به نقل از «قدس آنلاین»

پیوستن به «کپی‌رایت» ترجمه معکوس را شتاب می‌بخشد

تاریخ انتشار: ۲۷ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۱۲۸۷۶۸

چند روز گذشته گزارشی درباره صحبت‌های رئیس اتحادیه ناشران جهان و واکنش او در مورد عدم تعهد ایران به معاهده کپی‌رایت در نمایشگاه فرانکفورت گزارشی تهیه کردیم که در آن ناشران از ضرورت‌های پیوستن به این معاهده صحبت کردند و بر لزوم پیوستن به آن تأکید کردند.

قدس آنلاین- چند روز گذشته گزارشی درباره صحبت‌های رئیس اتحادیه ناشران جهان و واکنش او در مورد عدم تعهد ایران به معاهده کپی‌رایت در نمایشگاه فرانکفورت گزارشی تهیه کردیم که در آن ناشران از ضرورت‌های پیوستن به این معاهده صحبت کردند و بر لزوم پیوستن به آن تأکید کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در صفحه امروز با یکی از نویسندگان ادبیات داستانی گفت‌وگو کردیم و راجع به تأثیر پیوستن ایران به معاهده کپی‌رایت و تأثیر آن در ادبیات ایران صحبت کردیم.  
ابراهیم حسن‌بیگی هم مانند هر نویسنده و فعال فرهنگی دیگری بر پیوستن ایران به این معاهده تأکید می‌کند و معتقد است که اگر بخواهیم ادبیات ما و نویسندگان ما جهانی شود، راهی جز متعهدشدن به این معاهده جهانی نداریم.  
گفت‌وگوی ما را با نویسنده آثاری مانند «گیسو و چراغ جادو»، «عالیجناب شهردار»، «ماجراهای ماهی طلایی»، «پدر، پسر، روح‌الله» و «شب ناسور» بخوانید.  

با اینکه همه ارکان فرهنگی کشور موافق هستند که ایران معاهده کپی‌رایت را امضا کند و به آن وفادار باشد و حتی وزیر ارشاد هم قول‌هایی مبنی بر لزوم تعهد به این معاهده داده است، چرا تاکنون این اتفاق رخ نداده است؟

این سؤالی است که واقعاً ناشران، نویسندگان، رسانه‌ها و حتی کتابخوان‌ها پاسخی برای آن ندارند. فقط شخص وزیر ارشاد باید در مورد این تعلل توضیح دهد. هنوز چرایی نپیوستن ایران به معاهده کپی‌رایت در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و کسی هم پاسخگو نیست. آیا این مسئله یک موضوع اطلاعاتی و امنیتی است که با صراحت به اهالی فرهنگ درباره نپیوستن به آن توضیحی نمی‌دهند؟ واقعاً چرا آثار یک نویسنده و ناشر را بدون اجازه چاپ می‌کنیم اما اگر همین اتفاق برای نویسنده ما و اثرش رخ دهد، فریاد واویلای نویسندگان و ناشران درمی‌آید؟ حتی اگر این اثر را رایزن فرهنگی ما در یک کشوری چاپ کرده باشد؛ کمااینکه رایزن‌های فرهنگی بدون اجازه آثار را چاپ می‌کنند و ناشران از این مسئله شاکی می‌شوند. حتی نویسندگان به عنوان اعتراض به مراسم رونمایی آن کشور که توسط رایزن دعوت می‌شود، نمی‌روند. کاملاً واضح است که با این عدم تعهد چهره فرهنگی خودمان را در این زمینه مخدوش می‌کنیم. اگر تا دیروز با صراحت به ما سارق ادبی نمی‌گفتند ولی امروز در یک جای پُرتریبون و مطرح مثل نمایشگاه فرانکفورت آدمی‌ مسئول و شناخته‌شده در سطح جهانی مثل میشل کولمن با صراحت به ما اعتراض می‌کند.

