زلزله چگونه به وجود می آید؟ + عکس
تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۴۸۰۵۲
به گزارش جام‌جم آنلاین به نقل از کجارو، هر از گاهی در گوشه‌ای از جهان، زمین‌لرزه‌ها با تخریب ساختمان‌ها، ایجاد ترک‌هایی روی سطح زمین و لرزش‌های بی‌امانشان قدرت خود را به رخ بشر می‌کشند.
این رخدادهای طبیعی ویرانگر، حوادثی تصادفی نیستند؛ بلکه هزاران سال است که در حال رشد و قدرتمند شدن هستند. با فهم چگونگی کار کردن سیاره زمین، می‌توانیم به چیستی و نحوه‌ی وقوع زلزله‌ها پی ببریم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
چه چیزی موجب وقوع زلزله می شود؟
لرزش زمین در پی آزاد شدن ناگهانی انرژی در لا به لای سنگ‌ها و صخره‌های پوسته زمین رخ می‌دهد. سنگ‌ها داخل زمین ترک خورده و در کنار هم سر می‌خورند که موجب بروز لرزش‌هایی می‌شوند که زمین را می‌لرزاند. هنگامی که صفحات تکتونیک زمین جدا شده و به یکدیگر ساییده می‌شوند، این تغییر ناگهانی موجب آزاد شدن انرژی بسیار زیادی می‌شود که با عنوان زلزله شناخته می‌شود.
صفحات تکتونیک با تغییر مکان، ممکن است در یکدیگر قفل شوند. سنگ‌بستر سفت و سخت زیر خاک، انرژی خود را بر سنگ‌بستر دیگر صفحه‌ی زمین وارد می‌کند که در این شرایط، هیچ‌یک به دیگری اجازه‌ی عبور نمی‌دهد. تغییرات مداوم صفحات زمین، موجب انباشت انرژی بین آنها در سطح زمین می‌شود.
در نهایت، سنگ‌بستر مابین صفحات زمین در هم شکسته و به آنها اجازه می‌دهد از یکدیگر عبور کنند. در این لحظه انرژی بسیار زیادی که در میان صفحات زمین انباشته شده بود، به یک باره آزاد می‌شود؛ دقیقا چیزی شبیه به رهاسازی تیر از کمان؛ اینجا است که زلزله به وقوع می‌پیوندد. نقطه‌ای که این شکستگی در اعماق زمین رخ می‌دهد، مرکز زلزله نام دارد. نقطه‌ای از سطح زمین که دقیقا روی مرکز زلزله قرار می‌گیرد، کانون زمین‌لرزه نام دارد.
انباشت شدن انرژی و نیز آزادسازی ناگهانی آن، موجب بروز حوادث غیرقابل کنترلی می‌شود که ممکن است به هر سمت و سویی کشیده شود. امواج به وجود آمده در پی زمین‌لرزه، صداها و لرزش‌هایی در سطح زمین ایجاد می‌کند. این حادثه، همان بخش مخرب زلزله است که بیشتر ساختمان‌ها نیز در مقابل آن مصون نیستند.
چرا زلزله رخ می دهد؟
شاید زمین ثابت و غیرقابل تغییر به نظر رسد، اما حقیقت این است که سطح سیاره ما مانند لایه‌ای نازک متشکل از تکه‌های سنگ است که بر روی یک توپ داغ و مواد مذاب شناور است. صفحات تکتونیک زمین در پی جریان‌های موجود در لایه‌های پایینی گوشته‌ی زمین، دائما در حال تغییر مکان و ساییده شدن هستند.
مرکز کره زمین به دلیل دما و نیز فشار بسیار بالا، همواره به طور مذاب است. مرکز زمین بسیار به هم فشرده است که خود موجب گرمای شدید آن یعنی حدودا ۶۰۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد می‌شود. همچنین، مواد مذاب موجود در مرکز زمین نیز بسیار بیشتر از لایه‌های نزدیک به سطح زمین است.
همین تفاوت دما موجب ایجاد جریان‌های همرفتی و نیز آزاد شدن انرژی از قسمت‌های زیرین زمین به سمت بالا می‌شود. این حرکت نابرابر به سمت بالا، باعث تغییر و حرکت کردن صفحات تکتونیک زمین می‌شود. تغییر مکان صفحات تکتونیکی موجب ساییده شدن و شکسته شدن آنها می‌شود. سپس روی یکدیگر قرار گرفته و به هم فشار وارد می‌کنند.
برخورد صفحات تکتونیک به یکدیگر و نیز جا به جایی آنها، موجب شکل‌گیری گسل‌های اقیانوسی، کوهستان‌ها، آتشفشان‌ها، جزیره‌های جدید و دیگر پدیده‌های زمین‌شناختی می‌شود. همین برخورد و ساییده شدن صفحات زمین است که منجر به زلزله نیز می‌شود.
