«اقتصاد خیر و شر»؛ توماش زدلاچک؛ ترجمهی احد علیقلیان؛ نشر نو اقتصاد به زبان من و تو
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۳۶۸۶۳
«اقتصاد خیر و شر»
«جست وجوي معناي اقتصاد از گيل گمش تا وال استريت»
نویسنده: توماش زدلاچک
ترجمه: احد عليقليان
ناشر: نشر نو، چاپ اول 1396
533 صفحه، 55000 تومان
****
روبرو شدن با یک رمان پرفروش عجیب نیست، اما انتشار کتابِ اقتصادی پرفروش، اگر نگوییم غیرممکن است، لااقل همیشه اتفاق نمیافتد. وقتی کتاب «اقتصاد خیر و شر» اثر توماش زدلاچک در سال 2009 در جمهوری چک منتشر شد، کمتر کسی پیشبینی میکرد که این کتاب به عنوان یکی از آثار تاثیرگذار و پرفروش، به پدیدهای در بازار کتاب این کشور بدل خواهد شد؛ حتی کسانی که آن را پیش از انتشار خوانده و نگاه تازه و متفاوت نویسنده در بیان ایدههای اقتصادی به شیوهای نو را ستوده بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
واتسلاف هاول نمایشنامهنویس و روشنفکر چک که در تغییر و تحولات سیاسی این کشور به مقام ریاست جمهوری رسید و سرمنشاء اصلاحات فراوانی شد یکی از همین چهرهها بود؛ او در مقدمهای که برای کتاب نوشته، شیفتگیاش نسبت به کتاب را چنین بروز میدهد: مجذوب کتاب شدم و کنجکاو بودم بدانم چه نوع علاقهای در دیگر خوانندگان برمیانگیزد.در کمال شگفتی نویسنده و ناشر، این کتاب به سرعت چنان علاقهای در جمهوری چک برانگیخت که ظرف چند هفته جزو کتابهای پرفروش شد؛ و هم خبرگان از آن سخن میگفتند و هم مردم عادی.
اگر بگوییم توماش زدلاچک مهره مار دارد، اصلا جای تعجب نیست. کسی که میتواند کتابی اقتصادی (حوزهای تا این اندازه خشک و نامنعطف) بنویسد که هم مخاطب عام را مجذوب کند و هم خواننده صاحب نظر را به فکر وادارد؛ مهره مار مناسبترین صفتی است که میتوان برای شگرد منحصر به فردی که در نوشتن آثارش استفاده میکند، بکار برد. بخصوص که دیگر آثار او نیز پرفروشبودهاند.
توماش زدلاچک سابقه عضویت در شورای ملی اقتصاد پراگ را دارد. او با دیدگاههای متفاوتش معروف است. اغلب سیاست مردان در حوزه اقتصاد به دنبال راههایی هستند که زود به نتیجه برسد تا آن را پشتوانه مقبولیت خود یا حزبشان در انتخابات بعدی قرار دهند؛ اما توماش زدلاچک صاحب دیدگاههایی مبتنی بر برنامههایی زیربنایی با اهداف دراز مدت است که به تغییر و تحولاتی کارآمد و دنبالهدار بینجامد. او نه تنها با نظریاتش، که با آثارش تاثیرات بسیاری بر حوزه اقتصاد گذاشته، چنانکه گفتهاند از معدود کسانی است که پایههای علم اقتصاد را لرزانده است!
استفاده از روشهای نوآورانه همیشه مخالفان خود را داشته است. «اقتصاد خير و شر» نیز ابتدا به عنوان پاياننامه مولف در دانشگاه چارلز پراگ ارائه شد، اما به مذاق استادان این دانشگاه خوش نیامد و ارزشهای علمی آن، مورد تردید قرار گرفت. توماش زدلاچک که به پژوهشهايش ایمان داشت، نه تنها آن را رها نکرد که به بسط و گسترش آنها نیز پرداخت تا اینکه در قالب کتاب حاضر به چاپ سپرده شد و در جمهوری چك با استقبال گستردهای مواجه شد و پس از ترجمه به انگليسی و زبانهای ديگر نیز به اثری پرفروش و شایسته توجه بدل شد. تنها در جمهوری چک تیراژ کتاب 2 میلیون نسخه بوده است و در دیگر کشورها نیز این رقم چشمگیر بود. اقتصاد خير و شر در سال ٢٠٠٩ جايزه انتشارات والد و در ٢٠١٢ جايزه بهترين كتاب اقتصادی به زبان آلمانی را در نمايشگاه بينالمللی فرانكفورت بدست آورد.
وقتی صحبت از اقتصاد میشود، اغلب ما یاد آمار و ارقام ریاضی، جدول و نمودارهای مقایسهای برای نشان دادن اوضاع و احوال کنونی، وضعیت گذشته، مقایسه آنها باهم و خلاصه یکسری بحثهای کسالتآور، می افتیم؛ چنان که گویی همه چیر برمبنای نوعی مادیگرایی صرف در جریان است و بحثهایی علمی که در مباحثه و محاسبه پایاپای پیش میروند، بنابراین بیشتر مواقع با حسابداری خلط میشود.
در این دیدگاه نویسنده معتقد است: « اما هنگامی که محاسبه بیشتر چیزهایی که بر سر هم زندگی ما را شکل میدهد دشوار یا بهکلی ناممکن است، فایده حسابداری چیست؟ نمیدانم چنین اقتصاددان ـ حسابیدانی اگر بنا بود کار یک ارکستر سمفونیک را بهینهسازی کند چه میکرد. به احتمال فراوان همه سکوتها را از کنسرتهای بتهوون حذف میکرد. بههر حال این سکوتها هیچ به درد نمیخورد. فقط همه چیز را متوقف میکند، و به اعضای ارکستر بابت ننواختن پولی پرداخت نمیشود.»
مهمترین کاری که توماش زدلاچک انجام میدهد این است که تصورات کلیشه شده از اقتصاد را که در ذهن اغلب ما ریشه کرده به چالش میکشد. او پرسشهایی را مطرح میکند که این تصورات قالبی را در هم میشکند و با قد علم کردن دربرابر تنگ نظریها، مرزهای اقتصاد با دیگر حوزهها را به هم ریخته و جابجا می کند. او اقتصاد را با تاریخ و فلسفه و روانشناسی و افسانههای کهن پیوند میزند و از آن روایتی مفرح میسازد. این ایده ناب و محوری نویسنده که پشت هر چیزی داستانی هست (حتی مباحث خشک آماری و ریاضی)، کتابی متفاوت را پیش روی ما قرار داده که تصورات تازه از مفهوم اقتصاد و متون اقتصادی برای ما به ارمعان می آورد. توماش زدلاچک نشان میدهد اقتصاد، پديدهای نیست که یکباره توسط انسان تولید یا اختراع شده باشد، بلکه برخوردار از جنبههایی فرهنگی است و محصول تمدن انسانی در طول گذر دورههای مختلف تاریخی است. روایتی که نویسنده از تغییر و تحولات اقتصاد در تعامل با روند رخدادهای تاریخی ارائه کرده، نشان میدهد که چگونه عوامل متعدد در شكلگيری فهم انسان از محيط خود و اداره آن يا غلبه بر طبيعت، اثرگذاشته است.
به اعتقاد او علم اقتصاد كه با فلسفه آغاز شده، با تاريخ، افسانه،دين و اخلاق درهم تنيده شده است. اقتصاد نیز همانند دیگر علوم، روزگاری ذیل فلسفه قرار میگرفت، چنانکه در یونان باستان از آن به عنوان تدبیر منزل یاد میکردند. به اعتقاد او علم اقتصاد كه كار خود را از فلسفه آغاز كرد با تاريخ و افسانه و دين و اخلاق در هم تنيده است اما این نگرش و معرفتی که در نسبت با اخلاق و الاهیات قرار میگرفت در طول تاریخ با پیشرفت انسان، تغییر کرد و چنان دگرگون شد که امروزه اقتصاد پدیدهای است که نمی تواند راه خود را از فرهنگ جدا کند.
