به نقل از «تین نیوز»

رشد شهرنشینی در دوره پهلوی

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۳۱۳۸۴

تین‌نیوز | 

در سال‌های میانی دهه سی شمسی یعنی تقریبا در آستانه اجرای پروژه مدرنیزاسیون از سوی حکومت پهلوی، ساکنان شهری کمتر از یک‌سوم جمعیت کل کشور را در بر می‌گرفتند. ۱) این نرخ جمعیت شهرنشینی در ایران، طی میانه دهه پنجاه شمسی به حدود نصف مجموع جمعیت ایران رسید. ۲) با این اوصاف مقارن پایان برنامه مدرنیزاسیون در ایران تقریبا نیمی از جمعیت کشور در مناطق شهری می‌زیستند که این بیانگر کاهش صبغه پررنگ الگوی زیست روستایی و برجستگی مدل زندگی شهری در میان ساکنان ایران زمین در پایان دوره مدرنیزاسیون است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

من حیث‌المجموع تعداد جمعیت شهرنشین در ایران طی بیست سال تقریبا سه برابر شد که رقم قابل مقایسه‌ای است.

این مقوله یعنی گسترش شهرنشینی در ایران طی دهه‌های موردنظر، می‌توانست در کاهش کارکرد اقتصادی خانواده اثرگذار باشد، زیرا جدای از تخصصی شدن مشاغل و ویژگی تقسیم کار در مناطق شهری، با توجه به اینکه فعالیت‌های اقتصادی ساکنان شهری، به‌ویژه در دوره مدرن، در چارچوب مناسبات سرمایه‌داری است، تولید کالا در درون خانه و کسب درآمدخانواده از این طریق، به خارج از خانه یعنی اشتغال در کارخانه و دیگر نهادهای جامعه منتقل شده، به این صورت، جدایی میان محل کار و زندگی اتفاق می‌افتد. خانواده که پیش‌تر کانون تولید اقتصادی بود، تبدیل به یک واحد مصرفی شده، کارکرد تولیدی خود را از دست می‌دهد. بنابراین، زیربنای اقتصادی خانواده‌ها در جوامع مدرن از درآمد عضو یا اعضایی در خانواده تامین می‌شود که از راه شرکت در تولید یعنی کار بیرون از محیط خانواده به دست می‌آید:

همچنان‌که مطابق اظهار یکی از کارشناسان حوزه خانواده در ایران طی آن زمان گسترش سازمان‌های اداری واجتماعی از یکسو، توسعه و پیشرفت وسایل تولیدی از سوی دیگر در شهرها نظام تولید بسته خانوادگی را متزلزل ساخت و خانواده به‌عنوان یک واحد تولید اقتصادی در شهرهای بزرگ مفهوم خود را از دست داد. به علاوه، براساس روایت برخی دیگر از متخصصان خانواده در ایران طی همان برهه زمانی «روستاییانی که به شهر آمده‌اند ترجیح می‌دهند که در صنایع و موسسات اقتصادی جدید همچون کارگر غیرماهر پذیرفته شوند، زیرا از این ممر، در مقایسه با خدمات خانگی مزد بیشتری می‌توانند دریافت کنند و تحکم کمتر خواهند شنید.» با این اوصاف، با جذب نیروی کار به سوی کارخانه‌ها و مراکز تولیدی مدرن، طبیعتا انتظار بر این است که کارگاه‌های خانگی و شیوه تولید دستی، حداقل در مناطق شهری ایران طی دو دهه پایانی حکومت پهلوی، روبه افول نهاده باشد.

منبع: محمدعلی اکبری، محمدحسن پورقنبر، «تاثیر برنامه نوسازی حکومت پهلوی دوم بر کارکرد اقتصادی خانواده در مناطق شهری ایران»، ۱۳۹۶.

 

منبع: تین نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۳۱۳۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعیین تکلیف رینگ شهری یزد بعد از ۲۵ سال

عزیزالله سیفی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد رینگ‌شهری در دست اقدام قرار گرفت و به دلیل مشکلات عظیمی همچون جابجایی تأسیسات در هیچ دوره‌ای ورود نکرده یا نیمه کاره و محدود انجام شده بود اما این اقدام بزرگ در این دوره انجام شد.

وی اضافه کرد: گره‌های چند دهه شهر که تا پیش از این حل نشده بود در این دوره باز شد و بسیاری از اقداماتی که سال‌ها مورد درخواست و مطالبه مردمی بود در این شورا تصمیم گیری و اجرایی شد.

رئیس شورای شهر یزد افزود: معضلاتی همچون تکمیل نبودن رینگ شهری، مشکلات آبگرفتگی معابر و پروژه‌های ترافیکی نیمه تمام در شهر یزد سال‌ها بلاتکلیف رها شده بود که در این دوره از شورای اسلامی شهر یزد به نتیجه رسید.

رئیس شورای اسلامی شهر یزد گفت: بلوار آیت الله ابوترابی بعد از ۲۰ سال آزاد شد و در حال انجام است همچنین میادین معلم، امام حسین (ع)، اطلسی، امام علی (ع)، شهدای یعقوبی و زیرگذرهای جنب خطوط ریلی و برخی دیگر از نقاط شهر اصلاح هندسی و یا میدان به چهار راه تبدیل شد و بلوار دانش پایه به بلوار استقلال نیز بعد از ۱۸ سال بلاتکلیفی در دست اجرا قرار گرفت و پیشرفت ۷۰ درصدی دارد.

سیفی ادامه داد: هزینه‌های جاری در این دوره کاهش یافت و افزایش سهم بودجه هزینه‌های عمرانی از ویژگی‌های بودجه بندی سال جدید این شورا است همچنین از کل بودجه ۲۸ درصد به هزینه‌های جاری و ۷۲ درصد جهت اقدامات عمرانی اختصاص یافته است.

وی افزود: افزون بر هفت هزار میلیارد ریال هزینه آزادسازی معابری همچون بلوار پیامبر اعظم (ص) و بلوار امام محمد باقر (ع) و خیابان‌های عریض و طویلی که در مناطق مختلف شهر است شد همچنین تکمیل رینگ دوم شهری در نظر گرفته است.

رئیس شورای اسلامی شهر یزد گفت: در بودجه امسال اعتبار مناسبی برای جداسازی آب شرب از فضای سبز همچنین زیر ساخت‌های آسفالت معابر شهر پیش بینی شد؛ همچنین در منطقه یک شهرداری نیز بوستان زنبق واقع در بلوار جمهوری با اعتبار ۶۰۰ میلیارد ریال به بهره برداری رسید.

سیفی ادامه داد: بهره برداری از خانه مشاغل سنتی یزد، گرمخانه موقت خانه کودکان کار، رونمایی از ماشین آلات و تجهیزات خدمات شهری و مدیریت بحران، اختصاص ۲ هزار میلیارد جهت آسفالت معابر همچنین آسفالت بیش از ۸۵۰ متر مربع از سطح شهر، احداث پروژه زیرگذر صاحب الزمان (عج) در راستای تکمیل رینگ شهری برخی از اقدامات انجام شده است.

وی افزود: اجرای پروژه عظیم بلوار شهیدان پارسائیان تا ایرج افشار که اجرای این پروژه بار ترافیکی آزادشهر، خیرآباد، میدان امام علی (ع) و صفائیه را کاهش می‌دهد، اصلاح هندسی تقاطع غیر همسطح میدان جانباز میدان اطلسی، اصلاح هندسی تقاطع غیر همسطح میدان امام حسین (ع)، میدان معلم، تکمیل کتابخانه مرکزی یزد، تکمیل پارک‌های کوهستان و بزرگ شهر، احداث و مرمت سیل بندهای شماره چهار، سیل بند شهیدان یاوری، سیل بند شهید رشیدی، اجرای طرح مسیل شهر یزد، رودخانه مرکزی، آماده سازی و احداث شهرک مشاغل، حفر چاه‌های جذبی و هدایت آب‌های سطحی، ساماندهی و تکمیل قبرستان جوی هر هر واحداث مخازن ذخیره آب بخشی دیگر از اقدامات انجام شده در ششمین دوره شورای اسلامی شهر یزد است.

رئیس شورای اسلامی شهر یزد گفت: همه این اقدامات در حالی است که تبصره سه قبوض آب که در دوره‌های قبلی شورا گرفته می‌شد، حذف شد و از محل اعتبارات شورا و شهرداری هزینه‌ها تأمین شد، همچنین عوارض کسر فضا از بندهای جرایم کمیسیون ماده صد با توجه به شرایط اقتصادی مردم با مصوبه و پیگیری‌های شورای ششم شهر یزد از بندهای جرایم حذف شد.

سیفی ادامه داد: بعد از وقوع سیل در سال ۱۴۰۱ که همزمان با اولین سال شروع فعالیت شورای ششم بود نیز مصوب شد پروانه رایگان برای ساختمان‌های مسکونی و تجاری آسیب دیده از سیل صادر شود همچنین تشکیل کمیسیون ویژه ماده صد برای تبدیل آرا تخریب ساختمان به جریمه برای اولین بار در یزد با تصمیم شورای ششم آغاز شد.

وی افزود: مصوبه شورای ششم در حمایت از قانون خانواده و جوانی جمعیت و فرزندآوری که این بسته شامل تخفیف عوارض ساختمانی است و افرادی که فرزند سوم آنها در سال ۱۴۰۱ و یا ۱۴۰۲ متولد شده از ۷۰ درصد و برای تولد فرزند چهارم و یا بیشتر از ابتدای سال ۱۴۰۱ برای ۴۰۰ متر مربع زیر بنای غیر آپارتمانی به میزان ۱۰۰ درصد از پرداخت عوارض ساختمانی معاف شدند.

رئیس شورای اسلامی شهر یزد گفت: تعداد قابل توجهی از ماشین آلات و تجهیزات برای دستگاه‌های خدماتی از جمله آتش نشانی، مدیریت بحران، شهرداری و مناطق ۵ گانه خریداری شد. همچنین در راستای نوسازی ناوگان شهری تعداد زیادی تاکسی شهری، چندین دستگاه اتوبوس و ۹۵ دستگاه ون در طول یک سال و نیم از فعالیت شورای ششم خریداری شد.

کد خبر 6090360