به نقل از «جهان نيوز»

خاموشی آواز در زیر آوار/من مانده ام تنهای تنها من ماندم تنها میان سیل غم ها+عکس وصوت

تاریخ انتشار: ۵ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۲۶۲۴۵۴

به گزارش جهان نيوز، حسام زبیراوی،ایرج بسطامی خواننده موسیقی سنتی ایرانی متولد شهر بم بود. این خواننده بی‌ادعا در دوران فعالیت موسیقیایی خود دچار کم‌ترین حاشیه‌ نشد و همواره فقط به دنبال رسالت خودش در هنر بود.   بسطامی از شاگردان استاد محمدرضا شجریان بود و سابقه همکاری با پرویز مشکاتیان را داشت. او از زمستان 68 تا زمستان 82 در حدود 20 آلبوم موسیقی خوانندگی کرد و کنسرت‌های بسیار بزرگی را اجرا کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایرج بسطامی مرگ بسیار غمناکی داشت. او در زلزله فاجعه‌بار بم در سال 82 زیر آوار ماند.
علاقه به موسیقی از کودکی
به بیان وب‌سایت رسمی بنیاد فرهنگی و هنری ایرج بسطامی، این خواننده در 11 آذر ۱۳۳۶ در شهرستان بم از خانواده‌ای هنرمند متولد شد. هر یک از اعضای خانواده او، از جد پدری گرفته تا پدر و پدربزرگش در زمینه خواندن آواز و نواختن سازهای مختلف تجربه داشتند.   تولد و رشد ایرج در چنین خانواده‌ای به همراه استعداد ذاتی‌اش موجب شد از پنج سالگی به خواندن آواز علاقه نشان دهد. این علاقه و پیگیری موجب شد پدربزرگ ایرج بسطامی به استعداد شگرف وی در زمینه فراگیری آواز پی ببرد. از این رو، پدر ایرج کمر همت بست تا این کودک مستعد را در مسیر صحیح آموزش قرار دهد و این‌گونه شد که ایرج نخستین معلم آواز خویش را در خانه و در قالب پدر یافت.

آشنایی با پرویز مشکاتیان
نقطه عطف زندگی هنری بسطامی آشنایی با پرویز مشکاتیان نوازنده‌ مشهور سنتور بود که از آن پس همکاری‌های او با گروه عارف به سرپرستی مشکاتیان آغاز شد. بسطامی در کنار این استاد چیره‌دست توانست فن تلفیق شعر و موسیقی را فرا گیرد. مشکاتیان درباره آشنایی خود با بسطامی گفته است: اولین بار ایرج بسطامی را در خانه محمدرضا شجریان دیدم. در آن زمان ما چاووش را داشتیم. به خاطر شرایط اجتماعی آن زمان به خواننده‌های بیشتری با صداهای متفاوت نیاز داشتیم. من پشت در کلاس آواز استاد شجریان نشسته بودم تا هنرجوها مرا نبینند.         از آنجا بود که از صدای بسطامی خیلی خوشم آمد. ایشان صدای خوبی داشتند و مثل همه آدم‌های کویرنشین آدم خیلی مهربان و خوبی بود، بعد از کلاس مدتی با او صحبت کردم تا با نقطه نظراتش راجع به هنر و آواز و انگیزه خواندش آشنا شوم؛ ولی آن‌قدر ساده یافتمش که مصمم شدم تا با او یک سالی در مورد قضایای پیرامونی سوای موسیقی به گپ و گفت‌وگو بنشینم.

ضبط نخستین آلبوم با آهنگسازی مشکاتیان
همکاری حرفه‌ای پرویز مشکاتیان با ایرج بسطامی در زمستان سال 68 با انتشار آلبوم "افشاری مرکب" توسط نشر چهارباغ بانگ آغاز شد. این اثر مربوط به کنسرت گروه "عارف" به سرپرستی و آهنگسازی پرویز مشکاتیان در تالار رودکی بود که در آن بسطامی اشعاری را از سعدی شیرازی، حافظ شیرازی و باباطاهر اجرا کرد. این همکاری در سال‌های 69 و 71 نیز با انتشار آلبوم‌های "افق مهر" و "مژده بهار" ادامه یافت. آلبوم "افق مهر" در کنگره بین‌المللی بزرگداشت خواجوی کرمانی اجرا شد و اثر مژده بهار نیز مربوط به کنسرت بسطامی با گروه عارف در اروپا و شرکت آن‌ها در فستیوال جهانی موسیقی روح زمین بود.  
پس از سه آلبوم نخست بسطامی، دوره نخست همکاری این خواننده با مشکاتیان به پایان رسید تا این‌ که در سال 76 آلبوم موسیقی "وطن من" با آهنگسازی مشکاتیان و نوازندگی گروه "عارف" منتشر شد. در میان قطعات این آلبوم، تصنیف "وطن من" از طرف سازمان یونسکو به عنوان سرود ملی اعلام شد. مشکاتیان تنها افتخار زندگی‌اش را ملی شدن ترانه "وطن من" با صدای بسطامی در سازمان یونسکو می‌دانست. همچنین در سال 83 و پس از مرگ بسطامی نیز یک آلبوم موسیقی دیگر به نام "کنسرت راست پنجگاه" از این خواننده با آهنگسازی پرویز مشکاتیان منتشر شد. این آلبوم حاصل کنسرت بسطامی با گروه عارف به سرپرستی و آهنگسازی مشکاتیان در دستگاه راست پنجگاه بود که در قالب دو لوح فشرده منتشر شد.

همکاری با درویشی، ساکت و پرنیا
بسطامی پس از دوره نخست همکاری‌های خود با مشکاتیان، دو اثر را با همکاری گروه دستان منتشر کرد و سپس آلبوم "خانه بوی گل گرفت" را با آهنگسازی حسن پرنیا و نوازندگی گروه همایون به انتشار رساند. البته این آلبوم ابتدا با نام "تحریر خیال" در سال ۷۲ انتشار یافت و در سال ۷۸ تصحیح شد و با کیفیتی بهتر و با نام جدید "خانه بوی گل گرفت" توسط انتشارات نواگر به بازار عرضه شد.   همچنین بسطامی در اواخر دهه 70 آلبوم موسیقی "فسانه" را با آهنگسازی کیوان ساکت و نوازندگی گروه وزیری در دستگاه راست پنجگاه و آواز ابوعطا و با اشعاری از نیما یوشیج، پرویز ایرانپور، سعدی، حافظ، ناصر خسرو، اسماعیل خویی و وحید موحد منتشر کرد. آلبوم "موسم گل" نیز حاصل همکاری او با محمدرضا درویشی بود و در آن برخی از تصانیف قمرالملوک وزیری را بازخوانی کرد.

تصنیف جاودانه گل‌پونه‌ها
آلبوم موسیقی "رقص آشفته" به آهنگسازی حسن پرنیا یکی از آلبوم‌های موسیقی ایرج بسطامی بود که در سال 81 توسط انتشارات آواز بیستون منتشر شد. این آلبوم موسیقی شامل ده تصنیف و ساز و آواز بود که در این بین، قطعه سوم آن یعنی "تصنیف گل‌پونه‌ها" با شعری از هما میر افشار به شدت مورد استقبال قرار گرفت. این اثر یکی از زیباترین و معروف‌ترین آثار ایرج بسطامی است که به خصوص بعد از وفات او طی حادثه زلزله بم آوازه‌ای ملی یافت. نسخه اصلی و استودیویی این تصنیف در همین آلبوم و نسخه‌های کوتاه‌تر مربوط به اجراهای زنده در آلبوم‌های "حال آشفته" و "کنسرت گل‌پونه‌ها ۱" منتشر شده است.  
او تنها شبیه خودش بود
در سایت رسمی مرحوم ایرج بسطامی، گزیده‌ای از دیدگاه‌های برخی از هنرمندان برجسته موسیقی در مورد بسطامی منتشر شده که هر کدام این دیدگاه‌ها بسیار جالب و خواندنی است. برای نمونه محمدرضا شجریان استاد دیرین بسطامی در ارتباط با او گفته است: بسطامی! خداوند گوهری به تو داده و من می‌خواهم این گوهر را شکل بدهم. او شش سال شاگرد من بود. تا میانه دوره عالی هم با من کار کرد. آینده خوبی برایش پیش‌بینی می‌کردم. گلی بود که خیلی زود پرپر شد. افسوس که او دولت مستعجل بود.

