگاه دیپلماسی و رسانه‌ها که در یک مسیر و راه حرکت می‌کنند شرایط ویژه‌ای را برای ارتباطات گسترده‌تر و نزدیک‌تر میان وزارت خارجه به عنوان مسئول سیاست خارجی جمهوری اسلامی و جامعه رسانه‌ای به عنوان کسانی که هم وظیفه رساندن پیام مردم ایران به دنیا را دارند و هم در کنار آن وظیفه اطلاع‌رسانی داخلی و شفاف‌سازی رفتارهای مسئولان را برعهده دارند و ایجاد یک توازن بین دو وظیفه کاری بس دشوار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ظریف با بیان اینکه در جهان امروز پیام ارزش واقعی پیدا کرده است، گفت: یک خط توئیت 140 حرفی می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سیاست‌گذاری آینده داشته باشد؛ اگر این توئیت پیام غلط را منتقل کند چه بسا بتواند به جنگ منجر شود؛ نظاره‌گر بودید که توئیت‌هایی که بعد از بحران اخیر در خلیج فارس منتشر شد تا چه حد توانست تأثیرگذار باشد.
وی گفت: این یک واقعیت است که در دنیای امروز به خاطر تحولاتی که در ابزارهای قدرت شکل گرفته هم دارندگان قدرت متنوع و متکثر شدند و هم ابزارهایی که قدرت را منتقل و ایجاد می‌کنند متنوع و متکثر شدند؛ هر خبرنگاری می‌تواند یک قدرت‌مند در صحنه تحولات جهانی باشند و هر خبری می‌تواند ابزاری برای قدرت در صحنه جهانی باشد.
وزیر امور خارجه با تأکید بر اینکه گفتمان امروز می‌تواند قدرت‌زا یا قدرت‌زدا باشد، اظهار کرد: گفتمان می‌تواند ایجاد نفوذ کند یا ایجاد تهدید کند، لذا فراموش نکنید امروز رسانه به عنوان عامل انتقال و انتخاب گفتمان اهمیت پیدا کرده است، بنابر این بسیار مهم است که چه گفتمان و تصویری انتخاب شود.
وی ادامه داد: در جهان امروز و در کل دنیای علوم انسانی انتخاب تحلیل‌گر، پژوهشگر و کنشگر یک واقعیت است؛ شما در میان خبرها و تصاویر مختلف می‌توانید یک یا چند خبر را برای انعکاس انتخاب کنید و این انتخاب شما می‌تواند فاصله بین عزت ملی یا شرمساری باشد.
ظریف تأکید کرد: همه دوست دارند که این تصور را نسبت به آنها داشته باشیم که واقعیت را بی‌طرفانه منتقل کنند، اما در انتقال بی‌طرفانه واقعیات و این تصور که شما می‌توانید صرفاً با واقعیات اجتماعی عینی برخورد کنید مقداری کم‌لطفی به حق انتخاب پژوهشگر است.
وی افزود: پژوهشگر در میان داده‌ها گروهی از داده‌ها را انتخاب می‌کند؛ خبرنگار نیز در میان اخبار و تصاویر مواردی را انتخاب می‌کند که از نظر او بهتر واقعیات را جلوه می‌دهد و همین تصمیم‌گیری در رابطه با اینکه چه چیزی انتقال بهتر واقعیات است یک تصمیم مؤثر در قدرت‌زایی و قدرت‌زدایی است.
وزیر امور خارجه قدرت رسانه را قدرتی معنایی توصیف کرد و گفت: بپذیریم که قدرت معنایی در جهان باعث شده که کشورهایی که در گذشته انحصارها را به عهده داشتند، امروز انحصارها را از دست بدهند؛ اگر این قدرت منحصر به قدرت‌های مادی، اقتصادی یا قدرت نظامی بود، امروز به دلیل اینکه ابزارهای قدرت متنوع شده، کسانی که می‌توانند تولید فکر، گفتمان و تصویرسازی کنند، خواهند توانست در دنیای نقش اساسی داشته باشند و اینجاست که باید جامعه خبری و رسانه‌ای باید به قدرت خود ایمان بیاورند.
