به نقل از «ایرنا»

پوپولیسم حربه اقتصادی منتقدان دولت

تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۶۹۸۷۳۴

تهران -ایرنا- منتقدان دولت با ارائه راهکارهای زودگذر برای حل مشکلات اقتصادی، به شعار پوپولیستی روی آورده اند. شعارهایی که شاید در کوتاه مدت رضایت نسبی برخی از قشرهای جامعه را فراهم کرده اما برای چشم اندازهای توسعه در جامعه ناکافی به نظر می رسد.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش خبری ایرنا، مشکلات اقتصادی موجود کشور مسائل و آسیب هایی را برای جامعه ایجاد کرده است؛ در این شرایط برخی منتقدان دولت به جای راهکار برون رفت از چنین وضعیتی، با بازگشت به شعارهای معیشت محور و عوام گرایانه در تلاشند تا دولت دوازدهم را وارد حاشیه کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مخالفت با برنامه های بلند مدت، پیشنهاد تعلیق اصلاحات اقتصادی و روی آوردن به طرح های معیشت محور برای راضی نگه داشتن توده های مردم از جمله برنامه های شعارگونه ای است که در یک ماه گذشته و پس از ارائه بودجه 97 به مجلس شورای اسلامی از سوی منتقدان دولت مطرح شد.
آنان با پیشنهاد طرح هایی مانند افزایش چند برابری یارانه‌های نقدی، ثابت نگه داشتن قیمت بنزین و ایجاد رفاه برای طبقات مختلف جامعه در قالب طرح هایی مانند کمک کالایی در تلاشند تا یک تقابل و دو قطبی بین دولت دوازدهم طبقات پایین جامعه ایجاد کنند.

** اقتصاد عام پسند و تجربیات ناکام
طرح شعارهای معیشتی هر چند که در دوران تبلیغات انتخاباتی مرسوم است اما پس از رای اعتماد مجدد مردم به برنامه های دولت دوازدهم، منتقدان بدون توجه به آرائ مردمی همچنان بر شعارهای پیشین خود پافشاری کرده و از تربیون های مختلف سعی دارند این شعارها را برجسته کنند.
برجسته سازی شعارهای اقتصادی معیشت محور و پیشنهاد حذف و تعلیق اصلاحات اقتصادی در حالی این روزها به شاه بیت سخنرانی منتقدان تبدیل شده که در گذشته و در یک دوره هشت ساله کشور شاهد اجرای چنین برنامه هایی بود که این شیوه از برنامه ریزی به افزایش نقدینگی، تورم 40 درصدی و هزاران پروژه ناتمام ختم شد.
البته ناکامی در شعارهای معیشت محور و عام پسند تنها به ایران اختصاص ندارد بلکه تجارب جهانی نشان می‌دهد اجرای سیاست‌های زودگذر و عام پسند اقتصادی هر چند که در کوتاه مدت سبب ایجاد تغییراتی در وضعیت فقرا و طبقه آسیب‌پذیر می شود اما در بلند مدت آثار منفی این سیاست ها موجب می شود فقرا و طبقه آسیب‌پذیر، قربانیان و بازندگان اصلی بوده و اقشار مرفه جامعه، بهره برداران نهایی اجرای این سیاست‌ها باشند.
آخرین تجربه اجرای چنین برنامه هایی کشور ونزوئلا در آمریکا لاتین است که امروز با وجود داشتن منابع غنی نفتی به یکی از کشورهای فقیر و بی‌ثبات تبدیل شده و در حال تجربه تورم سه رقمی است.
گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش خبری ایرنا، برای آگاهی از چرایی واکنش برخی منتقدان به برنامه های اقتصادی دولت دوازدهم، با «مهدی پازوکی» کارشناس و تحلیلگر مسائل بودجه و «علی قنبری» عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس به گفت وگو نشست.

** پازوکی: اقتصاد کشور نیازمند اصلاحات است.
پازوکی می گوید : اقتصاد علم است و علم نیز با دستور کنترل نخواهد شد؛ اقتصاد فرمان ندارد که به وسیله آن تورم را کنترل و ثابت نگه داشت اقتصاد باید به وسیله علم و برنامه های اجرایی شود. اینکه برخی افراد نسخه هایی فوری برای حل مشکلات اقتصادی می پیچند بیشتر از روی ناآشنا بودن با علم اقتصاد یا سیاسی کاری است.
وی افزود: در حالی که بودجه 97 به نسبت بودجه های پیشین یکی از بودجه های علمی و کارشناسی شده به شمار می آید اما بیشترین انتقاد نسبت به بودجه سالانه کشور از لایحه بودجه سال 97 است. در این بودجه دولت براساس قانون مجوز افزایش قیمت حامل های سوخت را داشت اما برخی نمایندگان و منتقدان دولت دوازدهم بدون توجه به پیش زمینه های قانونی این افزایش، آن را آسیب زا برای قشر ضعیف جامعه تلقی کردند.
حال باید از آن دسته نمایندگان مجلس و منتقدان پرسید آیا مردم طبقات پایین جامعه از افزایش قیمت بنزین متضرر می شوند یا سرمایه داران و کسانی که چند ماشین در خانه دارند؟
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: موضوع دیگر شعار عامگرایانه برخی نمایندگان و منتقدان دولت مسئله اصلاح پرداخت یارانه های نقدی است. در حالی که پرداخت یارانه نقدی به تمام افراد جامعه در هیچ جای دنیا مرسوم نیست اما در ایران و از زمان دولت دهم این پرداختی به یک رویه تبدیل شده است. این در حالی است که یارانه نقدی تنها باید به سه دهک پایین جامعه پرداخت شود.
باید گفت طرح های پوپولیستی در یک دوره زمانی در کشور تجربه شده است و متاسفانه نتیجه مناسبی برای کشور نداشت زیرا درآمدهای کلان نفتی آن زمان به جای تکمیل پروژه های ناتمام و زیرساخت ها به پرداختی هایی اختصاص یافت که دولت به صورت آنی درباره آنها تصمیم گرفت.
من با چنین شیوه تصمیم گیری در مجلس شورای اسلامی مخالفم زیرا در این تصمیم ها هیچ طرح و چشم انداز اقتصادی برای آینده وجود ندارد. راهکار اقتصاد ایران طرح پوپولیستی نیست بلکه اصلاحات اقتصادی است که باید تمام نهادهای مسوول در نظام در آن درگیر باشند.

**قنبری: پوپولیسم اقتصادی هدر دادن منابع است
قنبری می گوید : طرح های اقتصادی هر کشور در سه سطح کلان، متوسط و خرد تدوین می شود؛ این طرح در ایران نیز با چشم انداز 20 ساله توسعه، یرنامه های 5 ساله توسعه و بودجه سالانه طراحی شده و هر دولتی به طور معمول سعی دارد افکار و خط مشی خود را در بودجه سالانه و برنامه های توسعه وارد کند.
از نگاه این کارشناس ، هر چند که در نگاه اول خط مشی اقتصادی هر دولت متفاوت است اما چارچوب کلی برنامه های اقتصادی کشور بر پایه منافع نامحدود و امکانات محدود طراحی می شود. اگر در این زمینه دولت ها بخواهند پاسخگویی فوری به نیازهای مردم در دستور کار قرار دهند به یقین منابع به جای اینکه در جهت زیرساخت های جامعه در نظر گرفته شود به پاسخگویی به نیازهای مردم منتهی خواهد شد و این یعنی هدر دادن منابع مالی کشور.
طرح های پوپولیستی اقتصادی مختص یک دولت نیست و در بسیاری از دولت های بعد از انقلاب به کار گرفته شده اما تجربه نشان داده این طرح موفقیتی ندارند و بیشتر در راستای منافع زودگذر و راضی نگه داشتن یک قشر از جامعه است.
به اعتقاد وی ، اینکه در کوتاه مدت دولت ها بخواهند با وام اشتغال زایی، یارانه نقدی و طرح های زودبازده مشکلات رفاه و بیکاری مردم را برطرف کنند فقط یک مسُکن است که درد را کم می کند اما بیماری اقتصادی را برطرف نخواهد کرد.
دانش اقتصاد نشان می‌دهد که نمی‌توان در بلندمدت از طریق سیاست‌های حمایتی پخش پول، فقرزدایی کرد. تاریخ اقتصادی و تجارب ارزشمند کشورها گویای این حقیقت است که رشد اقتصادی و اشتغال فراگیر و پایدار، تنها راه حل اساسی فقرزدائی است.
براساس آنچه گفته شد هر چند که رسیدگی به طبقات پایین جامعه و قشرهای مختلف باید اولویت برنامه اقتصادی هر دولتی باشد اما تجربه دولت های گذشته و برخی کشورها نشان از آن دارد که در برخی مواقع نه تنها به توسعه اقتصادی ختم نمی شود بلکه رها ورد آن برای جامعه مشکلاتی است که خود به سدی در راه توسعه تبدیل می شود.
همچنین تجربه ملی و جهانی نشان داده طرح مسائل عام پسند و شعارهای پوپولیستی در حوزه اقتصاد یک پروژه کوتاه مدت برای برخی موفقیت های فردی و جناحی تلقی می شود. زیرا هزینه چنین شعارهایی هرچند از بودجه کلان کشور تامین می شود اما خطری متوجه مجری این طرح ها نخواهد بود.

پژوهشم**2052*1601***خبرنگار: غفار میرزایی**انتشار: شهناز حسنی
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۶۹۸۷۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرب العجل قالیباف برای دولت رئیسی /فقط تا روز یکشنبه برای برنامه اقتصادی منتظر می مانیم /جلسه سومی وجود ندارد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، دومین نشست بررسی مسائل ارزی شامگاه چهارشنبه با حضور محمدباقر قالیباف رئیس مجلس، سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و امور دارایی، محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی، سید محمد حسینی معاون پارلمانی رییس جمهور، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی، سیدشمس الدین حسینی رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید، عزت الله اکبری تالارپشتی رئیس کمیسیون صنایع و معادن، حجت الاسلام محمدحسین حسین زاده بحرینی و محسن زنگنه از نمایندگان اقتصاددان مجلس و تعدادی از کارشناسان مرکز پژوهش ها در مجلس برگزار شد.

آنگونه که فارس روایت کرده، قالیباف در این نشست با بیان اینکه نباید به ارائه گزارش اکتفا کرد گفت: زیرا در نشست قبلی به اندازه کافی گزارش ارائه شد و دوستان دولت باید به طور روشن و شفاف رویکرد رو به جلو برای مدیریت بازار ارز ارائه کنند.

رئیس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما دنبال تکرار جلسات نیستیم و جلسه سومی وجود ندارد بنابراین باید در مورد موضوع به جمع‌بندی برسیم و نتیجه نهایی را به صحن علنی ارائه کنیم و در این رابطه با توجه به اصرار نمایندگان برای بررسی موضوع در صحن علنی، به صورت مشخص به نمایندگان گفتم اگر به جمع‌بندی و اتفاق نظر با دولت نرسیم مجلس خود به جمع‌بندی روشن می‌رسد.

قالیباف با تاکید بر اینکه باید بر روی اصل موضوع بحث و گفت و گو کنیم و در مورد رویکردها، اشکالات و راهکارها به جمع‌بندی برسیم، تصریح کرد: واقعیت این است که ناترازی ها در قیمت ارز تاثیرگذار است بنابراین نمی‌توان نظام یکپارچه اقتصادی را نادیده گرفت و دولت و مجلس باید به این مهم توجه داشته باشند.

رئیس قوه مقننه کشورمان با یادآوری اینکه حکمرانی از دو بخش تشکیل می‌شود، گفت: یک بخش تشخیص علمی و دیگری تصمیم سیاسی است؛ تشخیص‌های علمی ما به دلایل مختلف تحت تاثیر تصمیم های سیاسی قرار دارد درحالی که اگر ترکیب آنها را با هم رعایت کنیم می‌توانیم مشکلات را حل کنیم اما اگر تشخیص علمی را فدای تصمیم سیاسی کنیم به طور حتم دچار مشکل خواهیم شد.

وی افزود: همچنین اگر به تشخیص علمی بدون شرایط سیاسی کشور توجه کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد بنابراین تعادل این موضوع مهم است.

قالیباف با تاکید بر اینکه مجلس در عین اختلاف سلیقه و اختلاف دیدگاه با سیاست‌های ارزی دولت همراهی کرده است، گفت: همه اختیارهای موجود در قانون دائمی را به رئیس بانک مرکزی دادیم و هر چه ایشان در جلسه سران قوا بیان کردند قبول کردیم اما شرایط کنونی نشان می‌دهد که هم رویکرد اقتصادی و هم رویکرد مدیریتی در موضوع ارز دچار اشکال است.

وی با اشاره به تورم کالاهای اساسی که با ارز ترجیحی وارد می‌شوند و تاکید بر ضرورت اصلاح رویکردهای اقتصادی در این زمینه، گفت: به طور روشن و مشخص امروزه در سیاست‌های ارزی از نگاه اقتصادی دچار مشکل هستیم و طرح جامعی برای رویکرد اقتصادی در ارز وجود ندارد.

قالیباف خطاب به مسئولان اقتصادی حاضر در نشست گفت: ما رویکرد اقتصادی مان در حوزه مدیریتی را اعلام کردیم و تا روز یکشنبه برای دریافت برنامه دولت منتظر می‌مانیم اما اگر برنامه و سیاست ارزی دولت ارائه نشود، مجلس جلسه خواهد گذاشت و طرح خود را ارائه می‌کند.

در این جلسه محمدرضا فرزین رییس کل بانک مرکزی گزارشی از وضعیت بازار ارز و تحولات اقتصاد کلان کشور ارائه کرد.

همچنین وزیر اقتصاد و روسای کمیسیون های اقتصادی، صنایع و معادن و جهش و رونق تولید مجلس هم به تشریح راهکارهای خود برای کنترل نرخ ارز پرداختند.

حجت‌الاسلام بحرینی نماینده مشهد نیز در این جلسه صدای فردی را پخش کرد که در تماس با دفتر ارتباطات مردمی خود، انتقادات صریحی را علیه سیاست‌های کنونی مطرح کرده و تاکید می‌کرد که این رویکرد به تولید کننده و مصرف کننده آسیب زده است.

۲۷۲۱۸

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899486