غذاهای خوشمزه یلدایی
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۰۹۹۹۷۵
ابتدا برنج را با آب ولرم شسته و به مدت ۱ تا ۲ ساعت به همراه مقداری نمک خیس کنید. سپس در صافی ریخته تا آب اضافی آن کاملاً خارج شود. گوشت، آب، پیاز، گوجهفرنگی، ۱ تا ۲ حبه سیر رنده شده، جعفری، ربانار، فلفل، کره، نمک و فلفل را با برنج مخلوط کنید تا به خورد هم بروند.
سرویس سبک زندگی فردا: تو این پست سعی کردیم به نقل از شهر مطلب بهترین و مرتبطترین غذاها و دسرها رو برای شب یلدا آموزش بدیم امیدوارم این پست بتونه به همه شما کمک کنه من که خودم خیلی استفاده کردم
نار پلو قزوینی غذای شب یلدا
برنج:۴ پمانه
انار:۱ ونیم کیلو
خلال پسته:نصف لیوان
گشنیز تازه:یک لیوان تازه و ساطوری شده
پودر تخم گشنیز:۱ قاشق چایخوری
کشمش پلویی:نصف لیوان
زعفران آب کرده:۵ قاشق غذاخوری
مرغ:به میزان لازم
ابتدا برنج را به مرحله آبکشی رسانده و آبکش کنید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نکات:در صورت تمایل مرغ را جدا پخته و با نار پلو سرو کنید.
میتوانید از سایر مغزها هم داخل برنج استفاده کنید.
بهتر است برای دم کشیدن برنج به آن اب انار اضافه کنید تا آب روغن معمولی
این غذا را به صورت کته هم میتوان تهیه کرد.
خَشیل غذای سنتی آذریها غذای شب یلدا
بلغور خیس خورده یک استکان
زرد چوبه و زعفران دم کرده به میزان لازم
آرد ۱ قاشق سوپخوری
روغن حیوانی ۱ قاشق سوپخوری
شیره انگوری به مقدار لازم
طرز تهیه غذای شب یلدا
آرد و زرد چوبه رو مخلوط میکنیم و ابتدا کمی روی حرارت تفت میدیم تا بوی خامیش بره بعد در روغن حیوانی تفت میدیم تا سرخ بشه و بعد بلغور رو اضافه میکنیم و با ۱ لیتر آب میذاریم تا کاملا بپزه تقریبا حدود ۱ ساعت با شعله ملایم. بعد از پخته شدن و در آخر زعفران دم کرده رو اضافه میکنیم و میذاریم تا ۱۰ دقیقه باز بپزه. بعد از پخته شدن توی ظرف مناسبی مثل پیاله میریزیم و با شیره انگور تزیین کرده و نوش جان میکنیم. خشیل رو حتما باید با شیره مصرف کرد، چون بدون شیره بی مزه س.! تازه میتونید این دسر رو در روزهای دیگه به عنوان صبحانه هم مصرف کنید!
نکات:در صورت تمایل مقداری هم هل و گلاب به این غذا بیفزایید.
طرز تهیه دلمه برگ کلم با رب انار
آماده سازی: ۱ ساعت
مدت انتظار: ۱ ساعت
مجموعاً: ۲ ساعت
مواد اولیه:
برای ۵ نفر
برنج ۱ پیمانه
گوشت (چرخکرده) ۲۰۰ گرم
آب ۱ چهارم پیمانه
پیاز (نگینی شده) ۱ عدد
گوجه فرنگی (متوسط و نگینی شده) ۲ عدد
سیر ۱ بوته
جعفری (ساطوری شده) ۳ قاشق سوپخوری
رب انار ۴ قاشق سوپخوری
فلفل ۱ قاشق چایخوری
کره ۳۰ گرم
نمک به میزان لازم
کلم برگ (حدود ۲ کیلو) ۱ عدد
روغن به میزان لازم
مواد سس:
آب ۲ و نیم پیمانه
رب انار ۴ قاشق سوپخوری
نمک به میزان لازم
کاری (پودر) ۱ قاشق چایخوری
طرز تهیه غذای شب یلدا
ابتدا برنج را با آب ولرم شسته و به مدت ۱ تا ۲ ساعت به همراه مقداری نمک خیس کنید. سپس در صافی ریخته تا آب اضافی آن کاملاً خارج شود. گوشت، آب، پیاز، گوجهفرنگی، ۱ تا ۲ حبه سیر رنده شده، جعفری، ربانار، فلفل، کره، نمک و فلفل را با برنج مخلوط کنید تا به خورد هم بروند. کلمبرگ را از وسط نصف کرده یا برگ برگ کنید. داخل آب و نمک در حال جوش بیندازید و بگذارید ۷ تا ۱۰ دقیقه بجوشد تا کلمبرگها نرم شوند.