ظریف با بیان اینکه هر قدرتی مسئولیت می‌آورد، تصریح کرد: هیچ قدرت بدون مسئولیت نداریم؛ هم در برابر مردم و هم در برابر خداوند بینا و شنوا و آگاه به اسرار درونی؛ و این یک واقعیت یکی از دستاوردهای جامعه جهانی است که توانسته در دوران کنونی با ابزار متنوعی ایجاد نفوذ و قدرت کند.
وی با اشاره به حاشیه‌های مراسم تحلیف ریاست جمهوری در مجلس شورای اسلامی گفت: در این مراسم چند رئیس مجلس از کشورهای مهم صنعتی دنیا به دنبال گرفتن عکس سلفی با بنده بودند؛ آن تصاویر یک پیام را منتقل می‌کرد و تصاویر دیگر، پیام‌های متفاوتی را منتقل کرد؛ اینکه ما کدام تصاویر را برای انتقال پیام انتخاب کنیم بستگی به تصمیم ما دارد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه فردی که می‌تواند تولید خبر کند قدرت‌مندترین انسان روی زمین است، اظهار کرد: یک نفر که خبر، عکس و مطلب تولید می‌کند می‌تواند در دنیا موج‌آفرین باشد؛ دیگر نیازی به امپراطوری‌های رسانه‌ای نداریم؛ اگر پیام درست تولید شود حتی اگر یک خبرنگار غیر حرفه‌ای یا «شهروند خبرنگار» باشد، می‌تواند موج عظیمی ایجاد کند.
وی گفت: خبر و تصویری که بر روی شبکه‌های مجازی ارسال می‌شود به طور غیر قابل کنترلی گسترش پیدا می‌کند و می‌تواند، موجی از احساسات را ایجاد کند و نکته مهم این است که احساسات هم جهانی شده است.
ظریف ادامه داد: به دلیل جهانی شدن احساسات، دولت‌های جنگ‌طلب به دنبال یک حرکت برق‌آسا هستند؛ چرا که جنگ‌افروزان نمی‌توانند مقاومت طولانی در برابر احساسات عمومی تحمل کنند؛ نه الزاما به دلیل مشکلات نظامی، بلکه به دلیل فشارهای احساسات عمومی.
وی با بیان اینکه امروز نمی‌توانیم مخاطب خود را انتخاب کنیم، اظهار کرد: زمانی که مطلبی بیان می‌شود و یا منتشر می‌شود نمی‌توان گفت این مطلب برای فضای خاصی گفته شده است؛ به محض اینکه مطلبی از لبان کسی خارج شد و یا از قلم فردی منتشر شد تمام دنیا مخاطب آن می‌شوند.
وزیر امور خارجه گفت: اگر این دو مطلب را کنار هم بگذاریم سنگینی این مسئولیت هم برای ما و هم برای شما کاملاً روشن می‌شود؛ اولاً بدانیم که حرف و کلام قدرت است و دوم باور کنیم که کلام محدودیت‌ناپذیر است و هیچ محدودیتی برای یک اظهار نظر برای یک اقدام و سخنرانی و گفت‌وگو وجود ندارد.
وی با اشاره به شرایط سنگین امروز اظهار کرد: زمانی شرکت‌های روابط عمومی بیشتر سیاستمداران را هدف می‌گرفتند و تلاش می‌کردند ملاقات و جلسه فراهم کنند اما امروز بیشترین هزینه‌ها در حوزه روابط عمومی برای تولید پیام است.
ظریف ادامه داد: بسیاری از این صحبت‌های که توسط برخی رقبای ما یا برخی بدخواهان ما در جامعه بین‌المللی مطرح می‌شود، با هزینه گزافی تولید شده است؛ پول‌های سنگینی پرداخت می‌شود تا یک مقاله از یک فرد در یک روزنامه آمریکایی منتشر شود و توجه داشته باشید که پیامی که تولید می شود محتوای آن چیست؛ حتماً طرف مقابل هزینه سنگین چندین ده میلیون دلاری در ماه نمی‌کند که پیامی در جهت منافع ما تولید کند و اینجاست که هوشیاری می‌طلبد؛ چرا که پیام‌ها تصادفی تولید نمی‌شود و آن پیام با عنایت به تأثیر گفتمان و پیام در قدرت‌سازی تولید شده است.
وزیر امور خارجه با تأکید بر ضرورت توجه به رعایت منافع ملی در تولید پیام و گفتمان گفت: وظیفه ماست که دوستان رسانه را در جریان تحولات و نگرانی‌های خودمان و در جریان دلایلی که برای هر حرکت خودمان داریم قرار دهیم که خود این نکته با ملاحظاتی انجام می‌شود.
ظریف اظهار کرد: همه ما باید یک چارجوبی از منافع ملی تعریف کنیم و سیاست‌های خود را و حرکمت‌هایمان را در آن چارچوب و بر اساس همدلی و هم‌افزایی پیگیری کنیم و شکل دهیم که نیازمند ارتباط گسترده‌تر بین دیپلماسی عمومی وزارت خارجه و اصحاب رسانه است.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۱۰۱۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه ملی و لزوم توجه به تکنیک‌های خبری رسانههای معاند
خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: فائزه فرهودی عضو هیأت علمی و استادیار دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه ادیان و مذاهب پس از انجام عملیات وعده صادق و تنبیه رژیم صهیونیستی، یادداشتی با عنوان «مهندسی پیام در رسانه ملی در عملیات وعده صادق» نوشته که برای انتشار در اختیار مهر قرار گرفته است.
در این یادداشت می‌خوانیم؛
رسانه‌ها در چند دهه اخیر آنچنان به رشد و تأثیرگذاری رسیده‌اند که به یخش جدایی ناپذیری از زندگی بشر مبدل شده‌اند. رسانه ملی در هر کشوری نماینده مواضع دولت آن کشور است و به این جهت مورد توجه عموم قرار دارد و از این منظر حساسیت خبری در رسانه ملی نسبت به سایر رسانه‌ها بیشتر است.
همچنین دفاع در برابر هجوم رسانه‌ای معاندین یکی از کار ویژه‌های مهم مهندسی پیام در رسانه شمرده می‌شود لذا باید مجموعه‌ای از برنامه‌ریزی‌ها، طراحی‌ها و اقداماتی که باعث کاهش آسیب پذیری فکری نیروی انسانی (مخاطبان) شود با اتخاذ راهبردهای مناسبی مورد توجه مدیران بحران که در این بخش همان مدیران اطلاع رسانی شمرده می‌شوند قرار گیرد.
مهندسی پیام یعنی تشخیص ضرورت‌های اطلاع رسانی و در نظر گرفتن قالب‌های مناسب جهت پیام رسانی با توجه به موقعیت مخاطبان و نوع پیام که در حوزه رسانه مخصوصاً خبر رسانه مسئله بسیار مهمی است. چنانچه انتشار خبر فوری و مهمی در دستور شبکه خبری قرار بگیرد اهمیت مهندسی پیام دوچندان خواهد شد. مثلاً در عملیات وعده صادق و اطلاع رسانی درباره آن با توجه به اهمیت و گستردگی ابعاد آن بحث مهندسی پیام بسیار مهم بود.
در واقع با توجه به مهم و بی سابقه بودن عملیات وعده صادق انتظارات از رسانه ملی بیشتر بود. اما از سوی دیگر رسانههای صهیونیستی سعی در کوچک نمایی و بی اهمیت جلوه دادن حادثه داشتند که در این زمینه انتظار بود رسانه ملی به نحو بهتری خبر حادثه را پوشش دهد. تبیین تمام جوانب و ابعاد واقعه به شکل صحیح و روایت درست و دقیق از این حادثه نکته دیگری است که از رسانه ملی انتظار می‌رود در پوشش دهی اخبار مهم و فوری مورد توجه قرار دهد. علت و چرایی انجام این اقدام از سوی ایران مساله مهمی است که باید به درستی تبیین شود تا بهانه دست معاندین و یا افراد بی اطلاع و کم اطلاع داده نشود.
همچنین مساله حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران، چرایی آن و نحوه انجام آن و انگیزه‌های اسرائیل از این اقدام باید به دقت تبیین شود تا عملیات وعده صادق که در پاسخ به این اقدام متجاوزانه رژیم صهیونیستی صورت گرفت به درستی و با دقت مورد تحلیل کارشناسان و عموم مردم قرار گیرد.
به دلیل اینکه بسیاری از رسانههای معاند قصد ایجاد اسلام هراسی و ایران هراسی دارند لذا وظیفه اطلاع رسانی دقیق از سوی رسانه ملی بیشتر باید اهمیت داده شود و جوانب و ابعاد و چرایی وقوع این حادثه بهتر است به خوبی تبیین شود. علاوه بر اطلاع رسانی به عموم مردم، جهت دهی تحلیل‌های مردم هم از اهمیت زیادی برخوردار است تا ارزیابی‌های آنها به درستی و دقیق صورت بگیرد. ایجاد آرامش و امنیت روانی در بین مردم هم از نکات بسیار مهمی است که باید رسانه ملی به آن توجه داشته باشد. حتی در موضوعات و اتفاقات کم اهمیت تر معمولاً اطلاع رسانی‌هایی از قبل انجام می‌شود اما در خصوص عملیات وعده صادق که پاسخ تنبیهی ایران به اسرائیل است که در تاریخ بی نظیر بود و مانند آن را شاهد نبوده‌ایم متأسفانه از قبل هیچ اطلاع رسانی صورت نگرفت.
تأخیر در اطلاع رسانی‌ها، از دست دادن روایت اول در انعکاس اخبار فوری (آن هم خبری تا این حد حساس و مهم)، سپردن میدان رسانه به دست رسانههای بیگانه، و عدم استفاده از انواع تکنیک‌های پوشش رسانه‌ای باعث می‌شود فرصت‌های رسانه‌ای از دست برود و بهره‌مندی از شرایط به دست آمده کاهش یابد و این مهم اعتماد و اقبال عمومی را نسبت به رسانه ملی تقلیل خواهد داد.
یکی دیگر از جنبه‌های مهندسی پیام در زمان وقوع بحران است که با در نظر گرفتن مؤلفه‌های مهندسی پیام انتظار است که مدیریت بحران در سه سطح درون کشوری (داخلی)، برون کشوری (خارجی) و محیط عملیات برون کشوری صورت پذیرد. در قضیه عملیات وعده صادق رسانه ملی در این سه سطح وظیفه خطیری به عهده داشت و دارد. چنانچه در مدیریت بحران داخلی به خوبی عمل نکند به دلیل سو برداشت‌ها و عدم اطلاع از جوانب مختلف عملیات وعده صادق ممکن است در ذهن بسیاری از مردم سوالات مختلفی شکل بگیرد که بدون پاسخ باقی می‌ماند و چون از جانب رسانه ملی تغذیه خبری صحیح و اقناع کننده اتفاق نمی‌افتد مردم به سراغ رسانههای بیگانه می‌روند و اخبار مربوط به عملیات را از طریق آن رسانه‌ها پیگیری می‌کنند که این خود مصداق بارز بحران داخلی است.
در سطح مدیریت بحران خارجی انتظار است که رسانه ملی به تکنیک‌های خبری رسانههای خارجی و بعضاً معاند توجه داشته باشد و از آنها غافل نماند تا قضیه عملیات وعده صادق را وارونه جلوه ندهند که همین امر باعث می‌شود بعد بین‌المللی خبر خدشه دار شود و تحلیل و ارزیابی سایر کشورها در این موضوع به درستی شکل نگیرد. در سطح مدیریت بحران محیط عملیات برون کشوری رسانه ملی باید به تأثیر مخرب رسانههای رقیب و معاند بر اذهان عمومی کشور دقت داشته باشد و راهکارها و استراتژی‌های مناسب جهت مواجهه با این نوع بحران‌ها نیز تبیین شود.
به طور کلی مهندسی پیام در رسانه ملی در زمینه عملیات وعده صادق بیش از پیش احساس می‌شود و باید رویکرد مهندسی پیام رسانه ملی با بهره‌گیری از خرد اندیشمندان و متخصصان رسانه به درستی تبیین شود تا رسانه ملی بتواند در مواقع بحرانی و شرایط حساس کشور نقش خود را به درستی و با دقت انجام دهد.
کد خبر 6088863
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»