به نقل از «ایکنا»

شب یلدا در آذربایجان‌شرقی

تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۱۵۴۷۵۲

به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از آذربایجانشرقی، مردم استان آذربايجان‌شرقي به عنوان يكي از خطه‌هاي زرخيز ايران زمين براي زنده نگه داشتن شب يلدا، آداب و رسوم ويژه‌اي دارند. در فرهنگ مردم سخت کوش آذربایجان این شب دراز سرد، بها نهای برای شادمانی و دور هم نشستن بزرگ و کوچک خانواده و فامیل است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این خطه از میهنمان به دلیل کوهستانی بودن، زمستانهای سرد و طولانی دارد و این فصل سال با آیین یلدا آغاز میشود.

مردم این استان به عنوان یکی از خطه‌های زرخیز ایران زمین برای زنده نگه داشتن این شب بیادماندنی برای خود آداب و رسوم ویژه‌ای دارند که به پاره‌ای از آنان اشاره می‌شود. اکثر مردم آذربایجان در شب یلدا «چیلله قارپیزی» (هندوانه چله) می‌خورند و معتقدند باخوردن هندوانه، لرز و سوز سرما به تنشان تاثیر نداشته و اصلا سرمای زمستان را حس نمی‌کنند.

در بیشتر شهرها و روستاهای آذربایجانشرقی رسم بر این است که کسانی که نامزد هستند در دوران نامزدی در این شب برای نامزدهای خود «خوانچه» طبق می‌فرستند و اقوام در هر چه بهتر بودن این خونچه‌ها کمک می‌کنند. محتویات خوانچه‌ها عبارتند از شیرینی، پرتقال، سیب، انار، هندوانه، آیینه و پارچه که با پولک و تور تزیین می‌شود. هنگام غروب، زنان فامیل هدایایی به رسم یاری به منزل داماد آورده و به جشن و پایکوبی می‌پردازند.

سپس طبق‌های آماده را بر سر افرادی که معین شده قرار داده و روانه خانه عروس می‌کنند و مادر عروس پس از تحویل طبق‌ها، هدایای مانند پول، شیرینی، جوراب و دستمال به آنها می‌دهد. فردای این شب مادر دختر تمام طبق‌ها را در اتاق میهمان چیده و از زنان فامیل برای صرف میوه و شیرینی دعوت می‌کند. همچنین علاوه بر فرستادن سهم چله برای نوعروس، در نخستین سال ازدواج زوج های تبریزی، پدر عروس قبل از غروب آفتاب سهم دختر و دامادش را که شامل هندوانه، میوه، آجیل، شیرینی، یک قواره پیراهنی باکفش و چادری روانه منزل آنها می‌کند.

در آذربایجان سابقا که ارتباطات به این آسانی نبود از اواخر تابستان مقدار زیادی هندوانه و خربزه در تور می‌گذاشتند و آن را از سقف آشپرخانه آویزان می‌کردند تا در هوای آزاد خراب نشود و یا اینکه در کاه قرار می‌دادند. هندوانه مهم‌ترین خوراک شب چله مردم آذربایجان‌شرقی است.

اغلب مردم در این شب برنج، مرغ و آش شیر پخته و بعداز شام نیز از تنقلات موجود در منزل شامل قاورقا (گندم برشته با شاهدانه) آجیل، لبو، هویچ، حلوای گردو انواع میوه، خربزه، هندوانه و خشکبارهایی چون انگور، بادام و سنجد میل می‌کنند.

ریش‌سفید خانواده در حالیکه با چاقو هندوانه را می‌برد، می‌گوید قادا بلامیزی بو گئجه کسدوخ (بلایای خودمان را امروز بریدیم) در تبریز پوستهای میوه و آشغالها را در آب روان ریخته و این رفتار را خوب و خوش یمن می‌دانند. بعد از خوردن تنقلات و میوه در سابق بزرگان خانواده به نقل حکایات و داستان‌هایی از حماسه‌های ملی این سرزمین نظیر، اصلی و کرم، بایاتی خواندن و ضرب‌المثل پرداخته و تا پاسی از شب به صحبت و گفت و گو مشغول می‌شوند.

در تبريز پوست‏‌هاي ميوه و آشغال‌‏ها را در آب روان ريخته و اين رفتار راخوب و خوش يمن مي‌دانند. بعد از خوردن تنقلات و ميوه، در سابق بزرگان خانواده به نقل حكايات و داستان‌هايي از حماسه‌هاي ملي اين سرزمين نظير، اصلي و كرم، باياتي خواندن و ضرب‌المثل پرداخته و تا پاسي از شب به صحبت و گفتگو مشغول مي‌شوند. زنان معمولا تا پايان چله كوچك خانه تكاني نمي‌كنند و اعتقاد دارند اگر در طول اين دو چله كسي خانه تكاني كند، چله او را نفرين مي‌كند و اگر چله كسي را نفرين كند، به نكبت و بدبختي گرفتار مي‌شود.

به اعتقاد مردم آذربايجان در اين مدت سرماي زمستان به اوج خود مي‌رسد و اين امر براي كشاورزان كه افزايش محصولات تابستان آنها بستگي به اوج سرماي زمستان دارد، بسيار خوشايند است.

در «چله كوچك» از شدت سرما كاسته مي‌شود و مردم آذربايجان شب اول چله را نيز جشن مي‌گيرند، چرا كه اين چله نويدبخش آمدن بهار و آغاز سرزندگي، شادابي و كار و تلاش است.

زنان معمولا تا پایان چله کوچک خانه تکانی نمی‌کنند و اعتقاد دارند اگر در طول این دو چله کسی خانه تکانی کند، چله او را نفرین می‌کند و اگر چله کسی را نفرین کند به نکبت و بدبختی گرفتار می‌شود.

 چیلله گئجه سی همان شب یلدا است در آذربایجان‌شرقی شبی که با رسم و رسوم و باورها گره خورده است تا جشنی باشد برای مردم این دیار در بلندترین شب سال. شبی  که بهانه‌ای است برای جمع شدن در خانه‌های بزرگان .

 در این استان کمتر کسی است که چیلله گئجه سی را تنها به سر کند چرا که آذربایجانی‌ها این شب را همچون بسیاری از ایرانیان بهانه‌ای قرار داده اند برای همدلی هایشان.

چیلله در زبان ترکی به معنای چهل است و مردم این استان دو ماه اول زمستان را دو قسمت تقسیم می‌کنند که 40 روز  اول را چیلله بزرگ و 20 روز دیگر را چیلله کوچک می‌نامند.

چیلله اولین روز از چیلله بزرگ است که در این چهل روز هوار سرد است اما  با اتمام آن چله کوچک شروع می‌شود که  پر برف تر و سردتر است.

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۵۴۷۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آذربایجان شرقی مبدأ صادرات به ۱۰۳ کشور دنیا

ناظر گمرکات آذربایجان شرقی با اشاره به کسب رتبه هفت کشوری در مبادلات تجاری گفت: عملکرد سال قبل در بیشتر بخش‌ها روند افزایشی دارد و مبادلات تجاری استان به بیش از ۳میلیارد و ۲۹۰ میلیون دلار رسید که نسبت به سال ۱۴۰۱، ۱۱.۱۵ درصد افزایش یافت. - اخبار استانها -

 

به گزارش خبرگزاری تسنیم از تبریز، صادق نامدار در جمع خبرنگاران با بیان اینکه از مبدا آذربایجان شرقی به 103 کشور مختلف دنیا صادرات انجام شده است، گفت: میزان صادرات سال گذشته از گمرک های استان بدون احتساب صادرات نفت خام، نفت کوره، نفت سفید و صادرات از محل تجارت چمدانی را 2 میلیون و 930 هزار تن به ارزش یک میلیارد و 541 میلیون دلار بوده است.

وی، پنج کشور عمده مقصد صادراتی آذربایجان شرقی را به ترتیب کشورهای ترکیه 30.8 درصد، عراق 20.2 درصد، ارمنستان 17.57 درصد، جمهوری آذربایجان 3.6 درصد و گرجستان 3.5 درصد اعلام کرد و گفت: پنج قلم کالای عمده صادراتی استان نیز به ترتیب شامل انواع میلگرد فولادی، پلیمرهای استایرن، قیر نفت، سیم مفتول و کشمش انگوری بود.

نامدار افزود: در بخش واردات 12 ماه سال 1402 در مجموع 549 هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و 750 دلار از مبداء 63 کشور مختلف از طریق گمرکات استان وارد شد که رشد 29 درصد در وزن و ارزش دارد و از این نظر بین استان‌های کشور در رتبه نهم قرار داریم.

وی، پنج کشور عمده مبدأ واردات کالا از گمرکات استان بر اساس میزان واردات را به ترتیب کشورهای ترکیه 57درصد، امارات متحده عربی 12درصد، چین 11درصد، آلمان پنج درصد و کره جنوبی 2 درصد عنوان کرد و گفت: پنج قلم عمده کالای وارداتی به ترتیب شامل، کامیون های کشنده، شمش طلا، انواع توتون، گوشت منجمد گاوی و پودر کاکائو بوده است.

نامدار افزود: در بخش ترانزیت خارجی در 12 ماهه سال گذشته 607 هزار تن کالا از گمرکات استان منتقل شد که با اختصاص 3.4 درصدی از کل ترانزیت کشور به خود، رشد چهار درصدی دارد.

وی گفت: پنج کشور عمده مقصد ترانزیتی از گمرکات آذربایجان شرقی به ترتیب شامل کشورهای جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان، ترکیه و عراق بوده است. در بخش درآمد، وصولی گمرکات استان 70 هزار و 105 میلیارد ریال بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال 1401 به میزان 33 درصد افزایش دارد.

آذربایجان شرقی دارای سه اداره کل گمرک در تبریز، سهلان و جلفا و سه واحد گمرکی در مراغه، خداآفرین و نوردوز و همچنین سه دفتر گمرکی در شهرک صنعتی شهید سلیمی تبریز و شهر بناب است.

انتهای پیام/