مسجد تاریخی جامع ارومیه در آستانه تخریب/مسئولان رسیدگی کنند
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۰۴۸۸۱
ارومیه – مسجد تاریخی ۷۰۰ سالانه جامع ارومیه که در دست مرمت قرار دارد به دلیل ورود ماشین آلات سنگین در آستانه تخریب قرار گرفته است.
به گزارش خبرنگار مهر، مسجد تاریخی جامع ارومیه یکی از بناهای سده هفتم (ه.ق) که در سالهای اخیر به دلیل کم توجهی و ساخت و سازهای غیرمجاز دستخوش تغییراتی شده امروز نیازمند مرمت و حفاظت جدی با اعتبارات ویژه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این مسجد بی نظیر تاریخی که قدمت آن به دوران سلجوقیان می رسد در وسط بازار بزرگ و قدیمی ارومیه جاخوش کرده، صحن بزرگ و شبستان آجری وسیعی دارد که وسط آن با گنبد بلندی پوشیده شده است.
از خصوصیتهای بارز این مسجد شباهت قسمت قدیمی آن با کاخ ساسانی دامغان است و بنابر روایتی، ساخت مسجد پیش از این معبدی دوره ساسانی بوده است، هسته نخستین مسجد جامع ارومیه، شبستان گنبد داری در وسط است که ساختمان آن به دوران سلجوقیان و قرن ششم هجری قمری تعلق دارد و ۴۰ ستون متصل به این شبستان گنبددار مربوط به دوران ایلخانی هستند.
حجره های اطراف صحن مسجد به اوایل دوره زندیه متعلق اند و سنگ نوشته موجود، زمان احداث آن را سال ۱۱۸۴ هجری قمری نشان میدهد، محراب مسجد سرتاسر پوشیده از کتیبههایی به خط کوفی و ثلث است، در حاشیه بیرونی محراب، آیه ۲۵۵ و قسمتی از آیه ۲۵۶ سوره بقره به خط کوفی نوشته شده است.
آنچه که از ویژگیهای معماری سلجوقی در این بنا بارز به نظر میرسد، تبعیت از الگوی پلان چهار طاقی، توجه به استحکام بنا و استفاده از مصالح مقاوم در ساخت بناست که امروز نشان از معماری بی نظیر و اصیل ایرانی اسلامی دارد.
تسطح محوطه مسجد تاریخی ارومیه با ماشین آلات سنگین
اما در روزهای اخیر ورود ماشین آلات سنگین به محوطه کارگاهی مرمتی مسجد جامع ارومیه موجی از نگرانی را در بین مسئولان و علاقمندان به این آثار تاریخی ایجاد کرده است.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی برای اطلاع آخرین وضعیت انجام عملیات عمرانی در محوطه این مسجد تاریخی با مدیرحوزه علمیه ارومیه دیدار و گفتگو کرد .
در این دیدار مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی با اشاره به عدم هماهنگی در زمینه اقدامات تسطیح در محوطه این مسجد تاریخی گفت: انجام هرگونه استفاده از این نوع ماشین آلات در محوطه پیرامون آثار تاریخی ممنوع است.
جلیل جباری ادامه داد: در روزهای اخیربرای تثبیت مقرنس ها و گچ بری های موجود در گنبد خانه هزینه زیادی انجام شده و حرکت ماشین آلات سنگین موجب لرزش و تخریب احتمالی آنها می شود.
وی با گلایه از حرکت خودسرانه افرادی که اقدام به شروع تسطیح و شن ریزی بخشی از کارگاه مسجد جامع کرده اند افزود: محلی که بصورت غیر تخصصی و بدون نظارت اداره کل میراث برای راه اندازی پارکینگ در نظر گرفته شده است محل احیاء حجرات قدیمی مسجد جامع است که ظرف چند روز آینده براساس طرح ساماندهی مسجد عملیات آن آغاز خواهد شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در خصوص مرمت و حفاظت این مسجد تاریخی گفت: متاسفانه تا دو سال گذشته نه تنها هیچ اثر تاریخی از استان به ثبت ملی نرسیده است بلکه در زمینه مرمت و حفاظت از آثار تاریخی از جمله مسجد جامع ارومیه نیز به دلیل کمبود اعتبار کم توجهی هایی صورت گرفته است.
جباری ادامه داد: در این راستا از سال گذشته با پیگیریهای جدی طرح کلی و جامع مرمت و حفاظت مسجد تاریخی جامع ارومیه در دست اجراست و هم اکنون نیز عملیات مرمت این مسجد آغاز شده است.
