تربیت دینی نوجوانان تحت لوای تصحیح و هدایت مسیر ناشران/ تولید داستان دینی فارغ از استانداردها

رسالت کتاب کمک‌آموزشی این است که محدودیت‌های کتاب درسی را بشکند و آنچه را که در کتاب درسی ارائه نشده است بیان کند. برای مثال یکی از اهداف کتاب دینی پایه دوم ابتدایی این است که دانش‌آموز مفهوم مهربانی خداوند را درک کند. کتاب درسی به این منظور یکی، دو داستان را نقل کرده است اما نمونه‌های بسیار فراوانی وجود دارد که اگر مطابق حساسیت‌های برنامه درسی روایت شوند این مفهوم را عمیق‌تر می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین ناشران در این حوزه هم می‌توانند وارد شوند.

یکی دیگر از محدودیت‌های کتاب درسی سبک‌های گوناگون یادگیری است که کتاب درسی می‌تواند به یکی از آنها بپردازد. علاوه بر این‌، ما در فعالیت‌ها، موقعیت‌هایی را مطرح می‌کنیم که دانش‌آموز یافته خود را در موقعیتی شبیه به زندگی به کار بگیرد. در کتاب درسی دو سه موقعیت را مطرح می‌کنیم که بیشتر نوجوانان آن را تجربه کرده باشند اما کتاب کمک‌آموزشی می‌تواند موقعیت‌های بیشتری را ایجاد کند. بنابراین ناشران می‌توانند از محدودیت‌های کتاب ‌درسی بیرون بیایند و انواع کتاب‌ها را متناسب با برنامه درسی تولید کنند.

علاوه بر کتاب‌ها، ناشران می‌توانند رسانه‌های دیگری را هم تولید کنند که بتواند در بسته آموزشی قرار بگیرد و به دانش‌آموزان کمک کند؛ به این معنی که ناشران می‌توانند در تولید دیگر اجزای بسته آموزشی با رعایت استانداردها  مشارکت داشته باشند و البته همه این موضوعات نیازمند برنامه‌ریزی جامع و کامل است.

بارها ناشران در جلسات متعدد درباره نیازهای این حوزه به بحث و گفت‌وگو نشسته‌اند. نیازهای حقیقی در این حوزه به موضوعاتی مانند تنوع در ارائه مطالب متناسب با سبک‌های یادگیری، نیاز به سطوح گوناگون یادگیری و... مربوط می‌شود. این در حالی است که ناشران می‌گویند آنچه از آنها خواسته می‌شود، بازار و مشتری ندارد بنابراین وارد چنین حوزه‌ای نمی‌شوند. ناشر باید حمایت شود و نگران فروش اثرش نباشد تا در این زمینه مطابق استانداردها فعالیت کند. به نظر می‌رسد در میان راهکارها باید به این موضوع هم توجه داشته باشیم.

موضوع کتاب‌های دینی با کتاب‌های کمک‌آموزشی دینی قابل مقایسه نیست. در حوزه‌ای مانند ریاضی قالب‌ها شناخته شده‌اند. البته در آن حوزه هم کتاب‌هایی که مطابق رویکردهای جدید باشند کم هستند اما چرا ناشران و مؤلفان سعی بسیاری دارند که خودشان را در قالب آموزش و پرورش جای دهند؟ زیرا می‌دانند کتاب آنها مشتری دیگری ندارد و باید تولیداتشان را به دانش‌آموزان بفروشند؛ چرا که مصرف و کارکرد دیگری ندارد. بر این اساس طبیعی است که ناشران سعی کنند به استانداردها نزدیک شوند اما درباره کتاب‌های داستانی دینی، ناشر اصولاً چنین نیازی را حس نمی‌کند و بازار خودش را دارد و لزومی هم نمی‌بیند که بداند ما دنبال چه چیزی هستیم. کتاب داستان می‌تواند کارکرد آموزشی هم داشته باشد. وقتی می‌خواهید از کارکرد آموزشی‌ آن حرف بزنید باید ویژگی‌هایی داشته باشد، از جمله اینکه نمی‌تواند هر داستانی را انتخاب و روایت کند و یا از هر تصویری استفاده کند.

در عین حال اگر دل‌مان شور تربیت دینی را می‌زند و نگران این حوزه است، باید برای این بخش حمایت‌هایی را قائل باشیم تا بتوانیم ناشران را به مسیر صحیح هدایت کنیم یعنی کتاب‌ها از ارائه اطلاعات صرف خارج شوند. مسئله اصلی، آینده کشور است که افراد دیندار باید آن را اداره کنند و انسان دیندار کسی نیست که صرفاً اطلاعات دینی داشته باشد، پس باید حمایت‌های بیشتری در این زمینه داشته باشیم تا مسیر تصحیح شود.

یادداشت از فاطمه رمضانی

معاون ابتدایی دفتر تألیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۳۲۹۷۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چه نوع سؤالاتی در امتحان نهایی طرح می‌شود؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، دانش‌آموزان پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم خرداد امسال در امتحانات نهایی شرکت می‌کنند؛ طبق مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی، سوابق تحصیلی دوره متوسطه دوم در پذیرش دانشگاه‌ها تأثیر دارد. در کنکور سال ۱۴۰۳، سوابق تحصیلی سهم ۵۰ درصدی دارد که ۲۸ درصد برای دروس عمومی و ۲۲ درصد برای دروس اختصاصی است. دانش‌آموزان پایه دوازدهم از تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ و دانش‌آموزان پایه‌های دهم و یازدهم باید از روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ در امتحانات نهایی شرکت کنند. طبق تأکید مسؤولان وزارت آموزش و پرورش، سؤالات امتحانات نهایی از کتاب درسی طراحی می‌شود و طراحی سؤالات امتحانات نهایی چند روز قبل از برگزاری آزمون در قرنطینه و امنیت کامل و با کمک گروهی از دبیران با تجربه در مرکز ارزشیابی و تضمین کیفیت نظام آموزش و پرورش، با همکاری معاونت آموزش متوسطه و نمایندگان دفتر برنامه‌ریزی و تألیف کتاب‌های درسی متوسطه نظری انجام می‌شود.

طراحی سؤالات امتحانات نهایی فقط از کتب درسی است
طبق اعلام وزارت آموزش و پرورش، طراحی سؤالات امتحانات نهایی فقط از کتب درسی است و از طراحان خواسته شده است درصدی از سؤالات به سؤالات آسان و بخش عمده سؤالات در حد متوسط باشد. همچنین تعدادی از سوالات سطوح بالای شناختی را مورد ارزشیابی قرار می‌دهد. طراحان سؤالات، دبیران مدارس دولتی سراسر کشور هستند و با توجه به شیوه‌های تدریس، متناسب با دانش‌آموزان سؤالات را طراحی خواهند کرد. بر همین اساس دانش‌آموزان تمام کتاب درسی را مطالعه کنند و هیچ بخشی را حذف نکنند، چون از تمام بخش‌های کتاب درسی طراحی سؤال می‌شود؛ دانش‌آموزان به مؤسسات خصوصی و کتاب‌های کمک آموزشی مراجعه نکنند و کتاب‌های درسی را مبنا قرار دهند، اما به‌جای پرداختن به کلیدواژه‌ها و نکات مهم، مفاهیم را مورد توجه قرار دهند؛ یادگیری مهم است یعنی اگر مطلب را به‌خوبی متوجه شوند از عهده امتحانات نهایی برمی‌آیند. دانش‌آموزان باید توجه داشته باشند که انواعی از سؤالات در امتحانات نهایی قابل طرح هستند که برخی از آنها به این شکل است:- مشابه آنها در قالب‌های گوناگونی مانند فعالیت، تمرین خود را بیازمایید و خودارزیابی در کتاب‌های درسی آمده‌اند. - در چارچوب محتوای کتاب هستند، اما می‌توانند عیناً همان پرسش‌های موجود کتاب درسی نباشند. - ممکن است که بیش از یک راه حل و یک جواب داشته باشند؛ پس دانش‌آموزان می‌توانند پاسخ‌های متفاوتی به آنها بدهند. می‌توانند داده محور و شاهد محور باشند در این نوع سؤالات دانش، داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز در اختیار دانش‌آموز قرار داده می‌شود تا با بررسی آنها به سؤالات پاسخ دهد. - دانش‌آموزان را به تأمل و تفکر بیشتر ترغیب و به آنها کمک می‌کنند تا یادگیری خود را به موقعیت جدید تعمیم دهند.

- به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا درک قوی‌تری از یک موضوع داشته باشند و با موضوعات دیگر یا دنیای واقعی ارتباط برقرار کنند. - دانش‌آموزان را تشویق می‌کنند تا با استفاده از دانش و مهارت‌های خود، موضوع را در سطح عمیق‌تری بررسی کنند. - نمی‌توان با بله و خیر یا یک پاسخ ساده و چند کلمه‌ای به آنها پاسخ داد بلکه از دانش‌آموزان می‌خواهند تا نظرات و دلایل خود را ارائه کنند. - تنها دانسته‌های دانش‌آموزان را اندازه نمی‌گیرند بلکه مطالب جدیدی به آنها یاد می‌دهند تا بتوانند نقاط قوت و ضعف خود را بشناسند، یادگیری خود را نظارت و هدایت کنند و از این طریق احساس رشد و عاملیت را در آنها تقویت می‌کنند. - در قالب‌های متفاوتی مانند کوتاه پاسخ، درست، نادرست، کشف ارتباط و تشریحی ارائه می‌شوند.