اندازه‌گیری زلزله‌ها به چه صورت است؟
معمولا زلزله‌ها را با دستگاهی به نام «لرزه‌نگار» اندازه می‌گیرند. در لرزه‌سنج‌های قدیمی‌تر که آنها را لرزه‌نگار می‌نامند و شامل یک قلم و کاغذ متحرک است، کار اندازه‌گیری و ثبت لرزه‌ها همزمان و در یک جا انجام می‌گرفت. در دستگاه‌های نوین این کارها در بخش‌هایی جدا از هم صورت می‌گیرد. در لرزه‌سنج‌های امروزی، داده‌های مربوط به شتاب یا تغییر مکان زمین در بازه‌های زمانی معین به رایانه ارسال و در آن به صورت سری اعداد ذخیره می‌شود.
هنگامی که زمین شروع به لرزیدن می‌کند، ابزار نوشتن لرزه‌نگار مانند یک پاندول حرکت می‌کند که بستگی به نوع لرزش زمین دارد. هر چه زمین‌لرزه شدیدتر باشد، پاندول لرزه‌نگار نیز محکم‌تر تکان می‌خورد.
اطلاعات ثبت شده پس از انجام یک سری الگوریتم‌ها و محاسبات پیچیده، تبدیل به اعدادی می‌شوند که آن را با عنوان «مقیاس ریشتر» می‌شناسیم. در واقع، مقیاس ریشتر نشان‌دهنده قدرت زلزله است؛ هر چه ریشتر بالاتر باشد، با زلزله‌ی بزرگ‌تری مواجه هستیم. در ادامه با وضعیت مقیاس ریشتر زمین‌لرزه‌ها به طور خلاصه آشنا خواهیم شد:
۰ الی ۱ ریشتر: غیرقابل شناسایی
۲ ریشتر: بیشتر انسان‌ها قادر به احساسش نیستند.
۳ ریشتر: در نواحی نزدیک کانون زمین‌لرزه قابل احساس است.
۴ ریشتر: موجب لرزش ساختمان‌ها و نیز صدمات کمی می شود.
۵ ریشتر: می‌تواند خساراتی بر ساختمان‌هایی که ضعیف هستند، وارد کند. همچنین می‌تواند خسارات اندکی نیز بر ساختمان‌های مستحکم وارد آورد.
۶ ریشتر: موجب لرزش‌های شدید در نواحی کانون زمین‌لرزه می‌شود. حتی صدمات و خساراتی بر ساختمان‌های ضد زلزله نیز وارد می‌شود.
۷ ریشتر: صدماتی بر ساختمان‌های مستحکم وارد می‌شود. صدمات جزئی به بیشتر ساختمان‌ها وارد می‌شود و به طور کلی، ناحیه و منطقه‌ی مورد نظر دچار خساراتی می‌شود.
۸ ریشتر: صدماتی بر نواحی بزرگ یا حتی کشور وارد می‌شود. خسارات بسیار زیاد بر پیکره‌ی تمامی ساختمان‌ها وارد می‌شود.
۹ ریشتر: خسارات و صدمات بسیار شدید بر تمامی بناها و ساختمان‌ها وارد می‌شود. امواج زلزله روی زمین قابل مشاهده می‌شود. وضعیت زمین در این نقطه برای همیشه عوض می‌شود.
منبع: جام جم آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۴۸۰۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پس‌لرزه عروسی دختر در هتل گران | تکلیف خودتان را از حیث اقتصادی روشن کنید | چرا همیشه صحبت شما و فرزندانتان است؟
من به برادر عزیز شمخانی عرض میکنم فعالیت اقتصادی الزامات والتزامات خود را دارد چون خود را اولی از دیگران به نصیحت میدانم به ایشان و همردیفان ایشان درکشوری ولشکری توصیه میکنم تکلیف خود را از حیث فعالیت اقتصادی روشن کنید وافکارعمومی را با اصلاح امور اقناع کنید.
حجت الاسلام یدالله حبیی نماینده پیشین ولی فقیه در وارت دفاع در یادداشتی که در روزنامه جمهوری اسلامی منتشر شده است نوشت:
امیر دریابان علی شمخانی از بقیة‌السلف سپاهیان و مجاهدان و امتحان داده‌های جبهه و جنگ است و کارنامه پرباری از جهاد و خدمت در بخش‌های اجرایی و راهبردی نظام دارد.
شجاعت در میدان، شهامت در بیان، ذهن تحلیل‌گر، صداقت و گریز از نمودها و تأکید بر بودها یعنی بی‌نقش وتکلف، نگاه جامع به مسائل، رفیق نواز، خطرپذیر، سعه صدر در مدیریت، تحمل پذیر، مدیرپرور، مسجدساز و مسجد دوست و... از خصوصیاتی هستند که من از او سراغ دارم وامیدوارم امروز که بعنوان یک کهنه سربازومشحون از تجارب است این خصوصیات فرایند ومراحل کمال وتمام خودش را طی کرده باشد.
شاید در ذهن کثیری از مردم او همچنان رزمنده بسیجی، سپاهی و امیر باشد وشناختی از سایر فعالیتهای او نداشته باشند وخاطره فرماندهی نیروی زمینی سپاه وحضور در نیروی دریائی ارتش و وزارت دفاع را در ذهن خود مجسم کنند.و کسانی او را بواسطه مسئولیتهای ستادی خارج از نیروهای مسلح بشناسند ولی امروز جمع کثیری از مردم بواسطه فضای مجازی آقای شمخانی را در جبهه اقتصادی می‌شناسند اگرچه حضور او همانند تعداد قابل توجهی از صاحب منصبان ارشد نظام در بخش اقتصادی در سایه است و فرزندان وخویشان حضور مستقیم آنان را غیر ضرور نموده است.
این از آثار عصر اطلاعات وانفجار اطلاعات است که کره زمین را به مثابه یک خانه با دوربین مدار بسته، تصویر نگاری می‌کند و لحظاتی بعد به نمایش میگذارد که در نوع خود بسی مطلوب است اگرچه بدور از آسیب و تهدید نیست.
آقای شمخانی از جمله افرادی است که حضور خود و فرزندان جبهه وجنگ را در فعالیتهای اقتصادی ضروری، شرعی و یک عمل انقلابی می‌داند یعنی اینکه کشورگرفتارجنگ اقصادی و تحریم‌های ظالمانه است (صغرای قضیه) وکسانی توانائی و شایستگی حضور در این جبهه را دارند که امتحان داده و کشور را از جنگ تحمیلی نجات داده‌اند و به نظام و انقلاب باور دارند نظیر ما (کبرای قضیه) پس ما نسبت به حضور در این جبهه وظیفه داریم (نتیجه). بنابراین حضور در جبهه اقصادی نه تنها مذموم نیست بلکه ممدوح ومشکور است چراکه با همه وجود درک میکنیم مشکلات اقتصادی وتحریمها چه بلائی برسر مردم آورده است و فقر بر گروه‌های زیادی از مردم چنان مجسم نموده است که خوف فتنه کفر وعصیان می‌رود پس آقای شمخانی و پسران وامثالهم کار بزرگی انجام داده و می‌دهند وبجای سرزنش باید مشکور باشند.
اما و صد اما که خود آقای شمخانی زیرک نیز می‌داند چرا بازتاب اجتماعی عمل مجاهدانه آنها گونه‌ای دیگر است، چرا مردم بجای تشکر باید سرزنش کنند ودر هر محفل ومجلس باید صحبت ایشان و فرزندان وی و سایرین باشد؟
حقیقت این است که مردم اولا در جریان درست اطلاعات و اطلاع‌رسانی نیستند وتاکنون ندیده ونشنیده‌اند فعالان اقتصادی کلان، گزارشی از نقطه آغاز وفراز و فرود خود را به مردم ارائه دهند ومدیریت در ابهام وانتظار اینجا هم اثر بد خود را گذاشته است واز طرفی برای مردم قابل قبول نیست به هر دلیل مسئولین وفرزندانشان فعالیتهای اقتصادی بکنند.
شاید مفروضشان این است که بدون رانت محال است به این سطح از ثروت برسند. پس راهکار چیست؟ راهکار این است که بین دو کار یکی را قبول کنند حضور در ساختار نظام بدون فعالیت اقتصادی ویا حضور در بازار وبخش خصوصی و بدون داشتن مسئولیت. شاهد زنده این مقوله رفتار و آداب مقام معظم رهبری است. مگر ما مدعی اطاعت از او نیستیم! حوزه اطاعت شامل قول، فعل و تقریر رهبری است و از این حیث حجت را بر همه تمام کرده است.
من به برادر عزیز شمخانی عرض میکنم فعالیت اقتصادی الزامات والتزامات خود را دارد چون خود را اولی از دیگران به نصیحت میدانم به ایشان و همردیفان ایشان درکشوری ولشکری توصیه میکنم تکلیف خود را از حیث فعالیت اقتصادی روشن کنید وافکارعمومی را با اصلاح امور اقناع کنید.
برای مردم قابل پذیرش نیست وقتی چندین دهک تا پایان عمر امکان تهیه مسکن ندارند، بیش از شصت میلیون نفر یارانه بگیر هستند، مشکلات اقتصادی از جمله پاشنه آشیل‌های نظام است، سن ازدواج بالا رفته است ودهها مشکل وآسیب ذهن مردم را مشغول کرده است مشاور بالاترین فرد کشور مجلس عروسی خود را در هتل کذائی برگزار کند و ما را در پاسخگوئی به این مقولات ناگزیر به نوشتن این نصیحت نامه بکند.
اگر این مجالس را ثروتمندان بخش خصوصی برگزار کنند که می‌کنند مگر اشکالی دارد؟ مهمترین پشتوانه ما در حدوث وبقاء انقلاب اسلامی، مردم بوده و هستند واین توصیه امام خمینی(ره) نیز هست، پس هوای مردم را داشته باشیم. امیدوارم برادر عزیزم علی شمخانی از نصیحت دوست خود نرنجد و این نوشته را تذکری بداند که دلسوزانه تقدیم او می‌شود .
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور