نگاهی به روانشناسی پول خرج کردن
تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۵۰۷۰۷
عادات صرفهجویی و خرج کردن چگونه در ذهن ما برنامهریزی شدهاند؟ آیا تابهحال به اینکه چگونه از پول خود استفاده میکنید، فکر کردهاید؟ ممکن است که شخصی صرفهجو باشید و هر زمان که به موجودی بانکی روبهرشد خود نگاه میکنید احساس خشنودی کنید و درهنگام نیاز به خرید ناخرسند شوید، یا شاید یک معتاد به خرید باشید که به زندگی به چشم لذت نگاه میکند، بنابراین بدون فکر کردن خرید میکنید و توجه خاصی به وضعیت خود در آینده ندارید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با وجود اینکه خیلیها معتقدند که عادات استفاده از پول از والدین و نزدیکان کسب میشود، پژوهشهای کنونی اثبات میکنند که عادات ما تنها برمبنای شرایط و درسهایی که در کودکی دربارهی مدیریت پول یاد گرفتهایم، شکل نمیگیرند. ممکن است که در یک خانواده، هم شخص صرفهجو و هم شخص ولخرج وجود داشته باشد؛ کودکانی که در فقر بزرگ میشوند میتوانند ثروت عظیمی جمع کنند و ورثهی ثروتمندان ممکن است سرمایهی خانواده را به باد بدهند.
چه چیزی نگاه شما به پول را شکل میدهد؟ متخصصین مشخص کردهاند که انفعالات مغزی نقش بزرگی در عادات اقتصادی شما بازی میکنند.
فعالیت مغزی
ریک (Rick)، سایدر (Cyder) و لونشتاین (Loewenstein) در مطالعهای که در مجلهی «پژوهش مصرفکننده» به چاپ رسید، مغز شرکتکنندگان را در حالت تظاهر به تصمیمگیری برای خرید، مورد اسکن قرار دادند. آنها طی این اسکن شاهد افزایش فعالیت در نقطهای از مغز به نام «اینسولا» بودند که در مواجهه با تجربیات ناخوشایند انگیخته میشود. هرچه «اینسولا» بیشتر تحریک شود، تمایل شما برای عدم انجام کاری که در حال انجامش هستید بیشتر میشود. درمورد پول، تحریک «اینسولا» میتواند شما را از خرج کردن باز دارد.
درمقابل، عمل صرفهجویی (چه سپردهگذاری در بانک باشد و چه صرفهجویی هنگام خرید یک محصول یا خدمت) برای افراد صرفهجو لذتبخش است. پیروزی در چانه زدن به همه حس خوبی میدهد، اما افراد صرفهجو بیش از دیگران این حس را تجربه خواهند کرد، چرا که صرفهجویی، رهایی از رنجِ نیاز به خرج کردن است.
میر استاتمن (Meir Statman)، اقتصاددان رفتاری در دانشگاه سانتا کلارا، از این مثال استفاده میکند: اگر شما به رستورانی بروید که یک بشقاب غذای معمولی آن ۷۰ دلار باشد و شما غذای خود را تنها با ۷ دلار میل کنید، غذا برای شما خوشمزهتر خواهد بود؛ اما اگر بدون دانستن قیمت در آن رستوران غذا بخورید، از غذا کمتر لذت خواهید برد. دانستن مجموع پولی که صرفهجوییشده به افراد صرفهجو حس لذت زیادی میدهد.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدهاند که احتمالا افرادی که فعالیت «اینسولا» در مغزشان بیشتر است، افرادی صرفهجو هستند و تمایل کمتری به ولخرجی دارند و افرادی با فعالیت کمتر «اینسولا» ولخرج هستند. از آنجا که انسانها تمایل وافری به زیادهروی دارند، ممکن است که افراد ولخرج در ادامهی زندگیشان با مشکلات اقتصادی مواجه شوند و افراد صرفهجو، با پشیمانیهای بزرگ. بنابراین دانستن اینکه کدامیک از آنها هستید میتواند به شما کمک کند تا به تعادلی سالم دست پیدا کنید.
