پژوهش‌ها فاقد پشتوانه نظری هستند

مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه ایلام گفت: مشکل ما در حوزه پژوهش، فقدان نظریه‌سازی و نظریه آزمایی در حوزه علوم انسانی است؛ روانشناسان ما فقط داده جمع‌آوری کرده و هیچ نظریه‌ای را آزمایش نمی‌کنند.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشگاه، یارمحمد قاسمی، دانشیار و مدیرگروه جامعه شناسی دانشگاه ایلام با بیان مشکلات موجود در راه پژوهش، بیان داشت: مشکل ما در حوزه پژوهش، فقدان نظریه سازی و نظریه آزمایی در حوزه علوم انسانی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

روانشناسان ما فقط داده جمع آوری کرده و هیچ نظریه ای را آزمایش نمی کنند. روش های تحقیقاتی و پژوهشی ما، از فرا مرزها گرفته شده  و از این رو ما، با مشکلات عدیده ای در این حوزه مواجه هستیم.

 قاسمی  با بیان اینکه تا زمانی که، پژوهشگران ما خود را با ISI  به روز کنند، نابودی خود را رقم زده اند، افزود: ما موضوعات و روش ها را، به صورت بسته بندی شده می گیریم؛ اما صحیح آن است، که تمامی مراحل این امر در داخل تولید شود. ما فقط به دنبال تقلید از غرب هستیم. ISI  یک موسسه بین المللی است، که مقر آن در آمریکا است و دانشگاه های ما به این نهاد لبیک می گویند.

وی تاکید کرد: ISI  با هدفی بخصوص شکل گرفته است و امروزه کسی که   ISI  زده  باشد، به راحتی استاد تمامی می گیرد!، دانشمندان بزرگ  از جمله انیشتین، نیوتون، سعدی و ... با ISI و مقالاتشان به این درجه نرسیدند.

مدیر گروه جامعه شناسی با گلایه از این موضوع، که کتاب گریزی در جامعه ما شدت گرفته، بیان کرد: این یک روند جهانی نیست و فقط در جامعه ما شیوع دارد، ما به دنبال چیزی هستیم، که خود غربی ها نیز از این روند استفاده نمی کنند. در فنلاند هر فرد عادی در سال 47 کتاب می خواند، کدام یک از اساتید ما حتی دو کتاب در سال مطالعه می کنند؟ ما در حال اسطوره کردن مقاله هستیم و بر این باوریم که هرکسی مقاله ننویسد، سوادش  قدیمی است.

قاسمی اضافه کرد: دانشمندان بزرگ، با مقاله نوشتن جهان را تکان ندادند. مقاله نوشتن هیچ فردی را معروف نمی کند. اغلب مدیران ما بعنوان سیاست گذار علمی از علوم پایه بوده و در حال سیاست گذاری و مقاله محور کردن علوم هستند. ما بر این باوریم، کسی باید وزیر علوم شود، که تقریباً بر تمامی علوم اشراف داشته باشد و  فیلسوف علم باشد، همانگونه که در آلمان و دیگر کشور های توسعه یافته، این وضعیت وجود دارد.

 وی تصریح کرد: مشکل دیگر ما در حوزه پژوهش، فقدان نظریه سازی و نظریه آزمایی است. روانشناسان ما فقط  تِز می دهند، جامعه شناسان ما صرفاً جامعه نگاری کرده و هیچ نظریه ای را آزمایش نمی کنند. پژوهش های ما، فاقد هدف نظریه سازی و پشتوانه نظری هستند. نظام آموزش عالی برنامه تحقیقاتی ندارد. بایستی نظریه ها را در یک تقابل قرار داد، علم با جزیره ای عمل کردن پیش نخواهد رفت. تحقیقات بایستی به همدیگر حمله کنند، تا مشخص شود کدام یک می تواند موفق باشد.

دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه ایلام خاطرنشان کرد: حاکمیت پوزیتیویسم یک ضعف دیگر پژوهش است، وقتی پوزیتیویسم فقط به ظواهر توجه می کند و فقط ظواهر را بررسی می کند، قطعاً یک ایدئولوژی فریب است که تا وقتی ماندگار باشد، پژوهش هیچ سودی ندارد. پژوهشگر برتر ما می شود، کسی که مقالات ISI  داشته باشد، در صورتیکه این مبنا غلط است!، کدام نظریه آزمایی یا نظریه سازی از این مبناها بیرون آمده است؟، از همه لحاظ (بعد های سیاسی، فرهنگی و ...) با یک پارادوکس زندگی می کنیم.

قاسمی افزود: از جنبه های فرهنگی، اجتماعی و... منتقد سرمایه داری هستیم، ولی دانشگاه ما الگوی سرمایه داری را محور می داند! چرا این گسیختگی نهادی شکل گرفته است؟،  چرا اغلب وزرای علوم ما، در حال سوق دادن جامعه به سمت ISI محوری هستند؟!، از طرفی همین وزرای علوم در صحبت های سیاسی و اجتماعی خود، جبهه ی مخالف با غرب را در پیش می گیرند! این یک پارادوکس بزرگ است.

وی یادآور شد: اگر بخواهیم پژوهش را بهبود ببخشیم، باید از مسولان شروع و در انتصابات وزرا تجدید نظر کنیم. باید دوباره به فلسفه برگردیم تا موفق شویم. اخیراً هیچ رشته ای در دنیای علم بدون فلسفه کار نمی کند، آن هم نه فلسفه کلاسیک و فلسفه یونان و نه شارحان فلسفه یونان، بلکه فلسفه مدرن، یعنی فلسفه کانت، هگل و دکارت. این رویکرد از فلسفه، مرز علم دنیای جدید با قدیم است که متاسفانه علوم انسانی ما، هنوز پایه های هستی شناسی و معرفت شناسی علوم جدید، که مبتنی بر رویکرد فلاسفه مدرن است، را به رسمیت نشناخته، یعنی با آن بیگانه است.

 

 

منبع: خبرگزاری دانشجو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۵۳۰۹۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امام جعفر صادق (ع) بشریت را به سوی علم و دانش رهنمون ساخت

ایسنا/آذربایجان شرقی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل مذهبی گفت: امام جعفر صادق‌(ع) با روش فکر روشن و دیده دقیق و تیزبین خویش سینه دانش‌ها را شکافت و بشریت را به سوی سرزمین علم و دانش رهنمون ساخت. 

حجت السلام والمسلمین محمد خلیلی در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: عصر امام جعفر صادق‌(ع) یکی‌ از دشوارترین، پیچیده‌ترین، طوفانی‌ترین و بحرانی‌ترین دوران تاریخ‌ اسلام‌ بوده است.

وی افزود: پیچیدگی‌ها و دشواری‌های دوران امامت آن بزرگوار به حدّی بود که با کوچک‌ترین خطا ممکن بود بنیان‌های جامعه به تباهی کشیده و کار امامت و رهبری را در هم ریزد، مسلمانی را از رونق بیندازد و اسلام را با چالشی جدّی روبرو سازد.

وی ادامه داد: امام جعفر صادق‌(ع) در این شرایط با جهادی خستگی ناپذیر و مبارزه‌ای نفس‌گیر، آن دوران پیچیده و دشوار، شرایط طوفانی و بحرانی را به دوران طلایی و تمدن واقعی تبدیل کرد. 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام‌نور استان آذربایجان شرقی اضافه کرد: جهاد خستگی ناپذیر و مبارزه نفس‌گیر آن بزرگوار در آن شرایط، چنان عظیم و بزرگ بود که در تاریخ اسلام جاودانه شد.

وی با اشاره به ابعاد شخصیتی امام صادق‌(ع) عنوان کرد: یکی از این ویژگی‌ها عبودیت ایشان است که در منابع روایی این چنین نقل شده است: «مَا تَقَرَّبَ إِلَیَّ عَبْدِی بِشَیْءٍ أَحَبَّ إِلَیَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَیْهِ، هیچ بنده‌ای به من تقرّب پیدا نکرده است با چیزی که نزد من محبوب‌تر از انجام واجبات باشد.

وی با بیان اینکه امام صادق(ع) اسوه بردباری و بخشش نیز است، گفت: از دیگر ویژگی‌های امام صادق (ع) می‌توان به سخاوت و گشاده‌دستی ایشان اشاره کرد .

خلیلی افزود: در برخی منابع روایی نقل شده است: «امام صادق(ع) در مدینه باغ خرمایی احداث کرده بودند که خود با یاران به آن رسیدگی می‌کردند تا به ثمر برسد، این روش عترت رسول خدا (ص) بود که همواره به تولید و عمران و آبادگری توجه شایانی داشتند، هنگامی که باغ به ثمر می‌نشست وقت بهره‌برداری فرا می‌رسید، حضرت دستور می‌دادند از آخر باغ قسمتی از دیوار را سوراخ کنند تا دیگران و رهگذران بتوانند از میوه باغ بهره ببرند.

وی تشریح کرد: امام صادق(ع) پیام شفاف و الگوی حسنه برای همگان است تا اینکه در اوضاع بحران به جای انبار کردن مواد مصرفی به فکر دیگران باشیم و به نوعی قدمی در جهت التیام بخشیدن درد دیگران و برطرف کردن کمبودها برداریم و تنها به فکر خورد و خوراک خود و خانواده خویش نباشیم.

وی با اشاره به همزمانی حکومت‌ها در دوران حیات امام جعفر صادق‌(ع) اذعان کرد: در دوران امامت امام صادق‌(ع)، حوادث سیاسی مهمی رخ داد که از جمله آن‌ها جنبش علویان (قیام زید بن علی در سال ۱۲۲ و قیام محمد بن عبدالله بن حسن و برادرش ابراهیم در سالهای ۱۴۵ و ۱۴۶ هجری) و جنبش عباسیان بود که به دنبال آن حکومت اموی سقوط کرده و عباسیان روی کار آمدند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: جدایی عباسیان و علویان نیز که زمینه‌های آن قبل از به حکومت رسیدن آل عباس آماده شده بود، از جمله حوادثی است که در زمان آن حضرت به وقوع پیوست.

وی با بیان اینکه بخش امامت زندگانی امام جعفر صادق‌(ع) را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد، گفت: قسمت اول زندگی امام جعفرصادق‌(ع) از سال ۱۱۴ هجری تا ۱۴۰ هجری است که در این دوره امام از فرصت مناسبی که به وجود آمد، استفاده کرد و مکتب جعفری را به تکامل رساند. 

وی اضافه کرد: امام در این مدت، ۴۰۰۰ دانشمند تحویل جامعه داد و علوم و فنون بسیاری را که جامعه روز تشنه آن بود به جامعه اسلامی ارزانی کرد.

حجت الاسلام خلیلی با اشاره به قسمت دوم زندگی امام که شامل هشت سال آخر عمر ایشان است، اظهار کرد: در این دوره، امام بسیار تحت فشار و اختناق حکومت منصور عباسی قرار داشت و دائماً تحت نظر بود و مکتب جعفری عملاً تعطیل شد.

وی گفت: در میان ائمه اطهار(علیهم‌السلام) امام ششم را صادق می‌نامند چرا که نام او در نزد اهل آسمان صادق است.

وی با بیان اینکه امام صادق(ع) توجه و عظمت ویژه‌ای در میان تمام اقشار مذاهب داشتند، گفت: درباره عظمت امام صادق‌(ع) نه تنها توسط شیعیان به فراوانی سخن گفته شده است بلکه در این باره جمع کثیری از دانشوران و بزرگان اهل سنت و جماعت لب به سخن گشوده‌اند. 

وی ادامه داد: پیشوایان مذاهب اهل سنت، عالمان نامدار اسلامی و صاحب نظران زبردست درباره برجستگی‌های علمی، عملی، اخلاقی، کرامت و عظمت آن امام هدایت، امام جعفرصادق (ع) بسیار سخن گفته‌اند.

 خلیلی بیان کرد: ابو حنیفه پیشوای فرقه حنفی که از نظر زمانی معاصر با امام صادق‌(ع) بود، درباره عظمت امام صادق (ع) اظهارات و اعترافات خوبی دارد. 

وی مطرح کرد: همو درباره عظمت علمی امام صادق‌(ع) این چنین می‌گوید، لولا جعفربن محمد ما علم الناس مناسک حجهم، اگر جعفربن محمد نبود مردم احکام و مناسک حجشان را نمی‌دانستند.

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی اشاره‌ای به نقش اجتماعی امام جعفر صادق (ع) در تاریخ کرد و گفت: امام صادق(ع) در شرایطی قرار داشت که اختلافات، پراکندگی و کشمکش‌های سیاسی در میان بود همچنین مسائل اسلامی آنچنان گسترده شده بود که احتمال فروپاشی جامعه آن روز را به دنبال داشت.

وی تشریح کرد: بزرگان آن روزگار یکدیگر را قبول نداشته و شدیدترین حملات به همدیگر را روا می‌داشتند در چنین زمانه و شرایطی نقش امام صادق‌(ع) در پیشرفت علوم مختلف باعث شد تا برای امت اسلامی زمینه را آماده سازد و شکوفایی علم و تمدن اسلامی باعث افتخار مکتب حیات‌بخش اسلام شود که برای همین موفق شد در شرایط پیچیده آن عصر امت اسلامی را به رشد و کمال علمی برساند.

حجت الاسلام خلیلی مطرح کرد: در دانشگاه بی‌نظیر امام صادق (ع) افزون بر دانش‌های تفسیر علوم قرآن، حدیث فقه اصول و معارف دینی، علوم مختلف دیگری چون ریاضی، طب، فیزیک، شیمی، ستاره‌شناسی و قلکیات جانورشناسی و ده‌ها رشته دیگر که هریک سرفصل و منشا برای گسترش این علوم در میان بشر قرار گرفت تدریس می‌شد.

وی بیان کرد: گستردگی حوزه و دانشگاه امام صادق(ع) حقیقتی است که دوست و دشمن به آن معترف بوده و کسی جرات انکار آن را ندارد که تشکیل و راه‌اندازی هسته مرکزی چنین پایگاه مهم علمی در آن زمان از ضروریات جامعه اسلامی بود اما یکی از نیازهای مهم آن دوره تعیین ضوابط و چهارچوب عمل برای علما و معرفی الگوهای موفق عینی در کنار گسترش خود علوم و دانش‌ها بود.

وی با اشاره به کثرت تعداد شاگردان خاص امام صادق(ع)، گفت: محدثان، نام راویان موثق آن امام را گرد آورده‌اند که شمار آنان، با وجود اختلاف در آرا و گفتار به چهارهزار تن می‌رسد. 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی اذعان کرد: تنها ابن عقده زیدی در کتاب رجال خود، چهار هزار راوی برای آن حضرت برشمرده و کتاب‌های آنان را یاد کرده است و تنها یکی از راویان آن حضرت به نام ابان بن تغلب، ۳۰ هزار حدیث از آن امام نقل کرده است.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از پرورش‌یافتگان مکتب امام صادق (ع) خود از دانشمندان و بزرگان فقه‌های زمان خود بوده‌اند، ادامه داد: از جمله میتوان به زرارة بن اعین و دو برادرش بکر و حمران، جمیل بن صالح و جمیل بن دراج و محمد بن مسلم طائفی و برید بن معاویه و هشام بن حکم و هشام بن سالم و ابوبصیر و عبیدالله و محمد و عمران حلبی و عبدالله بن سنان و ابوالصباح کنانی و بسیاری دیگر از فضلا اشاره کرد.

انتهای پیام