به نقل از «خرداد»

بازی گسل‌هایی که موجب تفاوت در تلفات دو زلزله کرمانشاه و بم شد

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۳۰۷۷۴

خرداد:به اعتقاد محققان، علت کاهش تلفات در زلزله‌ کرمانشاه نسبت به زلزله بم در این است که بر خلاف زلزله بم، کانون زلزله استان کرمانشاه در "سرپل ذهاب" نبوده است؛ چرا که اگر کانون این زلزله در این شهر بود، باید فاجعه بدی را تجربه می‌کردیم.

به گزارش خرداد به نقل از ایسنا، زمین لحظه‌ای آرام و قرار ندارد. گاهی این ور و گاهی آن ور را می‌جنباند و زمین برای ما گهواره می‌شود، ولی لالایی آن تبدیل به بغض‌های فروخورده‌ای می‌شود که تا ابد ادامه دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زمین می‌لرزد و سقف بالای سرمان با آن هم‌آوایی می‌کند؛ چون ما بلد نبودیم و یا یادمان نبود که سقف باید جان پناهی برایمان باشد.

ما هنوز داغدار نغمه‌هایی هستیم که در بوئین زهرا، طبس، رودبار و منجیل و بم سراییده شد؛ چون ما زلزله‌های مهم و زیادی را در تقویم‌های خود ثبت کردیم و هرگز فراموش نکردیم و نخواهیم کرد و در هر بار هم تنها یک راه را رفتیم. کم نشان دادن اتفاق، آمار بالای کشته‌شدگان و امدادرسانی و در آخر هم فراموشی.

زلزله سیلاخور در سال 1288 با بزرگای 7.4، 8 هزار کشته و 64 روستای تخریب شده
زلزله لار در سال 1339 با بزرگای 6.7 و 400 نفر کشته و تخریب 75 درصدی شهر
زلزله بوئین زهرا در سال 1341 با شدت 7.2 و 10 هزار نفر کشته
زلزله دشت بیاض در سال 1347 با بزرگای 7.4 و کشته شدن بیش 10500 نفر و تخریب 61 روستا
زلزله قیر در سال 1351 با بزرگای 6.9 و 4 هزار نفر کشته
زلزله طبس در سال 1357 با بزرگای 7.7 و 196 هزار نفر کشته و تخریب 16 روستا
زلزله قائن در سال 1358 با بزرگای 7.1 و جان باختن 130 نفر
زلزله رودبار و منجیل در سال 1367 با بزرگای 7.4 و جان باختن 3500 نفر
زلزله بم در سال 1382 با قدرت 6.5 و جان باختن بیش از 40 هزار نفر

اینها تنها گوشه‌ای از خاطرات تلخی است که در تقویم‌هایمان به ثبت رسید و اینک زلزله 7.3 ریشتری کرمانشاه.

در صفحه تقویم روز یکشنبه، 21 آبان ماه سال 1396 خورشیدی در حالی زلزله کرمانشاه را به ثبت می‌رساندیم که خاطرات تلخ زلزله بم همچنان برایمان زنده است. ما فراموش نکردیم که در زلزله 6.5 ریشتری چگونه سقف خانه‌ها جان بیش از 40 هزار شهروند بمی را گرفت.

زلزله‌ای با وسعت خاورمیانه

زلزله در ساعت 21 و 48 دقیقه شامگاه روز یکشنبه، 21 آبان ماه در 30 کیلومتری شمال غرب "سرپل ذهاب" و  32 کیلومتری جنوب غرب "حلبچه" در ناحیه مرزی ایران و  عراق و در داخل خاک عراق رخ داد.

هر چند که به گفته محققان، گسل مسبب این رخداد  هنوز مشخص نیست؛ ولی به گفته دکتر مهدی زارع عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و مهندسی زلزله گسله فعال خمیدگی جبهه کوهستان زاگرس و گسل‌های پهنه گسله ذهاب (یا سرپل ذهاب) در همین منطقه قرار دارند.

وی گسل "پی‌سنگی ذهاب" را از گسل‌های سامانه گسله خمیدگی جبهه کوهستان زاگرس این منطقه ذکر می‌کند و ادامه می‌دهد: سازوکار این زلزله فشاری و صفحه گسله نزدیک به قائم بوده است.