ولخرجها
پژوهشگران دانشگاه استنفورد، در یکی از آزمایشات پیشین خود روی کودکان که به آزمایش مارشمالوی دههی ۶۰ معروف است، از بچههای کودکستانی با یک سینی مملو از مارشمالو، چوبشور و کلوچه پذیرایی کردند. پژوهشگران به بچهها گفتند که میتوانند یکی را انتخاب کنند و اگر آن را فورا بخورند دیگر نمیتوانند چیزی بردارند اما اگر فقط چند دقیقه صبر کنند میتوانند یکی دیگر هم بردارند. اگر آنها میتوانستند لذت خود را چند دقیقه به تأخیر بیندازند، شیرینیشان دو برابر میشد. پژوهشگران این کودکان را تا زمان بزرگسالی مطالعه کردند و متوجه شدند که کودکانی که دارای توانایی به تأخیر انداختن لذت خود بودند، به نسبت کودکانی که لذت فوری را میخواستند، در زندگی خود موفقیت بیشتری کسب کردند.
اگر ولخرج هستید، پس نمیتوانید لذت خود را به تأخیر بیندازید. اگر پول مثل مارشمالو در دست شما باشد، حتی اگر قرار باشد که پولتان بیشتر شود باز هم نمیتوانید درمقابل طمع خرج کردنش مقاومت کنید. به همین دلیل سپردهی زیادی در بانک ندارید اما نگران نیستید. خرید کردن در لحظه شما را خوشحال میکند و شما به این عادت وابسته شدهاید اما اگر فکر میکنید که زیادی ولخرج شدهاید، بهتر است تلاش کنید تا این عادت خود را ترک نمایید.
با این ۷ روش میتوانید انگیزهی خود را برای خرید کنترل کنید و ولخرجی خود را کم نمایید:
هیچوقت از کارت اعتباری استفاده نکنید. با استفاده از پول نقد خود را مجبور خواهید کرد تا به مقدار پولی که خرج میکنید فکر کنید.خارج کردن پول از حساب بانکی را خودتان انجام دهید تا کاهش موجودی را خودتان ببینید.پول هر چیز را همان موقع پرداخت کنید. در کافیشاپ در آخر همهچیز را حساب نکنید. هر موقع چیزی سفارش میدهید پول آن را پرداخت کنید تا بهتر درک کنید که چگونه پولهایتان خرج میشود.دربارهی اهداف صرفهجویی خود صحبت کنید. اگر به دوستان نزدیک و خانوادهی خود بگویید که در چه زمانی قصد پسانداز چه مقدار پول را دارید، آنها شما را مسئول نگه میدارند. همچنین میتوانید از ابزارهای هدفگذاری شخصی مثل StickK استفاده کنید تا به اهداف بلندمدت اقتصادی خود دست یابید.به خودتان جایزه بدهید. وقتیکه به اهداف صرفهجویی خود دست پیدا میکنید به خود جایزه بدهید، اما جایزهتان باید فقط درصد قابلقبولی از آنچه پسانداز کردهاید باشد. این کار از خستگی در صرفهجویی جلوگیری میکند.قبل از هر خریدی درنگ کنید و از خود بپرسید که آیا واقعا به آن کالا نیاز دارید یا خیر. بین نیازها و تمایلات خود تفاوت قائل شوید.به آینده بنگرید، مهم نیست که این کار چقدر ناخوشایند است. از خود سؤالاتی مثل اینکه برای بازنشسته شدن به چقدر پول نیاز دارید یا چگونه پول دانشگاه فرزندتان را فراهم خواهید کرد، بپرسید.
صرفهجوها
در آزمایش معروف دیگری، به بزرگسالان حق انتخاب داده شد تا بین دریافت فوری ۵۰ دلار و دریافت ۱۰۰ دلار بعد از یک سال انتظار، انتخاب کنند. بیشتر شرکتکنندگان پژوهشگران را با انتخاب ۵۰ دلار شگفتزده کردند. به نظر میرسد که لذت فوری دریافت پول بر دریافت دو برابر همان مبلغ با کمی تأخیر، ارجحیت دارد. صرفهجوها کسانی هستند که لذت را قربانی میکنند تا ۱۰۰ دلار را کامل دریافت کنند.
گاهی چیزهایی که واقعا به آنها نیاز دارید را تهیه نمیکنید، مثل بیمهی سلامت یا یک کت گرم، چرا که زیاد بودن موجودی بانکی، شما را بیش از هر چیزی که میتوانید بخرید راضی میکند. شما بهندرت کارت اعتباری را همراه دارید و درحالی که دیگران به یک مارشمالو و دریافت فوری ۵۰ دلار قانع میشوند، شما آنها را با آشیانهی مرتفعی که با درآمد عادیتان ساختهاید شگفتزده میکنید.
