درباره تاریخ نمی‌توانید دروغ بگویید
تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۸۷۷۶۵
به گزارش صدای ایران، «کلنل» برشی از یک دوره تاریخی حساس و مهم یعنی مشروطه دوم و استبداد صغیر است؛ دوره‌ای تاریخی که بستر یک روایت داستانِ یک نمایش ایرانی شده که ردپای تعزیه و سیاه‌بازی را هم در آن می‌توان دید. خیرالله تقیانی‌پور نویسنده و کارگردان این اثر نمایشی است که پیش از این هم با آثار دیگرش علاقه‌اش به نمایش‌ها و فرهنگ و سنن ایرانی را نشان داده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هرچند داستان نمایش روی یک کاراکتر به نام «عزیز» می‌چرخد و تصمیم‌های اوست که درام را می‌چرخاند اما شما در خلال این داستان دست روی یک برهه زمانی مهم به نام استبداد صغیر و مشروطه دوم گذاشته‌اید که شخصیت عین‌الدوله را هم مرور می‌کنیم. درباره دلیل انتخاب این زمان و جذابیت آن برای پرداخت نمایشی بگویید.
مشروطه و استبداد صغیر دوره‌ای است که در تاریخ معاصر جزو دوره‌های نادر محسوب می‌شود. تازه داشته مشروطه جواب می‌داده که عده‌ای تصمیم می‌گیرند مجلس را به توپ ببندند و اتفاقات دیگری که شاهدش بودیم رخ می‌دهد. می‌شود گفت بعد از به رسمیت شناختن مشروطه توسط مظفرالدین شاه، به توپ بستن مجلس هم چه از لحاظ تاریخی و چه نمایشی، موقعیت جذابی بود.
طنز هم در روایت شما از این داستان دخالت دارد. باتوجه به اینکه با بخش تاریکی از تاریخ مواجه‌ایم این انتخاب روایت طنز تعمدی بود؟
بله. من سعی کردم کمی فضای داستان را متعادل کند. چون قصه به اندازه کافی تلخ هست. سعی کردم یک بخشی از تلخی را با کمدی تعدیل کنم و زهر آن را بگیرم.
در کنار نمایش ایرانی، در این اثر تعزیه هم حضور پررنگی دارد. درباره این علاقه به انواع نمایش‌های ایرانی بگویید که در اغلب آثارتان وجود دارد.
معمولا خودم نمایش ایرانی را که ریشه در آئین و سنن داشته باشد خیلی می‌پسندم و همیشه سعی کرده‌ام به این آئین و سنن پایبند باشم. مثلا در «بوقلمون» سراغ آئین پهلوانی و زورخانه‌ای رفتم. در «پری» زن‌پوشی و تخت حوضی را ارائه کردم و خیلی اتفاقات دیگر را در آثارم سعی کردم نشان دهم که برگرفته از آئین و سنن بود.
پرداختن به آثاری که یا تاریخی هستند یا داستان در بستر یک دوره تاریخی روایت می‌شود هم سختی‌های خود را دارد و هم مستلزم پژوهش است. چقدر این موضوع را در دایره علاقه‌مندی‌های خود قرار داده‌اید که بخواهید در آینده هم به آن بپردازید؟
بهرحال یک بخشی از جذابیت هر درامی، تاریخی بودن آن است و این برای من مستثنا نبود. دوست داشتم که این شکلی باشد. مخصوصا تاریخی که آن موقع آبستن خیلی از حوادث هم بود؛ یعنی دوره قاجار و مشروطه. معتقدم خود تاریخ برای شنیدن و گفتن جذابیت زیادی دارد.
به نظر می‌رسد دوره قاجاریه آنچنان که باید در ادبیات نمایشی ما مورد پرداخت قرار نگرفته. نگاه شما به عنوان نمایشنامه‌نویس به این دوره چیست؟ چقدر دوره قاجار و زندگی شاهان و اطرافیانش را دارای قابلیت نمایشی می‌دانید؟
در این نمایش برای من بیشتر جهالت مردم مدنظر بود. همیشه معتقدم که جهالت مردم باعث سرنگونی و یا به دردسر افتادن مردمان و نسل آینده می‌شود؛ فرقی نمی‌کند این جهالت مدرن باشد یا سنتی. اگر مردم ما در گذشته فهیم بودند و جهالت نمی‌کردند ما قطعا انقدر ضرر و زیان نمی‌دیدیم و اینهمه از مملکت ما تکه تکه نمی‌شد. به قول معروف اینهمه به خاطر خال لبی نمی‌بخشید سمرقند و بخارا را. یا قراردادهای ترکمنچای و مانند آن بسته نمی‌شد. جهل بود که این قراردادها بسته شد و بخشی از میهن ما رفت و خیلی از اتفاقات دیگر رخ داد. نگاه کنید؛ دقیقا اصلاحاتی که امیرکبیر شروع کرد در ژاپن هم رخ داد؛ ژاپن ادامه داد اما ما به واسطه جهالت شاهان‌مان به کجا رسیدیم؟ پس بیشتر برای من در این نمایش جهل موردنظر بود. جهل سال 61 قمری باعث شد که یک مصلح را به مسلخ ببرند و معمولا جهل مردمان تاریخ کار را برای آیندگان سخت می‌کند.
از سختی‌های کار در حوزه تاریخی بگویید؛ چه ممیزی و نظارتی و چه در حوزه حساسیت عمومی.
معتقدم اگر شما نمایشنامه ترجمه شده‌ای را بردارید کار کنید و درست نتوانید فرهنگ و تاریخ آن کشور را به مخاطب ارائه کنید، چون تماشاگر با آن بیگانه است ممکن است زیاد متوجه نشود. اما مخاطب ما به تاریخ معاصر و فرهنگ خودمان آگاه است و نمی‌توانید او را گول بزنید. باید درست حرکت کنیم. کار کردن در حوزه تاریخ به ویژه تاریخ معاصر مثل حرکت کردن روی لبه شمشیر است. باید مهره‌ها را درست بچینید و درام را درست تعریف کنید. چون مخاطب آگاه است و ممکن است مچ‌تان را بگیرد.
معمولا برای موارد تاریخی مابه‌ازای امروزی هم وجود دارد و موتیف‌های ثابت تاریخ معاصر را در امروزمان هم می‌توانیم پیدا کنیم که علاوه بر موارد سیاسی در شخصیت‌های اجتماعی هم دیده می‌شوند. این مساله هم از سختی‌های کار تاریخی به حساب می‌آید؟
اصلا خاصیت تاریخ همین است؛ بارها این جمله را شنیده‌ایم که تاریخ تکرار می‌شود. تاریخ تکرار شدنی است و معتقدم اینکه شما چطور آن را روایت کنید مهم است؛ اگر فحش یا شعار دهید خب قطعا دچار ممیزی می‌شوید؛ نه فقط در کشور ما بلکه در همه کشورها این اتفاق می‌افتد. اینکه چطور بتوانید آن روایت تاریخی را دراماتیک کرده و به مخاطب ارائه کنید روش و سختی‌های خاص خودش را دارد.
فکر می‌کنید آثار نمایشی تاریخی که به دوره معاصر می‌پردازد چقدر موفق بوده و عمق و غنا داشته و توانسته با مخاطب ارتباط برقرار کند؟
این را باید در استقبال مخاطب متوجه شد که چقدر موفق بوده است. اما معتقدم اگر دقیق و درست به موضوع نگاه شود و قصه و تاریخ درست تعریف شود، مخاطب دلیلی ندارد با سالن و نمایش قهر کند. چرا نباید دوستش داشته باشد؟ ذائقه مخاطب امروز طوری است که به فرهنگش آگاه است. امروز دیگر نمی‌توانید به مخاطب دروغ بگویید. با این عصر سرعت تکنولوژی و اطلاعات مخاطب در سالن می‌نشیند و اگر قرار باشد شما دروغ بگویید خیلی سریع و در همان سالن سرچ می‌کند تا ببیند چقدر با او صادق بوده‌اید. اگر بفهمد دروغ می‌گویید بلافاصله سالن را ترک می‌کند.
منبع: صدای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت sedayiran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صدای ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۸۷۷۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درآمد ۷۰۰ میلیونی «گالیله»!/ «آکادمی پرندگان» ۵۰ میلیون فروخت
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل هنرهای نمایشی، آمار فروش و تعداد تماشاگران نمایش‌های مجموعه تئاتر شهر، تالار هنر و همچنین تماشاخانه سنگلج تا پایان روز جمعه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ اعلام شد.
نمایش «گالیله» به کارگردانی شهاب‌الدین حسین‌پور که از ۲۹ فروردین در تالار اصلی با ظرفیت ۵۷۹ مخاطب و قیمت بلیت۳۰۰ هزار تومان اجرای خود را آغاز کرده است، با مجموع ۸ اجرا و میزبانی از ۳ هزار و ۴۱۵ مخاطب (با احتساب بلیت تمام‌بها، نیم‌بها، تخفیف‌دار و مهمان) توانست به فروشی معادل ۷۸۸ میلیون و ۵۴۰ هزار تومان دست پیدا کند.
نمایش «روال عادی» به کارگردانی کیارش رُست که اجرای خود را از ۳۰ فروردین در تالار چهارسو، با ظرفیت۱۳۲ نفر و قیمت بلیت ۱۸۰ هزار تومان آغاز کرده است، با مجموع ۸ اجرا و میزبانی از ۶۰۴ مخاطب توانست به فروشی معادل ۸۴ میلیون و ۲۷۶ هزار تومان برسد.
نمایش «توقف اتانازی» به کارگردانی محمدرضا عطایی‌فر که اجرای خود را از ۲۳ فروردین در تالار چهارسو با ظرفیت۱۳۲ نفر و قیمت بلیت۱۸۰ هزار تومان آغاز کرده است، با مجموع ۱۴ اجرا و میزبانی از ۱ هزار و ۱۱۰ مخاطب، توانست به فروشی معادل ۱۵۵ میلیون و ۴۳۰ هزار تومان دست پیدا کند.
نمایش «آن بُرد» به کارگردانی مهدی زندیه و آیدین تمبرچی نیز که اجرای خود را از ۲۳ فروردین در تالار قشقایی ساعت ۱۸ با ظرفیت ۹۶ نفر و قیمت بلیت۱۷۰ هزار تومان آغاز کرده است، با ۱۶ اجرا و میزبانی از ۱ هزار و ۳۹۶ مخاطب، فروشی معادل ۲۱۲ میلیون۲۹۶ هزار تومان داشته است.
نمایش «پس از» به کارگردانی مرتضی کوهی نیز که اجرای خود را از ۲۳ فروردین در تالار قشقایی، با ظرفیت ۹۶ نفر و قیمت بلیت ۱۴۰ هزار تومان آغاز کرده است، با ۱۴ اجرا و میزبانی از ۱ هزار و ۲۰۵ مخاطب به فروشی معادل ۱۳۸ میلیون و ۸۸۰ هزار تومان دست پیدا کند.
نمایش «آبی گونه» به کارگردانی کاوه مهدوی که از ۲۳ فروردین در تالار سایه با ظرفیت ۷۲ نفر و قیمت بلیت۱۵۰ هزار تومان اجرای خود را آغاز کرده است، با مجموع ۱۴ اجرا و میزبانی از ۵۱۶ مخاطب به فروشی معادل ۵۳ میلیون و ۹۲۵ هزار تومان دست پیدا کند.
نمایش «کان لم یکن» به کارگردانی سید علی موسویان که از ۲۶ فروردین در تالار سایه با ظرفیت صندلی۷۲ نفر و قیمت بلیت۱۵۰ هزارتومان روی صحنه رفته است، با ۱۲ اجرا، ۳۰۲ مخاطب جذب کرده و به فروشی معادل ۲۷ میلیون و ۵۱۹ هزار تومان دست پیدا کرده است.
نمایش «نظام ابن عربی» به کارگردانی یاسمین عباسی که از ۲ اردیبهشت در کارگاه نمایش با ظرفیت صندلی ۲۶ نفر و قیمت بلیت ۱۰۰ هزارتومان به صحنه رفته است، با ۶ اجرا میزبان ۱۲۳ مخاطب بوده و به فروش ۹ میلیون و ۹۰ هزار تومان دست پیدا کرده است.
در تماشاخانه سنگلج، نمایش «سلطان عمرا بمیرد» به کارگردانی محمدجواد کبودرآهنگی که از ۴ اردیبهشت ۱۴۰۳به صحنه رفته است؛ چهارمین اجرای خود را پشت سر گذاشت و در مجموع، میزبان ۱۵۷ تماشاگر بوده است. این نمایش با احتساب بلیت‌های تمام بها، نیم بها، مهمان و تخفیف‌دار با بلیت ۱۰۰ هزار تومانی و ظرفیت سالن۲۳۶ نفری، مبلغ ۱ میلیون و ۹۹۰ هزار تومان فروخته است.
همچنین نمایش «شاماران» به کارگردانی ساسان شکوریان نیز که اجرای خود را از ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ آغاز کرده است؛ با ۱۵ اجرا توانسته است ۴۹۸ تماشاگر را به تماشاخانه سنگلج جلب کند. این نمایش با احتساب بلیت‌های تمام بها، نیم بها، مهمان و تخفیف‌دار با بلیت ۸۰ هزار تومانی و ظرفیت سالن۲۳۶ نفری، توانسته مبلغ ۲۲ میلیون و ۲۸۰ هزار تومان بفروشد.
در تالار هنر، نمایش«انگشتر اسرارآمیز» به کارگردانی میثم یوسفی که از ۳ اسفند ۱۴۰۲ با ظرفیت ۲۴۴ نفری به صحنه رفته است؛ با ۶ اجرا و قیمت بلیت ۱۰۰ هزار تومان، توانست ۶۰۱ تماشاگر را جلب کند و به فروش ۴۴ میلیون و ۱۲۱ هزار تومان دست پیدا کند.
همچنین نمایش «آکادمی پرندگان» به کارگردانی حسین مزینانی که از ۲۲ فروردین ۱۴۰۳در تالار هنر با ظرفیت ۲۴۴ نفری به صحنه رفته است؛ با ۱۵ اجرا و قیمت بلیت ۱۰۰ هزار تومان، توانسته ۷۶۱ تماشاگر را جلب کند و به فروش ۵۰ میلیون و ۶۴۴ هزار تومان دست پیدا کند.
نمایشنامه‌خوانی «پینوکیو» به کارگردانی داود زارع که ۷ اردیبهشت در تالار هنر با ظرفیت ۲۴۴ نفری انجام شد، با ۱ اجرا و قیمت بلیت ۸۰ هزارتومان، توانست ۲۴۴ تماشاگر را به سالن جلب کند و به فروش ۱۹ میلیون و ۸۸۸ هزار تومانی برسد.
عکس از رضا معطریان است.
کد خبر 6089737
فرایند مشاهده و تأیید سوابق تحصیلی داوطلبان کنکور آغاز شد