به نقل از «ایرنا»

صیانت از فرهنگ و ادب هزار ساله ایران در کتابخانه مرکزی تبریز

تاریخ انتشار: ۲۴ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۴۰۷۵۸

تبریز - ایرنا - کتابخانه مرکزی (ملی) تبریز با بیش از شش دهه قدمت و به عنوان یکی از معتبرترین کتابخانه های مرجع ایران و منطقه از سال 1335 شمسی تاکنون میراث دار و نگهبان فرهنگ و ادب یک هزار ساله ایران زمین است.

به گزارش ایرنا، کتابخانه مرکزی تبریز در چهار راه لاله این شهر، ابتدا به سال 1335 شمسی به همت نیکنامانی چون برادران نخجوانی در مجاورت ارک احداث شد، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ساختمانی در ضلع شمالی بوستان فجر (باغ گلستان) منتقل شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این کتابخانه که به دلیل راه اندازی توسط مردم تا همین چند سال قبل به 'کتابخانه ملی' معروف بود، بزرگ ترین کتابخانه عمومی تحت نظارت 'نهاد کتابخانه های عمومی کشور' است که بیشترین کتاب به تعداد حدود 240 هزار جلد در آن نگهداری می شود.
خبرنگار ایرنا به بهانه فرا رسیدن هفته کتاب، امروز چهارشنبه، میهمان این کتابخانه و کارکنان صمیمی و خونگرم آن بود تا گوشه هایی از تلاش آنان برای ترویج فرهنگ کتابخوانی و اعتلای جامعه را به تصویر بکشد.
مسئول بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز از راه اندازی بخش چاپ و صحافی کتاب های نابینایان در این مرکز خبر داد و گفت: هم اکنون به 52 مرکز کتابخانه ای کشور، کتاب های بریل چاپ این بخش ارسال می شود.
روح الله ساعی یکی از بهترین خدمات نهاد کتابخانه های عمومی کشور را راه اندازی بخش نابینایان در کشور اعلام کرد و افزود: حدود 456 عضو نابینا و کم بینا در این بخش داریم که عموما افراد تحصیل کرده دانشگاهی هستند و این آمار منجر به افزایش مطالعه در بین جامعه نابینایان و به تبع آن باعث بالا رفتن نرخ مطالعه در کشور شده است.
وی در مورد سختی کار در این بخش گفت: کار کردن در کتابخانه ها اصولا کاری سخت و تخصصی است و زمانی که با افراد دارای مشکل بینایی سر و کار داریم این کار مشکلات خاص خودش را دارد.
ساعی با بیان اینکه با تمام مشکلات و کاستی ها، کار را با عشق و علاقه و ایثار همکاران جلو می بریم، خاطرنشان کرد: بزرگ ترین مشکل ما در این بخش کمبود منابع به خط بریل است
وی تعداد کتاب های گویا در بخش نابینایان را بیش از 8 هزار عنوان کتاب و کتاب بریل را هم یک هزار و 650 عنوان اعلام کرد و گفت: با این وجود نسبت به بخش کتاب های معمولی کمبود داریم که سعی کرده ایم از طریق فایل های کامپیوتری این کتاب ها را تهیه کنیم.
ساعی کتاب های گویا را دارای تنوع موضوعی و کتاب های به روز توصیف کرد و افزود: مشتریان کتاب های گویا تنها نابینایان نیستند بلکه خیلی از افراد بینا هم از این کتاب ها استقبال می کنند و مشتریان خوبی دارد.
وی با بیان اینکه چاپ و صحافی کتب به خط بریل نسبت به کتاب های معمولی هزینه زیادی دارد، اظهار کرد: از سال گذشته نرم افزارها و دستگاه های چاپ و صحافی کتاب نابینایان در بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز راه اندازی شده است.
ساعی، کیفیت بسیار مناسب، تنوع موضوعی، مخاطب پسند بودن کتاب ها و کمترین اغلاط چاپی را از ویژگی های کتاب های چاپ شده در این مرکز اعلام و خاطرنشان کرد: تاکنون بیش از 2 هزار جلد کتاب بریل در 19 عنوان در کتابخانه مرکزی تبریز چاپ شده است.
مسئول بخش نابینایان کتابخانه مرکزی تبریز راه اندازی بخش نابینایان کتابخانه ها و توسعه و حمایت از این بخش را یکی از کارهای ارزشمند و ماندگار نهاد کتابخانه های عمومی توصیف کرد و گفت: این امر منجر به رشد 60 درصدی کتابخانه ها و متعاقب آن افزایش دو برابری میزان مطالعه نابینایان نسبت به بینایان شده است.
وی در مورد راهکارهای افزایش سرانه مطالعه در جامعه، ترغیب فرزندان به مطالعه کتاب های غیر درسی توسط والدین و معلمان را روشی موثر دانست و گفت: همچنین برای افزایش مطالعه در جامعه روش مشاهده ای خوب است؛ یعنی کودک باید مطالعه را همواره از پدر و مادر خود یاد بگیرد.
افسانه یاجم، کارشناس مرمت کتابخانه مرکزی تبریز نیز از سال 1388 به استخدام نهاد کتابخانه های عمومی در آمده است و مسئولیت بخش مرمت نسخ خطی و چاپ سنگی را بر عهده دارد.
یاجام در مورد قدمت نسخه های خطی موجود در کتابخانه مرکزی تبریز گفت: در این مجموعه غنی از یک هزار و 200 سال قبل (کتاب انجیل رسولان)، دوره ایلخانی تا دوره معاصر کتاب داریم.
وی در مورد دشواری های کار در این بخش اظهار کرد: سختی کار ما امنیت است، چون حساسیت این کار بسیار بالا است و نسخ ذیقیمتی وجود دارد که نگهداری آنها کاری سخت و پراسترس است؛ دوم اینکه ما مسئول تاریخ هستیم. این کتاب ها اماناتی در دست ما است و باید بخوبی از این گنجینه ها مراقبت کنیم تا آنها را به نسل های بعد سالم انتقال دهیم.
وی در مورد نگاه مردم به مقوله کتاب و کتاخوانی گفت: در سال های اخیر به خاطر بعضی تبلیغات نگاه خوبی به کتاب شده و کتابخوانی از رشد تقریبا مناسبی برخوردار است و موضوع مراجعات متفاوت شده است؛ اکثر مراجعه کنندگان به این بخش برای کار تصحیح نسخ مراجعه می کردند و یا برای نوشتن پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری به اینجا مراجعه می کردند، ولی الان خوشبختانه از سایر نهادها نیز مراجعه می کنند؛ مذهب ها، خوشنویس ها و مدارس برای آشنایی کودکان با این بخش بیشتر رغبت نشان می دهند.
وی در مورد توصیه به خانواده ها برای افزایش سرانه مطالعه گفت: اگر چه هزینه کتاب بالا است، اما همیشه مقداری برای کتاب هزینه کردن خوب است و نتایج مفیدی هم از آن حاصل می شود ، اما در صورت عدم استطاعت خرید کتاب می توان با عضویت ساده در کتابخانه ها از بسیاری کتب و منابع استفاده کرد.
وی اضافه کرد: بخش کودک هم منابع بسیار غنی دارد، ضمن اینکه فعالیت های جنبی بخش کودک نظیر نقاشی، قصه گویی و کاردستی نیز راه اندازی شده است که خانواده ها می توانند به منظور آشنایی و انس کودک با کتاب با عضویت رایگان از این خدمات بهره مند شوند که اینها در 20 سال آینده نسل کتاب خوان جامعه می شوند.
وی در مورد خاطرات تلخ و شیرین اش از کار کردن در این جا گفت: گاهی دانشجویان در مراجعه به اینجا از من برای تصحیح نسخ خطی درخواست می کنند، ولی چیزی درخواست می کنند که گویی ما اینجا فروشنده ایم؛ نسخه ای که فارسی باشد دو تا باشد خط اش خوب باشد. در این مواقع ما مجبوریم به دانشجو توضیح دهیم که مفهوم نسخه خطی و تصحیح چیست. متاسفانه بعضا ناآشنا به این بخش می آیند. از خاطرات شیرین هم اینکه معمولا مراجعان به این بخش افراد بسیار باسواد و با معلومات زیاد هستند که آدم از مصاحبت با این ها بسیار مسرور می شود.
یاجم، خانواده اش را هم اهل کتاب معرفی کرد و گفت: خودم هم روزی معمولا دو ساعت مطالعه می کنم و همیشه دو سه تا کتاب همراه دارم.
خانم صمدی هم با 20 سال سابقه کار در کتابخانه ، مسئول ثبت نام کتابخانه است که مراجعان بسیار زیادی دارد.
وی گفت: معمولا هر روز صف مراحعه کنندگان در این بخش طولانی است ولی امروز به دلیل روز کتابخوانی و ثبت نام رایگان، قدری بیشتر از معمول مراجعه کننده داریم.
وی افزود: به کارم بسیار علاقه دارم و روزانه معمولا 50 نفر ثبت نام کننده ثابت داریم؛ مراجعه کننده ها هم از قشری است. در گذشته فقط قشر دانشجو می توانست عضو شود، ولی همه اقشار الان می توانند عضو شوند که با این حال تعداد ثبت نام کنندگان دانشجو و دانش آموز بیشتر از سایر اقشار است.
صمدی، استقبال مردم از کتاب و کتاخوانی را خوب توصیف کرد و گفت: من عاشق این کار هستم و هیچ گاه احساس خستگی نکرده ام و همیشه خاطرات خوشی داشته ام.
کتابدار با 18 سال سابقه کار نیز گفت: ما با عشق کار می کنیم. همین که به ارباب رجوع کالای فرهنگی ارایه می کنیم و در بسط علم و دانش خود را سهیم می دانیم بسیار خرسند هستیم.
وی با بیان اینکه اکثر مراجعه کنندگان از قشر دانشجو هستند، افزود: با این حال ما یک عضو 92 ساله خانم هم داریم که از کتاب خوانان ثابت و بامطالعه این کتابخانه هستند.
وی اضافه کرد: وقتی این قشر کتاب خوان را می بینیم خستگی از تن مان می رود و از کارمان احساس رضایت می کنیم.
وی آمار مطالعه را نسبت به گذشته خوب توصیف کرد و نقش مجموعه مدیریت و کارکنان را در افزایش سرانه مطالعه و برخورد خوب با ارباب رجوع بسیار موثر دانست.
وی تاکید کرد: خاطرات ما سراسر شیرین است، همین که ارباب رجوع از اینجا راضی می رود برای ما هم شیرین است.
ستوده پوراحمد، کتابدار با 19 سال سابقه در بخش امانات و تحویل کتاب نیز گفت: از کارم بسیار راضی هستم و اگر قرار به انتخاب دوباره شغل باشد، همین شغل را انتخاب می کنم.
وی استقبال جامعه کتابخوان از کتاب را خوب و رو به رشد توصیف کرد و افزود: از هر قشری مراجعه کننده داریم، ولی بیشتر مراجعه کنندگان قشر دانشجو هستند.
وی خاطرات تلخ اش را زلزله دو سال گذشته اعلام کرد که به گفته او کتاب های زیادی از قفسه ها افتادند که هم باعث ترس همکاران و هم زحمت آنها شد و از خاطرات شیرین اش استخدام در این مرکز است.
فاطمه رنجگر، کتابدار بخش مرجع کتابخانه مرکزی تبریز با 18 سال سابقه کار نیز گفت: کارم چون با عشق آمیخته است بنابراین اصلا احساس سختی نمی کنم، هر کاری در اینجا مطلوب و دلچسب است و اگر قرار بر انتخاب دوباره شغل باشد، 100 درصد کتابداری را انتخاب می کنم چون در بین کتاب بودن افتخاری بزرگ است.
وی بخش عمده قشر مراجعه کننده به این بخش را دانشجویان و پژوهشگران اعلام کرد و گفت: در اینجا نیازی به خواندن کل کتاب نیست بلکه بیشتر مراجعه کنندگان به دنبال جواب سوالات شان هستند که آنها را راهنمایی می کنم.
رنجگر با بیان اینکه پایین بودن نرخ مطالعه یک مشکل فرهنگی عام در جامعه است، خاطرنشان کرد: با این حال بخش مرجع معمولا مراجعه کننده زیادی دارد.
وی ادامه داد: خاطرات اینجا همه اش شیرین است، چون من با عشق این کار را انتخاب کرده ام و تحصیلاتم هم کاملا مرتبط با کارم هست که تا مقطع فوق لیسانس نیز ادامه دادم.
وی در مورد افزایش سرانه مطالعه و نقش خانواده ها گفت: من در خانواده بیسوادی بدنیا آمده ام اما چون از کودکی به کتاب علاقه داشتم همواره این علاقه را زنده نگه داشته ام.
زینب وفایی، فوق لیسانس کتابداری و کتابدار بخش کودک و نوجوان کتابخانه مرکزی تبریز است.
وفایی گفت: علاقه بسیار زیادی به این کار دارم و اگر علاقه نداشته باشی نمی توانی در این کار دوام بیاوری.
وی افزود: کار کردن با بچه ها لطف و صفای شیرینی دارد. در اینجا هر هفته کلاس های قصه گویی برای بچه ها دایر است و در کنار آن کارگاه های کاردستی و طراحی هم برگزار می کنیم.
وفایی اظهار کرد: نشست جمع خوانی کتاب، مسابقه کتابخوانی، مسابقه نقاشی هر ماه برگزار می شود که بچه ها به سختی از اینجا دل می برند.
وی تشریح کرد: کار کردن با بچه ها بسیار شیرین است و از سختی هایش نیز اینکه گاهی بعضی بچه ها بیش فعال هستند که کار کردن با این طیف قدری حوصله بیشتری می طلبد. با این وجود خاطرات مان در اینجا هر لحظه اش شیرین است.
مسئول بخش کتاب کودک کتابخانه مرکزی تبریز در مورد افزایش سرانه مطالعه و لزوم کتابخوانی از دوره کودکی گفت: جوان ترین عضو کتابخانه مرکزی دو سال سن دارد و وقتی بچه ها از سنین بسیار پایین با کتاب مانوس باشند در رفتار آنها نیز اثر خوبی دارد و در ضمن کتاب خوانی والدین نیز تاثیر زیادی بر کتابخوانی فرزندان دارد.
وی همکاری مهدهای کودک با بخش کتاب کودک را خوب توصیف کرد و افزود: بهترین محل ترویج مطالعه کتاب مهدهای کودک است و ما هم همواره از آنها برای حضور در بخش کودک و شرکت در برنامه های فرهنگی کتابخانه مرکزی استقبال می کنیم.
گزارش از: نعمت مرادپور**انتشار: عزیزی راد
6132/518

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۴۰۷۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بازی برای کودکان خیلی مهم است اما جایگاه ادبیات هم حفظ شود

لاله جعفری نویسنده حوزه کتاب کودک، درباره وضعیت کتاب کودک و نوجوان در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: خوشبختانه امروز طیف وسیعی از کتاب‌ها در بازار نشر وجود دارد اما در مقابله با تالیف‌های خارجی که مخاطب زیادی دارند نویسندگان ایرانی کار سختی پیش رو دارند چون باید به نحوی بنویسند تا بچه‌ها فقط به دنبال کتاب‌های ترجمه نروند و به دنبال تالیفات داخلی نیز باشند.

وی افزود: همچنین گستردگی سبک‌های ادبی در حوزه کودک زیاد است و تنوع خوبی وجود دارد. ما داستان‌های تخیلی، ترسناک، طنز، علمی و… را داریم و این تنوع باعث می‌شود تا بچه‌ها به طرف کارهای تألیفی جذب شوند. البته که هنوز فاصله بسیاری با آثار خارجی داریم، چرا که گرانی کاغذ و چاپ باعث شده تا ناشران محدودتر کار کنند و این محدودیت‌ها برای نویسندگان نیز به‌وجود می‌آید. امیدوارم این مشکلات حل شوند و آثار تألیفی در کنار ترجمه بچه‌ها را به سمت خود جلب کنند.

نویسنده کتاب «چوم چوم» درباره یافتن ایده برای نگارش و همراهی با کودک امروز گفت: سعی می‌کنم تجربه‌های میدانی زیاد داشته باشم و با بچه‌ها کار کنم. حواس پنجگانه خود را در مواجه با بچه‌ها تقویت کنم. در پارک، خیابان، مترو و هر جایی‌که کودکی می‌بینم شش دانگ حواسم را جمع کنم تا ببینم عکس‌العملش در مقابله با مسائل چگونه است و سعی می‌کنم ایجاد ارتباط کنم و ببینم مدل حرف‌زدن‌شان تا چه اندازه نسبت به بچه‌های دوره خودمان تغییر کرده است. در کنار این مشاهده میدانی سعی می‌کنم کتاب‌های پرفروش دنیا را بخوانم و نکات قابل توجه آن را درک کنم. از سوی دیگر تلاش می‌کنم تا در فیلم‌ها، انیمیشن‌ها یا حتی بازی‌های رایانه‌ای جستجو کنم ببینم آثار پرطرفدار چه نکاتی به همراه دارند که بچه‌ها به سمت آن‌ها جلب می‌شوند.

جعفری به چگونگی ترغیب بچه‌ها برای مطالعه و فرهنگ‌سازی در راستای مطالعه گفت: بازاریابی مهم‌ترین مساله است. تبلیغات اثر بسیار زیادی دارد و فکر می‌کنم رسانه‌ها حرف اول را در این میان می‌زنند. امروز بین دو فیلم برای پخش، رقابت و تبلیغات گسترده‌ای وجود دارد، چه در شبکه‌های داخلی و چه فارسی زبان خارجی؛ در حالی‌که برای کتاب ما هیچ تبلیغی نداریم. فکر می‌کنم سهل‌الوصول‌ترین راه، همین تبلیغ است. هرچند که هزینه‌بر است، اما رسانه‌های داخلی مانند تلویزیون، به نوعی جزو مایملک مردم ایران به شمار می‌آید و باید از آن استفاده شود. ما در طول روز همه نوع تبلیغی در رسانه می‌بینیم، غیر از کتاب.

وی ادامه داد: از سویی فکر نمی‌کنم در مدارس هیچ تمرکزی روی این مسئله وجود داشته باشد. این اتفاق در حالی است که بیشترین زمان را فرزندان ما در مدرسه و در کنار هم می‌گذرانند و می‌توان برای آن‌ها ساعت مطالعه، یا زنگ کتاب تعریف کرد و به هزار نوع، نه به شکل خشک و اجباری بلکه با بازی و سرگرمی تبلیغ کتاب کرد تا فرهنگ مطالعه در میان بچه‌ها ایجاد شود.

این‌نویسنده گفت: ناشران به دنبال کتاب‌هایی همراه با بازی و سرگرمی هستند و وجه بازی برای‌شان غالب است. درست است که بازی نقش مهمی در زندگی کودک دارد، اما ادبیات نیز جایگاه خودش را دارد و باید این جایگاه حفظ شود. ناشران مجبور هستند برای فروش کتاب دست به هر کاری بزنند و کالایی تولید کنند که روی دست‌شان نماند. اما کتاب‌هایی که ادبیات خالص هستند و به جشنواره‌های داخلی و خارجی راه پیدا می‌کنند هر روز کمرنگ و کم‌تعداد شده‌اند و این را من از سفارش‌هایی که به خودم ارائه می‌شود، می‌بینم. ناشر از من می‌خواهد که سری کاری کنم در حالی که باید بذر آگاهی در ذهن کودک کاشته شود و این با یک اثر خوب اتفاق می‌افتد، اما امروز این گونه نیست. وی در پایان گفت: امیدوارم شرایطی فراهم شود تا نویسنده آنچه که دلش می‌خواهد را بنویسد و تنها سفارشی کار نکند.

کد خبر 6090973 زینب رازدشت تازکند