نگاهي به ديدني‌هاي منطقه‌ي باستاني و شگفت‌انگيز سيستان سفر به سیستان باستان
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۲۵۱۸۵
کودک و نوجوان > فرهنگی - اجتماعی - علی مولوی:
حتی اگر هیچ‌وقت به شهرهای سیستان مثل زابل و دیگر جاهای تاریخی و باستانی این منطقه سفر نکرده باشیم، بارها در حماسه‌های رستم، پهلوان سیستانی شاهنامه، نامشان را شنیده‌ایم و می‌دانیم منطقه‌ی باستانی سیستان چه‌قدر مهم و باارزش است.
شهر سوخته/ عكس از گلناز بهشتي، آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري
البته اگر راستش را بخواهيد قرار بود براي صفحه‌ي گردون اين شماره به منطقه‌ي ديگري بپردازيم، اما وقتي شعر زيباي «كوثر ثمره‌ميري»، 15ساله از بُنجار به دستمان رسيد، انگيزه‌اي شد تا در گردون اين شماره همراه با شما به منطقه‌ي سيستان سفر كنيم و با منطقه‌ي زندگي او آشنا شويم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هرچند كه در اين مطلب برخي از مناطق و بناهاي ديدني سيستان معرفي شده، اما نبايد يادمان برود كه وضعيت زندگي اهالي سيستان در اين سال‌ها، وضعيت خوبي نيست. آنها جداي از دست و پنجه نرم‌كردن با گرما و مشكلات خشك‌سالي و فقر، در برابر هواي آلوده و غبارآلود هم ايستاده‌اند. پس بايد براي سيستان، روزگاري خوب و شيرين آرزو كنيم.
شهر سوخته/ عكس از احمد عباسي
شهر سوخته، بقاياي شهري باستاني در 56 كيلومتري زابل است كه در نزديكي ساحل درياچه‌ي هامون و رودخانه‌ي هيرمندِ زمان خود، بنا شده بود. يافته‌هاي باستان‌شناسان نشان مي‌دهد اين شهر پنج بخش اصلي داشته است؛ بخش مسكوني و بخش‌هاي مركزي، منطقه‌ي صنعتي، بناهاي يادبود و گورستان.
گفته مي‌شود برخلاف حالا كه شهرسوخته محيط‌زيستي كاملاً بياباني دارد و فقط درختان گز در آن ديده مي‌شود، در پنج هزار سال قبل از ميلاد، منطقه‌اي سبز و خرم با پوشش گياهي متنوع بوده است.
اين محوطه‌ي باستاني در سي و هشتمين اجلاس يونسكو در تاريخ يكم تيرماه 1393 (22 ژوئن 2014)، به‌عنوان هفدهمين اثر تاريخي ايران در فهرست ميراث جهاني يونسکو ثبت شد. اين شهر شگفت‌انگيز با كوچه‌ها و خانه‌هاي منظم و لوله‌كشي آب و فاضلاب با لوله‌هاي سفالي، به‌عنوان يكي از پيشرفته‌ترين شهرهاي باستاني دنيا شناخته مي‌شود.
جام سفالين با نقش بزي در حال پرش، کهن‌ترين انيميشن يا تصويرمتحرك شناخته‌شده‌ي جهان است كه از گوري پنج‌هزارساله در شهر سوخته پيدا شد و حالا در موزه‌ي ملي ايران (ايران‌‌باستان) در تهران نگه‌داري مي‌شود.
«سيدمنصور سيدسجادي»، سرپرست تيم کاوش شهر سوخته، درباره‌ي اين جام شگفت‌انگيز مي‌گويد: «حرکت بز به سوي درخت و تغذيه از برگ درختان، در پنج حرکت مصور شده است. در اين تصاوير نه‌تنها بز به سمت درخت حرکت مي‌کند، بلکه جهش آن و پريدن بز روي برگ درختان کاملاً ديده مي‌شود. »
اين نقوش متحرک حدود پنج‌هزار سال پيش روي سفالي پايه‌دار توسط هنرمندان ساکن در نزديکي‌هاي درياچه‌ي هامون خلق شده است.
شهر سوخته مرکز بسياري از فعاليت‌هاي صنعتي و هنري زمان خود بوده است و اهالي اين شهر سفال‌ها و جواهرات زيبا و متنوعي مي‌ساخته‌اند. مثل اين مُهر شگفت‌انگيز پنج‌هزارساله يا اين گردن‌بند زيبا.
عكس‌ها از آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري
كوه خواجه كه به نام‌هاي كوه اوشيدا و كوه رستم هم شناخته مي‌شود در 30كيلومتري جنوب غربي شهر زابل قرار دارد. اين كوه و اطراف آن، تا همين چند دهه‌ي قبل جزيره‌اي بود در ميان درياچه‌ي هامون، اما حالا هامون عقب‌نشيني كرده و دور و برش كاملاً خشك است.
در اطراف اين کوه كهن، بقاياي آثار باستاني زيادي از دوران ساسانيان، اشکانيان و اماکن اسلامي و معبدهاي بودايي باقي‌مانده است. «کهن دژ»، «کک‌کوهزاد» و «قلعه‌ي کافران» از مهم‌ترين آثار باقي‌مانده در اين منطقه‌ي باستاني است كه پر از شگفتي معماري و نقش‌برجسته‌هاي تاريخي است.
عكس از احسان بختياري/ خبرگزاري ايرنا
هيرمند يا هلمند، رودي است که از استان هلمند افغانستان آغاز مي‌شود و به درياچه‌ي هامون مي‌ريزد که درياچه‌اي مشترک بين افغانستان و ايران است.
دهه‌هاست كه با ساخت سد در افغانستان، آبدهي رود به سمت ايران كاهش پيدا كرده است. تا آنجا كه به‌تازگي حسن روحاني، رئيس جمهوري اسلامي ايران در همايش «مقابله با گرد و غبار» در تهران اعلام کرد که ايران در قبال سدهاي متعدد افغانستان و تأثير آنها برروي خشك‌سالي ايران نمي‌تواند بي‌تفاوت باشد.
عكس از اميرحسين نيك‌رو
سه‌کوهه در لهجه‌ي محلي، سَکَوا تلفظ مي‌شود. اين منطقه زماني به‌خاطر قرارداشتن در مسير رودخانه، زير آب بوده و بعدها به‌خاطر تغيير مسير رودخانه‌ي هيرمند به‌تدريج خشک شده و از زير آب بيرون آمده است.
ابتدا سه برآمدگي از آب بيرون آمده كه به شكل سه جزيره به نظر مي‌رسيده و مردم براي همين به اين منطقه سه‌كوهه مي‌گويند.
قلعه‌ي سه‌كوهه كه روي همين برآمدگي‌ها در دوران افشاريه ساخته شده، متشكل از سه ارگ جنوبي، ارگ شمالي و ارگ ميداني است و بزرگ‌ترين بناي خشتي سيستان به‌شمار مي‌آيد.
عكس از فرشته اصلاحي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري
درياچه‌ي هامون درگذشته سومين درياچه‌ي بزرگ ايران بود؛ اما حالا بيش از 15 سال است که خشک‌سالي چيز زيادي از درياچه باقي نگذاشته است. حالا هرروز هامون تشنه‌تر از قبل مي‌شود و اين خطر وجود دارد كه اين درياچه كاملاً خشك و به بيابان تبديل شود.
همين حالا هم چندسالي است بخش بزرگي از درياچه خشكيده و چراگاه چهارپايان شده است. البته رئيس‌جمهور كشورمان، دكترحسن روحاني در فيلم مستند تبليغاتي انتخابات، به‌طور خاص قول داد كه مثل درياچه‌ي اروميه براي احياي هامون هم اقدام كند. پس هنوز مي‌توانيم به آينده اميدوار باشيم؛ آينده‌اي كه درياچه‌ي هامون در آن فقط يك خاطره نباشد.
سيستان پر از صنايع دستي ريشه‌دار و زيباست؛ مانند سوزن‌دوزي، سكه‌دوزي، آيينه‌دوزي و...
اين منطقه غذاها و شيريني‌هاي بسيار متنوع و خاصي هم دارد؛ از جمله «لندو»، شيريني محبوب سيستاني‌ها كه از خرما، گندم و كنجد تهيه مي‌شود.
عكس از محمدرضا آخوندي/ آرشيو عكس همشهري
مردم سيستان معتقدند قديمي‌ترين نمازخانه و استراحتگاه بين راهي، در جاده‌ي زاهدان به زابل قرار دارد. اين مكان به‌عنوان يادگار فردي به‌نام «مَلك سياه» شناخته مي‌شود و مزار او براي مردم سيستان بسيار محترم است. البته مديرکل ميراث فرهنگي استان مي‌گويد كه براي اين باور مردمي هنوز سندي تاريخي يافت نشده است.
عكس از حميد صادقي/ آرشيو عكس روزنامه‌ي همشهري
دشت لوت يا بيابان لوت هم از مناطق زيباي سيستان به‌شمار مي‌رود. اين دشت وسيع كه حدود 10درصد از مساحت ايران را در برگرفته، در ميان استان‌هاي سيستان و بلوچستان، خراسان جنوبي و كرمان قرار دارد و فضاي متفاوت و جالبي براي گردش و تفريح است.
در همین زمینه: قدم‌زدن در شهر قدیمی رشت قدم‌زدن در زیر اقیانوس شهری در میان بادهامنبع: همشهری آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۲۵۱۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خواص دارچین شگفت‌انگیز است؛ پیشگیری از خونریزی تا کاهش فشار خون
خواص دارچین بسیار زیاد است. این ادویه گیاهی محبوب در غذاای ایرانی نیز حضور نسبتا پررنگی دارد، اما باید به شما بگوییم آن‌طور که باید حقش در خورد و خوراک ما ایرانی‌ها ادا نشده است! پس بیایید فواید دارچین را با هم بررسی کنیم.
زیسان: دارچین یک ادویه محبوب است که از پوست نوعی درخت به‌دست می‌آید. دارچین طعمی گرم و تند دارد و معمولاً به محصولات پخته شده مانند کیک و شیرینی، غذاها و نوشیدنی‌هایی مانند شربت سیب، اضافه می‌شود. علاوه بر کاربرد‌های آشپزی، دارچین را می‌توان به عنوان مکمل هم مصرف کرد، چراکه دارچین حاوی ترکیبات دارویی مختلفی است که می‌توانند برای افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند دیابت و بیماری قلبی مفید باشند.
در ادامه برخی از برجسته‌ترین فواید دارچین برای سلامتی را بیان کرده‌ایم؛ پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مطلب با زیسان همراه باشید.
خاصیت دارچین: دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضد التهابفواید زیاد دارچین برای سلامتی تا حد زیادی به غلظت بالای ترکیبات گیاهی محافظ آن مانندِ کومارین، اسید سینامیک، اوژنول و سینامالدئید مربوط می‌شود. این مواد دارای خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد دیابتی قوی هستند. ترکیبات پلی‌فنولی موجود در دارچین، مانند سینامالدئید، به کاهش التهاب در بدن از طریق تنظیم پروتئین‌های التهابی کمک می‌کند.
برخی تحقیقات نشان می‌دهند که این ترکیبات ممکن است به افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدان‌ها نیز کمک کنند، که در محافظت از بدن در برابر رادیکال‌های آزاد نقش مهمی دارند. دارچین به دلیل غلظت بالای ترکیبات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، برای مبتلایان به بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید (RA) نیز مفید است.
+ چهارده ماده غذایی برای رفع التهاب از بدن
خواص دارچین برای مردان و مشکل نعوظدارچین در درمان اختلال نعوظ، یک اختلال جنسی در مردان استفاده می‌شود. دارچین در درمان اسپاسم عضلانی استفاده می‌شود و برای ورزشکاران مردی که نیاز به جریان اکسیژن بیشتری به عضلات دارند ایده‌آل است. دارچین به بازیابی اشتها کمک می‌کند و به بیمارانی که از کم‌اشت‌هایی رنج می‌برند نیز کمک می‌کند.
خواص دارچین برای زناندلایل زیادی وجود دارند که نشان می‌دهند زنان به دارچین در رژیم غذایی روزانه‌شان نیاز دارند. دارچین سیکل قاعدگی را تنظیم می‌کند، علائم PMS را کاهش می‌دهد، باعث کاهش وزن، سلامت قلب، تقویت ایمنی بدن و افزایش انرژی در زنان می‌شود.
مصرف دارچین باعث بهبود فشار خون، گردش خون و کاهش سطح چربی خون (کلسترول LDL) می‌شود؛ در نتیجه می‌تواند برای سلامت کلی قلب مفید باشد. داشتن فشار خون بالا و سطوح بالای چربی خون می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد، بنابراین مصرف دارچین به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی کمک می‌کند.
مطالعات نشان می‌دهند که ترکیبات موجود در دارچین، مانند سینامالدئید، خاصیت شل کنندگی عروق دارند؛ به این معنی که به رگ‌های خونی کمک می‌کنند. این امر می‌تواند به بهبود فشار خون و گردش خون در سراسر بدن کمک کند.
سینامالدئید همچنین از آزاد شدن کلسیم که یک ماده معدنی ضروری برای انقباض عروق یا سفت شدن عروق خونی است، جلوگیری می‌کند. بد نیست علاوه بر دارچین میوه‌های کاهش دهنده فشار خون را هم میل کنید.
مصرف دارچین به کاهش سطح قند خون کمک می‌کند!مصرف دارچین برای افرادی که سطح قند خون بالایی دارند، از جمله افراد مبتلا به دیابت نوع۲، مفید است. مطالعات نشان می‌دهند که دارچین ممکن است با کاهش سرعت آزاد شدن گلوکز در جریان خون، افزایش جذب گلوکز و افزایش حساسیت بدن به انسولین، هورمونی که به انتقال قند خون به داخل سلول‌ها کمک می‌کند، باعث کاهش سطح قند خون در بدن شود.
+ آیا چاه سیاه قند خون را تنظیم می‌کند؟!
نقش دارچین در جلوگیری از خونریزیدارچین می‌تواند به طور طبیعی، خونریزی بیش از حد را متوقف کند و روند بهبودی را سرعت ببخشد. این خاصیت دارچین واقعا شگفت‌انگیز است!
خاصیت دارچین در پیشگیری از ابتلا به بیماری آلزایمرمصرف دارچین می‌تواند به پیشگیری از آلزایمر کمک کند. دو ترکیب موجود در دارچین، به نام اپی کاتچین و سینامالدهید، به مبارزه با از دست دادن حافظه و ابتلا به زوال عقل کمک می‌کنند. این ۲ ماده همچنین از رشد رشته‌ای در سلول‌های مغزی که عامل این بیماری (آلزایمر) هستند، جلوگیری می‌کنند.
نقش دارچین در افزایش تمرکزدارچین به بهبود تمرکز و هوشیاری روانی بدن کمک می‌کند. برای بهتر شدن فعالیت مغز، این ادویه را ببویید. بو کردن آن می‌تواند عملکرد شناختی را افزایش دهد و موجب افزایش توجه و تمرکز شود.
خواص دارچین برای لاغریدارچین می‌تواند متابولیسم را افزایش دهد، زیرا بدن انرژی بیشتری برای پردازش ادویه نسبت به سایر غذاها مصرف می‌کند. دارچین ممکن است عملکردی شبیه انسولین در بدن داشته باشد که در نحوه تجزیه قند در بدن دیده می‌شود. دارچین همچنین می‌تواند متابولیسم بدن را بهبود بخشد و چربی‌های رسوب‌شده در ناحیه شکم را هدف قرار دهد.
+ چه بخوریم که لاغر شویم؟
دارچین را می‌توانید به عنوان ادویه روی مواد غذایی یا به عنوان مکمل مصرف کنید. مکمل‌های حاوی دارچین معمولاً در دوز‌های تقسیم شده در طول روز مصرف می‌شوند و می‌توانند با غذا یا بدون غذا مصرف شوند.
یک راه آسان برای افزایش مصرف دارچین این است که این ادویه را به وعده‌های غذایی، میان وعده‌ها و نوشیدنی‌های مورد علاقه خود اضافه کنید. دارچین را همچنین می‌توانید به غذا‌هایی مانند بلغور جو دوسر، محصولات پخته شده، اسموتی‌ها، پودینگ چیا و سوپ‌ها اضافه کنید. با این کار هم از فواید دارچین برای سلامتی بهره می‌برید هم طعم و مزه خوراکی‌هایی که می‌خورید بهتر می‌شود.
+ پیشنهاد مطالعه: نقش دارچین در افزایش میل جنسی
آیا مصرف دارچین بی خطر است؟زمانی که دارچین به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی معمولی مصرف شود، بی خطر است و با عوارض جانبی نامطلوب همراه نیست. با این حال، مانند بسیاری از ادویه‌ها و گیاهان، مصرف دوز‌های بالاتر دارچین به شکل مکمل می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند و برای همه بی خطر نیست. پس قبل از مصرف هر گونه مکمل حاوی دارچین، با پزشک متخصص مشورت کنید.
tags # دارچین ، مواد غذایی سایر اخبار
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد