مخاطراتي که زريوار را تهديد مي‌کند...
تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۵۳۱۲۳
خبرگزاري آريا - درياچه زريوار واقع در سه کيلومتري شهر مريوان، مهم ترين جاذبه طبيعي و گردشگري استان کردستان است که به عنوان نگين غرب کشور هم شناخته شده است.
به گزارش ايسنا، درياچه زريوار يا زريبار در ارتفاع 1285 متري از سطح دريا قرار گرفته و دور تا دور اين درياچه زيبا را کوه‌هاي پوشيده از جنگل فرا گرفته که بر زيبايي اين درياچه افزوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در مورد وجه تسميه درياچه زريوار يا زريبار بايد گفت که زريبار يا زريوار که هر دو در منطقه متداول است، به معني درياچه وار است و اين موضوع نشان از وسعت و بزرگي اين درياچه و اهميت آن دارد.
سطح درياچه به دليل شيرين بودن آن، در بيشتر زمستان‌ها يخ مي‌بندد و جلوه‌اي بسيار زيبا خلق مي‌کند.
تنوع اقليمي و شرايط بسيار مناسب آب و هوايي و نيز صيد تفريحي ماهيان خوراکي مي‌تواند گردشگران بسياري را به اين منطقه جذب کند و موجب رونق معيشت زندگي مردم محلي هم شود.
هم اکنون در اطراف درياچه زيباي زريبار، مراکز رفاهي و خدماتي مناسبي از قبيل هتل، رستوران، مراکز تفريحي و سرگرمي وجود دارد که گردشگران و مسافران مي‌توانند با مسافرت به اين شهر زيبا از اين اماکن استفاده کنند و علاوه بر اين با کمک قايق‌هاي موتوري هم از زيبايي‌هاي درياچه بهره بگيرند.
اما طي چند سال گذشته به دليل ورود فاضلاب‌هاي شهري و روستايي، افزايش رسوبات و نيزارهاي داخل درياچه، نگراني‌هايي در مورد اين درياچه بوجود آمد که مخاطراتي را هم متوجه اين حاذبه آبي استان کرد.
در اين راستا، ستاد نجات بخشي زريوار به رياست استاندار کردستان در استان تشکيل شد و در پي آن تصميماتي نيز جهت جلوگيري از ورود فاضلاب‌ها، کنترل ساخت و سازهاي غيرمجاز در حريم درياچه و ... اتخاذ و عملي شد؛ اما هنوز هم بخشي از اين نگراني‌ها وجود داشته که جديت بيشتر مسئولان و متوليان امر را مي‌طلبد.
البته نبايد از نقش موثر جوامع محلي و انجمن‌هاي زيست محيطي استان همچون انجمن چياي مريوان غافل بود که در راستاي حفاظت و حراست از زريبار اقدامات موثري را انجام دادند.
در ادامه به سراغ يکي از اعضاي انجمن زيست محيطي سبز چياي مريوان رفتيم و وضعيت کنوني درياچه زريبار را از زبان وي جويا شديم.
ويژگي خاص زريبار وجود چشمه‌هاي کف جوش است
سيوان اميني، عضو انجمن چيا در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، منطقه کردستان، اظهار کرد: از ويژگي‌هاي خاص و ارزشمند درياچه زريبار مي‌توان به وجود چشمه‌هاي کف جوش درياچه اشاره کرد که در معرض نابودي قرار دارند.
وي با اشاره به اينکه امسال زريبار دومين سالي بود که به دليل بارندگي‌هاي خوب بعد از نزديک به دو دهه از گذشت ايجاد دايک خاکي، سر ريز شد، افزود: مسايل بسياري زريبار را تهديد مي‌کند که رفع آنها نيازمند سياست‌هاي کلان بر اساس برنامه ريزي‌هاي اساسي و علمي و عملي است.
عضو انجمن زيست محيطي چيا در ادامه عنوان کرد: متاسفانه يکي از کارهاي غيرکارشناسي بعد از دايک خاکي، ايجاد بند انحرافي قزلچه سو بود که اين کار باعث شده سالانه حجم زيادي رسوبات و کودهاي شيمايي زمين‌هاي بالادست بدون هيچ فيلتري وارد درياچه شود.
ورود حجم زيادي از رسوبات به زريبار از تهديدات اساسي است
وي با بيان اينکه زريبار هم اکنون تخليه طبيعي ندارد، گفت: ورود حجم زيادي از رسوبات باعث شده که عمق درياچه روز به روز کمتر شود و در نتيجه حرکت زريبار به سمت نابودي سرعت بيشتري يافته است.
اميني تصريح کرد: هرچند در راستاي حفظ زريبار کارهايي صورت گرفته اما ملموس و کافي نبوده است، در صورتي که وظيفه دولت و مسئولان، حفاظت و حراست از محيط زيست است و به راحتي مي‌توانند از اين مشکلات، با اتخاذ و اجرايي کردن سياست‌هاي کلي جلوگيري کنند.
وي همچنين ورود بخشي از فاضلاب شهري و روستايي به درياچه را يکي ديگر از تهديدات برشمرد و اعلام کرد: اگرچه فاضلاب بخش غربي درياچه مهار و رفع شد اما هم اکنون حجم زيادي از فاضلاب محلات استاديوم، سردوشي و ترمينال قديم وارد درياچه يا محدوده آن مي‌شود که آلودگي شديد آب را در پي داشته است و بايد گفت ادامه اين روند فاجعه و نشان از بي توجهي مسئولان و متوليان حفاظت از زريبار دارد.
اين عضو انجمن چيا، وجود ساخت و سازهاي غيرمجاز را يکي ديگر از مشکلات حريم درياچه دانست و بيان کرد: هرچند طي چند سال گذشته با اين معضل تا حدودي مقابله شد و در حال حاضر اجازه ساخت و ساز تقريبا داده نمي‌شود، اما متاسفانه اخيراً در محدوده پناهگاه حيات وحش توسط هنگ مرزي اقدام به ساخت ساختمان چند طبقه شده است که نمود خوبي ندارد.
وي گفت: وقتي ادارات دولتي که خودشان مدعي هستند اين مسئله را رعايت نمي‌کنند ديگر چگونه مي توان براي ديگران مسئله ضرورت حفاظت از زريبار را توضيح داد.
اميني در ادامه عنوان کرد: وارد کردن گونه‌هاي غير بومي و مهاجم ماهيان به درياچه از جمله ديگر تهديدات است که هر سال از شمال به درياچه انتقال داده مي شود و جاي تاسف است که به يکي از تالاب هاي مهم زيست بوم با ارزش ايران تنها به عنوان يک مخزن آب نگاه مي‌شود.
زريبار بخشي از هويت هر کردستاني است
عضو انجمن زيست محيطي چيا، زريبار را بخشي از هويت و وجود هر مريواني و کردستاني دانست و افزود: حتي فرهنگ مردمان اين ديار هم با زريبار گره خورده است پس نبايد بخاطر بي تدبيري نهادهاي مسئول نظاره گر مرگ اين همه زيبايي بود.
وي تصريح کرد: زريبار ظرفيت‌هاي بسياري براي توسعه اکوتوريسم دارد که مي‌توان جهت رونق اقتصادي و معيشت مردم هم به خوبي از آن بهره گرفت.
اميني در ادامه گفت: انجمن چيا کارهاي عملي و خوبي را در زمينه آگاه سازي جوامع محلي انجام داده است که اقدامات آموزشي، پاکسازي حريم درياچه، توجه و تاکيد به معيشت پايدار، کنترل آتش سوزي و نهال کاري جنگل‌هاي اطراف زريبار، توسعه پرنده نگري، کنترل شکار، همکاري با بخش‌هاي مختلف دولتي و دانشگاهي و ... از جمله اين اقدامات بوده است.
وي ادامه داد: همچنين طبق اظهارات سازمان حفاظت محيط زيست ساخت ميني پالايشگاه در کنار زريبار عملا منتفي شده است که جا دارد از تمامي دوستان و همراهان چيا و جوامع محلي دلسوزي که به عنوان معترضان به اين پروژه باعث شدند تا همه در کنار هم اجازه ساخت ميني پالايشگاه ويرانگر را در کنار زريبار ندهند کمال تشکر و قدرداني را داشته باشيم.