جباری طرح جامع و کلی مرمت و حفاظت مسجد تاریخی جامع ارومیه را شامل اجرای طاق نماها، حجرات، کتیبه و محراب بی نظیر این مسجد عنوان کرد و افزود: هر چند این طرح هم اکنون در دست اجراست ولی تسریع در روند اجرای آن نیازمند تخصیص اعتبارات کلان و ویژه است.
مسجد جامع ارومیه یکی از آثار تاریخی و ارزشمند شیعی است
مدیر حوزه علمیه ارومیه نیز در این دیدار با قدردانی از زحمات اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی گفت با توجه به شروع کلاسهای آموزشی طلاب در این حوزه، خواستار اصلاح دیوارحائل کارگاه شدند .
حجت الاسلام جواد ارجمند تصریح کرد: مسجد جامع ارومیه یکی از آثار تاریخی و ارزشمند شیعی است که بایستی در حفظ و نگهداری آن تمامی دستگاهها همکاری کنند و بر این اساس مقرر شد از هرگونه عملیات کارگاهی برخلاف طرح مصوب خودداری گردد.
وی با تأکید بر ادای دین نسبت به بزرگان دین و گذشتگان شهر و استان خود، ادامه داد: علما زحمت کشان عرصه دیانت و مربیان دینی هستند که در طول زندگی خود تربیت دینی مردم را عهده دار بودند و در این مسیر حقی بر گردن نسل های امروز و آینده دارند.
وی خاطرنشان کرد: نباید اجازه داد تا ذخایر بزرگ استانی در حوزه علمای دین دچار فراموشی شود و لازم است همانگونه که آثار تاریخی شیعی مورد صیانت قرار می گیرد از مقام علمای سلف نیز صیانت شود.
مدیر حوزه علمیه امام خمینی (ره) ارومیه با تأکید بر قدر شناسی از زحمات و مجاهدت های علمای دین، ادامه داد: برگزاری کنگره مفاخر حوزوی جهت حفظ و تکریم یاد و خاطره علمای سلف یک اقدام ارزشمند برای تقدیر از مقام علم و علما است.
وی همچنین در ادامه بر تشکیل موزه علما و مفاخر استان اشاره کرد و بر برگزاری هفتادمین سالگرد تأسیس حوزه علمیه ارومیه تأکید داشت و افزود: برگزاری این موضوعات نیازمند عزم و همکاری مسؤولان دستگاه های مربوط است.
براساس این گزارش در انتهای این جلسه مقرر شد تا بمنظور حفاظت از محوطه اصلی مسجد جامع و حفظ حرمت مدرسه علوم دینی ارومیه تفاهم نامه همکاری بین اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و حوزه علمیه منعقد شود.
قبل از این دیدار مدیرکل استان بهمراه معاون میراث فرهنگی و کارشناسان و فرمانده یگان حفاظت استان از محل تسطیح و ورود غیر مجاز ماشین آلات به محوطه کارگاه مسجد جامع ارومیه جلوگیری کرد.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۰۴۸۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حیدرآباد؛ اصفهانی نو در قلب هندوستان
حیدرآباد هند با باغهایی به سبک ایرانی و ساختاری شبیه به چهارباغ اصفهان، در سال ۱۵۹۱ در طول حکومت صفویه و توسط محمدقلی قطبشاهی بنا شد. این شهر تاریخی بهواسطه شباهتهای بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، حیدرآباد یکی از محبوبترین شهرهای هند، یک مرکز گردشگری و شهری جذاب است که با سلسلهها، امپراتوریها و تبادلات فرهنگی پیوند خورده است و خاستگاه آن را میتوان به سلسله چالوکیا از سال ۶۲۴ تا ۱۰۷۵ پس از میلاد و بهدنبال آن سلسله کاکاتیا بین قرنهای دوازدهم و چهاردهم جستوجو کرد. این منطقه به قلعهها و مسیرهای تجاری معروف است که آن را به مناطق مختلف هند وصل میکند.
تاریخچه و فرهنگحیدرآباد دارای فرهنگی متنوع و میراث فرهنگی غنی است. این شهر که توسط سلسله آصاف جاهی اداره میشد، به شهر نظامها معروف بود. پس از آن تحت سلطه مغولها درآمد و شاهد تحولی اساسی در دیدگاه فرهنگی مردم خود بود. امروزه حیدرآباد به تاریخ غنی فرهنگی خود شناخته میشود و در دنیای معاصر شهری با ترکیبی از فرهنگهای منحصربهفرد و سبک زندگی مدرن است.
مردم حیدرآباد خوشبرخورد، مهماننواز و سخاوتمند هستند و در هر نقطه از شهر به گویش خاص خود سخن میگویند. آنها در عین برخورداری از یک زندگی مدرن بهشدت به باورهای سنتی خود پایبند هستند، بنابراین سبک زندگی آنها ترکیبی از سنت و مدرنیته است.
حیدرآباد با افول امپراتوری مغول بهعنوان مهمترین مرکز فرهنگی هند شکوفا شد. مهاجرت هنرمندان نمایشی در سال ۱۸۵۷ فضای فرهنگی این شهر را بسیار غنی کرد. این مهاجرت با آمیختگی زبانها، فرهنگها و مذاهب شمال و جنوب هند همراه بود که به همزیستی سنتهای هندو و مسلمان در آن منجر شد. اختلاط مذاهب همچنین منجر به برگزاری جشنها و اعیاد مختلف در حیدرآباد شد.
موسیقی نیز هنر رایجی در این شهر است و ساکنان آن موسیقی مرفای شهری و دولاک کهگیت (آوازهای خانگی مبتنی بر فولکلور محلی) و قوالی را بهویژه در عروسیها، جشنوارهها و سایر رویدادهای جشن مینوازند. فستیوالهای حیدرآباد بیشتر برای تشویق و توسعه موسیقی ترتیب داده میشود. این شهر فیلمهایی نیز به گویش محلی حیدرآبادی تولید میشوند و میزبان جشنوارههای بینالمللی فیلم مانند فستیوال کودک و جشنواره بینالمللی فیلم حیدرآباد بوده است.
صنایع دستیحیدرآباد به سبک نقاشی گلکوندا بهعنوان شاخههایی از نقاشی دکنی معروف است. سبک گولکوندا که در قرن شانزدهم ابداع شد، سبکی بومی است که تکنیکهای خارجی را در هم میآمیزد و شباهتهایی به نقاشیهای ویجایاناگارا در میسور دارد. استفاده قابلتوجه از رنگهای طلایی و سفید درخشان بهطور کلی در این سبک دیده میشود. سبک حیدرآباد نیز در قرن هفدهم پدید آمد و بهشدت تحتتأثیر نقاشیهای مغول است. در این سبک از رنگهای روشن استفاده میشود و بیشتر مناظر، فرهنگ، لباسها و جواهرات منطقه به تصویر کشیده میشود.
غذاهای حیدرآبادی شامل طیف وسیعی از غذاهای برنجی، گندم و گوشت و استفاده ماهرانه از ادویههای مختلف در ترکیبی از غذاهای مغولی، عربی، فرانسوی، ایرانی و ترکی است. بریانی و حلیم حیدرآبادی نیز غذاهای نمادین این شهر هستند.
دیدنیهای حیدرآبادحیدرآباد به مکانهای تاریخیاش شهرت دارد. این شهر میراث تاریخی غنی دارد و مملو از مکانهای تاریخی است که خاطرات باشکوهی از دوران گذشته ارائه میدهند.
قلعه گلکوندا، حیدرآبادقلعه گلکوندا یک شگفتی مهندسی و یکی از بهترین مکانهای گردشگری حیدرآباد است. صدای کف زدن در نقطهای زیر ورودی گنبد آنکه بلندترین نقطه قلعه است در فضای اطراف طنینانداز میشود. این قلعه باشکوه که روی یک تپه گرانیتی ساخته شده، دارای هشت دروازه، چندین معبد و مسجد، اصطبل، اتاقهای سلطنتی و چهار پل متحرک است و معماری باشکوه و اهمیت تاریخی دارد.
چهارمنارچهارمنار، نماد حیدرآباد، سازهای مربعشکل از گرانیت، سنگ مرمر پودرشده، ملات و سنگ آهک است و به نردهها، بالکنها و تزئینات گچبری خود شهرت دارد. این بنای یادبود در سال ۱۵۹۱ توسط محمدقلی قطب شاه، پنجمین پادشاه سلسله قطب شاهی، بنا به گزارشها به عنوان اولین ساختمان در حیدرآباد، پایتخت جدید او ساخته و در طول سالها به یک بنای تاریخی و نمادین از میراث شهر تبدیل شد.
چهار مناره این سازه با ۵۶ متر ارتفاع در چهار گوشه سازه اصلی قرار دارند. هر مناره دارای بالکن دوتایی است و ۱۴۹ پله برای رسیدن به طبقه بالایی آن وجود دارد. در طبقه بالای چهارطبقه چهارمنار یک مسجد وجود دارد. این سازه با یک تونل زیرزمینی که برای کمک به فرار پادشاهان و ملکهها در هنگام حمله دشمن ساخته شده است به قلعه گلکوندا متصل میشود.
مقبره قطبشاهیمقبرههای قطبشاهی یکی از قدیمیترین آثار تاریخی حیدرآباد است و تقریباً ۸۵۰ متر با دروازه قلعه گلکوندا فاصله دارند. این مجموعهها یک یا دو طبقه و دارای مساجد و مقبره پادشاهان قطبشاهی هستند. یک تابوت کتیبهدار طاق مرکز هر مقبره را میپوشاند. گنبدها در ابتدا دارای کاشیکاری سبز آبی زیبا بودند، اما امروزه تنها قطعاتی از آنها باقی مانده است. ساختار مقبرهها متأثر از سبکهای ایرانی، پاتان، دکن و هندو است.
مسجد مکهمسجد مکه با ظرفیت ۱۰ هزار نفری بزرگترین مسجد هند است. این بنا در قرن هفدهم میلادی ساخته شده و نام خود را از مسجد جامع مکه گرفته است. آجرهای بهکاررفته در طاق نمای مرکزی از خاک مکه ساخته شده است و سه نمای جذاب آن با طراحی بسیار عالی از یک سنگ گرانیت تراشیده شدهاند که استخراج آن پنج سال طول کشیده است. این سازه بهطور جامع طراحی شده و دارای نقوش گلی است که در سراسر مجموعه مسجد کشیده شده است. در ورودی حیاط نیز قبر مرمری حاکم اسفجاه قرار دارد.
کاخ چوماهلاکاخ چوماهلا که در قرن هجدهم ساخته شد، مرکز حکومت سلسله آسفجاهی بود و بعدها بهعنوان اقامتگاه نظامهای حیدرآباد خدمت کرد و تمام مراسم تشریفاتی در این کاخ برگزار میشد. این بنای وسیع دارای دو حیاط، تالار بزرگ دربار به نام خلوت همراه با فوارهها و باغهایی به وسعت ۱۲ جریب زمین است. حیاط جنوبی قدیمیترین قسمت کاخ و دارای چهار کاخ کوچکتر است. حیاط شمالی که زمانی بخش اداری را در خود جای داده بود، دارای راهرویی طولانی با اتاقهایی است که رو به فواره و حوض مرکزی قرار دارد. این بنای چشمگیر مزین به گچبریهایی چشمگیر است و تالار دربار سکویی مرمری دارد که زمانی صندلی سلطنتی بوده است.
موزه سالار جنگسالار جنگ یکی از بزرگترین موزههای جهان و یکی از سه موزه ملی در هند است. این مجموعه اقلام جمعآوریشده از ژاپن، فرانسه، آلمان، نپال، چین، برمه، ایران، مصر، اروپا و آمریکای شمالی را در خود جای داده است. موزه دارای حکاکیها، مجسمهها، منسوجات، نقاشیها، ساعتها، فرشها، سلاحها، نسخههای خطی، سرامیکها، مبلمان و کتب مقدس است و در مجموع ۳۸ گالری (۲۰ گالری در طبقه همکف و ۱۸ گالری در طبقه اول) دارد. هر موضوع در یک فضای جداگانه نمایش داده شده است.
طارماتی برادریطارماتی برادری باغی به سبک ایرانی و سرای تاریخی با ۱۲ در است و یک شاهکار مهندسی در نظر گرفته میشود زیرا درها امکان تهویه متقاطع را فراهم میآورند که در آن دوران بسیار منحصربهفرد بود. این بنا ساختار آکوستیک عالی دارد و محل اجرای موسیقیهای کلاسیک و یک تئاتر روباز بزرگ با ظرفیت ۱۶۰۰ نفر است.
مسجد تولیمسجد تولی که به نام مسجد دامری نیز شناخته میشود، تنها دو کیلومتر با قلعه گلکوندا فاصله دارد. این مسجد زیبا روی سکویی مرتفع ساخته شده و دارای دو تالار، دو مناره بزرگ، شش مناره کوچک و پنج طاق زیبای تزئینشده با مدالهای نیلوفر آبی است. این مسجد در مقیاس معماری پس از مسجد مکه قرار دارد و توسط سازمان باستانشناسی هند بهعنوان میراث فرهنگی معرفی شده است.
خواهرخواندگی اصفهان و حیدرآبادحیدرآباد معروف به شهر مروارید و دارای معابد و مساجد شناختهشده است. این شهر تاریخی بهواسطه شباهتهای بسیاری که به اصفهان دارد، به اصفهان نو معروف است. حیدرآباد دارای باغهایی زیبا به سبک ایران و شبیه به چهارباغ اصفهان است.
لایحه خواهرخواندگی این شهر با اصفهان یکم خرداد سال ۱۳۹۹ تصویب شد و در بیستوپنجم خرداد همان سال به تصویب نهایی رسید.
کد خبر 748000