تفسير اسلام در آئينه آيات قرآن كريم
تاریخ انتشار: ۱۸ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۴۸۵۴۹۸
امرالله شیخیانی، استاد جامعه‌شناسی و کنشگر علوم سیاسی و معارف قرآنی در گفت‌وگو با کانون خبرنگاران ايكنا، نبأ، با بیان اینکه اصل دین نماز، روزه، حج، سایر احکام و عبادات نیست، بلکه اصل دین، فهم تمام کلیات عقلیه است که در ازمنه تمام انبیاء ساری و جاری بوده و نسخ بردار نیست و نبوده و نخواهد بود، اظهار کرد: آیات نوزدهم «إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ» و هشتاد و پنجم «وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ» سوره آل عمران درباره اسلام است و به این جهت است که برای دین معانی بسیاری است، در این آیات مقصود، سلوک و طریقی است که آدمی را به سعادت می‌رساند و به وسیله آن، سرمایه نجاح و فلاح به دستش می‌آید؛ اسلام اصطلاحی که گفتن کلمه شهادتین است نیست، بلکه مقصود از اسلام در این جا سنت الله است که از اول خلقت، دین حق است؛ چه شریعت محمدی(ص) و چه سایر شرایع در زمان رسمیت آنها اسلام بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
کنشگر علوم سیاسی و معارف قرآنی در ادامه به تفسیر آیه 67 سوره آل عمران «مَا كَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَلَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِن كَانَ حَنِيفًا مُّسْلِمًا وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِين» پرداخت و افزود: تمام ادیان الهی اسلام است، و بر اساس این آیه یعنی یهود و نصرانی قبلاً نبود، اینها بعد از حضرت ابراهیم(ع) پیدا شده و آنها طریق حق را دارا نیستند و حتی حضرت یوسف(ع) مسئلت می‌دارد که خداوندا مرا مُسْلِم از دنیا ببر.
وی با بیان اینکه خزائن خداوند سبحان فانی شدنی نیست، اضافه کرد: اسلام اعم از دین اسلام و سایر شرایع الهی است، ملت یهود و نصارا مأمور به همین طریق بوده و هستند و مراد از اسلام در این آیات یک سلسله امورات و کلیات عقلیه است که عقل می‌فهمد و به‌طور واضح و روشن؛ اسلام یعنی توحید ذاتی و صفاتی و افعالی حق، و نبوت و امامت عامه و خاصه و معاد و اخلاقیات که عقل همه آنها را درک می‌کند.
استاد جامعه‌شناسی با اشاره به اینکه ایمان و تقوای الهی مراتب دارد، گفت: معنای سنت اللهِ این است که تبدیلی برای آن نیست و «لا تبدیل لسنت اللَّهِ» یعنی از بدو خلقت تا قیامت اینها قابل نسخ، تحویل و تبدیل نیستند و اگر گفته شده دین ادیان سایر ادیان را نسخ کرده و خاتم ادیان است مراد این نیست که اصول و کلیات عقلیه را نسخ کرده، بلکه مقصود این است که جزئیات احکام که عقل، کیفیت و کمیت آنها را نمی‌تواند درک کند نسخ شده است؛ زیرا جزئیات از نظر زمان و مکان و جمعیت به مناسب هر زمان فرق می‌کند، مثلا اصل کلی درباره دزدی این است که دزدی عقلا قبیح است و این قبح از صدر خلقت بوده و حالا هم هست و در هیچ زمان و مکانی این قبح تبدیل و تغییر ندارد، اما حد شرعی آن، در زمانی یک طور و در زمان دیگر، جور دیگر است؛ زیرا این حد قابل درک و فهم عقل نیست و این است را پیغمبر باید بگوید، لذا اسلام این نوع اعمال، احکام و حدود را نسخ کرده است.
وی چرایی متفرق شدن و انحراف بشر به دستجات و احزاب و ادیان ساختگی را عدم فهم اصل دین عنوان کرد و گفت: پروردگار، عالم به مقاصد و مصالح کلی عالَمِ وجود است؛ منظور از اسلام یک سلسله کلیات در تمام اعصار مورد نظر بوده و عقل در این امور حالت منتظره ندارد، اگر انبیاء در این باره چیزی گفته‌اند از نظر ارشاد و تأیید حکم عقل است و مراد از میزان دست انبیاء همین کلیات است که باید تمام معارف و مطالب و اخلاق و اعمال با این میزان؛ وزن و آزمایش شود و اگر منطبق شد درست است وگرنه غلط است و روی این حساب است که ائمه ما فرمودند اگر از ما نقل کردند، آنها را با کلیات قرآن و سنت و عقل تطبیق کنید اگر مطابق بود مورد قبول است وگرنه جهت روشنگری عمومی به دیوار بزنید چون ما آن را نگفته‌ایم، زیرا امام بر خلاف کلیات عقل حرفی نمی‌زند.
شیخیانی با بیان اینکه خواندن قرآن موجب آرامش روح و جسم بشریت می‌شود، اظهار کرد: آل محمد(ص) مظاهر و اسمای حسنی حق هستند یعنی مظهریت تام، عقل امام است؛ لذا چطور ممکن است بر خلاف عقل حرف بزند؟؛ همان‌طور که در مطالب پیش رو بیان شد اسلام یعنی درک کلیات و کبرویات عقلی؛ وقتی کبرویات، عقلا درک شود، دیگر در صغرویات شبهه‌ای پیش نمی‌آید. تمام انحرافات از این است که کلیات و کبرویات را مورد مطالعه و دقت عقل قرار نداده‌اند و آنها را آن‌گونه که هست درک نکرده‌اند.
کنشگر علوم سیاسی و معارف قرآنی در ادامه با بیان اینکه اسلام اصلی و واقعی یعنی درک کلیات که از صدر خلقت تا کنون جاری بوده است، گفت: وقتی انسان کلیات اعتقادات یعنی توحید، نبوت، امامت، معاد و سایر معارف را درک کرد، دیگر در مقابل ادعای کسی فریب نمی‌خورد و این به این جهت است که راه علمی یقین، فهم کلیات از طریق عقل است؛ وقتی انسان از چنین راهی پیش رفت، می‌فهمد حق کدام است و چرا باطل، باطل است؛ زیرا فهم این دو ملازم هم هستند و باید به‌طور مساوی پیشرفت کند. کسی که یقین دارد، کلیات را درک کرده است مشروط به شرط دیگری هم هست و آن طالب بودن است.
وی با بيان اينكه حرف «دال» در الصمد به دوام مُلک حق اشاره دارد، پروردگار بزرگ علاوه بر اینکه مالک حقیقی است، ملکش مداوم است، افزود: تمام موجودات و ممکنات محتاج هستند و به‌طور کلی «ممکن الوجود» محتاج است، یعنی نه مالک هستی خودش است و نه مالک نیستی خود؛ بايد متوجه بود که تمام افلاک بر حسب ذات خود دوام ندارند، دوام آنها به اراده حق است.
استاد جامعه‌شناسی در پايان عنوان كرد: در مقابل دوام فنا است و فنا چند قِسم است؛ یک قِسم از آن، نیستی صِرف است و قسم دیگر فضای شخصیت است. نیستی صرف آن است که تمام ذرات فانی متفرق و به کلی نابود می‌شود و معنای دیگر فنا، تفرق اجزا است. به عنوان مثال متفرق شدن ذرات بدن تا موقعی است که خداوند جمع شدن مجدد آنها را اراده فرماید، چون خداوند عالم است به اینکه تمام اجزا بدن کجاست، آنها را امر به جمع می‌فرماید.
حامد فكوری
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۴۸۵۴۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آغاز بیست و نهمین کنگره قرآن کریم در چهارمحال و بختیاری
احسان طاهری اظهار داشت: از مجموع هزار و ۳۵۱ دانش آموز سمپادی استان بیش از سی درصد از دانش آموزان در مرحله مدرسه‌ای کنگره قرآنی مدارس سمپاد چهارمحال و بختیاری شرکت کردند.
وی افزود: ۲۰۰ دانش آموز سمپادی در رشته قرآئت قرآن کریم، ۱۲۳ دانش آموز در رشته حفظ، ۳۵۰ دانش آموز در رشته مفاهیم شرکت کردند.
بیشتر بخوانید
برگزاری محفل انس با قرآن کریم در چهارمحال و بختیاریطاهری اضافه کرد: ۵۰ نفر از دانش آموزان امتیاز لازم را برای شرکت در مرحله استانی کنگره قرآن کریم کسب کردند که امروز در مرحله استانی با هم به رقابت و برگزیدگان استانی برای معرفی به مرحله قطبی معرفی خواهند شد.
باشگاه خبرنگاران جوان چهارمحال و بختیاری شهرکرد
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد