لبخند سنگي به مرگ تدريجي پيرازميان/ميراث 7 هزار ساله نابود مي‌شود
تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۸۰۱۵۱
خبرگزاري آريا - اردبيل - قديمي‌ترين اثر باستاني شناخته شده در اردبيل منطقه پيرازميان است که نه تنها از طرح حفاظتي جامعي برخوردار نيست بلکه کمبود اعتبار بهانه فرسايش اين اثر کهن و هفت هزار ساله شده است.
خبرگزاري مهر، گروه استان‌ها- ونوس بهنود: بيش از نيم دهه است که رسانه‌ها از وضعيت نامطلوب منطقه‌اي باستاني در استان اردبيل مي‌گويند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
منطقه باستاني و تاريخي معروف به «شهريري» با بيش از 400 هکتار وسعت در شمال غربي روستاي پيرازميان در 31 کيلومتري شرق شهرستان مشگين شهر در کنار رود قره سو قرار داشته و از سه قسمت دژ نظامي، معبد و «قوشا تپه» تشکيل مي‌شود.
طي سال‌هاي اخير کاوش‌هاي باستان‌شناسي نام اين منطقه را ورد زبان‌ها کرد و با وجود اينکه کاوش‌هاي معاصر بيش از 10 سال است که در اين منطقه انجام مي‌شود، مطالعات جامع و کافي از قدمت باستاني آن صورت نگرفته است.
برخي باستان‌شناسان تاريخ سه هزار و 500 ساله و برخي هفت هزار ساله را به اين منطقه نسبت مي‌دهند. برخي معتقدند پيچيدگي‌هاي يک تمدن کهن در اين منطقه وجود دارد و گروهي پيرازميان را يک رصدخانه در دوران باستان و زماني که اولين ساکنان اين منطقه سکونت داشتند، قلمداد مي‌کنند.
به نظر مي‌رسد اين منطقه هرچند به تعبير پژوهشگران شگفتي‌آفرين است، براي مسئولان اهميت خاصي نداشته است. بطوريکه اشتباهات در نگه‌داري از استل هاي سنگي اين منطقه موجب شده، کارشناسان از فرسايش و نابودي تدريجي يکي از قديمي‌ترين آثار باستاني کره زمين ابراز نگراني کنند.
بيرون کشيدن سنگ افراشته‌ها بي‌توجه به عواقب آن
اين منطقه در چهار هزار هکتار براي اولين بار در سال 1947 توسط چارلز برني باستان‌شناس مورد کاوش قرار گرفت و به‌عنوان «قلعه ارجق» از سوي وي معرفي شد.
در فصل‌هاي بعدي کاوش در سال‌هاي 82 تا 84 چهار منطقه در شهر يري شناسايي شد و رموزي که گمان مي‌شد برني در شناخت آن موفق عمل کرده است با مطالعات بيشتر به يافته‌هاي جديدي رسيد تا اعلام نظر در خصوص اين منطقه را بااحتياط بيشتر همراه سازد.
چهاربخشي که در منطقه شهر يري کاوش شده است شامل محدوده قلعه، گورستان عصر آهن، معبد و محوطه قوشا تپه است
مهم‌ترين بخش اين منطقه باستاني که رموز آن هنوز کشف نشده سنگ افراشته‌هايي است که در معرض باد و باران قرار گرفته است. باستان‌شناس عليرضا هژبري نوبري در اين خصوص گفته است زماني مي‌توان در خصوص اعجاز اين منطقه گفت که درمجموع 537 استل در معبد به دست آمد که در هيچ کجاي دنيا مشابه ندارد و به‌عنوان‌مثال در ترکيه فقط 30 عدد، در آذربايجان يک عدد و در مغولستان هرچند زياد اما به‌صورت انفرادي است.
بي‌توجه به اهميت استل ها در سال‌هاي گذشته با کج‌سليقگي مديران وقت سنگ افراشته‌ها از دل خاک بيرون کشيده شد.
تبليغات پشت تريبون از قدمت و سابقه باستاني اين منطقه و بدون تدارک الزامات امنيتي مدتي استل ها را از گزند سوءاستفاده، تخريب و حتي سرقت در امان نگذاشت.
تا جايي که حتي موزه‌ها نيز يک نمونه از سنگ افراشته‌ها را به مجموعه خود مي‌افزودند تا آثارشان زيباتر شود.
غافل از اينکه طرز قرارگيري سنگ افراشته‌ها، تعداد آنها حتي جنسيت زن و مرد سنگ افراشته‌هاي خندان با يک خنجر کوچک در غلاف بيانگر رموزي بود که قرار بود انسان امروزي کاشف آن باشد.
تلاش براي پر کردن چاله‌اي که به چاه تبديل شد
سنگ افراشته‌ها که به تعبير مديرکل ميراث فرهنگي استان اردبيل هزاران سال در دل خاک بودند و با شرايط طبيعت هم هوا شده بودند، با سوتدبير ها بيرون کشيده شدند و در معرض جريان هوا قرار گرفتند.
کريم حاجي‌زاده تصريح کرد: سنگواره‌ها هزاران سال در دل خاک بوده و با املاح و مواد خاک و در مجموع شرايط طبيعت تنظيم شده بودند که با بيرون کشيدن و در معرض جريان هوا قرار دادن شاهد تغييراتي در سنگواره‌ها شديم.
وي متذکر شد: بنده در سال‌هاي 83 و 84 مجدداً براي حفاظت از سنگواره‌ها نسبت به دفن مجدد آنها اقدام کردم، اما بعدها دوباره سنگواره‌ها بدون اينکه برنامه حفاظتي براي آنها ترسيم شود از خاک بيرون کشيده شدند.
حاجي‌زاده تأکيد کرد: اينکه دوباره براي حفاظت سنگواره‌ها را دفن کرد در اين مقطع زماني صحيح نيست و به دليل تنظيم شدن سنگ‌ها با شرايط طبيعت اين اقدام به تخريب سنگ‌ها منجر مي‌شود.
وي معتقد است در اين مقطع زماني تنها راهکار حفاظت شيميايي و ممانعت از بيماري‌هاي سنگ است و روش‌هاي حفاظتي نيز نيازمند مشاوران قدري است که بتوانند بهترين راهکار را ارائه دهند.
حفاظتي که مطلوب نيست
در کل منطقه باستاني پيرازميان خبري از نگهباني جدي، دوربين‌هاي مداربسته و تمهيدات امنيتي نيست. مواريث تاريخي و باستاني حتي به اندازه پارکينگ خودروها بها ندارد.
بطوريکه ضعف نگه‌داري موجب شده تخريب‌ها و حتي گاهي سرقت سنگ افراشته‌ها براي پژوهشگران به افسوس تبديل شود.
متأسفانه سنگواره‌ها در وضعيتي از دل خاک بيرون کشيده شده‌اند که عملاً حفاظت از آنها مطلوب نيستهر چند مردم محلي معتقدند از تعداد استل ها کاسته شده و برخي به دليل بي‌توجهي گردشگران و بازديدکنندگان تخريب شده است، اما حتي مديران و متوليان نيز نظر همسويي در اين خصوص ندارند.
فرماندار مشگين شهر معتقد است مديريت و حفاظت منطقه باستاني پيرازميان در مشگين شهر مطلوب نبوده و ضروري است در اين خصوص بازنگري شود.
ميرعلي رحيمي زاد به خبرنگار مهر گفت: متأسفانه سنگواره‌ها در وضعيتي از دل خاک بيرون کشيده شده‌اند که عملاً حفاظت از آنها مطلوب نيست و عدم برخورد مناسب متوليان را در اين خصوص شاهد هستيم.
وي تأکيد کرد: زماني که قدرت اجرايي و حفاظتي لازم در اختيار نبود نبايد سنگواره‌ها از خاک بيرون کشيده شده و در فضاي آزاد رها مي‌شدند.
از سويي مديرکل ميراث فرهنگي استان در خصوص وضعيت حفاظت اين منطقه گفت: در سه سال گذشته هيچ سرقتي گزارش نشده و تعداد و اندازه سنگواره‌ها مستند نگاري شده و کسي قادر به سرقت نيست.
وي افزود: در سه سال گذشته حتي تخريبي نيز در سنگواره‌ها مشاهده نشده است و متأسفانه به دليل کمبود اعتبار طرح جديدي براي حفاظت سنگواره‌ها اجرا نشده است.
ناتواني متوليان در طرح اهميت پيرازميان
به عقيده متوليان ميراث فرهنگي استان هرگونه مداخله در ساماندهي پيرازميان نيازمند تأمين اعتبار است. سؤال اين جاست که چرا اهميت پيرازميان در سطح ملي طرح نشده و از سوي نمايندگان اعتباري براي اين منطقه درخواست نمي‌شود.
کم‌تحرکي و بي‌توجهي مسئولان استاني نيز در خصوص پيرازميان مشهود است. بطوريکه مسئولان تنها در انتظار بهبود شرايط مالي، تخصيص اعتبار و سپس هزينه کرد آن هستند.
به تعبير خودشان با وضعيت نامطلوب مالي در بخش مرمت آثار باستاني و تاريخي کشور نمي‌توان در آينده نزديک اعتبار مطلوبي براي اين منطقه کسب کرد.
پيرازميان هويت تاريخي و باستاني اردبيل و قديمي‌ترين اثر شناخته شده آن است. قبل از آنکه شرايط فرصت مطالعه جدي، بازديدهاي علمي و تخصصي، اطلاع‌رساني و معرفي در سطح ملي و جهاني و مهم‌تر از همه تبديل آن به يک جاذبه باستان‌شناسي فراهم شود، بي‌تدبيري و در ادامه سکون و سکوت به جان سنگ افراشته‌ها افتاده است.
تاکنون حتي مسئولي به ضرورت توجه به اين منطقه تأکيد نکرده و تنها براي رفع تکليف در مقابل افکار عمومي کمبود بهانه را پيش کشيده‌اند. اين در حالي است که بايد از همين مسئولان پرسيد اگر پيرازميان متعلق به مردمان کشورهاي همسايه يا حتي استان‌هاي همسايه بود براي حفاظت از آن چه مي‌کردند؟
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۸۰۱۵۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جستجو برای یافتن کودک ۴ ساله در کلاله/ نیروهای کمکی اعزام شدند
به گزارش خبرگزاری مهر، ساعت ۱۷ روز یکشنبه ۹ اردیبهشت گم‌شدن یک دختر ۴ ساله در زمین‌های کشاورزی روستای یلی بدراق کلاله از سوی بخشداری به هلال‌احمر گزارش شد.
تیم های هلال احمر بلافاصله به منطقه اعزام شدند و با کمک اعضای خانه هلال روستای یلی بدراق و نیروهای مردمی جستوجوها آغاز شد اما تاکنون هیچ اثری از این کودک یافت نشده است.
در همین راستا فرهاد شیبک فرماندار کلاله اظهارکرد: طی رایزنی و پیگیری های صورت گرفته تا ساعاتی دیگر نیروهای کمکی از استان و شهرستانهای گنبد، مینودشت و مراوه تپه به همراه سگ های زنده یاب، هلی شات، پاراموتور جهت جستوجوی کودک کلاله ای در منطقه حاضر می شوند.
وی افزود: طی تماس تلفنی با مدیر عامل هلال احمر استان، بالگرد شناسایی سمنان نیز قبل از ظهر جهت گشت زنی به منطقه اعزام می شود.
وی گفت: تلاش ها برای پیدا کردن کودک گمشده با تمام ظرفیت ادامه دارد.
کد خبر 6092970
به بهانه تقابل بایرن مونیخ و رئال مادرید؛ گل های کریستیانو رونالدو در آلیانز آرنا / فیلم