به نظر من واقعاً رسانه‌ها باید پیگیری کنند تا مسئولان در مورد این مسئله شفاف صحبت کنند. در کشوری که ادعای دین، اسلام و حلال و حرام دارد، چگونه آثار ادبی بدون اجازه افراد منتشر می‌شوند و اگر دیگری اثر ما را بدون اجازه منتشر کند، اعتراض در پی خواهد داشت. این مسئله اصلاً منطقی نیست.

شاید چون فضای فرهنگی ما با این بلبشو خو گرفته است، پیوستن به این معاهده در فضای فرهنگی کشور ایجاد شوک می‌کند و ارشاد به دلیل مقابله‌نشدن با اعتراض‌های داخلی امضای این معاهده را به تأخیر می‌اندازد.

نه، اتفاقاً اگر این معاهده امضا شود اتفاق‌های خوبی رخ خواهد داد. در حال حاضر ناشران کتاب‌های تألیفی و ترجمة خود را به ارشاد می‌دهند تا مجوز نشر بگیرند و قراردادها را هم پیوست می‌کنند. ارشاد هم به استناد قرارداد بسته‌شده به اثر مجوز می‌دهد. در مسئله ترجمه این اتفاق برای مترجم می‌افتد اما بعد از پیوستن به معاهده کپی‌رایت باید توافق‌نامه نویسنده و ناشر هم ضمیمه اثر و مترجم بشود. در این شرایط جلوی سوءاستفاده‌های زیادی گرفته می‌شود چون مترجم باید مجوز بگیرد. با اجرای این قانون جلوی ترجمه‌های بی‌رویه و غلط گرفته می‌شود و این بلبشو از بین خواهد رفت و خودبه‌خود تعداد آثار ترجمه کم می‌شود. کسی نباید تصور کند که اگر تعداد ترجمه آثار کم شود، مشکل فرهنگی پیدا می‌کنیم. اتفاقاً این مسئله کمک می‌کند که تألیف خودش را بیشتر نشان دهد و فضای نشر را زلال می‌نماید. با وجود این همه محاسن، این معما وجود دارد که چرا معاهده کپی‌رایت امضا نمی‌شود.

فکر می‌کنید زیرساخت‌های لازم برای پیوستن به این معاهده وجود دارد؟

اصلاً زیرساخت شاخصی لازم نیست چون مسئله پیچیده‌ای نیست که ما به این زیرساخت‌ها نیاز داشته باشیم. قطار ترجمه در حال حرکت است و فقط با پیوستن به این معاهده اجازه از نویسنده و یا ناشر صورت می‌گیرد که البته بعضی ناشران به‌صورت خودجوش حرفه‌ای عمل می‌کنند و از نویسنده اجازه می‌گیرند.

تعهد به معاهده بِرن یا همان کپی‌رایت در حوزه تألیف و نویسندگی چه تغییراتی ایجاد می‌کند؟

به هر حال با پیوستن به این معاهده ادبیات ما به سمت جهانی‌شدن گام‌های سریع‌تری برمی‌دارد. وقتی ما به ناشران احترام می‌گذاریم و برای ترجمه آثارشان از آن‌ها اجازه می‌گیریم، آن‌ها هم از آثار ما استقبال می‌کنند و این استقبال دوسویه می‌شود. اگر این اتفاق بیفتد، خودبه‌خود تقاضای ترجمه از آثار ما اتفاق خواهد افتاد.

در حال حاضر ما یک‌طرفه در همه نمایشگاه‌های جهانی شرکت می‌کنیم. ارشاد وظیفه‌اش این نیست که رایت بفروشد. باید آثار معرفی شوند و آن‌ها از خرید اثر استقبال کنند. اما از آثار ما استقبال نمی‌شود چون اعتمادی وجود ندارد. اگر این معاهده امضا شود و این اعتماد به وجود بیاید، تلاش ما در نمایشگاه‌ها نتیجه‌بخش خواهد بود و پیشنهادها برای ترجمه آثار به ما خواهد رسید.

با امضای این معاهده جهانی اتفاق خوب دیگری هم رخ خواهد داد و آن ترجمه معکوس است؛ مسئله‌ای که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است و فقط در صورت پیوستن به این معاهده، سریع‌تر انجام می‌شود.  

منبع: روزنامه قدس

منبع: قدس آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۱۲۸۷۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وضعیت نشر کتاب‌های حوزه پزشکی

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، پدیده‌ نشر کتاب، یکی از دغدغه‌های اصلی سیاست‌گذاران نظام‌ها و کشور‌های مختلف دنیا بوده و به‌عنوان مهمترین شاخص پیشرفت و توسعه‌یافتگی در نظر گرفته شده است.

در رابطه با این موضوع پژوهشگران مطالعه‌ای انجام داده‌اند که این صنعت مانند هر صنعت دیگر نیازمند برنامه‌ریزی، سیاست‌گذاری، سرمایه‌گذاری و تأمین زیرساخت‌هایی است تا بتواند به یک اهرم فرهنگی و اقتصادی مؤثر تبدیل شود. برخورد سطحی، سنتی و تجربی با مسئله نشر جوابگوی نیاز‌های جامعه کنونی نیست؛ زیرا نشر پیوندی عمیق با تاریخ، اقلیم، فرهنگ، اقتصاد و آموزش دارد و نیازمند حرکتی همه جانبه و در تمام ابعاد است. روشن است که این حرکت‌ها بازخورد سریع ندارند، اما در درازمدت تغییرات اساسی ایجاد می‌کنند.

* وضعیت نشر در ایران

 در این پژوهش آمده است که  نشر در ایران طی عمر کوتاه خود همواره با مشکلات عدید‌ه‌ای روبه‌رو بوده و با فراز و نشیب‌های گوناگون برخاسته از تحولات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و پیشرفت‌های فنی مواجه بوده است.

این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که منابع پزشکی با سلامت جامعه ارتباط مستقیم داشته و کتاب به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع، از اهمیت بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف آسیب‌شناسی وضعیت نشر کتاب‌های علوم پزشکی و همچنین شناسایی مشکلات تولید محتوا، تولید فرهنگی و تولید فنی در ایران از دیدگاه ناشران انجام شده است.

بسیاری از مشکلات نشر در ایران ریشه در سیاست‌ها، قوانین و فرهنگ حاکم بر جامعه دارد

این پژوهش توضیح می‌دهد وجود نوسان و نابسامانی در مواردی مانند تعداد عناوین سالانه، نوبت چاپ، تالیف و ترجمه، شمارگان و قیمت در هر سال نشان از عدم برنامه‌ریزی صحیح و اصولی در امر نشر دارد.

* ارتباط سطح سلامت جامعه با نشر پزشکی

یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که نشر پزشکی به‌دلیل تاثیر مستقیم آن بر سلامت بشر، از اهمیت بالایی برخوردار است و نمی‌توان آن را نادیده گرفت؛ بنابراین با بررسی چالش‌های پیشروی این صنعت و تلاش در جهت برطرف‌کردن آنها، می‌توان بر پویایی و بازدهی آن و در نتیجه بالارفتن سطح سلامت جامعه افزود با توجه به اینکه پژوهش‌های مختلف صورت‌گرفته در این حوزه بر اساس دیدگاه متخصصان و ناشران در تمامی حوزه‌های موضوعی نشر می‌باشد.می‌توان نتیجه گرفت که بسیاری از مشکلات نشر در ایران ریشه در سیاست‌ها، قوانین و فرهنگ حاکم بر جامعه دارد.

* عوامل موثر بر آسیب‌های نشر کتاب پزشکی در ایران

این پژوهش مطرح می‌کند که مهم‌ترین آسیب‌های نشر کتاب پزشکی در ایران را می‌توان ضعف در سیاست‌گذاری‌ها و قوانین و چارچوب‌ها در نظر گرفت. از بعد دیگر، نبود نیروی متخصص فنی در قسمت‌های مختلف نشر پزشکی به تنهایی آسیب زیادی را به این حوزه وارد کرده است. مخاطبان کتاب نیز به دنبال کتاب‌های کم‌حجم و منابع امتحانی به جهت قبولی در آزمون‌ها و امتحانات هستند و این مسئه ناشر را نیز با چالش تولید محتوای علمی مواجه می‌کند.