کانون زلزله سرپل ذهاب

در شهر سر پل ذهاب 60 هزار نفر و در قصر شیرین حدود 30 هزار نفر زندگی می‌کنند و زلزله‌های حلوان و سر پل ذهاب از جمله زلزله‌های تاریخی این منطقه است. زلزله‌های 958 میلادی و 1150 میلادی سرپل‌ذهاب و در سده بیستم زلزله‌ 1967 میلادی با بزرگای 5.7 و سال 1983 میلادی با بزرگای 5.1 از جمله زلزله‌های تاریخی این منطقه است.

 این زلزله را حدود 150 میلیون نفر در ایران و عراق و در هر دو پایتخت حس کردند، به گونه‌ای که به گفته زارع با توجه به بزرگای آن، این زلزله در کل کشور عراق، منطقه میان رودان، بخش‌هایی از سوریه، شرق ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس احساس شده است.

دکتر شهریار سلیمانی آزاد، پژوهشگر گروه لرزه زمین‌ساخت و زلزله‌شناسی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به وقوع زمین‌لرزه شامگاه یکشنبه، 22 آبان در محدوده باختر کرمانشاه اظهار کرد: آنچه می‌توان از پهنه رومرکزی این زمین‌لرزه دریافت کرد، این است که این رخداد در مرز میان دو کشور در مناطق سرپل ذهاب و قصر شیرین در ایران و حلبچه در عراق به وقوع پیوسته است که با توجه به کم جمعیت نبودن این مناطق و تراکم گسترده روستاها و شهرها اثرات این زمین‌لرزه در منطقه‌ای گسترده احساس شد.

وی با بیان اینکه از دیدگاه لرزه‌ زمین‌ساختی رشته کوه زاگرس در بخش میانی کمربند کوهزایی آلپ-هیمالیا قرار گرفته است، تاکید کرد: این بخش شامل 4 پهنه گسلی اصلی با راستای شمال باختری است که گسل جبهه کوهستان زاگرس در بخش جنوبی و گسل زاگرس بلند در شمال آن، 2 مورد از این پهنه‌های گسلی را تشکیل می‌دهند که این دو در پهنه رومرکزی زمین‌لرزه اخیر به هم نزدیک می‌شوند و در محدوده سرپل ذهاب پهنه گسلی جبهه کوهستان زاگرس در نزدیکترین فاصله خود به گسل زاگرس بلند قرار می‌گیرد.

سلیمانی با بیان این‌که بر اساس اقلیم خشک و نیمه‌خشک موجود در ایران مردم از گذشته به دنبال شناسایی ذخایر آب برای گذران زندگی در مناطق مختلف بوده‌اند، اضافه کرد: همواره آب در اولویت انتخاب محل زندگی مردم قرار داشته و از آنجایی که آب معمولا در کوهپایه‌ها و دره‌ها یافت می‌شود، از این رو ساخت‌وسازهای روستایی و توسعه و تمرکز شهری و صنعتی در نزدیکی جبهه کوهستان است و معمولا این مناطق در ایران در پهنه‌های گسلی قرار دارند.

خواهرخوانده زلزله کرمانشاه در بم

تراژدی بم در ساعت 5 و 26 دقیقه بامداد روز ۵ دی سال ۱۳۸۲ رخ داد. در این زلزله که با بزرگای 6.5 رخ داد و ساکنان این شهر دو مقصد بیشتر نداشتند: یا مرکز درمانی یا قبرستان.

در اثر این حادثه ۹۰ درصد از سازه‌های شهر بم به کلی تخریب شد و ارگ تاریخی بم با ۲۵۰۰۰ سال قدمت و بزرگترین سازه گلی در این حادثه به کلی ویران شد.

گسل بم با راستای عمومی شمالی – جنوبی از نزدیکی شهر بم عبور می‌کند. از آنجایی که این گسل در شرق بم از کنار شهر بروات عبور می‌کند، گسیختگی‌های سطحی ایجاد شده پس از زلزله بم در پیرامون شهر بم و بین شهرهای بم و بروات مشاهده شد.

