عبادت درکلام حضرت علی(ع)
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۹۲۰۰۵
به گزارش جهان نيوز، نهج البلاغه با مرور قرنها نه تنها تازگی و جذابیت خویش را حفظ کرده که فزونتر ساخته است و این اعجاز نیست مگر به سبب ویژگی هایی که در شکل و محتوا است. این امتیاز را جز در مورد قرآن نمی توان یافت که در کلام امام علی (ع) درباره قرآن آمده است: « ظاهره انیق و باطنه عمیق، لاتفنی عجائبه و لاتنقضی غرائبه » قرآن کتابی است که ظاهری زیبا و باطنی عمیق دارد، نه شگفتی های آن پایان میپذیرد و نه اسرار آن منقضی میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سخنان امام علی (ع) در فاصله قرن اول تا سوم در کتب تاریخ و حدیث به صورت پراکنده وجود داشت. سید رضی در اواخر قرن سوم به گردآوری نهج البلاغه پرداخت و اکنون بالغ بر هزار سال از عمر این کتاب شریف میگذرد. هر چند پیش از وی نیز افراد دیگری در گردآوری سخنان امام علی (ع) تلاشهایی به عمل آوردند، اما کار سید رضی به خاطر ویژگی هایی که داشت درخشید و ماندگار شد، چون سید رضی دست به گزینش زده بود.
شرح و تفسیر حکمت 237 نهج البلاغه
امام علی (علیه السلام) فرمودند: إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ التُّجَّارِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْعَبِیدِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الاَْحْرَارِ.«گروهى خدا را از روى رغبت و میل (به بهشت) پرستش کردند، این عبادت تاجران است و عدّه اى از روى ترس او را پرستیدند و این عبادت بردگان است و جمعى دیگر خدا را براى شکر نعمت ها (و این که شایسته عبادت است) پرستیدند. این عبادت آزادگان است»
امام علی(علیه السلام) در این کلام نورانى انگیزه هاى عبادت عابدان را با ذکر سلسله مراتب آنها بیان کرده، مى فرماید: «گروهى خدا را از روى رغبت و میل (به بهشت) و پرستش کردند، این عبادت تاجران است و عدّه اى از روى ترس او را پرستیدند و این عبادت بردگان است و جمعى دیگر خدا را براى شکر نعمت ها (و این که شایسته عبادت است) پرستیدند. این عبادت آزادگان است»; (إِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَغْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ التُّجَّارِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ رَهْبَةً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْعَبِیدِ، وَإِنَّ قَوْماً عَبَدُوا اللَّهَ شُکْراً فَتِلْکَ عِبَادَةُ الاَْحْرَارِ). امام(علیه السلام) در این گفتار حکیمانه انگیزه هاى عبادت را به صورت بسیار لطیف، زیبا و دقیق بیان فرموده و مردم را به سه گروه تقسیم مى کند.
گروه اوّل کسانى هستند که شوق بهشت و عشق به حور و قصور و مواهب دیگر بهشتى آنها را به سوى عبادت پروردگار دعوت مى کند، گرچه عبادت اینها بر خلاف آنچه بعضى از ناآگاهان پنداشته اند صحیح است; ولى به یقین در حد اعلا نیست، زیرا کارشان شبیه تاجرانى است که سرمایه اى را به بازار مى برند تا چیز بهتر و بیشتر به دست آورند. گروه دوم کسانى هستند که ترس از آتش دوزخ و عذاب هاى جانکاه آن، ایشان را وادار به اطاعت و عبادت پروردگار مى کند. گرچه عبادت این گروه ـ همان گونه که خواهد آمد ـ نیز صحیح است; ولى در حد اعلى نیست، زیرا کار آنها شبیه غلامانى است که از ترس تازیانه مولا انجام وظیفه مى کنند. اما گروه سوم کسانى هستند که سطح فکر و معرفت و اخلاصشان برتر از این است که عشق به نعمت هاى بهشتى و وحشت از عذاب هاى دوزخى آنها را به عبادت پروردگار وادارد، بلکه محبت پروردگار و شکر نعمت هاى او و عشق به قرب حق آنها را به عبادت جذب مى کند.
این برترین انگیزه عبادت است و این عبادت آزادگان است; آزادگان از عشق به جنت و ترس از نار. شبیه این معنا به صورت دیگرى ـ طبق روایتى که مرحوم علامه مجلسى در بحارالانوار آورده از آن حضرت نقل شده مى فرماید: «مَا عَبَدْتُکَ خَوْفاً مِنْ نَارِکَ وَلاَ طَمَعاً فِی جَنَّتِکَ لَکِنْ وَجَدْتُکَ أَهْلاً لِلْعِبَادَةِ فَعَبَدْتُک; (خداوندا!) من تو را از ترس دوزخت پرستش نکردم و نه به جهت طمع در بهشت تو; ولى تو را شایسته عبادت دیدم و پرستیدم». در حدیث دیگرى از آن حضرت این تقسیم هاى سه گانه به تعبیر دیگرى نقل شده و در آخر آن آمده است: «لَکِنِّی أَعْبُدُهُ حُبّاً لَهُ عَزَّوَجَلَّ فَتِلْکَ عِبَادَةُ الْکِرَامِ وَهُوَ الاَْمْنُ لِقَوْلِهِ عَزَّوَجَلَّ وَهُمْ مِنْ فَزَع یَوْمَئِذ آمِنُونَ; ولى من او را به جهت عشق به آن ذات پاک مى پرستم و این عبادت بزرگواران است که سبب آرامش و امنیت در روز جزاست، زیرا خداى متعال مى فرماید: آنها از وحشت آن روز در امانند». نکته: انگیزه هاى عبادت شک نیست که عبادت نیاز به قصد قربت دارد; یعنى باید انگیزه هاى آن الهى باشد و خلوص از هرگونه ریا و قصد غیر خدا نیز لازم است. فقها فرموده اند: اگر کسى وضو مى گیرد به نیت اطاعت فرمان خدا و هم براى این که به وسیله آب خنک بدن او خنک شود، وضوى او خالى از اشکال نیست چرا که انگیزه مشترکى بین قصد قربت و قصد برودت آب داشته است.
البته اگر قصد اصلى قربت است که در هر حال وضو براى نماز مى گرفت; ولى قصدهاى تبعى هم در کار باشد، ضررى نمى زند. در اینجا سؤال پیش مى آید که آیا به جا آوردن عبادات براى رسیدن به پاداش بهشت و نعمت هاى آن و حور و قصور جنت با قصد قربت سازگار است؟ همچنین انجام آن براى ترس از آتش دوزخ و عذاب هاى آن واقعاً خالصانه است؟ در زمینه آثار دنیوى و مواهب مادى، خواندن نماز باران براى رفع خشکسالى یا انجام دادن نماز شب براى وسعت روزى و امثال آن نیز قابل پرسش است که چگونه این گونه نیات با قصد قربت سازگار است. پاسخ همه این پرسش ها یک چیز است و آن این که آنچه را انسان از خدا بخواهد عین قربت است و به تعبیر دیگر، پاداش هاى بهشتى و نجات از عذاب دوزخ یا پاداش هاى مادى دنیوى از قبیل داعى بر داعى یعنى انگیزه اى است براى قصد قربت، زیرا عبادت کننده مى داند که اگر نیت قربت نداشته باشد این امور حاصل نمى شود. به همین دلیل در سرتاسر قرآن مجید براى تشویق مؤمنان به اطاعت پرودگار و تقرب به او سخن از نعمت هاى بهشتى به میان آمده و براى نهى از مخالفت، سخن از عذاب هاى دوزخ.
هرگاه این امور با قصد قربت مخالفت داشت، هرگز در قرآن مجید آن هم به صورت بسیار گسترده مطرح نمى شد. همچنین مسئله نماز باران و مانند آن در احادیث اسلامى وارد شده و معصومان(علیهم السلام) به آن تشویق کرده اند. اگر با قصد قربت منافات داشت امکان نداشت تشویق کنند. نیز پاداش هاى مادى که براى برپاداشتن نماز شب یا خواندن سوره هاى مختلف قرآن یا دعاهایى براى خلاص زندانیان و شفاى بیماران همه دلیل بر این است که آنچه از خدا خواسته شود، هرچند داعى بر آن رسیدن به مواهب مادى باشد منافات با قصد قربت ندارد. البته شک نیست اگر انسان به مقامى از ایمان و اخلاص برسد که عبادت پروردگار را تنها براى اداى شکر و شایستگى حق براى عبادت به جاى آورد و حتى عشق به نعمت هاى بهشتى و ترس از آتش دوزخ و رسیدن به مواهب دنیوى را رها سازد، عبادتى در حد بسیار اعلا انجام داده است; ولى این بدان معنا نیست که اگر طمع در جنت و خوف از عذاب یا رسیدن به مواهب مادى دنیا انگیزه رفتن به در خانه خدا شود و همه را از او بخواهد با اخلاص نیت مخالفت داشته باشد، از این رو در آیات قرآن در کنار «(جَنَّات تَجْرِى مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهَارُ); باغ هایى از بهشت که نهرها از کنار درختانش عبور مى کند» تعبیر به (وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللهِ أَکْبَرُ) (خشنودى و رضایت خداوند از همه برتر است) نیز آمده در آنجا که مى فرماید: «(وَعَدَ اللهُ الْمُؤْمِنِینَ وَالْمُؤْمِنَاتِ جَنَّات تَجْرِى مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا وَمَسَاکِنَ طَیِّبَةً فِى جَنَّاتِ عَدْن وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللهِ أَکْبَرُ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ); خداوند به مردان و زنان باایمان، باغ هاى بهشتى وعده داده که نهرها از پاى درختانش جارى است; جاودانه در آن خواهند ماند; و (همچنین،) خانه ها و (قصرهاى) پاکیزه در باغ هاى جاودان بهشتى (به آنها وعده داده); و خشنودى خدا، (از همه اینها) برتر است; واین، همان رستگارى و پیروزى بزرگ است».
چه خوب است که انسان افق فکر و معرفت خود را چنان بالا برد که از عبادات و مناجات هاى خود غیر او را نخواهد، همان گونه که در مناجات هشتم از مناجات هاى پانزده گانه امام سجاد(علیه السلام)وارد شده است که به پیشگاه خدا عرضه مى دارد: «فَأَنْتَ لاَ غَیْرُکَ مُرَادِی وَلَکَ لاَ لِسِوَاکَ سَهَرِی وَسُهَادِی وَلِقَاؤُکَ قُرَّةُ عَیْنِی وَوَصْلُکَ مُنَى نَفْسِی وَإِلَیْکَ شَوْقِی وَفِی مَحَبَّتِکَ وَلَهِی وَإِلَى هَوَاکَ صَبَابَتِی وَرِضَاکَ بُغْیَتِی… وَقُرْبُکَ غَایَةُ سُؤْلِی; تو مراد منى و غیر تو مراد من نیست. شب زنده دارى و بیدارى ام فقط براى توست نه غیر تو. دیدارت نور چشم من و وصل تو آرزوى من و به سوى تو شوق و اشتیاق من است. در وادى محبت تو سرگشته و در هواى تو دل داده ام و خشنودى ات مقصد و مقصود من… و قرب تو منتهاى خواسته من است».
منبع:باشگاه خبرنگاران
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۹۲۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در شورای سیاستگذاری کنگره ۱۲ هزار شهید استان تهران چه گذشت؟
نشست شورای سیاستگذاری کنگره سرداران و ۱۲ هزار شهید شهرستانهای استان تهران در دفتر تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) با هدف بررسی جزئیات برگزاری مراسم و امکانات و احصاء مشکلات و کمبودها برگزار شد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ری، نشست شورای سیاستگذاری کنگره سرداران و 12 هزار شهید شهرستانهای استان تهران عصر امروز با حضور جمعی از مسئولین کمیتههای تخصصی و با هدف بررسی جزئیات برگزاری مراسم و امکانات و احصاء مشکلات و کمبودها در دفتر تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) برگزار شد.
حجتالاسلام سیدعلی قاضیعسکر عصر امروز در جلسه شورای سیاستگذاری کنگره 12 هزار شهید استان تهران که در دفتر تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) برگزار شد، با تأکید بر اینکه در این کنگره برنامهریزیها بهگونهای بوده که از کارهای شعاری پرهیز شود، اظهار داشت: 29 کمیته تخصصی برای برگزاری هرچه بهتر این کنگره تشکیل شده که از همگی دستگاهها در آن نمایندههایی حضور دارند.
وی افزود: نکته ممتاز این کنگره توجه خوب به مسائل فرهنگی و هنری است که در این زمینه تولید فیلم مستند، چاپ کتاب خاطرات شهدا، نقاشی، چاپ تصاویر برای ثبت در تاریخ و ... انجام شده که امیدواریم این اقدام گوشهای از ایثار شهدا و خانواده آنها را جبران کند.
تولیت آستان مقدس حضرت عبدالعظیم (ع) در ادامه گفت: با تلاشهای صورت گرفته در استان تهران برای انعکاس آثار و برکات شهادت و خدماتی که شهدا به انقلاب داشتند و همچنین استقامت خانوادههای شهدا، کنگره 24 هزار شهید تهران سال گذشته برگزار شد و کنگره 12 هزار شهید شهرستانهای استان تهران در روز سوم خردادماه سال جاری برگزار میشود.
وی تصریح کرد: این تاکنون نتایج ملموس و بسیار خوبی داشته که امروز در اولین جلسه، گزارش اقدامات انجام شده، ارائه شد.
رئیس شورای سیاستگذاری کنگره 12 هزار شهید استان تهران ابراز داشت: نکته ممتاز و حائز اهمیت در برگزاری این کنگره، توجه به مسائل فرهنگی و هنری است که اقدامات خوبی در این خصوص انجام شده، فیلمهای مستند ساخته شده و کتابهای ارزشمندی از خاطرات شهدا چاپ شده و تعدادی نیز در دست چاپ است.
حجتالاسلام سیدعلی قاضیعسکر با تأکید بر اینکه برنامهریزیها باید طوری باشد تا اهداف کنگره در بحث فرهنگسازی محقق شود، افزود: اسناد و تصاویری از شهدا جمعآوریشده و همچنین با پدر و مادر شهدا گفتوگوهایی از خاطرات فرزندانشان تهیه و گردآوریشده تا در آینده فراموش نشود و تلاش میکنیم گوشهای از زحمات و تلاشها شهدا را برآورده کنیم.
توزیع 4 هزار جلد کتاب برای پویش "قهرمان شهید شهر من" در استان تهران
سردار قربانمحمد ولیزاده فرمانده سپاه حضرت سیدالشهدا (ع) استان تهران در جلسه شورای سیاستگذاری کنگره 12 هزار شهید استان تهران اظهار داشت: مقدمات برگزاری کنگره از حدود 2 سال پیش با برگزاری یادوارههای شهرستانی شروع شده و شورای سیاستگذاری کنگره به ریاست حجتالاسلام قاضیعسکر و هیئتامنا به دبیری علیرضا فخاری تشکیل شده است.
وی با بیان اینکه در ابتدا قرار بود کنگره بهصورت استانی برگزار شود اما با اخذ مجوز از رئیس سازمان بسیج مبنی بر تفکیک استان تهران از پایتخت قرار شد، کنگره شهدای شهرستانها جدا برگزار شود، گفت: استان تهران 12 هزار شهید دارد که 7589 شهید متولد شهرستانهای استان تهران و 4411 شهید مهمان از استانهای دیگر است.
فرمانده سپاه حضرت سیدالشهدا (ع) استان تهران با بیان اینکه در هر شهرستان 8 شهید شاخص انتخاب شده و المانهای شهدا در سطح شهرستان نصب میشود افزود: تا کنون 300 یادواره آبروی محله برگزار شده و از 12 روز مانده به کنگره، یادوارههای اقشار و تشکلهای مردمی در شهرستانها برگزار میشود.
سردار ولیزاده با تأکید بر اینکه شاخصها و ساختار کنگره باید یاد شهدا و پیام شهدا را داشته باشد، بیان کرد: در راستای اجرای کنگره 3 میلیون اسناد و آثار و 5 هزار آلبوم از شهدا جمع آوری کردیم، 35 یادواره برگزار و 50 نماهنگ ساخته شده است.
وی با اشاره به اینکه اولین کنگره در سال 76 با رزمندگان لشکر 10 و لشکر 27 برگزار شده است، ادامه داد: لشکر 10 سیدالشهدا (ع)، تیپ 20 رمضان، تیپ 63 خاتم، تیپ 110 سلمان، تیپ حضرت عبدالعظیم (ع)، تیپ حضرت سجاد (ع) و لشکر 9 بدر یگانهای نقش آفرین سپاه و بسیج در محدوده شهرستانهای استان تهران در این کنگره هستند.
فرمانده سپاه حضرت سیدالشهدا (ع) استان تهران عنوان کرد: آرم، پرچم و تندیس کنگره طراحی شده، سرود کنگره برای اجرا در اجلاسیه آماده است و شعار کنگره نیز "راست قامتان جاودانه تاریخ" انتخاب شده است.
وی با بیان اینکه در روزهای منتهی به اجلاسیه کنگره، بیلبوردهای شهر تهران مزین به نام و تصاویر 12 شهید شاخص خواهد شد، گفت: جشنواره سرود آوای شهدا و پویش کتابخوانی "قهرمان شهید شهر من" با توزیع 4 هزار جلد کتاب بین شهروندان برگزار میشود.
همکاری همه جانبه آموزش و پرورش در کنگره شهدای استان تهرانسردار ولیزاده در پایان خاطرنشان کرد: اجلاسیه پایانی کنگره در روز سوم خردادماه 1403 همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر با سخنرانی سردار حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران و با حضور خانوادههای شهدای شهرستانهای استان تهران و برپایی نمایشگاهها و برنامههای متنوع در حرم مطهر حضرت امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.
گفتنی است کنگره 12 هزار شهید شهرستانهای استان تهران سوم خرداد همزمان با روز آزادسازی خرمشهر با شعار "راستقامتان جاودانه تاریخ" در حرم مطهر امام خمینی (ره) برگزار خواهد شد.
انتهای پیام/