نظام پارلمانی و تفاوت‌های آن با نظام ریاستی
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۸۱۱۵۲
هر کدام از این نظام‌ها (پارلمانی و ریاستی) معایب و محاسنی دارد و انتخاب هر یک از آنها بستگی به شرایط کشورها دارد. به گزارش جهان نيوز؛ این روزها در حالی خبر از احتمال تغییر نظام سیاسی کشور از وضعیت شبه‌ریاستی - شبه‌پارلمانی موجود به وضعیت پارلمانی مطرح است که نخستین بار در سال ۱۳۸۹ بود که مقام معظم رهبری در جریان سفر به استان کرمانشاه این موضوع را مطرح کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
درواقع، اصلاحات ساختاری احتمالی در نگاه نخست برآمده از ضعف‌ها و نارسایی‌های سیستم موجود و تلاش برای ایجاد نوعی تحرک، چالاکی و پویایی در سیستم اداره کشور است. به هر حال، نظام‌های سیاسی به لحاظ کیفیت رابطه میان قوه مجریه و مقننه به دو دسته پارلمانی و ریاستی تقسیم می‌شوند که ویژگی‌های هر یک به شرح زیر است:
در شکل پارلمانی حکومت، از آنجا که قوه مجریه برآمده از قوه مقننه و در برابر آن مسئول است، ارتباط نزدیکی میان این دو وجود دارد و بر همین اساس، شکل «مسئولیت‌دار حکومت» خوانده می‌شود. در نظام پارلمانی، قوه مقننه بر قوه مجریه برتری حقوقی و قانونی دارد و وزیران در مقابل مجلس نمایندگان مسئولیت جمعی دارند. هماهنگی قوا، جلوگیری از استبداد قوه مجریه، راحتی تصمیم‌گیری، وجود اپوزیسیون قوی، سالم و کارآمد، انعطاف‌پذیری، ابتکار در قانون‌گذاری و پاسخگویی در برابر افکار عمومی ازجمله مزایای حکومت پارلمانی است. در مقابل، گسترش بوروکراسی، بی‌ثباتی حکومت‌ها، نقص در تفکیک قوا، احتمال اینکه هماهنگی قوا در مواردی زیان‌بار باشد(زیرا قوای مقننه و مجریه هر دو از یک جریان سیاسی هستند و همین امر ممکن است مانع انتقاد و دیدن مشکلات شود) و... ازجمله ایرادات نظام پارلمانی است.
اما درباره شکل ریاستی حکومت باید گفت که استقلال و جدایی قوه مقننه و مجریه، خصلت ویژه نظام ریاستی است. در این شکل حکومت، ارگان‌های حکومت جدا از هم و در قدرت متناسب هستند. قوه مجریه و قوه مقننه، هر یک به طور مستقل از طرف مردم انتخاب می‌شوند و هیچ‌یک دیگری را انتخاب نمی‌کند. به عبارت دقیق‌تر، رئیس قوه مجربه نه توسط قوه مقننه، بلکه به طور مستقیم از طرف مردم انتخاب می‌شود.
ثبات حکومت، رئیس‌جمهور منتخب مردم و بدون مسئولیت در برابر قوه مقننه، مناسب برای کشورهای دارای جوامع مختلف و کاهش روحیه حزب‌گرایی از مهمترین مزایای شکل ریاستی حکومت است. نامناسب بودن برای کشورهای با وسعت متوسط، تأخیر در اتخاذ تصمیمات، امکان خودکامگی رئیس قوه مجریه و... نیز از معایب نظام ریاستی است. لازم به ذکر است که نظام ریاستی علی‌رغم موفقیت در ایالات متحده آمریکا، در کشورهای آمریکای لاتین چندان مدل موفقی نبوده است.
تفاوت‌ها:
۱- نظام ریاستی مبتنی بر تفکیک مطلق قوا است، اما نظام پارلمانی مبتنی بر تفکیک نسبی قوا است.
۲- در شکل ریاستی، دوره تصدی رئیس قوه مجریه معین است، اما در شکل پارلمانی، دوره تصدی کابینه به پشتیبانی قوه مقننه بستگی دارد. به عبارتی، دوره زمامداری کابینه وابسته به حفظ ائتلاف پشتیبان آن در قوه مقننه است.
۳- در شکل ریاستی، رئیس قوه مجریه مستقل از قوه مقننه است و این قوه نمی‌تواند او را عزل کند، اما در نظام پارلمانی کابینه به قوه مقننه وابسته است.
۴- نظام پارلمانی، نظام دورئیسی است؛ رئیس حکومت(نخست‌وزیر) و رئیس دولت دو شخص متفاوت هستند؛ رئیس حکومت، رئیس واقعی است که زمام امور اجرایی کشور را در دست دارد و رئیس دولت، رئیس اسمی بوده و جنبه نمادین و تشریفاتی دارد. اما نظام ریاستی یک رئیسی است؛ رئیس حکومت همان رئیس دولت است و رئیس اسمی وجود ندارد.
بنابراین، باید گفت که هر کدام از این نظام‌ها معایب و محاسنی دارد و انتخاب هر یک از آنها بستگی به شرایط کشورها دارد. به عنوان مثال گفته می‌شود که نظام پارلمانی مخصوص کشورهایی است که از محیط‌های سیاسی متجانسی برخودارند. در مجموع، نظام پارلمانی به سبب ارتباط قوای مجریه و مقننه و کنترل قوه مجریه توسط قوه مقننه می‌تواند کارآمدی بیشتری داشته باشد. به تعبیر دقیق‌تر، هدف از تفکیک قوا، آنگونه که هدف مونتسکیو، واضع این نظریه، بود، کنترل قدرت با قدرت بود که این هدف در شکل پارلمانی بهتر محقق می‌شود./
منبع: پایگاه بصیرت
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۸۱۱۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عقب‌ماندگی تعرفه‌های پزشکی نسبت به رشد قیمت تمام شده خدمات
به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، نخستین جلسه شورای هماهنگی نظام پزشکی استان‌ها با حضور رئیس کل سازمان نظام پزشکی، معاونین و برخی از مدیران این سازمان و نیز با دعوت ۳۰ تن از روسای شورای هماهنگی نظام پزشکی استان ها، روسا و هیات رئیسه مجمع عمومی و شورای عالی نظام پزشکی به صورت مجازی برگزارشد.
در این جلسه، مطالب مهمی در خصوص تعرفه‌های پزشکی و ادامه رایزنی‌ها درباره مباحث قضایی از جمله حبس زدایی از پزشکان مطرح شد.
اعضای مدعو در این جلسه همچنین نگرانی‌ها و دغدغه‌های خودشان را در موضوع تشدید مالیات و رفع ابهامات الزام به عقد قرارداد با بیمه‌ها مطرح کردند و خواستار پیگیری از طریق شکایات به دیوان عدالت مبنی بر قوانین موجود که به ضرر جامعه پزشکی است، شدند.
در ادامه، محمد رئیس زاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، با بیان اینکه رشد جزء حرفه‌ای تعرفه‌های پزشکی در مقایسه با سایر اجزاء تعرفه همیشه مورد غفلت واقع شده بود، گفت: امسال شاهد افزایش ۴۵ درصدی جزء حرفه‌ای بودیم که میزان افزایش این جز کم سابقه است یعنی جزء حرفه‌ای که میانگین رشد آن در ۱۴ سال اخیر ۹ و ۶ دهم درصد بود، تقریباً ۵ برابر میانگین رشد سال‌های اخیر، یعنی ۴۵ درصد رشد کرده است.
وی افزود: با این حال رشد تعرفه‌های پزشکی نسبت به قیمت تمام شده خدمات عقب است و جداول موجود نشان می‌دهد دستاورد‌ها و رایزنی‌های انجام شده در شورای عالی بیمه نسبت به دوره‌های قبل قابل قبول‌تر بوده است.
رئیس زاده با اشاره به فعالیت کارگروه اقتصاد سلامت با اولویت مالیات، عوارض و تعرفه‌ها عنوان کرد: این کارگروه بلافاصله پس از اعلام تعرفه‌های پزشکی در ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ تشکیل جلسه داد که پیگیری‌های این کارگروه در اعلام زمان تعرفه‌های پزشکی نیز قابل توجه است.
وی با اشاره به بازه زمانی ابلاغ تعرفه‌های پزشکی در سه سال اخیر نیز گفت: تعرفه‌های پزشکی در سال ۱۴۰۱ در ۱۲ اردیبهشت، سال ۱۴۰۲ در ۲۹ فروردین و سال جاری ۲۶ فروردین ابلاغ شد که نشان می‌دهد تعرفه‌های پزشکی با حداقل تاخیر زمانی از آغاز سال ابلاغ شد.
رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در ادامه به پیگیری مباحث قضایی اعضای سازمان نظام پزشکی و تلاش‌های سازمان در حبس زدایی برای جامعه پزشکان اشاره کرد و افزود: برخی مباحث تعزیرات و بازرسی در جلسه‌ای با رئیس سازمان بازرسی کل کشور مطرح شد و پس از بیان مسائل مربوط به مشکلات تعرفه ای، مقرر شد جلسه‌ای پیرامون حل مشکلات و بیان نقطه نظر‌ها تشکیل شود.
وی درباره مسائل اخیر مربوط به جامعه پزشکی نیز اظهار داشت: سازمان نظام پزشکی از حداکثر ظرفیت خود برای حل مشکلات اعضای سازمان استفاده می‌کند و معاونت‌های مختلف سازمان، شورای عالی، هیات رییسه شورای عالی نظام پزشکی و هیات رییسه مجمع در شهرستان‌ها که بدون چشم داشت وقت می‌گذارند و کار‌های مثبت و ارزشمندی هم انجام شده است. از جمله آنکه در حوزه آموزش، تقریباً یک روز در میان برنامه بازآموزی برگزار شده و نزدیک به ۲۳۶ برنامه در سال گذشته برگزار شده است که همه اینها زحمات دوستان است که در سراسر کشور انجام می‌دهند.
رئیس زاده در ادامه ارائه گزارش عملکرد سازمان نظام پزشکی به ایمن سازی ساختمان نظام پزشکی کل اشاره کرد و درباره برخی از این جزئیات گفت: تعویض آسانسور‌های ساختمان و تعمیرات در جهت ایمنی ساختمان نظام پزشکی کل بوده و همکاران ما در تعطیلات نوروز به منظور تسهیل پایان کار و مباحث مربوط به مالیات ساختمان شبانه روز تلاش کردند.
وی همچنین با اشاره به راه اندازی سامانه الکترونیک قضایی در معاونت انتظامی و هیات‌های انتظامی نظام پزشکی، اظهار داشت: راه اندازی سامانه جامع انتظامی تنها مراجعات حضوری اعضای جامعه پزشکی و مردم را پس از ثبت شکایت کاهش خواهد داد و تغییری در فرایند شروع ثبت شکایات رخ نداده و فقط اطلاع رسانی‌ها به شکل الکترونیک اعلام خواهد شد.
انتهای پیام/
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت