به نقل از «جام نیوز»

آیا شیعه در مورد امامان معصوم غلو می کند یا به واقعیت اذعان دارد؟

تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۷۰۵۳۴۱

به گزارش جام نیوز، در برخی شبکه های ماهواره ای معاند، شیعه به غلو متهم می شود. به نمونه زیر توجه فرمایید

 

در پاسخ ابتدا به بحثی مبنایی می پردازیم:

غلو چيست؟
بدون ترديد ائمّه عليهم السلام غاليان را طرد و تكفير می‌كردند و شيعيان را همواره از غاليان و تماس با آن‏ها بر حذر می‌داشتند.
غلو چيست و چه كسانى غالى هستند؟ يكى از بخش‏هاى بحث امامت در كتاب‏هاى حديثى و كلامى، «نفي الغلو في النبي والائمّة عليهم السلام» است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

غلو از ديدگاه روايات‏
روايات بسيار جالبى در كتاب بحار الانوار در مورد غلو از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله و معصومان عليهم السلام وارد شده است.

در روايتى از پيامبر خدا می‌خوانيم كه حضرتش می‌فرمايد:
لا ترفعوني فوق حقّي، فإنّ اللَّه تبارك تعالى اتّخذني عبداً قبل أن يتّخذني نبيّاً؛1
مرا بيش از آن چه هستم بالاتر نبريد؛ چرا كه خداى تعالى پيش از آن كه مرا به پيامبرى برگزيند، به بندگى برگزيده است.

در روايت ديگرى از امير مؤمنان على عليه السلام آمده كه آن حضرت می‌فرمود:
اللهمّ إنّي بري‏ء من الغلاة كبراءة عيسى بن مريم من النصارى. اللهمّ اخذلهم أبداً ولا تنصر منهم أحداً؛2
خدايا! من از غاليان، به سان دورى عيسى بن مريم از نصارا دور هستم. خدايا! همواره آنان را خوار گردان و كسى از آنان را يارى نكن.

در روايت ديگرى، حضرت ولى عصر عليه السلام می‌فرمايد:
تعالى اللَّه‏ عز وجل‏ عمّا يصفون سبحانه وبحمده، ليس نحن شركائه في علمه ولا في قدرته؛3
خداوند متعال از آن چه توصيف می‌كنند فراتر است. پاک و منزّه است و مورد ستايش است. ما نه در علم و دانش او شريک هستيم و نه در قدرت و توان‏مندى او.

هم‏چنين امير مؤمنان على عليه السلام می‌فرمايد:
إيّاكم والغلوّ فينا، قولوا: إنّا عبيد مربوبون، وقولوا في فضلنا ما شئتم؛4
هرگز در مورد ما غلو ننماييد. بگوييد: ما بندگان تربيت يافته خدا هستيم و در مورد برترى ما آن چه خواستيد بگوييد.

در روايتى حضرت امام رضا عليه السلام می‌فرمايد:
فمن ادّعى للأنبياء ربوبيّة أو ادّعى للأئمّة ربوبيّة أو نبوّة أو لغير الأئمّة إمامة فنحن منه برآء في الدنيا والآخرة؛5
هر كس براى پيامبران مقام ربوبيّت يا براى يكى از ائمّه مقام ربوبى يا پيامبرى، يا براى غير امامان مقام امامت و پيشوايى ادّعا كند، ما از او در دنيا و جهان آخرت بيزار هستيم.

امير مؤمنان على عليه السلام می‌فرمايد:
وإيّاكم الغلوّ كالغلوّ من النصارى، فإنّي بري‏ء من الغالين؛6
مبادا به سان نصارا غلو كنيد. به راستى كه من از غلو كنندگان بيزارم.

در روايت ديگرى راوى از امام رضا عليه السلام می‌پرسد:
يابن رسول اللَّه! فإنّ معي من ينتحل موالاتكم ويزعم أنّ هذه كلّها صفات علي‏ عليه السلام‏ وأنّه هو اللَّه ربّ العالمين.
فلمّا سمعها الرضا عليه السلام‏ ارتعدت فرائصه وَتَصَبَّبَ عرقاً وقال: سبحان اللَّه عمّا يقول الظالمون الكافرون علوّاً كبيراً. أو ليس كان علي‏ عليه السلام‏ آكلًا في الآكلين فشارباً في الشاربين؟!7
اى فرزند رسول خدا! من با كسى آشنا هستم كه موالات شما را به خود می‌بندد و پندارش اين است كه همه اين‏ها، صفات على عليه السلام است و او همان خدا و پروردگار جهانيان است.
هنگامى كه امام رضا عليه السلام اين سخن را شنيد، اعضاى بدنش لرزيد و عرق بدن مباركش را فرا گرفت و فرمود: پاك و منزّه است خداوند متعال و بلندمرتبه از گفتار ستم‏گران و كفرورزان. مگر نه اين است كه على عليه السلام با غذاخورندگان غذا می‌‏خورد و با آشامندگان می‌آشاميد؟!

نه غلوّ و نه تقصير
براى شناخت ائمّه عليهم السلام بايد مقامات و منازل آن بزرگواران را از خودشان‏ بياموزيم؛ نه غلو و نه تقصير؛ چرا كه هم تقصير حرام است و هم غلو. امام باقر عليه السلام به ابوحمزه ثمالى می‌فرمايد:
يا أبا حمزة! لا تضعوا عليّاً دون ما رفعه اللَّه ولا ترفعوا عليّاً فوق ما جعل اللَّه؛8
اى اباحمزه! على عليه السلام را پايين‏تر از جايگاهى كه خداوند قرار داده قرار ندهيد و فراتر از مقام والايى كه خداوند قرار داده قرار ندهيد.
به عبارت ديگر، بيش از آن چه هست نگوييد و از آن چه هست پايين نياوريد.

آن حضرت در روايت ديگرى مى‏‎فرمايد:
فإنّ الغلاة شرّ خلق اللَّه؛ يصغّرون عظمة اللَّه ويدّعون الربوبيّة لعباد اللَّه. واللَّه، إنّ الغلاة شرٌّ من اليهود والنصارى والمجوس والّذين أشركوا؛9
به راستى غاليان بدترين آفريدگانند. آنان عظمت و شكوه خدا را كوچک می‌شمارند و ربوبيّت را براى بندگان خدا ادّعا می‌‏كنند. به خدا سوگند! غاليان از يهوديان، مسيحيان، مجوسيان و شرك‏ورزان بدترند.

روايت بسيار جالبى وجود دارد كه آن حضرت می‌فرمايد:
كان علي‏ عليه السلام‏ واللَّه عبداً للَّه صالحاً أخو رسول اللَّه‏ صلى اللَّه عليه وآله؛10 به خدا سوگند! على بنده صالح خدا و برادر رسول خدا صلى اللَّه عليه وآله بود.
آن گاه در ادامه عبارت خيلى مهمّى می‌‏فرمايد:
ما نال الكرامة من اللَّه إلّابطاعته للَّه ولرسوله؛11
او به اين مقام در نزد خداوند نايل نشد، مگر با اطاعت از خدا و رسول او.

به راستى چه كرامتى است كه امير مؤمنان على عليه السلام از طريق عبوديّت و عبادت به اين مقام رسيده‌‏اند؟
با توجّه به اين روايات، ائمّه عليهم السلام در برابر غاليان و غلو چنين برخوردى می‌نمودند. از طرفى با عنايت به اين روايات، معناى غلو نيز معلوم می‌شود كه همان اعتقاد به نبوّت و الوهيّت امام و اعتقاد به الوهيّت پيامبر است؛ يعنى انسان به شأن نبى و امام بيش از آن چه هست معتقد شود، يا او را شريک خداوند بداند؛ از اين رو بايد معتقد بود كه ائمّه و پيامبر هرگز إله، ربّ و شريكان خداوند متعال نبوده‏‌اند. آنان در خدا حلول نكرده‌‏اند و با او اتّحاد ندارند.