سپس آبکش کرده بگذارید سرد شود. قسمت سفت وسط برگها را جدا کرده و به اندازه کف دست ببرید. مقداری از مایه دلمه را وسط برگ گذاشته و به شکل بقچهای یا رولت بپیچید. ته قابلمه را روغن ریخته و تعدادی برگ ته قابلمه بچینید. دلمهها را کنار هم روی برگها قرار دهید. وقتی یک ردیف چیده شد، ۲ تا ۳ حبه سیر روی دلمهها قرار داده و یک ردیف دیگر دلمه بچینید. همینطور تا آخر ادامه دهید.
برای تهیه سس، آب، رب انار، نمک و پودر کاری را با هم مخلوط کرده و روی دلمهها بریزید سپس یک بشقاب روی دلمهها قرار دهید تا موقع پخت باز نشوند. به مدت ۴۵ تا ۶۰ دقیقه با حرارت ملایم بگذارید بپزد. وقتی آب دلمه کشیده شد در ظرف چیده، روی آن را با رب انار تزیین کنید.
نکات
۱) موقع چیدن دلمهها در قابلمه آنها را فشرده و چسبیده به هم بچینید تا موقع پخت باز نشوند.
۲) بهترین ادویه برای استفاده در این غذا ترکیبی از پودرتخمگشنیز، پودر زیره سبز، پودر تخمخردل، فلفل سیاه، پودر تخم شنبلیله، پودر فلفل قرمز، پودر زنجبیل، زردچوبه، دارچین و میخک میباشد
۳) بهتر است موقع جوشاندن برگها کمی زعفران هم به آب اضافه کنید تا دلمههای شما خوشرنگتر شوند.
۴) اگر بیشتر طرفدار غذاهای ترش هستید مقداری گرد لیمو یا گرد غوره یا آبلیمو یا آبغوره به سس اضافه کنید.
طرز تهیه خورش انارآویج غذای شب یلدا
آماده سازی: ۵ دقیقه
مدت انتظار: ۴ ساعت
مجموعاً: ۴ ساعت و ۵ دقیقه
مواد اولیه:
برای ۷ نفر
گردو ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم
گوشت (چرخ کرده) ۳۰۰ گرم
رب انار ۱ قاشق غذاخوری
آب انار ۱ پیمانه
پیاز (کوچک) ۱ عدد
رب گوجه فرنگی ۱ قاشق غذاخوری
گلپر ۱ قاشق مرباخوری سر پُر
نمک به میزان لازم
فلفل به میزان لازم
سبزی (ترکیبی از تره، جعفری، خالواش و نعنا ساطوری شده) مجموعا ۲ قاشق غذاخوری
روغن به میزان لازم
ابتدا گردو را آسیاب کرده و مانند دستور پخت خورش فسنجان آن را با آب میپزیم تا به روغن بیفتد. سبزیها را میشوییم و با پیاز ریز میکنیم. سپس در روغن کمی سرخ میکنیم. بعد آن را به گردوی پخته شده اضافه میکنیم. پیاز را در گوشت چرخ کرده رنده کرده و با نمک و فلفل مخلوط میکنیم و مخلوط حاصل را به خوبی ورز میدهیم. سپس به صورت کوفته در میآوریم.
بعد وقتی خورش در حال جوشیدن است دانه دانه کوفتهها را در آن میریزیم تا کوفتهها بپزد، ولی له نشود. رب گوجه فرنگی، رب انار، آب انار و گلپر را در آن میریزیم. پس از چند جوش زمانی که کوفتهها پخت و خورش به روغن افتاد، غذا آماده است.
نکات
۱) میتوان به گوشت چرخ کرده و پیاز کمی تره و جعفری کوبیده هم اضافه کرد.
۲) در صور تمایل به جای آب انار از آبغوره استفاده کنید.
۳) اگر به خالواش دسترسی ندارید میزان نعنا را بیشتر کنید.
۴) در مناطق شمالی به این خورش کوفته فسنجان هم میگویند.
طرز تهیه خورش سیر و انار مازندرانی
آماده سازی: ۳۰ دقیقه
مدت انتظار: ۱ ساعت
مجموعاً: ۱ ساعت و ۳۰ دقیقه
مواد اولیه:
برای ۴ نفر
پودر موسیر ۱ قاشق مرباخوری
پودر سیر ۱ قاشق مرباخوری
سیر (بزرگ) ۵ حبه
نمک به میزان لازم
انار (دان شده) ۲ پیمانه
رب انار نصف پیمانه
مرغ ۱ کیلو
پیاز (ریز) ۱ عدد
روغن کنجد ۴ قاشق سوپخوری
زعفران (اختیاری) ۱ قاشق مرباخوری
طرز تهیه غذای شب یلدا
ابتدا مرغ را شسته و چربیهای اضافی آن را پاک کنید. تابه را روی حرارت گذاشته و کمی مرغ را بدون افزودنی تفت دهید و در انتها ۲ قاشق روغن کنجد به آن اضافه کنید و پس از ۱۰ دقیقه تفت دادن مرغ را از تابه خارج کنید. پیاز را به صورت خیلی ریز خرد کنید و آن را به همراه ۲ قاشق دیگر روغن داخل تابه ریخته و طلایی کنید. سیر را شسته و پوست بگیرید و آن را رنده زده یا کاملا له کنید و پس از سرخ شدن پیاز به آن اضافه کنید. زیر شعله را بسیار ملایم کرده و سیر را کمی تفت دهید. زردچوبه، فلفل و نمک را نیز به مواد افزوده و ۱ دقیقه تفت دهید. زعفران را با نصف پیمانه آب گرم حل کنید و آن را به رب انار اضافه کنید و خوب مخلوط کرده و به پیازداغ اضافه کنید. مرغ را به مواد در حال جوش اضافه کرده و بعد از کمی جوشیدن دانه انار را نیز اضافه کنید و اجازه دهید خورش ۵۰ دقیقه تا ۱ ساعت جا بیفتد.
نکات
۱) اگر از رب انار آماده استفاده میکنید میزان آن را ۲ برابر کنید.
۲) این خورش به صورت محلی فاقد زعفران است.
۳) بهتر است از رب انار ترش استفاده کنید.
۴) در صورت تمایل به جای روغن کنجد از روغن زیتون یا روغن مایع استفاده کنید.
طرز تهیه خورش انار دانه مسما
مواد اولیه:
مرغ نصف یک عدد
انار ۲ عدد – دانه شده
پیاز ۲۰۰ گرم
شکر در صورت تمایل دو قاشق غذاخوری
رب گوجه فرنگی سه قاشق غذاخوری
نمک به میزان لازم
روغن به میزان لازم
زردچوبه یک قاشق چایخوری
گلپر یک قاشق چایخوری
فلفل نصف قاشق چایخوری
مرغ را به همراه نمک و زردچوبه سرخ میکنیم.
سپس آن را به همراه آب میگذاریم تا بپزد.
در هنگام پخت، رب گوجهفرنگی را به مرغ میافزاییم تا خوش رنگ شود.
پیاز خلالی خرد شده را با کمی روغن در تابه تفت میدهیم، سپس دانههای انار را به پیاز افزوده و به تفت دادن ادامه میدهیم.
وقتی مرغ کاملا پخت، مخلوط انار و پیاز را به آن افزوده، حرارت را ملایم نموده و میگذاریم تا به مدت نیم ساعت غذا جا بیفتد.در انتها فلفل و گلپر را به خوراک اضافه کرده و حرارت را خاموش میکنیم.این خورش باید غلیظ و کمآب باشد.
نکته
میتوانید کمی شکر به این خورش بیافزایید تا طعم آن شیرینتر شود
طرز تهیه آش انار
آماده سازی: ۳۰ دقیقه
مدت انتظار: ۲ ساعت
مجموعاً: ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه
مواد اولیه:
برای ۶ نفر
برنج ۲۵۰ گرم
لپه ۱۵۰ گرم
پیاز ۳ عدد
چغندر نیم کیلو
نعنا (سبزی خشک نشده) ۲۵۰ گرم
نعنا (خشک) ۱ قاشق سوپخوری
رب انار ۱۰۰ گرم
روغن ۱۰۰ گرم
زردچوبه ۲ قاشق مرباخوری
آب ۸ پیمانه
نمک به میزان لازم
فلفل سیاه به میزان لازم
آش انار یه آش بسیار خوش طعم و اصیل ایرانیه. این آش در اکثر مناطق ایران استفاده میشه، اما بیشتر این آش به گیلان نسبت داده میشه.
طرز تهیه غذای شب یلدا
ابتدا لپه را بشویید و آن را به همراه ۸ پپیمانه آب روی حرارت قرار دهید تا بجوشد و پس از آن اجازه دهید با حرارت ملایم خوب بپزد.
چغندرها را پس از شستن و پوست گرفتن به اندازه دلخواه خرد کنید و داخل ظرفی آبپز کنید.
در ظرفی پیازها را کمی درشتتر از حد معمول خرد کنید و با روغن خوب سرخ کنید؛ و نیمی از آن را بردارید و به بقیه آن رب نار و زردچوبه و نمک را اضافه کنید و کمی تفت دهید سپس برنج و نعنا و فلفل را به آن اضافه کرده و مقداری تفت دهید و آن را به لپه نیم پز اضافه کنید. پس از مدتی که آش تقریبا پخته شد چغندرها را از آبکش رد کنید و آنها را به آش اضافه کنید و اجازه دهید مواد با هم بجوشند. سپس آنها را برای سرو آماده کنید.
نکات
۱) میتوانید در این آش به جای آب، آب انار بریزید تا خوشمزهتر شود.
۲) سعی کنید از رب انار خانگی استفاده کنید تا آش شما خوشمزهتر شود اگر رب انار ندارید حدود ۱ کیلو انار را دان کرده و داخل مخلوط کن بریزید و سپس از صافی رد کنید و اجازه دهید روی حرارت بجوشد و بعد از آنکه تقریبا مواد شما یک سوم حالت اول شد مواد آش را درون آن ریخته و آش را با آب انار آماده کنید.
۲) اگر دوست دارید به آش سرکه اضافه کنید و اگر طعم شیرین را بیشتر میپسندید هنگام پختن چغندرها به آن کمی شکر بزنید.
طرز تهیه خورش لبو (روسی)
آماده سازی: ۳۰ دقیقه
مدت انتظار: ۲ ساعت
مجموعاً: ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه
مواد اولیه:
برای ۵ نفر
گوشت (خورشتی) ۳۰۰ گرم
لبو (متوسط) ۳ عدد
سیب زمینی ۲ عدد
رب گوجه فرنگی ۲ قاشق غذاخوری
سیر ۲ حبه
پیاز ۲ عدد
هویج ۲ عدد
جعفری (ساطوری شده) ۳ قاشق غذاخوری
گوجه فرنگی ۲ عدد
سرکه ۱ قاشق غذاخوری
شکر ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری
کره ۱ قاشق سوپخوری
نمک به میزان لازم
فلفل به میزان لازم
زعفران (آبکرده و غلیظ) ۳ قاشق غذاخوری
ابتدا پیازها را رنده کرده و نیمی از آن را داخل قابلمه نیم سرخ کنید. گوشت را شسته و به صورت خورشتی خرد کنید و به پیاز اضافه کرده و خوب تفت دهید تا تغییر رنگ دهد. فلفل،۱ قاشق زعفران و مقداری زردچوبه به گوشت اضافه کرده و اجازه دهید با ۳ تا ۴ لیوان آب بپزد.
لبو را پوست بکنید و درشت رنده کنید، و به همراه سرکه و مقداری روغن داخل تابه ریخته و چند دقیقه تقت دهید سپس شکر و رب گوجه فرنگی را اضافه کنید و تفت دهید، پس از اینکه لبو نرم شد از روی حرارت بردارید و کناری قرار دهید.
کره، بقیه پیاز و مقداری روغن را داخل تابه بریزید و روی حرارت ملایم قرار داده و تفت دهید تا پیاز نرم شود سپس هویج را پوست کنده و درشت رنده بزنید و به مواد اضافه کنید و چند دقیقه دیگر تفت دهید تا هویج نیز نرم شود.
پس از ۱ تا ۲ ساعت که گوشت پخت سیب زمینی را پوست کنده و نگینی خرد کنید و به گوشت اضافه کنید، ۱۵ دقیقه صبر کنید تا سیب زمینیها نرم شوند سپس موادی را که از قبل تفت داده اید را به گوشت اضافه کنید.
گوجه فرنگیها را داخل آب جوش بیندازید تا پوستشان نرم شود. سپس به صورت نگینی خرد کرده و پس از ۱۵ دقیقه به همراه جعفری خرد شده، سیر رنده شده، بقیه زعفران، نمک و فلفل به خورش اضافه کنید، ۱۵ دقیقه دیگر با حرارت ملایم اجازه دهید خورش بجوشد و جا بیفتد.
نکات
۱) این خورش جزو غذاهای سنتی روسیه است.
۲) این خورش را همراه با نان و خامه ترش یا ماست پر چرب سرو کنید.
۳) برای پوست کندن گوجه فرنگی آن را ۳۰ ثانیه داخل آب داغ بیندازید سپس داخل ظرف آب سرد بیندازید و براحتی پوست گوجه فرنگی را با چاقو جدا کنید.
۴) در صورت تمایل از سرکه یا شکر بیشتری استفاده کنید.
۵) این غذا در دستور اصلی زعفران ندارد.
منبع: فردا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۰۹۹۹۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک گردش خوشمزه در نصفجهان
ایران از جمله سرزمینهایی است که بهدلیل وسعت زیاد و تنوع اقلیمی، طعمها و سبکهای غذایی مختلفی در خود جای داده و اصفهان نیز از این موضوع مستثنی نیست؛ توصیف طعم بینظیر غذاهای نصفجهان در متن نمیگنجد و باید حتماً آن را امتحان کرده باشی تا بفهمی هنر نصف جهان، تنها در آثار تاریخی خلاصه نمیشود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، هنر، صنایع دستی و حتی غذاهای مخصوص هر منطقه، قسمتی جدایی ناپذیر از شناسنامه آنجاست و اصفهان هم به عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران اسلامی در شناسنامه خود دارای نمادهای متنوعی است که غذاهای سنتی، یکی از مهمترین آنها است؛ غذاهایی مانند گوشت و لوبیا، گوشت و نخود، بریان، ماش و قمری، خورش ماست از غذاهای سنتی اصفهان به حساب میآید که امروزه به علل مختلف کمتر به آن توجه میشود در حالی که هر کدام از آنها برای بدن بسیار مفید بودند و البته که نباید از طعم لذیذ آنها غافل شد.
با توجه به نوع جغرافیا و اقلیم شهر اصفهان، گوشت و حبوبات جز اصلی غذاها به حساب میآمد و در سفره مردمان این شهر جای داشت؛ سفرههای رنگینی که بعدها جای خود را به فستفود دادند؛ توصیف طعم بی نظیر آشها و ترکیبهایی مانند دوغ و گوشفیل اصفهان، در متن نمیگنجد و باید حتماً آن را امتحان کرده باشی تا بفهمی هنر نصف جهان، تنها در آثار تاریخیاش خلاصه نمیشود بلکه هنر آشپزی از گذشتههای دور تا کنون در آن وجود داشته است.
با توجه به همین موضوع سیدعلیرضا شورشینی، استاد تاریخ و اصفهانشناس با بیان اینکه اولین لازمه انسان از زمانی که به وجود آمده است، غذاست که در طول زمان، تحولات زیادی در آن و عادات غذایی ایجاد شده است، اظهار میکند: در اصفهان غذاهای مختلفی داشتهایم و در این راستا نیاکان ما به دو نوع غذا توجه بیشتری داشتند یکی غذاهایی که بهصورت آبگوشتی و دیگری خوراکیهایی که بهصورت حلیم بودهاند؛ البته ترکیبهایی مثل دوغ و گوشفیل که در فقط اصفهان وجود دارد برای مردم شهرهای دیگر نیز بسیار جذاب است و در این راستا اصفهانیها معتقدند که در ترکیب دوغ و گوشفیل، یک عضو دارای مزاج سرد و دیگری دارای مزاج گرم است که با هم همپوشانی دارند؛ این ترکیب از گذشتههای دور متداول بوده و جز خوراکیهای ویژه اصفهان به حساب میآمده است.
عادات غذایی هر منطقه، مختص به شرایط فرهنگی و اقلیمی همان منطقه استوی ادامه میدهد: بهصورت کلی در هر شهر و اجتماع، متناسب با داشتهها و محصولات آن، عادات غذایی متفاوتی وجود داشته و میتوان گفت عادات غذایی هر منطقه، تقریباً با جغرافیا و محصولات آن منطقه ارتباط مستقیم دارد، بهعنوان مثال در شمال کشور، عادات غذایی بیشتر با سبزیجات عجین شدهاست؛ مانند باقالاقاتق، اناربیج؛ در جنوب ایران نیز غذاهای دریایی مثل ماهی شکم پر و ماهی کبابی وجود دارد که نوع ماهی و طبخ آن متنوع است.
این استاد تاریخ و اصفهانشناس با اشاره به غذاهای مرکز کشور نیز میگوید: غذاها در مرکز ایران، سرشار از حبوبات و گوشت است که بهعنوان غذاهای کامل در سفره مردم کویری، مخصوصاً اصفهان وجود داشته است؛ بیشترین محصولات اصفهان، حبوباتی مانند نخود، لوبیا، عدس و ماش بوده که در غذاها استفاده میکردند و سرشار از مواد مغذی بوده است، البته که این توضیحات را نمیتوان امروز را ملاک قرار داد؛ چرا که محصولاتی در سبد غذایی افراد قرار میگیرد که اصلاً بومی ایران نیستند در حالی که در گذشته، محصولات تولیدی سهم بیشتری در سبد غذایی افراد داشت.
شورشینی با تاکید بر اینکه در سلامتی و بحث اقلیمی، تأثیر غذا، زیاد است، ادامه میدهد: برخی مناطق غذای تند میخورند که برگرفته از عادات غذایی، آب و هوا و شرایط اقلیمی آن است؛ در برخی مناطق، شیرینی به وفور دیده میشود که یکی از این شهرها اصفهان است؛ شیرینیهایی که یا بهصورت شکر یا شهد و شیره خرما و موارد اینچنینی استفاده میشدند.
وی میگوید: مثلاً وقتی غذایی مانند مرغ و آلوچه یا گوشت و آلوچه، درست میکنیم، مقداری شکر یا شیره به آن اضافه میکنیم؛ دلمه برگ مو از غذاهایی است که در مناطق مختلف، طعم متنوعی دارد اما در اصفهان همراه با شکر یا آبلیمو شکر استفاده میشود.
این استاد تاریخ یادآوری میکند: در اصفهان غذاهای مختلفی داریم که معروفترین آنها که در بیشتر رستورانها یافت میشود، بریان و خورش ماست است؛ البته غذاهایی مثل گوشت و لوبیا و ماشقمری، قیمه ریزه نخودچی با ترشی که پای ثابت قدیمیها در حمام بوده نیز از غذاهای سنتی اصفهان است.
بریان، غذایی که با تاریخ دیرینه اصفهان گره خورده استوی میافزاید: بریان اصفهان از غذاهای بسیار خوشمزه است و طالبان خود را دارد که از دوره صفوی نشانی از این غذا وجود دارد، اما طبخ آن اندکی متفاوتتر بوده است؛ وقتی که به سفرنامههایی مثل شاردن یا طباخ شاه عباس اول که رسالهای با نام «ماده الحیوه» درباره غذاها دارد؛ میبینیم که از این غذای خوشمزه و طرز طبخ آن سخن گفته که دقیقترین آن متعلق به میرزا حسین خان تحویلدار اصفهانی در دوره قاجار به دست ما میدهد.
این استاد تاریخ و اصفهانشناس اظهار میکند: در گذشته در زمین، تنوری ایجاد میکردند و در انتهای آن ظرف آبی میگذاشتند که از قبل آماده میشد و روی آن آبجوش بود؛ سپس مواد گوسفند که از قبل مواردی مثل نمک به آن به آن اضافه کرده بودند را داخل تنور آویزان میکردند و شب تا صبح در آن را میبستند و گوشت را به طباخیها و آب آن را برای طبخ حلیم استفاده میکردند.
سورشینی تصریح میکند: میرزا حسین خان تحویلدار اشاره میکند که گوشت را در کارخانههای میپختند و به بریانیها میفروختند؛ لذا اگر کسی دخل و تصرفی در آن انجام ندهد، هیچ غذایی برتر از آن نخواهد؛ همچنین آن را حد فاصل کباب و آبگوشت است میداند چون هم پخته میشود و هم روی آتش، بریان میشود؛ متأسفانه بیشتر افرادی که به اصفهان میآیند، نام آن را به اشتباه «بریانی» میگویند در حالی که محل پخت آن بریانی نام دارد.
این استاد تاریخ با بیان اینکه در گذشته، خورش ماست، یک غذای اعیانی بوده که با نان استفاده میشده، میگوید:: قدمت این غذا نیز به زمان قاجار بر میگردد اما اشارههایی نیز وجود دارد که در دوران صفویه هم از آن نام برده شده است؛ یکی از سفرنامه نویسان عنوان میکند که در ضیافتی که برایش ترتیب داده بودند، چیزی شبیه حلیم و با رنگ زرد و بسیار خوشمزه بوده که اسمش را نمیدانسته است.
وی ادامه داد: این غذا، بسیار مقوی است و در خورش ماستی که به صورت اصیل پخته میشود از گوشت گردن، ماست کیسه انداخته، زعفران دم کرده، شکر و تخم مرغ استفاده میشود؛ همچنین تقریباً یکی از پایههای مهمانیهای ما و در گذشته، غذای اغنیا بوده است.
بیایید به فرهنگ دیرینه خود بازگردیم!شورشینی در پاسخ به این سوال که غذاهای اصفهان گران است یا ارزان، بیان میکند: ما هم غذاهای گران و هم غذای ارزان داریم که اصولاً به سمت گرانی میروند، زیرا گوشت، به دلیل تعدد تعداد دامداری در اصفهان، در کنار حبوبات ماده اولیه و وجه قالب آن است.
وی با اشاره به اینکه امروزه دچار تغییرات فرهنگی شدهایم زیرا غذا هم به عادات فرهنگی و اقلیم برمیگردد، ادامه داد: مادران ما این غذاهای سالم را درست میکردند و بچهها از نظر بنیه، قوی بودند؛ امروزه شاهد تغییر ذائقه به غذاهایی که ارزش غذایی زیادی ندارند و در فرهنگ غذایی ما جایی ندارد هستیم؛ مانند غذاهایی که ادویه دارند تا آنها را مطلوبتر کنند اما اگر به سمت عادات سنتی برویم تا حد زیادی میتوانیم از بیماری جلوگیری کنیم؛ در واقع تغییرات فرهنگی و تحت تأثیر قرار گرفتن فرهنگ تغذیه ما، باعث شده غذاهایی مثل فستفود داشته باشیم که قبلاً نبودهاند و قدمت زیادی هم ندارند.
این استاد تاریخ بیان کرد: متأسفانه فرزندان ما با فرهنگ غذایی نیاکان خود آشنایی کمی دارند و چیزی از آن نمیدانند زیرا عادات و ذائقه غذایی ما درحال تغییر است؛ امیدواریم بتوانیم آن را باز احیا کرده و ذائقه خودمان و فرزندانمان را به آنچه مفید طبع ماست برگردانیم.
غذای سنتی اصفهان، بریان یا بریانی؟هادی قدرتی، فعال حوزه اصفهانشناسی نیز با اشاره غذاهای سنتی اصفهان اظهار میکند: اسم غذای سنتی اصفهان بریان و به محل توزیع آن، بریانی گفته میشود؛ وقتی در شهر و این فصل زیبا که اردیبهشت آن معروفیت خاصی دارد قدم میزنیم، بازارچههایی مثل حاج محمدجعفر را میبینیم که یکی از کبابیهای خوب اصفهان در آنجاست؛ در محله بیدآباد، زیر بازارچه میتوان کباب مشت زردکی خوشمزهای خورد که شیرینی خاصی دارد و متأسفانه بسیاری از اصفهانیها دیگر آن را نمیپزند.
وی ادامه میدهد: سمت میدان نقش جهان نیز میتوان برخی غذاهای سنتی اصفهان مثل گوشت و نخودآب، گوشت و لوبیا، دیزی که البته تهران هم دارد، یافت.
این فعال حوزه اصفهانشناسی ضمن اشاره به وجه تشابه نام گوشت و لوبیا در کاشان و اصفهان و مواد اولیه متفاوت آن دو ادامه میدهد: در مکانهای سنتی پخت غذا که حالت قهوه خانه قدیم دارند، کوبیدن آبگوشت، آداب دارد؛ مثلاً چربی را جدا میکنند و بعد اضافه میکنند.
وی تشریح کرد: در اصفهان مغازه کوچکی به سمت مسجد سید وجود دارد که اصفهانیهای قدیم در آن بریان میخورند؛ همچنین در میدان کهنه هم چنین مکانهایی وجود دارد؛ به طور کلی، این موارد باعث میشود نوعی گردشگری به نام گردشگری غذا داشته باشیم که گردشگران علاقه زیادی به آن دارند.
قدرتی با تاکید بر اینکه امروزه پخت غذا راحتتر شده اما انرژی و حس خوبی که باید با خود داشته باشد کمرنگ شده است، یادآوری میکند: قبلتر از نظر جسمانی نیز پخت برخی غذاها و خوراکیها به انرژی و نیروی زیادی نیاز داشت؛ در گردشگری غذا، وقتی موردی مثل خورش ماست که به عنوان یک دسر مصرف میشود به مهمان معرفی میکنیم، تعجب میکنند زیرا وقتی اسم ماست را میشنوند پشیمان میشوند که چطور غذایی میتواند با ماست درست شده باشد در حالی که تنها نام آن چنین است و مواد متفاوتی دارد.
به گزارش ایمنا، غذا جزو میراث ناملموس هر شهر به حساب میآید و البته که در بسیاری از کشورها، گردشگری غذا بهعنوان یکی از انواع گردشگری به شمار میآید؛ این بحث باید در اصفهان بهعنوان یک شهر گردشگر پذیر باید مورد توجه قرار گرفته و فرهنگ غذایی غنی آن برای همگان در دسترس قرار گیرد.