به عبارت دیگر کاری که زدلاچک با اقتصاد میکند دور کردن آن از علم صرف با اندازهگیریهای عددی و بردنش به وادی اندیشههای فلسفی و فرهنگی است. او با این تمهید در تلاش است ما را به درک تازهای از اقتصاد برساند و این کار را با ارجاع به گذشتهی فلسفی اقتصاد انجام میدهد. به جای اینکه از فرمول ریاضی برای نشان دادن نفع و ضرر اقتصادی استفاده کند، از تفکر اخلاقی و اندیشه فلسفی بهره میبرد تا خیر و شر را در اقتصاد معنا کند. ابزار او برای ایجاد این دگرگونی در ذهن و نگاه مخاطب کتاب، با استفاده از بیانی روایی میکوشد به باز تعریف آنچه در دنیای اقتصاد روی داده بپردازد. برای این منظور مخاطب را با خود به سفری در طول تاریخ میبرد، از روزگار اسطورهها تا دوران پسامدرن در آستانه هزاره سوم. البته مأموریت کتاب روایت مو به موی این دگرگونیها نیست، بلکه دست روی نقاط عطفی میگذارد که پایان بخش یک دوره و آغاز کننده دورهای تازه بودهاند. این ویژگی در مورد فلاسفه و اندیشمندان حوزه اقتصاد نیز قابل مشاهده است؛ چهرههایی همچون، کینز، مندویل، دکارت، میل، اسمیت، هیوم و ... از جمله چهرههای جریانساز و تاثیرگذار بر اندیشه اقتصادی هستند که در این کتاب از آنها و تاثیری که در شکلگیری این روایت داستانگونه از اقتصاد داشتهاند، یاد میشود.
کتاب اقتصاد خیر و شر که با ترجمه بسیار خوب احد علیقلیان به همت نشر نو به بازار نشر عرضه شده در دو بخش کلی با چهارده فصل نوشته شده است که عناوین آن عبارتند از: بخش اول (اقتصاد باستان و فراسوی آن): «حماسه گیلگمش درباره کارایی، جاودانگی، و اقتصاد دوستی»، «عهد عتیق؛ زمینی بودن و خوبی»، «یونان باستان»، «مسیحیت؛معنویت در دنیای مادی»، « دکارت مکانیک »، « کندوی رزایل برنارد مندویل»، «آدم اسمیت، آهنگر اقتصاد».
بخش دوم (اندیشههای کفرآمیز): «نیاز به آزمندی؛ تاریخ خواستهها»، «پیشرفت، آدم جدید، و اقتصاد سبت»،«محور خیر و شرو کتابهای مقدس علم اقتصاد»، « تاریخ دست نامرئی بازار و انسان اقتصادی»،« تاریخ روح حیوانی ؛رویا هرگز نمیخوابد»، «فرا ریاضیات»،«اربابان حقیقت؛علم، افسانه، و ایمان»، «آنجا که چیزهای وحشی هستند».
بعد از مقدمه واتسلاف هاول که ذهنیت بسیار خوبی از کلیت و نوع نگاه نویسنده در حوزه اقتصاد ارائه میکند. نوبت به متن اصلی میرسد که با رجعت به گذشتههای دور به روایت نخستين تلاشهای انسان در جست وجوی اقتصاد میپردازد. این فصل با ارجاع به حماسه گیل گمش به تصویری که از اقتصاد در روایتهای حماسی میتوان یافت پرداخته است.
پس از این فصل نوبت عهد عتیق میرسد و نویسنده به سراغ کندوکاو آدمی از متون دینی در راستای مباحث اقتصادی میرود. درواقع روایتی از این مهم نشان داده میشود که چگونه انسان از راه و روشی که ادیان پیش پایش گذاشتهاند در جهت تنظیم اقتصادی زندگیاش بهره برده است. در فصل سوم نویسنده ما را به يونان باستان میبرد و تلقی فیلسوفان و اندیشمندان آن روزگار همچون افلاطون، ارسطو و... از اقتصاد را مورد واکاوی قرار میدهد. پس از آن نوبت به قرون وسطی میرسد که عصر سلطه مسیحت بر همه شئون زندگی مردم اروپا بوده، بنابراین تصورات اقتصادی نیز از دل این اندیشه غالب بیرون کشیده شده و مورد بررسی قرار میگیرند. به این ترتیب فصل به فصل نویسنده پا به پای تاریخ پیش آمده و این بار با مبنا قراردادن اقتصاد به روایت تاریخ و تحولات زندگی آدمی میپردازد. از پیدا شدن اندیشههای سكولار در عرصه اقتصاد در دوره رنسانس و از راه رسیدن پيشگامان علم اقتصاد همانند مندویل. و آدام اسميت که پدر اقتصاد جديد نام گرفت.
به این ترتیب نویسنده در بخش اول کتاب میکوشد دریافتی از اقتصاد در رهگذر تغییر و تحولات تاریخی پیشروی مخاطب بگذارد، برای این منظور به واکاوی افسانهها، اسطورهها و مفاهیم مذهبی و فلسفی میپردازد. اما در بخش دوم با عنایت به اینکه متفکران بزرگ اقتصاد با تبیین دیدگاههای خود پایههای این علم را محکم کرده و آن را در راستای مسیری قرار دادهاند که به مثابه علمی در تعامل با فرهنگ جلوهگر شده است. در فصول هشت تا چهارده که نیمه دوم کتاب حاضر را تشکیل میدهد، نویسنده در رهگذر انديشههای متفكران و مكاتب و جنبشهای فكری به تكوين و بسط علم اقتصاد امروز پرداخته است. نویسنده در این فصول برای جذابیت بخشیدن به مباحث به ردیابی داستانها و افسانههای دینی و فلسفی در علم اقتصاد نیز پرداخته است.
نويسنده در نیمه نخست کتاب به جستوجوی اقتصاد در افسانهها، دين، الهيات، فلسفه و علم پرداخته است و در نیمه دوم الگویی برعکس آن را در پیش گرفته و به جستوجوی افسانهها، دين، الهيات، فلسفه و علم در سیر تحولات اقتصادی می پردازد. در نیمه دوم کتاب نویسنده از روزگاری سخن می گوید که درست و غلط در عرصه اقتصاد با معیارهایی سراسر عرفی و گسسته از آسمان مورد سنجش و بررسی قرار میگیرند. توماش زدلاچک اين بخش از كتاب را به طور کلی اندیشههای کفرآمیز نامیده، چراکه در دوران متأخر علم اقتصاد، بر پایه خیر و شر در اندیشه دینی تنظیم نمیشود.
به هر روی داستان تحول اقتصاد از حساب و كتابی ساده تا دانشی پيچيده و پيشرفتهی امروز را میتوان در این كتاب جذاب خواند.از ديد توماش زدلاچک حتي پيچيدهترين الگوی رياضی هم در واقع داستان و حكايت است: كوشش ما است برای فهم عقلانی جهان پيرامونمان. علم اقتصاد هم جهان را توصيف میكند و هم معيارهای بهنجاری را تبيين و وضعيت آرمانی را مشخص میكند. در سراسر كتاب اين پرسشها مطرح میشود كه معنی و هدف اقتصاد چيست؟ آيا میتوانيم هر كاری را كه به لحاظ فنی قادر به انجام آن هستيم به لحاظ اخلاقی نیز انجام دهيم؟ كتاب اقتصاد خير و شر با برتری نهادن حكمت فيلسوفان و شاعران بر الگوهای خشك رياضی، تغيير شيوه محاسبه ارزش اقتصادی را نويد میدهد.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۳۶۸۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامههای جدید کانون پرورش فکری برای بچهها
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از برنامههای جدید این انتشارات برای تولید محتوا و کتاب ویژه گروه سنی کودک و نوجوان گفت. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عباس محمددینی، مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان و انتشارات کانون گفت: وضعیت ادبیات کودک و نوجوان در حال حاضر وضعیت مطلوب و بدون مشکلی نیست که بتوان روی آن بحث و اظهار کرد. ادبیات در چند سال اخیر در صنعت نشر، تولید محتوا و کتابسازی دچار افول شده بهویژه این ضعف در حوزه ادبیات کودک و نوجوان نیز دیده میشود. یکی از مشکلات نیز مراجعه ناشران به ترجمه است که از 25 سال پیش تاکنون با رفتن تمام توان ناشر به این سمت، به ضعف مؤلفان و آثار تألیفی برای گروه سنی کودک و نوجوان انجامیده است.
بازگشت به تألیف
او ادامه داد: در این چند سال که ناشران نگاهشان به سمت تالیف بازگشت، اما به دلیل همان ضعف، این صنعت هنوز به مطلوبیت خود نرسیده است. کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و انتشارات آن نیز با نگاهی که به بازار و مخاطب خود دارد و با توجه به ریز موضوعاتی که مخاطب در صنعت ترجمه داشته، دوباره به سمت تألیف بازگشته است تا بتواند آن مطلوبیت از دست رفته را برای نشر و ادبیات کودک و نوجوان به صورت بالادستی ایجاد کند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون گفت: ما در حال تلاش هستیم و به نویسندگان نوقلم و مؤلفان کودک و نوجوان عرصه میدهیم تا بتوانند فعالیت کنند و به محصول برسند، تا آن قوت ایجاد شود و در چند سال آینده بتوانیم به مطلوبیت خود برگردیم.
محمددینی همچنین به ملاک و معیارهایی که برای نشر مدنظر قرار میگیرد، اشاره کرد و افزود: ادبیات در پایان قرار است یک کودک را برای حضور در اجتماع بسازد و نیازمند تعهد است تا بتواند کودک متعهد بسازد. ادبیات در واقع زیربنا و پایه اصلی است و این زیربنا نمیتواند در اختیار آدمهای غیرمتعهد قرار گیرد. از سوی دیگر تخصص است؛ ادبیات کودک و نوجوان یک امر بسیار تخصص محور است و نمیتواند در اختیار افرادی قرار گیرد که تخصص ندارند. این تخصص حتی به روانشناسی کودک و نوجوان، نظامهای تربیتی و... نیز برمیگردد.
از «سیمرغ» تا «قاف»؛ طرحهای جدید کانون برای خلق ادبیات بومیاو با اشاره به اینکه کانون عرصه را برای مؤلفان و مصنّفان متخصص ایجاد کرده است تا بیایند و کار کنند، گفت: انتشارات کانون در گذشته به صاحب قلم بودن افراد تأکید داشت، ما نیز این امر را لازم میدانیم، اما به صاحب قلمهای تازه نفس و کسانی که این امکان برایشان تاکنون فراهم نشده بود، نیز اجازه میدهیم تا بیایند و در ورطه امتحان قرار گیرند و در حوزههای کارشناسی مشغول شوند. تاکنون چند حوزه کارشناسی فعال کردهایم تا آثار این نویسندگان را مورد پالایش قرار دهند و از سوی دیگر اثرشان به همراه متخصصان متعهد و متعدد دیده و سنجیده شود تا هم کارهایشان دیده شود و هم مشغول به کار شوند.
انتشار کتابهای تعاملی
محمددینی اضافه کرد: در کتابهای ترجمه نیز به این سمت میرویم تا آثار با تعهد و تخصص را انتخاب کنیم و از مؤلفانی بهره گیریم که در بخش ترجمه حائز این ویژگیها هستند. ما کتابهایی داریم که خاص هستند؛ بنابراین به سراغ مؤلف مترجمانی میرویم که ما را به خواسته خود برسانند. در حال حاضر آثار ترجمه در بازار نشر بسیار زیاد است، ضمن اینکه ما در کانون دغدغه رقابت با کسی را نداریم؛ زیرا میخواهیم خلأها را پر کنیم و در این پازل نیز به سراغ جاهای خالی رفتهایم. وقتی میبینیم دیگر انتشاراتیها غایت خود را روی ترجمه گذاشتهاند، ما به سمت ترجمههای بسیار خاص میرویم که کار بزرگی در دنیا انجام میدهند. در واقع به سراغ آثاری میرویم که انتشارات دیگر به خاطر هزینه و یا به دلیل حقوق مؤلف به آن ورود پیدا نمیکنند.
او در پاسخ به این سوال که برای کانون بحث ادبیات اهمیت دارد یا وجه بازی و سرگرمی، توضیح داد: در حال حاضر ما چند پروژه همزمان داریم که کتابهایمان همراه با بازی، سرگرمی و عروسک است. برای آینده نیز کتابهای تعاملی را در نظر داریم. اینها اصول و جذابیتهایی است که در بازارپردازی غیرمحتوایی برای کودک انجام میشود. ما در بحث ادبیات نوجوان نیز در حال ورود هستیم تا کتابهایمان واقعیت افزوده داشته باشند و نوجوانان بتوانند وارد تعامل شوند و برای محتوا و کتاب شاخ و شونه بکشند تا محتوا را بهتر کنند و یا داستان را به سمتی که دوست دارند پیش ببرند.
مدیرکل نظارت بر انتشارات کانون تصریح کرد: پیش از این در این بخش ضعفهایی وجود داشت، چرا که محتوای کتاب جامد است نه سیال و این کتاب بود که برای محیط خود تعیین تکلیف میکرد و مخاطب نیز آن را میپذیرفت. بسیاری از مخاطبان امروز نیز همچنان به همین سو گرایش دارند. اما در حال حاضر بسیاری از کتابها صوت، عروسک و بازی با خود به همراه دارند و حتی بعضی از این کتابها سرگرمی با خود به همراه میآورند و روی سکوها میروند. حتی گاهی تعامل دارند و از مخاطب میخواهند تا ادامه داستان را پیش ببرد و یا اینکه تعیین و تکلیف کند. در واقع کتابها امروز از جماد خارج شده و به سیالیت ورود کردهاند. انتشارات کانون نیز در حیطه عملیاتی خود در حال نگارش این موضوع است تا بهزودی انجام شود.
برنامههای جدید کانون برای کتابهای صوتی
محمددینی درباره کتابهای صوتی و استفاده از صداها و چهرههای شناخته شده در تولید این آثار نیز توضیح داد و گفت: انتشارات کانون به سمتی میرود که سکوی خاص خودش را در این بخش داشته باشد. ما پیش از این در بخش کتب صوتی فعالیتهایی داشتیم و برای تولید این کتابهای صوتی به سراغ هنرمندان رفتیم، اما در دوره جدید به سراغ خوانش اثر از سوی خود مؤلف رفتهایم و در سوی دیگر نیز به دنبال استعدادسنجی در صداهای خوب میان کودکان در مراکز کانون هستیم. خوشبختانه استعدادهای بسیار شاخصی هستند و حتی برخی از آنها در مراکز صداوسیما نیز مشغول به کارند.
او در ادامه و در پاسخ به پرداخت حق مؤلف در کتابهای الکترونیکی نیز گفت: در این مورد ما از برنامههای قراردادی که قبلاً امتحان خود را پس دادهاند، استفاده میکنیم و بسیار دقیق و با وسواس این کار را انجام میدهیم تا حقی از مؤلفی ضایع نشود.
عرضه هزار عنوان کتاب کودک و نوجوان در غرفه کانون
محمددینی در پایان سخنان خود درباره غرفه کانون در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران اظهار کرد: در نمایشگاه، امسال هزار عنوان کتاب داریم. تعدادی کتاب نیز چاپ اولی هستند. از همه دعوت میکنم تا در نمایشگاه کتاب تهران به غرفه کانون سر بزنند. در طول مدت نمایشگاه ما هر روز پذیرای یکی از بزرگان ادبیات کودک و نوجوان خواهیم بود. رونمایی از کتاب نیز از دیگر برنامههای کانون در این ایام است.
سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران 19 تا 29 اردیبهشت 1403 در مصلی امام خمینی(ره) برگزار میشود و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز در این نمایشگاه با آثار خود حضور دارد.
انتهای پیام/