اين است معناى غلو چنان كه از روايات فهميده می‌‏شود و اعتقاد به يكى از اين امور مصداق غلو درباره نبى و امام به شمار می‌آيد؛ ولى خود روايات كه می‌فرمايند:

اين‏ها را نگوييد، می‌فرمايند: آن چه می‌توانيد در فضل و برترى ما بگوييد. ما را بنده آفريده شده و تربيت يافته خداوند بدانيد. امّا- چنان كه خواهد آمد- مى‌‏فرمايند: به شأن و مقام ما نزد خدا نمى‏‌توانيد پى ببريد.
آرى، با حفظ عبوديّت، هر چه مى‌‏توانيد در فضل و برترى ائمه اطهار عليهم السلام بگوييد كه هيچ فردى به كرامت خدايى نايل نشد، مگر به سبب اطاعت و عبوديّت و تعبّد.

در همين زيارت جامعه نيز بدان اشاره شده كه‏ «وعباده المكرمين الّذين لا يسبقونه بالقول وهم بأمره يعملون» كه اين معنا- چنان كه در جاى خود خواهد آمد- از قرآن مجيد اخذ شده است، آن جا كه مى‏‌فرمايد:
«عِبَادٌ مُّكْرَمُونَ* لا يَسبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَهُم بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ»؛12
آنان بندگان شايسته او هستند كه هرگز در سخن بر او پيشى نمى‏‌گيرند و پيوسته به فرمان او عمل مى‏‌كنند.
كوتاه سخن اين كه با حفظ عبوديّت و مخلوقيّت هر چه مى‏‌توانيد در مورد آنان بگوييد. و اين چيز اندكى نيست.
به راستى كرامت از پيش‏گاه خدا چيست؟ اين چه مقامى است كه آن حضرات به جايى رسيدند كه‏ «لا يفعلون إلّاما يؤمرون».

در روايت صحيح- بلكه از طرق عامه هم متواتر- آمده كه پيامبر گرامى صلى اللَّه عليه وآله درباره حضرت امير مؤمنان على عليه السلام فرمود:
إنّه لا يفعل إلّاما يؤمر به؛13
به راستى على جز آن كه به او دستور داده مى‌‏شود، انجام نمى‌‏دهد.

ما غلو نمى‏‌كنيم و از غلو نهى شده‏ ايم تا بگوييم: امام، پيامبر است؛ چه رسد كه بگوييم: امام خدا و ربّ است؛ بلكه آنان عبد و بنده خدا هستند؛ اما بنده‏هايى كه به چنين مقامى رسيده‌‏اند. اگر گوييم: كسى بر اثر بندگى خداوند مورد تفضّل خدا قرار گرفته، آيا اين غلو است؟

 

1 . بحار الانوار: 25/ 134، 265 و 272.
2 . الامالى، شيخ طوسى: 650، حديث 1350.
3 . الصحيفة الهادية والتحفة المهديه: 236.
4 . الخصال: 614، بحار الانوار: 10/ 92 و 25/ 270.
5 . عيون أخبار الرضا عليه السلام: 1/ 217، بحار الانوار: 25/ 134 و 271.
6 . الاحتجاج: 2/ 438، بحار الانوار: 4/ 303 و 25/ 273.
7 . همان: 25/ 275.
8 . همان: 25/ 283 و 39/ 206.
9 . الامالى، شيخ طوسى: 650، حديث 1349، بحار الانوار: 25/ 265/ 284.
10 . بحار الانوار: 25/ 286.
11 . همان: 25/ 287.
12 . سوره انبياء (21): آيات 26 و 27.
13 . ر. ک: محاضرات فى الاعتقادات: 1/ 160.

 

منبع: جام نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۷۰۵۳۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیت‌الله العظمی دوزدوزانی تبریزی: روحانیت فقط به عبا و عمامه نیست/ اشتباه عالِم مانند اشتباه فرد عادی نیست، عده‌ای را منحرف می کند/ روحانی واقعی برای تربیت دینی و انسانی باید تلاش و تبلیغ کند‌

به گزارش جماران؛ آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی در درس اخلاق خود در مسجد اعظم قم بیان کرد: الإمامُ علیٌّ علیه السلام: زَلَّةُ العالِمِ کانکِسارِ السَّفینَةِ تَغرَقُ ، و تُغرِقُ. ( بحار الانوار، ۳۹ ، ۵۸). امام على علیه السلام می فرمایند: لغزش عالم مانند شکسته شدن کشتى است که سرنشینان خود را غرق مى کند و خودش هم غرق مى شود. 

آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی تاکید کرد: اشتباه عالم مانند اشتباه فرد عادی نیست. (فکر و عمل اشتباه او ) عده ای را منحرف می‌کند، مانند محمدعلی باب، دین مردم را سست ( و منحرف ) می‌کند. در عصر حاضر، عالِم را روحانی خطاب می‌کنند. 

آیت الله العظمی دوزدوزانی تبریزی افزود: روحانیت فقط به عبا و عمامه نیست. باید فکر و عمل و خواب و همه چیز او به معنویت مربوط باشد. روحانی برای دنیا حرکت نمی‌کند. روحانی واقعی برای تربیت دینی و انسانی باید تلاش  و تبلیغ کند‌.

برگردد آنکه با هوس کشور آمده است

سر ناورد به افسر شاهی گدای ما

زندگانی عالمان را بخوانید. سید نعمت الله جزائری چه گونه زندگی می‌کرد؟ 

آه ، من خجالت میکشم. 

بعضی می‌گویند نمی‌شود. خب برای چه طلبه شده اید؟

اگر برای دنیا آمده اید، بروید. نتیجه عکس دارد. می آیند؛ گمراه می‌شوند؛  قومی را به گمراهی می‌کشند. 

داستان شقرانی که از موالی امام صادق علیه السلام است را خوانده اید و می‌دانید!

امام است، تقیه می‌کند، رفته است پیش منصور. شقرانی از امام درخواست وساطت برای معیشتش  را دارد. شرابخوار است اما امام که جانم به فدایش، قبول می‌کند. 

کار که حل شد امام فرمودند: 

إِنَّ اَلْحَسَنَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ حَسَنٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَحْسَنُ لِمَکَانِکَ مِنَّا وَ إِنَّ اَلْقَبِیحَ مِنْ کُلِّ أَحَدٍ قَبِیحٌ وَ إِنَّهُ مِنْکَ أَقْبَحُ لِمَکَانِکَ مِنَّا. ( بحارالانوار، ۴۷، ۳۵۰)

خوبی از همه خوب است، اما از تو خوبتر چون به ما منسوب هستی و بدی برای همه بد است، اما از تو بدتر زیرا که تو منسوب به ما هستی.

تو از شیعیان امام صادق علیه السلام هستی ( بایست مراقب رفتار و کردارت باشی)

امام علیه السلام پندی دیگر هم برای ما دارد: 

کسی که خلاف می‌کند با اشاره  و تلویحا به او تذکر دهیم.

نگوییم نمازت باطل است. بگوییم در رساله این را ، اینطور خوانده‌ام.

وظیفه ما خیلی سنگین است.

خطا اگر در حوزه باشد بسیار بد است. اگر برای آبادانی دین کاری نمیکنیم، دین را خرابتر نکنیم.

آقایی که می‌خواهی روحانی باشی  و جهنمی نباشی، مواظب باش کار عکس نشود.حتی الامکان اگر برای آبادانی دین کاری نمی‌کنیم، خرابتر نکنیم.

ان شاءالله موفق باشیم که مردم را هدایت کنیم و شرط آن ابتدا هدایت خودمان است.

والسلام علیکم و رحمت الله  و برکاته