تفاوت‌های بم و کرمانشاه

زلزله 6.5 ریشتری بم در بم موجب کشته شدن 40 هزار نفری و زلزله 7.2 ریشتری 432 نفر گزارش شده  و این سوال را در ذهن ایجاد می‌کند که با وجود بزرگ بودن زلزله کرمانشاه نسبت به بم، چرا تعداد تلفات آن کمتر از زلزله بم بوده است.

این مساله را عضو هیات علمی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله این چنین توضیح می‌دهد: تعداد تلفات این دو زلزله نشان می‌دهد کانون زلزله در کرمانشاه در سرپل ذهاب نبوده است؛ چرا که اگر کانون این زلزله در این شهر بود، باید فاجعه بدی را تجربه می‌کردیم.

به گفته وی، کانون زلزله کرمانشاه در منطقه کوهستانی مرزی میان ایران و عراق بوده است، از این رو نسبت به زلزله بم در این رخداد لرزه‌ای وضعیت بهتری داشتیم.

به اعتقاد محققان این حوزه، کانون زلزله بم در نزدیکی تمرکز جمعیتی قرار داشت و از آنجایی که در بامداد رخ داد، موجب افزایش تلفات شده است. ولی از سوی دیگر به باور این محققان، میزان تخریب یک زلزله به عواملی چون عمق، اثر خاک، تراکم جمعیت، میزان آسیب ‌پذیری ساختمان‌ها در برابر زلزله و عمق زلزله‌ها بستگی دارد.

به گفته دکتر زارع، در صورتی که زلزله‌ای در عمق زیاد رخ دهد، در پهنه گسترده‌تری رخ خواهد داد؛ ولی شدت کانونی آن کمتر است و در صورتی که عمق زلزله‌ای کم باشد، معمولا پهنه کانونی بیشتری را تخریب خواهد کرد. 

شارلاتانیسم در انتشار اخبار زلزله و آزمایشات هسته‌ای

شایعات بی اساسی که در زلزله بم منتشر شد، این بار نیز درباره زلزله کرمانشاه در فضای مجازی دست به دست شد. طبیعی نبودن زلزله و انجام آزمایشات و انفجارات اتمی و هسته‌ای، که این خبر شایعه و بی اساس است؛ چرا که به گفته همه محققان زلزله شناسی نوع زلزله‌های ناشی از زلزله‌های طبیعی با زلزله‌های ناشی از آزمایشات هسته‌ای و نظامی متفاوت است، ضمن آنکه هزاران دستگاه لرزه‌نگاری این زلزله طبیعی را ثبت کرده‌اند.

دکتر مهدی زارع، عضو هیات علمی پژوهشگاه زلزله در این زمینه یادآور شد: اگر انفجار بود، در دقایق اولیه از سوی تمام مراکز بین المللی زلزله‌شناسی اعلام می‌شد که این اتفاق انفجار بوده نه زلزله طبیعی، ضمن آنکه این زلزله توسط سازمان زمین‌شناسی آمریکا (یا مرکز لرزه‌نگاری آمریکا که اساسا معلوم نیست کجا هست!؟) 4 سال قبل در 2013 پیش‌بینی شده بود یا جاها یا افراد دیگری این زلزله را پیش‌بینی کرده‌اند و از قبل اعلام کرده بودند.

وی در عین حال تاکید کرد: نه در ایران و نه در هیچ جای دنیا روشی مخفی و پنهانی برای پیش‌بینی زلزله یا هیچ پدیده طبیعی دیگری وجود ندارد.

برچسب ها: گسل‌ ، زلزله ، کرمانشاه ، بم

منبع: خرداد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khordad.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خرداد» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۳۰۷۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایمن‌سازی کرمانشاه ۴۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار می‌خواهد

ایسنا/کرمانشاه استاندار کرمانشاه اعتبار مورد نیاز برای تکمیل بازسازی مناطق زلزله‌زده استان و نیز حل برخی از مشکلات کلانشهر کرمانشاه همچون رودخانه آبشوران را حدود چهار هزار میلیارد تومان برآورد کرد.

محمد طیب صحرایی در نشست امروز(هشتم اردیبهشت) ستاد مدیریت بحران استان کرمانشاه، که با حضور رییس سازمان مدیریت بحران کشور برگزار شد، کرمانشاه را از استان‌های حادثه‌خیز کشور دانست و اظهار کرد: با توجه به شرایط اقلیمی این استان، مجموعه‌ای از حوادث طبیعی در آن رخ می‌دهد. 

وی افزود: زلزله، سیلاب، حوادث کوهستان، آتش‌سوزی جنگل‌ها و مراتع، پدیده ریزگردها و ... از جمله حوادث طبیعی در کرمانشاه است که زلزله سال ۱۳۹۶ و سیلاب سال ۱۳۹۸ از جمله مهمترین این حوادث بود. 

استاندار کرمانشاه تصریح کرد: علیرغم اینکه کوه‌های کرمانشاه زیبایی‌ها و جذابیت‌های زیادی دارند، اما در حال حاضر رتبه دوم حوادث کوهستان را در کشور داریم که البته طبق هدفگذاری صورت گرفته آمار حوادث کوهستان در استان تا پایان سال باید به شکل محسوسی کاهش پیدا کند. 

وی گفت: با توجه به بالا بودن آمار حوادث کوهستان در استان، انتظار می‌رود طبق توافقات صورت گرفته بزودی راه‌اندازی مرکز تخصصی امداد و نجات کوهستان در کرمانشاه به مرحله اجرایی برسد. 

وی اضافه کرد: از طرفی بارندگی‌های مناسب در فصل زمستان و بهار باعث شده تا تراکم پوشش گیاهی را در مراتع استان داشته باشیم که با گرم شدن هوا این پوشش گیاهی خشک شده و احتمال حریق در آنها بسیار بالا می‌رود. 

صحرایی تاکید کرد: کرمانشاه مناطق کوهستانی و صعب العبور زیادی دارد که در زمان آتش‌سوزی کار را برای اطفای حریق سخت می‌کند، با این‌حال از طریق مجموعه‌ای از اقدامات صورت گرفته، آمار حریق در استان به شکل قابل ملاحظه‌ای کاهش پیدا کرده است. 

وی ورود ریزگردها از خارج از مرزها به داخل استان کرمانشاه در فصل گرم را نیز به عنوان یکی از بحران‌های طبیعی در این استان نام برد و افزود: طی یکی دو دهه اخیر با پدیده‌ای به نام ریزگردها مواجه شده‌ایم که در بازه‌های زمانی مختلف شدت و ضعف داشته و مشکلاتی را برای شهروندان ما بوجود آورده است. 

استاندار کرمانشاه همچنین با اشاره به تردد سالانه میلیون‌ها زائر اربعین از محورهای کرمانشاه، عنوان کرد: پدیده زیبای اربعین هرسال در حال گسترش است و مزیت‌های فراوانی برای استان به همراه دارد. در عین حال به واسطه تردد میلیونی زائرین از محورهای استان باید زمینه‌ای فراهم کنیم که ترددی ایمن داشته باشند که در این رابطه هم اقداماتی در استان اجرایی شده، اما حمایت و همراهی مسئولین کشوری را نیز نیازمندیم. 

وی ادامه داد: در کنار همه مخاطرات و بحران‌هایی که باید برای مقابله با آنها در استان برنامه‌ریزی شود، ما وارث برخی از مشکلات در استان هستیم که در گذشته به درستی مدیریت نشده و به سرانجام نرسیده‌اند و امروز با آنها مواجهیم.

صحرایی از بازسازی مناطق زلزله‌زده غرب استان به عنوان یکی از مشکلات نام برد و گفت: علیرغم اینکه در سالهای گذشته جشن پایان بازسازی مناطق زلزله‌زده گرفته شد، اما هنوز ساختمان‌های دولتی، عمومی، مذهبی و عام‌المنفعه زیادی هستند که بازسازی نشده‌اند و قابلیت استفاده هم ندارند. برخی از این ساختمان‌ها ۶۰ تا ۸۵ درصد هم پیشرفت فیزیکی دارند، اما نیمه کاره مانده‌اند. 

صحرایی خواستار اختصاص بودجه‌ای برای بازسازی ساختمان‌های دولتی، عمومی، مذهبی و عام‌المنفعه در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه شد و گفت: اولویت برای بازسازی این ساختمان با واحدهایی خواهد بود که پیشرفت فیزیکی بالاتری دارند. 