اميني در پايان با بيان اينکه اين انجمن نماينده مردم مريوان در حفاظت از تالاب زريبار است، خاطرنشان کرد: متاسفانه اين انجمن در برخي از جلسات و مراکز تصميم گيري مرتبط با درياچه زريبار، همچون ستاد نجات بخشي حذف شده است که اين رفتار در مرحله اول توهين به مردم اين ديار است و مسئولان اين را هم بدانند که ما اقدامات حفاظتي خود را همواره انجام مي‌دهيم و هيچوقت دست از کار و فعاليت خود بر نمي‌داريم.
اما براي پيگيري بيشتر وضعيت درياچه زريبار، با مديرکل محيط زيست کردستان هم به گفت‌وگو نشستيم که در ادامه مي‌خوانيد...
بخشي نگري از مشکلات اصلي زريبار است
مديرکل محيط زيست کردستان در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا، درباره آخرين وضعيت درياچه زريبار و تهديداتي که اين تالاب با آن روبروست، اظهار کرد: در حال حاضر اصلي‌ترين مسئله در اين درياچه، بخشي نگري است چرا که سازمان‌ها هر کدام به دور از برنامه سيستماتيک و مديريت جامع عمل مي‌کنند و اين مسئله حتي در برخي موارد سد راه حفاظت از تالاب و محيط زيست هم شده است .
عبدالوحيد رياضي‌فر افزود: مکان‌يابي نامناسب دفع فضولات حيواني و پسماندهاي جامع روستايي، ورود فاضلاب شهري محله‌هاي استاديوم و سردوشي هاي مريوان، آتش سوزي نيزارها و تغييرات اقليمي که باعث تغييراتي در حجم آب ورودي شده از جمله تهديداتي است که اين تالاب هم اکنون با آن روبروست.
وي ساخت و سازهاي غيرمجاز در حريم تالاب و پناهگاه، حفر چاه‌هاي غيرمجاز در حاشيه تالاب، باغداري و کشاورزي ناپايدار (عدم وجود الگوي کشت مناسب و مصرف کود و سموم شيميايي) تخليه نخاله هاي ساختماني در اطراف تالاب توسط افراد ناآگاه، وجود تعاوني صيادان و رعايت نکردن استاندارهاي صيد و تخليه فضولات انساني به تالاب را از جمله ديگر معضلاتي برشمرد که زريبار با آن مواجه است.
تهيه برنامه جامع مديريت تالاب زريبار
مديرکل محيط زيست کردستان، در ادامه در مورد اقداماتي که در چند سال گذشته در تالاب زريبار صورت گرفته است، گفت: بهترين و مهم‌ترين اقدام تهيه يک برنامه جامع مديريت تالاب زريبار با حضور ذي نفعان، جوامع محلي، انجمن‌هاي زيست محيطي، ادارات دولتي و ... بود که مسئوليت هر کدام از آنها به روشني در برنامه مذکور ارائه شده است.
رياضي‌فر ادامه داد: پاکسازي فضولات و ساماندهي رودخانه‌هاي منتهي به تالاب از جمله "دره تفي" با مشارکت انجمن‌هاي زيست محيطي، مرمت و بازسازي دو واحد لاگون در برده رشه و ينگيجه، نصب توري بر روي کانال قزلچه سو جهت تثبيت کانال و جلوگيري از ورود رسوبات به تالاب، ايجاد ايستگاه پايش آنلاين آب، احداث آزمايشگاه و جايگاه تراکستور، اجراي برنامه آموزشي مشارکتي با همکاري انجمن‌ها و دانشگاه‌ها، بنچ مارک گذاري حريم غربي تالاب در جاهاي پرمناقشه جهت عدم تجاوز به حريم بستر تالاب، احداث و تجهيز واحد محيط باني برده ره شه، تجهير و ايجاد دبيرخانه مديريت اکوسيستمي تالاب در اداره کل، برگزاري کارگاه‌هاي ساماندهي و مديريت قايق راني براي اسکله داران زريوار و تعيين ظرفيت بُرد تالاب و نصب دوربين‌هاي مدار بسته جهت پايش آنلاين تالاب از جمله ديگر اقدامات صورت گرفته بوده است.
ساماندهي فاضلاب‌هاي منتهي به زريبار در اولويت است
وي در مورد ساماندهي فاضلاب شهري و روستايي که به تالاب زريوار مي‌ريزد، عنوان کرد: طي چند سال اخير تمام اهتمام اداره کل با طرح مسائل اصلي زريوار در ستاد نجات بخشي و تاکيد اداره کل محيط زيست با توجه به بالا رفتن تغذيه گرايي در تالاب زريوار، اين بوده که فاضلاب‌هاي روستاهاي اطراف تالاب کنترل شود؛ با پيگيري‌هاي صورت گرفته و همکاري خوب مجموعه استانداري و ادارات آب و فاضلاب شهري و روستايي، مقدمات ساماندهي و انحراف فاضلاب روستاهاي باقيمانده و محله سردوشي هاي مريوان در حال انجام است که اين موضوع در اولويت اول اداره کل و ستاد نجات بخشي تالاب زريبار است.
مديرکل محيط زيست کردستان درباره معضل نيزارهاي اين تالاب هم بيان کرد: بررسي مطالعات تغييرات کاربري اراضي در حوضه آبخيز تالاب زريوار که توسط مشاور انجام گرفت نشان داد که کاسه آبي تالاب تغيير نکرده و افزايش رشد نيزارها به سمت خارج و بيروني تالاب يعني ساحل تالاب بوده است. اما آنچه مسلم است نيزارها زيستگاه پرندگان و مرکز لانه گذاري و زادآوري پرندگان بومي و مهاجر است.
افزايش سطح نيزارها در حدي نيست که نگران کننده باشد
وي افزود: افزايش نيزارها به علت بالا رفتن تغيير کاربري اراضي به باغات و کشاورزي و در نهايت استفاده از کودهاي شيميايي است که اين عمل با اولين بارش کود و سموم مورد استفاده، شسته شده و به تالاب وارد مي شود؛ وجود ريزوم در ريشه نيزارها و جذب مواد معدني اصلي ترين دليل افزايش نيزارها مي باشد، البته برابر مطالعات صورت گرفته افزايش سطح نيزارها در حدي که حيات درياچه را تهديد کند صورت نگرفته و هرگونه اقدامي که در خصوص مديريت نيزارها لازم باشد با دعوت از متخصصين امر و بررسي‌هاي علمي تصميم گيري خواهد شد.
تمامي ساخت و سازها بايد با اخذ مجوز از محيط زيست صورت گيرد
رياضي‌فر در ادامه سخنان خود در مورد کنترل ساخت و سازهاي غيرمجاز در حريم تالاب زريوار و چگونگي احداث ساختمان هنگ مرزي در اين محدوده گفت: ساخت خانه باغ‌ها با کمک سازمان جهاد کشاورزي و دادستان مريوان کنترل شده است و هرگونه ساخت و سازي در زريوار بايد با اخذ مجوز از اداره کل محيط زيست انجام گيرد. اما اينکه هنگ مرزي مريوان اقدام به احداث ساختمان کرده مشمول شيوه نامه خاص خود بوده و در مراجع مربوطه در حال پيگيري است.
وي افزود: هنگ مرزي مريوان جهت احداث ساختمان ياد شده هيچگونه مجوزي از اين اداره کل دريافت نکرده و قطعاً همه در برابر قانون برابرند و اگر محدوديت‌هايي براي جوامع محلي در نظر گرفته مي‌شود، براي کليه ارگان‌هاي دولتي هم اينگونه است و لذا موضوع ياد شده در کارگروه مربوطه در حال رسيدگي است.