همچنین مرحوم مشکاتیان یکی دیگر از اساتید بسطامی، این خواننده را این‌چنین توصیف می‌کند: ایرج خواننده‌ای بی‌بدیل در کار خود بود. صدایش پخته بود.

صدیق تعریف از ردیف‌نوازان برجسته کشور نیز در مورد این هنرمند به هنرآنلاین، گفت: جنس صدای او از جنسی بود که ما را وادار می‌کند بگوییم صدای او شبیه هیچ خواننده دیگری نبود. او تنها شبیه خودش بود.

خاموشی آواز در زیر آوار
ایرج بسطامی از اواسط دهه 70 به زادگاهش بم رفته بود و در خانه کاهگلی پدرش زندگی می‌کرد. وی سرانجام در سحرگاه پنجم دی‌ماه سال 82، و در پی زلزله فاجعه‌آمیز بم زیر آوار ماند و به دیار باقی شتافت. در طی این زمین‌لرزه، بسطامی به همراه تمام اعضاء خانواده برادرش (به جز خاطره، دختر برادر ایرج) درگذشتند. مرگ غریبانه بسطامی باعث شد که وی پس از درگذشتش بیش از پیش شناخته شود. از آن سال تاکنون بارها قطعات موسیقی بسطامی در تلویزیون منتشر شده و یاد او زنده می‌شود.  
بسطامی در مورد علت بازگشتش به بم در سال 77 چنین گفته بود: دو سال و نیم است که به زادگاهم بم، بازگشته‌ام. البته روزهایی از هفته را هم در کرمان مشغول تدریس آواز هستم، اما بیشتر ایام هفته را در بم می‌گذرانم. در محیطی دور از آلودگی‌ها و غرض‌ها و کینه‌توزی‌ها که مجال گفتنشان نیست. دلیلش هم این است که تهران محیط چندان مناسبی برای من نبود. غرض‌ورزی‌ها و... مجال کار را از من گرفته بودند. از طرفی مدیون شهر و دیارم بودم و می‌خواستم به نوعی ادای دین کنم.

بنیاد فرهنگی و هنری بسطامی
پس از زمین‌لرزه بم و درگذشت ایرج بسطامی فاطمه بسطامی (خواهرش) و محمدعلی بسطامی (برادرش) در سال 87 بنیاد فرهنگی هنری ایرج بسطامی را تأسیس کردند.   از فعالیت‌های بنیاد فرهنگی هنری ایرج بسطامی می‌توان به برگزاری تلاش برای معرفی افراد به جامعه، برگزاری مراسم نکوداشت زنده‌یادان استاد پرویز مشکاتیان و ایرج بسطامی و اهدای جایزه آوازی و برگزاری جشنواره موسیقی بسطامی اشاره کرد. جشنواره موسیقی بسطامی یکی از جشنواره‌های نو پایی است که تاکنون دو دوره از آن برگزار شده و ضمن ایجاد یک فضای هنری، یاد و خاطره مرحوم بسطامی را هم زنده نگه می‌دارد. دریافت.mp3

منبع: جهان نيوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۲۶۲۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معماری و شهرسازی، آلبوم هویتی یک منطقه در تاریخ است 

ایسنا/بوشهر نماینده ولی فقیه وامام جمعه بوشهرگفت: معماری و شهرسازی و بازآفرینی، آلبوم هویتی یک منطقه در تاریخ است و نشان از درجه دانش مدیران و مردم آن منطقه دارد.

 آیت الله صفایی بوشهری امروز در هفتمین اجلاس مجمع رؤسای کمیسیون شهرسازی و معماری شوراهای اسلامی و معاونین شهرسازی شهرداری‌های کلانشهر و مراکز استان‌ها در سالن اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر افزود: می توان هر منطقه و درجه تمدن آن را با معماری و شهرسازی او محاسبه کرد. بدین خاطر است که هر منطقه و هر جغرافیا اولین پدیده ای که از آن به چشم می آید معماری آن است. هوشمندی در ارتباطات بلوکی فی ما بین معماری در عرصه های آن جغرافیا و تناسب معماری با ویژگی جغرافیایی و ژئوپولوتیک آن و عرصه های مختلف رنگ و مواد اولیه و ارتفاع و مهندسی و معماری آن در تناسب با زیست بوم است.

منتخب مردم تهران در مجلس  ششم خبرگان رهبری بیان داشت: اگر در کرانه ساختار معماری و مهندسی سازه همانند زیست بوم کویر باشد این نشان از عدم هوشمندی و کیاست طراحی و معماری در یک جغرافیاست. اگر مواد اولیه که در کویر استفاده می شود، در منطقه کرانه استفاده گردد، نشان از عدم توانمندی در عرصه مهندسی است. در هر زیست بوم معماری و شهرسازی و بازآفرینی سازه زیستی نشان از درجه دانش و هوشمندی و توان مهندسی و تشخیص قوی در عرصه جامع شناسی و روان شناسی آن جامعه دارد.

وی با اشاره به عرصه زیست بوم حیات سازه و ارتباط آن با ساکنین گفت: در منطقه کوهستانی و کویر تمام فرکانس ها و اضلاع حیات به شکل فرکانس عمودی است. بدین جهت است که منطقه کویر از مثلث، مستطیل و مربع در اشکال هندسی بسیار استفاده می شود و حتی در عرصه فرهنگ آیین های مذهبی روش عزاداری آنها هم به همین شکل است و این مساله در سازه دیوار و ساختمان هم کاملا مراعات می شود.
آیت الله صفایی بوشهری بیان داشت: در منطقه کرانه درست بالعکس است. هندسه ای که از آن استفاده می شود نیم دایره و انحنا و اشکالی است که کاملا با فضای محیط همگن باشد و بخاطر شرایط جوی پنجره ها و درب ها بسیار است. اگر این مهندسی سازه تغییر کند، با روح و روان جامعه و محیط سازش نخواهد داشت. در عرصه کرانه مثل کرانه جنوب ایران که همیشه با حملات بیگانگان مواجه بوده و بارها شاهد هجمه های بیگانگان بوده است، بالطبع سازه ای که ساخته می شود غیر از مراعات ابعاد خاص زیستی، باید عرصه پدافند غیرعامل را هم مراعات کند.
نماینده ولی فقیه در استان بوشهر بیان داشت: در کرانه باید رنگ بنا با دریا متفاوت باشد وگرنه دریایی که در کنار هست در متن زندگی قرار می گیرد و یکسان سازی محیط می شود و تناسب رنگی وجود نخواهد داشت به همین خاطر برای اینکه تفاوت باشد تفاوت رنگ وجود دارد و بهترین رنگ به خاطر جذب سرما در فصول گرم رنگ سفید است لذا تمام بناهای شهر بوشهر رنگ سفید دارد و بخاطر تضاد رنگ، پنجره ها رنگ قهوه ای دارند.
امام جمعه بوشهر با بیان اینکه شعار معماری و سازه های بوشهر «سلام» است گفت: اولین چیزی که انسان با ورود به بافت بوشهر متوجه می شود سلام سازه به شخص است. به همین جهت درصد بیماری های روحی در تاریخ استان بوشهر فوق العاده کم و درجه امید بالا است و به همین جهت است که معماری شهری و بازآفرینی آن یک فن آوری جامع و یک دانش وسیع و هوشمندی فوق العاده در آفرینش تمدن و آسایش مردمی نیاز دارد. این کار کوچکی نیست که بخواهیم بنایی که دارای فرسودگی است را با نگاه مدرنیته بازآفرینی کنیم.
آیت الله صفایی بوشهری با بیان اینکه معماری و شهرسازی در هر جغرافیا نشانه تمدن و درجه دانش آن جغرافیا است، تصریح کرد: یکی از مواد استفاده در سازه های قدیمی بوشهر چوب است. در حالت عادی چوب در کنار ساحل با رطوبت بالا و بارش در زمستان این چوب را دچار آفت و خوردگی از درون می کند اما بناهای بوشهر اینطور نیست علت آن این است که چوب ها از داخل دریا اخذ شده است. این چوب ها با مواد رنگ ضد آفت رنگ شده اند.
وی با بیان اینکه معماری نشان از هنر یک منطقه است، گفت: هنر زیباترین ارائه داشته و داده انسانی است. هنر معماری و معماری هنرمندانه سازه ایجاد فضای مناسب برای انسان می کند و عرصه سلامت و پزشکی معماری یکی از نکات بزرگ است. در محاسبات عرصه سلامت بسیاری از بیماری های خاص به جهت معماری غیر استاندارد زیست بوم هر منطقه است.

آیت الله صفایی بوشهری ابراز داشت: معماری و بازآفرینی و شهرسازی نشان از توانمندی صنعت است و ایجاد امنیت می کند و باید منجر به ارتباط قوی اجتماعی شود در حالیکه معماری امروزی ایجاد ارتباط و سلام نمی کند بلکه ایجاد تفرق می کند. در عرصه معماری و شهرسازی و بازآفرینی باید یک نگاه جامع از حیث تمدن آفرینی باشد چه در خود سازه زیستی شخصی و چه در محله ای که انسان زندگی می کند.
وی با بیان اینکه امروز متاسفانه مشاهده می شود که شهرک هایی که ساخته می شود جامع نیست، گفت: باید به سمت مسجد محوری، دانش محوری، سلامت و امنیت و فرهنگ محوری حرکت کنیم و اگر این کار را نکنیم این زنجیره معماری از هم گسسته خواهد شد.
امام جمعه بوشهر با اشاره به نظام مهندسی تاسیسات گفت: مقدار زیادی از هزینه کرد زندگی مردم و مدیریت عمران، هزینه ترمیم و تعمیر و بازآفرینی پیش از موعد تاسیسات می شود. نظام تاسیسات باید در آن یک تحول فوق العاده باشد، چراکه بسیاری از خرج مردم و مسئولان خرج تعمیر و مرمیم و تجدید تاسیسات می شود.
وی با اشاره به پیشینه و تاریخ شهر بوشهر ابراز داشت: تاریخ شهر بوشهر چند هزار سال قبل از میلاد است؛ این استان پایتخت مقاومت و مبارزات ضد استعماری است. چهار بار انگلیس به این منطقه حمله کردند و هر چهار بار علمای این استان حکم به دفاع دادند و بزرگانی همچون رئیسعلی دلواری و باقرخان تنگستانی حرکت مردمی ایجاد کردند و انگلیس را شکست دادند و اکنون از انگلیسی ها در بوشهر فقط گورستان آنها باقی مانده است.
آیت الله صفایی بوشهری ابراز داشت: چند برهه تاریخی کشورهای اروپایی به دنبال تصرف گلوگاه های اقتصادی استان و تسلط بر اقتصاد و گمرک بودند اما باز علمای بزرگ نظیر مجتهد اهرمی و مردم نگذاشتند که اقتصاد اینجا به دست بیگانگان بیفتد. در دفاع مقدس خارگ به اندازه روزهای دفاع مقدس بمباران شده است.

انتهای پیام