وی تصریح کرد: از طرفی پروژه راه آهن کرمانشاه را داریم که با وجود اینکه مراسم افتتاح آن برگزار شده، اما هنوز تکمیل نیست و هزار میلیارد تومان اعتبار برای تکمیل آن نیاز است. 

وی از رودخانه آبشوران به عنوان یک فرصت برای گردشگری و در عین حال تهدیدی برای امنیت شهروندان کرمانشاه نام برد و عنوان کرد: اگر این رودخانه ساماندهی و رفع بحران شود، علاوه بر اینکه تهدیدی برای امنیت شهروندان نیست، به یک جاذبه گردشگری تبدیل می‌شود. 

استاندار کرمانشاه یادآورشد: این رودخانه در حال حاضر از نظر بهداشتی، منظر شهری، ساخت و ساز ساختمان‌های اطراف و تردد شهروندان از کنار آن یک تهدید است و به یک دغدغه برای کرمانشاه تبدیل شده است. 

وی احداث خط انتقال پساب شهر کرمانشاه به صنایع و واحدهای تولیدی را از دیگر اقدامات ضروری برای شهر کرمانشاه عنوان کرد و افزود: در حال حاضر در بسیاری از استانهای برخودار، پساب شهری پس از تصفیه به شهرک‌های صنعتی انتقال داده می‌شود که انتظار می‌رود با اختصاص اعتبار مورد نیاز، این اقدام در کرمانشاه نیز صورت گیرد. 

وی با بیان اینکه طبق برآوردهای انجام شده برای عبور از این بحران‌ها و ایمن‌سازی کرمانشاه حدود چهار هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است، عنوان کرد: برای تکمیل ساختمان‌های نیمه کاره مناطق زلزله زده حدود ۲۷۰۰ میلیارد تومان و سایر مشکلات استان حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم که امیدواریم سازمان مدیریت بحران کشور از محل منابع خود این اعتبارات را به استان بدهد. 

استاندار کرمانشاه همچنین تبدیل کرمانشاه به قطب امداد و نجات منطقه غرب کشور را مورد تاکید قرار داد و افزود: امیدواریم بزودی کرمانشاه به عنوان قطب امداد و نجات منطقه‌ای در کشور معرفی شود.

هر سال ۲۰ درصد از بافت فرسوده کرمانشاه بازسازی می‌شود

در ادامه این نشست، نادر نوروزی شهردار کرمانشاه گفت: در سطح شهر کرمانشاه ۱۲۲۸ هکتار بافت فرسوده و سکونتگاه نامناسب وجود دارد که در بافت مرکزی و حاشیه شهر قرار گرفته‌اند که بازسازی آنها را در دستور کار قرار داده‌ایم. 

شهردار کرمانشاه تصریح کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده هر ساله حدود ۲۰ درصد از بافت فرسوده شهر کرمانشاه را بازسازی خواهیم کرد. 

نوروزی در خصوص جمع‌آوری آبهای سطحی در شهر کرمانشاه هم گفت: سال گذشته ۴۶ نقطه آبگیر در سطح شهر کرمانشاه شناسایی شد که رفع آنها به اعتبارات بسیار بالایی نیاز دارد. 

کرمانشاه ۲۰۸۴ هکتار بافت فرسوده دارد

 رامین الماسی مدیرکل راه و شهرسازی استان کرمانشاه نیز در گزارشی با بیان اینکه در سطح استان کرمانشاه ۲۰۸۴ هکتار بافت فرسوده وجود دارد، عنوان کرد: ۱۲۲۸ هکتار از این آمار مربوط به شهر کرمانشاه است که حدود ۳۴۰ هکتار آن بافت تاریخی است و محدودیت‌های میراثی برای بازسازی آنها وجود دارد. 

وی افزود: با این‌حال برای سایر بافت‌های فرسوده شهر کرمانشاه ۱۹ بسته تشویقی در نظر گرفته شده تا مردم منازل و واحدهای مسکونی خود را بازسازی کنند. 

وی  خواستار افزایش سهم استان برای پرداخت تسهیلات بازسازی واحدهای مسکونی فرسوده و کاهش میزان نرخ سود این تسهیلات شد تا مردم برای بازسازی واحدهای خود ترغیب شوند.  

انتهای پیام