مديرکل محيط زيست کردستان در مورد مخاطرات فعاليت تعاوني صيادان و رهاسازي هزاران ماهي غيربومي و پرورشي هرساله در زريبار، بيان کرد: هر ساله قبل از شروع فصل صيد، جلسات هماهنگي مابين اين اداره کل و مديريت شيلات سازمان جهادکشاورزي استان در خصوص نحوه و ميزان صيد برگزار مي‌شود و صورتجلسات آن به کليه تعاوني‌هاي صيادي سطح استان ابلاغ مي‌شود.
هرگونه بهره برداري بدون توجه به استاندارها به زريبار لطمه وارد مي‌کند
وي افزود: بديهي است که هرگونه بهره برداي بدون توجه به استانداردها لطمه وارد کرده و نشان از ناپايدار بودن بهره برداري دارد؛ بنابراين با توجه به اينکه در پاره اي از مواقع، صيادان بهره برداري را بدون توجه به استانداردهاي محيط زيست انجام داده و با تور ديواري اقدام به صيد مي‌کنند، مي‌تواند لطمه به بدنه زريوار باشد به علاوه اينکه اگر اين مسئله با ورود فاضلاب انساني و پسماندهاي ناشي از آنها در تالاب باشد و يا اينکه در برخي موارد توسط افراد ناآگاه برخي گونه‌ها وارد تالاب شده باشد، به طور قطع بر تالاب و اکولوژي آن تاثير خواهد گذاشت .
رياضي فر تصريح کرد: رهاسازي ماهي‌ها توسط مديريت شيلات سازمان جهاد کشاورزي انجام مي‌شود و در صورتي که اين اقدام خارج از ظرفيت تالاب باشد مي‌تواند تهديد محسوب شود، هر چند که اداره کل محيط زيست بر اين موارد پايش مستمر دارد و در صورت تخلف با متخلفين امر برخورد شديد خواهد شد .
وي در بخشي ديگر از سخنان خود در خصوص متولي اصلي درياچه زريبار و نبود مديريت واحد در حال حاضر در اين درياچه، گفت: طي ماده 3 قانون شوراي عالي حفاظت و بهسازي بند الف مصوبه 304 مورح 12 تيرماه 88، زريبار تحت عنوان پناهگاه حيات وحش معرفي و مطابق ماده 16 قانون حفاظت و بهسازي متولي قائم مقام قانوني دولت در مناطق چهارگانه، سازمان حفاظت محيط زيست است. اما بخشي نگري در حوضه تالاب زريبار همانطور که قبلا هم اشاره شد از مشکلات اصلي است.
متولي اصلي زريبار، اداره کل حفاظت محيط زيست استان است
مديرکل محيط زيست کردستان ادامه داد: اما بخشي نگري نه به اين معني که محيط زيست متولي نيست، بلکه منظور عدم توجه ادارات ذيربط به رويکرد اکوسيستمي در تالاب و عدم توجه به رويکرد حوضه‌اي محور به تالاب است که همه برنامه‌ها و اقدامات بايد با نگاه و چشم انداز آينده محيط زيست و توسعه پايدار باشد و ضمن توسعه با توجه به ظرفيت‌ها لطمه‌اي به پناهگاه حيات وحش زريوار وارد نکند. لذا برابر قانون، متولي اصلي حفاظت تالاب و پناهگاه زريبار، اداره کل حفاظت محيط زيست استان است.
نقش موثر جوامع محلي در حفاظت از تالاب زريبار
وي در مورد نقش جوامع و انجمن‌هاي محلي در بهبود وضعيت درياچه هم عنوان کرد: جوامع محلي و انجمن هاي فعال زيست محيطي از بازوان محيط زيست در راستاي توسعه پايدار و حفاظت محيط زيست هستند؛ اين ديدگاه هيچ منافاتي با اهداف سازمان محيط زيست ندارد بلکه ياري دهنده و کمک کننده در امر ترويج محيط زيست هستند، چنانکه در اقداماتي همچون تدوين برنامه مديريت جامع زريبار، افراد بومي محلي و شوراها و انجمن‌ها از ارکان اصلي تدوين برنامه جامع براي آينده زريوار بوده و يا اينکه در ترويج آموزش انجمن‌هاي فعال توانسته‌اند به محيط زيست کمک شايان توجهي کنند و اين تلاش‌ها قابل تقدير است.