این پژوهش مطرح می‌کند که مسایل سیاسی و اقتصادی حاکم برکشور بر نشر نیز تاثیر گذاشته است که نمود آن را بیشتر درحوزه‌ تولید فنی و خرید و نگهداری مواد اولیه چاپ می‌توان مشاهده کرد. درنهایت متکی بودن بر طب غیرایرانی و استفاده فراوان از منابع ترجمه‌ای و تولید محتوا‌های غیرمفید و عدم رغبت دانشجویان به مطالعه، ماحصل کاستی‌های ریشه‌ای در حوزه‌ نشر است.

متکی بودن بر طب غیرایرانی و استفاده فراوان از منابع ترجمه‌ای و تولید محتوا‌های غیرمفید و عدم رغبت دانشجویان به مطالعه، ماحصل کاستی‌های ریشه‌ای در حوزه‌ی نشر است

پیشنهاد‌های برگرفته از پژوهش حاضر، عبارتند از:

در نظر گرفتن تخصص ناشر هنگام اخذ مجوز نشر، برگزاری جلسات ارتباط مستقیم بین ناشران و سیاست‌گذاران نشر، نیازسنجی مشکلات سلامت کشور و سفارش تولید محتوای متناسب با آن، تجدیدنظر در معیار‌های ارزیابی ناشران و اتخاذ فرایند تشویق و تنبیه بر اساس آن،  اصلاح قوانین ارزشیابی در فرایند ارتقای هیات‌علمی.

 

از دیدگاه نویسندگان این پژوهش؛ توجه جدی‌تر به نشر تخصصی پزشکی از سوی دولت، می‌تواند بسیاری از مشکلاتی را که ناشران حوزه‌ی تخصصی نشر پزشکی و به‌ویژه ناشران خصوصی با آن دست به گریبان هستند، مرتفع سازد و کتاب، این کالای فرهنگی پراهمیت، در استانداردترین حالت‌ممکن و در کوتاه‌ترین زمان به‌ دست مخاطب برسد.

* بیشترین مشکلات و آسیب‌ها در حوزه‌ تولید محتوا

از نظر این پژوهش بیشترین آسیب‌ها در حوضه تولید محتوا در نشر کتاب به شرح زیر است:

نبود سیاست‌گذاری تولید محتوا ترجمه‌ای بودن درصد بالای آثار نشر پزشکی و تخصص نداشتن ناشران پزشکی بیشترین مشکلات و آسیب‌ها در حوزه‌ی تولید محتوا را در برمی‌گیرد.

در ادامه این پژوهش آمده است که مشکلات تولید فرهنگی شامل تخصصی و هزینه‌بر بودن ویراستاری کتاب، حرفه‌ای نبودن داوران و نبود قوانین ساختارمند داوری با آسیب‌ها بیان شده است و مسایل بخش تولید فنی که مشکلات مواد اولیه چاپ و نشر، مشکلات فناوری چاپ و نشر و کمبود نیروی متخصص فنی سه آسیب اصلی در تولید فنی از دیدگاه ناشران برشمرده شده‌اند.

لیکن بر اساس یافته‌های این مطالعه، باتوجه به یافته‌های حاصل از این پژوهش درباره‌ آسیب‌های موجود در صنعت نشر پزشکی، می‌توان نتیجه گرفت که بسیاری از مشکلات نشر در ایران ریشه در سیاست‌های کلی و قوانین و فرهنگ حاکم دارد.

بنابراین توجه جدی‌تر به حوزه‌ تخصصی نشر پزشکی از سوی دولت و سیاست‌گذاری کاملاً بی‌طرفانه در جهت برطرف‌کردن دغدغه‌های ناشران می‌تواند موانع و مشکلات زیادی را برطرف سازد. 

گفتنی است، این یافته‌ها، به صورت یک مقاله علمی پژوهشی باعنوان «تحلیل وضعیت نشر کتاب‌های حوزه‌ی پزشکی با رویکرد پدیدارشناسی» تهیه شده که در دوماهنامه «پیاورد سلامت» منتشر شده است. این نشریه متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران است.

انتهای پیام/