با وجود اینکه خیلیها از خرید کردن لذت میبرند، صرفهجوها چنین حسی ندارند. به جای آن، هنگام خرید ناراحت هستید و هنگام پرداخت پول، درد واقعی را حس خواهید کرد. اما به عنوان یک صرفهجو از چه چیزی لذت میبرید؟ آیا بعضی از لذتهای ساده و کمخرج زندگی را از دست نمیدهید؟ آیا بیشازحد فداکاری نمیکنید و سلامت خود را به خطر نمیاندازید؟
پژوهشگران میگویند که صرفهجوها دو محرک اصلی دارند: درد و لذت. اگر لذت کافی نمیبرید باید سر کیسه را شل کنید و کمی از خرج کردن لذت ببرید.
وقتی زمان انجام کاری لذتبخش مثل رفتن به تعطیلات فرا میرسد، از عادات صرفهجویانهی خود با استفاده از کارت اعتباری فاصله بگیرید. شما از قبل بودجهی خود را مشخص کردهاید پس ذهن خود را با هزینهها درگیر نکنید و سعی کنید تا آرامش خود را حفظ نمایید.دربارهی اهداف خرج کردن خود صحبت کنید. وقتی برای یک خرید هیجانانگیز برنامهریزی میکنید آن را به همه بگویید و زمان آن را مسجل کنید، حتی اگر خریدتان چیز خیلی خاصی نباشد.به چیزهایی که میخرید به چشم جایزهای برای کارهایی که بهخوبی انجام دادهاید نگاه کنید تا آنها در ذهن شما ارزش بیشتری پیدا کنند.به آیندهی خود فکر کنید: آیا واقعا میخواهید که برای کارهای نکردهتان پشیمان باشید چرا که نمیخواستید برای لذت خود پول خرج کنید؟
سخن آخر
درنهایت ما مسئول وضعیت اقتصادی حال و آیندهی خود هستیم. این برای من عجیب است که ما تا این حد تحت تأثیر جنبهای از مغزمان قرار میگیریم که آن را کاملا درک نمیکنیم، اما خوشبختانه دانستن این موضوع میتواند به ما کمک کند تا بر عادات بد خود غلبه کنیم (چه این عادت ولخرجی باشند و چه کمخرجی زیاد) و عمر خود را کامل و مسئولانه زندگی کنیم.
شما چطور؟ ولخرج هستید یا صرفهجو؟ اگر چیزی را که دوست دارید به شما بدهند و بگویند که اگر یک ساعت به آن دست نزنید دو برابر میشود، میتوانید به آن دست نزنید؟ نظرتان را برای ما بنویسید.
برای آشنایی با دیگر مطالباقتصاد به زبان ساده، کافیست به صفحهتابناک اقتصادیمراجعه کنید.
به نقل از chetor.com
برچسب ها: پول خرج کردن ، روانشناسی ، فعالیت مغزی ، ولخرج ، اقتصاد به زبان ساده
منبع: تابناک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۵۰۷۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نیم نگاهی به زندگی شهید محمد سهرابیثانی
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای کهگیلویه و بویراحمد، شهید محمد سهرابی ثانی ۳۰ شهریور ۱۳۶۳ در خانوادهای مومن و متدین در روستای مله آبگاوان از توابع بخش موگرمون شهرستان لنده در استان کهگیلویه وبویراحمد دیده به جهان گشود.خانوادهای کاملاً مذهبی که از راه کشاورزی و دامداری امرار معاش میکردند پدر و مادر سعی میکردند با کسب روزی حلال فرزندشان را بزرگ کنند تا سختیهای روزگار هیچ گاه از ذهن فرزندانشان پاک نشود و خود ساخته و با اراده قوی و بردبار بزرگ شوند. یارو یاور پدر محمد از همان کودکی یار و یاور پدر بود و در کارهای کشاورزی و دامداری پدر را یاری میکرد، از همان کودکی علاقه شدیدی به درس و تحصیل داشت و دوران ابتدایی را در مدرسه مله آبگاوان گذارند و بنا به ضرورت جهت امر تحصیل به شهرک سرآسیاب لنده مهاجرت کردند. شهید محمد سهرابی ثانی دوران راهنمایی را در مدرسه شهید ثانی لنده با موفقیت به پایان برد و همزمان با پایان امتحانات خردادماه به واسطه فقر مادی حاکم برخانواده به شهرستان بوشهر میرفت تا با کار در گرمای طاقت فرسا و هوای شرجی این شهر درآمدی برای خود و خانواده اش از طریق کارگری به دست آورد و خانواده رنج و سختی کمتری متحمل شوند. شهید باتوجه به عشق و علاقهای که به رشته میکانیک داشت راهی دبیرستان کارو دانش خوارزمی شد تا دیپلم خود را در این رشته بگیرد. ورود به سپاه وی پس از سالها فعالیت در بسیج و عضویت فعال این نهادانقلابی با توجه به فعالیتها و حضور مداومش در برنامههای فرهنگی و مذهبی در مسجد در تاریخ ۳۰ شهریورماه ۱۳۸۴ با شرکت در آزمون ورودی سپاه پاسداران به عضویت تیپ ۴۸ فتح درآمد تا در نهادی منسجمتر و مقدستر به میهن خود خدمت کند. درس در کنار جنگ این شهید والامقام پس از حضور در سپاه پاسداران راهی دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج در رشته کارشناسی حسابداری شد تا شوق و ذوق به علم را بنا به تاکید رهبرش در خود بارور کند. وی سالهای زیادی را با مشقت و سختی تحمل کرد تا سرپناهی برای خانواده اش بسازد که بعد از تکمیل منزل پدر با خاطری آسوده زندگی خود را ادامه دهد. شهید عاشق سپاه و بسیج بود وهمیشه میگفت: بسیج و سپاه دو بدنه تفکیک ناپذیرند و عزت و اقتدار ما را این دو و نیروهای مسلح ما به ارمغان میآورند. علاقه به خانواده او علاقه شدیدی به خانواده داشت و مرتب همه اعضای خانواده را به دیدار از آشنایان و انجام صلهی رحم دعوت و ترغیب میکرد وی همیشه عاشق کارش بود به طوری که وقتی میخواست به یاسوج برود طوری برنامه ریزی میکرد که تا قبل از ساعت هفت صبح درمحل کارش حاضر شود. نحوه شهادت شهید محمد سهرابی ثانی و سایر همرزمانش در تیپ ۴۸ فتح باتوجه به ماموریتی که داشتند عازم جبهه شمالغرب ایران اسلامی با هدف مبارزه با گروهک تروریستی پژاک در منطقه جاسوسان شدند. در تاریخ ۱۳ شهریور ۱۳۹۰ پس از وارد کردن ضربات سنگین به کوملهها و گروهک تروریستی پژاک در کمین نیروهای دشمن قرارگرفتند. ساعت ۶ صبح همان روز جاسوسان از ناحیه سینه و پهلو وی را مورد اصابت تیر قرار دادند و او به فیض عظیم شهادت نایل آمد. دقایقی بعد نیز دوست و همسنگرش شهید آیت صدیقی نژاد نیز به فیض عظیم شهادت نایل آمد و هر دو دست در دست هم به سوی معبود خویش شتافتند. سخن هم رزم: قاسمی از همرزمان شهید سهرابی ثانی میگوید: شب عملیات شروع شده بود محمد در میانه راه که داشت میرفت پیامکی برای من و چندنفر دیگر از دوستانمان فرستاد که به این شرح بود: (ضمن خسته نباشید از همه شما دوستانم طلب حلالیت میکنم) صبح روز بعد وقتی خبرشهادتش را شنیدیم فهمیدیم که شب هنگام فرشتگان به وی و سایر شهدای این عملیات نظر و توجه خاص داشته اند. از زبان برادر شهید: شهیدعلاقه زیادی به ورزش فوتبال و فوتسال داشت و در کنار این دو علاقهای زیادی نیز به ورزشهای رزمی به خصوص کاراته و تکواندو داشت و دارنده چندمدرک در این دو رشته رزمی بود. به هرحال اگر فداکاریهای شهید محمد سهرابی ثانی و سایر شهدای حریم امنیت ایران اسلامی نبود امروز ما طعم امنیت و آرامش را به این راحتی نمیچشیدیم و خدا میداند چه سرنوشت تخلی در انتظار ما بود. این شهید بزرگوار ۱۳ شهریورماه ۱۳۹۰ بر روی دستان مردم مومن و ولایتمدار شهرستان لنده تشییع و در گلزار شهدای شهرک سرآسیاب لنده در جوار سردار رشید سپاه اسلام شهید جان محمد کریمی آرمید تا مقبره اش زیارتگاهی باشد برای دلدادگان شهید و شهادت.