رياضي‌فر در پايان خاطرنشان کرد: همچنين هم اکنون موافقت‌نامه‌اي با انجمن سبز چيا جهت به روزرساني تابلوهاي اطلاع رساني و همکاري آنها با اداره کل در اجراي برخي پروژه‌هاي اولويت دار ذيل برنامه جامع مديريت در تالاب زريبار وجود دارد که از جمله آنها مي‌توان به همکاري در اجرا و ساخت تابلوهاي اطلاع رساني و مرکز اطلاع رساني و نصب المان اشاره کرد.
ادارات عضو ستاد نجات بخشي در حال انجام وظايف مربوطه هستند
جهت اطلاع از اقدامات ستاد نجات بخشي زريبار با فريبا رضايي، مشاور استاندار کردستان در امور محيط زيست و دبير اين ستاد تماس گرفتيم که وي اعلام کرد به دليل اينکه چند ماه اخير استان کردستان داراي استاندار نبود و خود استاندار رياست ستاد نجات بخشي را برعهده دارند، جلسات اين ستاد متوقف شده است که با تعيين استاندار جديد جلسات آن از سر گرفته خواهد شد.
رضايي خاطرنشان کرد: اما در حال حاضر اقدامات ادارات و ارگان‌هاي عضو ستاد در حال انجام است و آنها وظايف محوله خود را انجام مي‌دهند.
درياچه زريوار به شماره 102 در فهرست ميراث طبيعي ايران هم به ثبت رسيده است که اميدواريم قبل از آن که دير شود، شاهد نابودي اين جاذبه طبيعي استان همچون درياچه اروميه نباشيم.
گزارش از ويدا باغباني، خبرنگار ايسنا کردستان
انتهاي پيام
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۵۳۱۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این لک لک ها اهالی را مجبور به خانه سازی می کنند
همشهری آنلاین زهرا رفیعی: رییس شورای روستای کپرجودکی در اینستاگرامش قصه لک‌لک جدید را منتشر می‌کند و از سراسر ایران دوستداران محیط زیست چند نفری هزینه ساخت خانه جدید را برعهه می‌گیرند و برایش به اندازه نیاز خرید مواد اولیه پول می‌ریزند. چند روز بعد آهنگر روستا که برادر رییس شورای روستاست، سفارش جدید را تحویل می‌دهد او نیز فقط پول آهن آشیانه لک‌لک را می‌گیرد و دستمزدش حال خوب لک‌لک‌هاست. لکلکها خانه‌دار که شوند دیگر تمام سال در روستا می‌مانند و فقط نسل جدید راهی زیستگاه‌های گرمتر می‌شوند. لکلکها به هوای تالابی به این منطقه می‌آیند که سالهاست برای زنده ماندن میان پساب شهر بروجرد و زهکش‌هایی که روستاییان برای کشت خیار و برنج زمین را خشک می‌کنند، در تقلاست. اهالی روستای کپرجودکی به عشق لکلکها سهم مراتع اجدادی خود را به تالاب بخشیدند و اجازه داده‌اند این زیستگاه برای سکونت لکلکها باقی بماند. جعفر کرمی‌پور رییس شورای روستای کپرجودکی در گفت و گو با همشهری از ترجیح عمده جوانان روستا می‌گوید که می‌خواهند «تالاب بیشه دالان برای لکلکها حفظ شود»
شب سیزده‌به‌در سال ۸۵ که زلزله ۶.۲ ریشتری آمد لانه‌های تنومند و قدیمی از روی درخت‌ها و سقف حمام روستا به زمین افتاد اما سیل ۱۳۹۸ برای روستای ما برکت آورد. تالاب پرآب شد و دو سال بعد از آن هم به لطف خدا، بارندگی خوب بود. از آن سال زادآوری لکلکها خیلی خوب شد. هر کدام سه تا جوجه را بزرگ کردند. لکلکها تمام سال اینجا ماندند و فقط بچه‌هایشان لانه را ترک کردند. سال بعد لکلکها بالغ به روستا برگشتند. عید ۱۴۰۱ به ناگهان، تمام تیرهای برق پر از لک‌لک شد. نمی‌دانستیم چطور به لک لکها کمک کنیم. تجربه‌ای نداشتیم. از دوستان محیط زیستی پرسیدیم آنها گفتند برخی لاستیک کهنه به سر تیر می‌اندازند. یک ساعت بعد از اینکه سر تیر چراغ برق لاستیک گذاشتیم لکلکها آمدند. آنها ده‌ها بار چوب آوردند و باد زد و لانه را خراب کرد. آقای کل‌نگری از فعالان محیط زیست اراک پیشنهاد داد که برایشان سبد آهنی بسازیم ولی برای این کار اداره برق باید همکاری کند و سیم‌های برق را از بالای دکل پایین‌تر بیاورد. آقای محمدعلی خسروی رییس اداره برق بروجرد با جان و دل پای کار آمد و با اینکه برایشان هزینه بر بود این کار را کردند. عید ۱۴۰۱ اولین آشیانه‌های آهنی را نصب کردیم. لکلکها تا ۵ روز سراغ ۷ عدد آشیانه آهنی نیامدند. فکر کردیم ایده خوبی نبوده است. اما یک روز صبح دیدم که در تمام لانه‌ها لک لک نشسته است. اما خشکسالی همان سال باعث شد لکلکها جوجه‌هایشان را از لانه بیرون بیندازند. بحمدالله در سال ۱۴۰۲ لکلکها ۲۳ لانه درست کردند و همه جوجه‌هایشان را نگه داشتند. هیچ تلفاتی هم نداشتیم چون تالاب خشک نبود. از ابتدای امسال تا الان با کمک خیرین و دوستداران محیط زیست ۶ لانه ساختیم. هر لک‌لکی که خانه بخواهد، چند روزی روی تیر چراغ مورد نظرش می‌نشیند. در واقع انگار به ما خبر می‌دهد و ما هم دست به کار می‌شویم. اهالی روستا به خنده به من می‌گویند بابای لکلکها، ولی کار اصلی را خیرین می‌کنند. به زودی ۴ لانه دیگر هم نصب خواهیم کرد.
وقتی در پیج اینستاگرام اعلام می‌کنم که می‌خواهیم برای کل‌لکی آشیانه بسازیم مردم به صورت مشارکتی هزینه ساخت لانه را پرداخت می‌کنند. افراد با نیت خیرات برای اموات پول ساخت را به دهیاری روستا می‌دهند. پارسال خواهر زوجی که سه شب بعد از شب عروسی‌شان در اثر گازگرفتگی فوت کردند، هزینه ساخت یک لانه را به نیت آنها پرداخت کرد. از بودجه دهیاری هم برای ساخت لانه استفاده می‌کنیم.
قبل از این لک لک ها لانه هایشان را کجا درست می کردند؟بزرگترهای ما می‌گویند که ده‌ها سال قبل این روستا لک‌لک‌های زیادی داشت. آنها درخت‌های بلند صنوبر و چنار لانه می‌ساختند. اما با خشکسالی برای دو دهه لکلکها از روستا رفتند. سال ۵۲ پدرم راهی حج شد. بهار آن سال یک جفت لک‌لک روی تیربرق جلوی خانه پدرم لانه ساخت. اهالی آن دو جفت را حاجی لک‌لک صدا می‌کردند. بعدها که لک لک ها دیدند کسی کارشان ندارد روی بام خانه‌ها هم لانه ساختند.
سال ۸۵ زلزله آمد و بسیاری از لانه‌ها خراب شد. تا پیش از آن لکلکها با سرما لانه‌هایشان را ترک می‌کردند و بهار برمی‌گشتند ولی چند سال بعد دیگر تمام سال اینجا هستند.
آیا لک لک ها تلفاتی هم دادند؟بزرگترین عامل تلف شدن لکلکها ترانس برقی بود که سالی ۱۲-۱۰ بال را به کشتن می‌داد. اداره برق همکاری کرد و ترانس نزدیک تالاب را عایق‌بندی کرد و الان تک و توک پرنده مرده ببینیم.
مصالح خانه لکلکها از چیست؟لکلکها با چوبهای خشکی که در بستر تالاب رشد می‌کند لانه می‌سازند. بعضی وقتها هم دیده‌ایم که از لانه همسایه‌شان چوب می‌دزدند. روی آسمان دعوا هم می‌کنند و بالهایشان را به هم می‌زنند. تا حالا لک‌لک‌های زخمی را هم با کمک فعالان محیط زیست تیمار هم کرده‌ایم.
از جمله این گونه‌ها می‌توان به گنجشک خانگی، گنجشک درختی، سار، دلیجه معمولی، جغد کوچک، سبزقبای اروپایی، دم‌جنبانک ابلق، دم‌سرخ سیاه، کلاغ گردن‌بور و گنجشک سینه‌سیاه اشاره کرد آیا گونه دیگری از پرندگان هم می‌آیند؟
لکلکها وقتی در دو حالت منقارشان را به هم می‌زنند. یکبار وقتی است که جفتشان به خانه می‌آیند و دیگری وقتی که احساس خطر کنند. اواسط پاییز تا اوایل زمستان چند جفت درنا به تالاب می‌آیند و وقتی می‌خواهند روی تیرهای برق بنشینند، لک‌لک ها با صدا آنها را دور می‌کنند. برای تالاب پرنده‌های مهاجر مثل اگرت و حواصیل و ... می‌آیند.
شغل اهالی روستاهای مجاور با اهالی کپرجودکی فرق می‌کند؟شغل ما هم دامداری و کشاورزی است. ولی ما تصمیم گرفته‌ایم که در اراضی تالابی روستا کشاورزی نکنیم. قسمت‌هایی از تالاب در فصول گرم خشک میشود در دهه ۴۰ این زمین‌های بین ۶ روستای اطراف تالاب صرفا برای دامداری و حصیربافی تقسیم شد. از دهه ۸۰ روستاییان مراتع را تغییر کاربری دادند. از سال ۱۴۰۱ با بالا رفتن قیمت‌ها، اهالی روستاهای اطراف علاوه بر برنج، خیار هم کاشتند. اما ما اهالی روستای کپرجودکی تصمیم گرفتیم که بگذاریم تالاب برای حیات وحش منطقه باقی بماند. ادعای روستاییان اطراف تالاب این است که فقیرند و به پول خیار و برنج نیاز دارند. در حالی که این زمین‌ها از دهه ۴۰ در اختیار کسانی بوده که دام‌های زیاد داشته‌اند. اهالی کم بضاعت روستاهای اطراف زمینی ندارند که بخواهند بکارند و سود کنند.
سال‌ها قبل اهالی روستاها با دامداری و نی‌بری امرار معاش می‌کردند و سالانه ۵ تن بیشتر گندم نمی‌توانستند برداشت کنند. اما از زمان تغییر کاربری اراضی تالابی اوضاع تغییر کرده است. تا آنجا که می دانم یکی از روستاها ۴-۳ میلیارد تومان با گران شدن قیمت خیار درآمد داشته است. ما اهالی روستای کپرجودکی ترجیح می‌دهیم درآمد روستا از گردشگرانی باشد که برای دیدن طبیعت و لکلکها به اینجا می‌آیند. دو سال پیش که شروع کردیم به ساختن لانه برای لکلکها با کمک چند راهنمای گردشگری از مردم خواستیم به روستا بیایند. فکر می‌کردیم حدود ۱۵۰-۱۰۰ نفر مهمان داشته باشیم. از همسرم خواستم کمی آش و نان بپزد. استقبال خیلی خوب بود. حدود ۵۰۰ نفر آمدند ولی ما آماده نبودیم. به نظر ما اگر سازمان‌های گردشگری، محیطزیست و استانداری حمایت کند. مثلا روستایمان را سنگ‌فرش کنند، وام بدهند روستا را برای حضور گردشگر آماده کنیم تا از طریق گردشگر اشتغالزایی کنیم و جوان‌هایمان از روستا نروند.
کد خبر 847871 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حیوانات - حیات وحش سفر - گردشگری حیوانات - انقراض گونه‌ها سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست ایران
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است