واکاوی جامعه شناختی جریانات و اعتراضات اخیر و ارتباط آن با جریان نفوذ و ناکارآمدی مدیریتی و نظارتی
تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۹۱۹۳۲۸
همگان به این موضوع واقفند که علت اصلی اعتراضات اخیر، نارضایتی اقتصادی از جمله معضل بیکاری و عدم اشتغال نیروی فعال و جوان و تحصیل کرده ها بوده است که یکی از چالشهای عمده اقتصادی در ابعاد گستره جامعه است و خانواده ها را دچار چالش بزرگی کرده است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از روشن خبر، دکتر حمید پورعیسی، عضو هیات علمی دانشگاه گیلان در مورد نقش ناکارآمدی و جریان نفوذ در اعتراضات اخیر در مطلبی نوشت:
جامعه متشکل از افرادی از انسان‌ها است که نظام‌ها، سُنَن، آداب و قوانین خاصّی بر آنها حاکم است و طیّ یک زندگی جمعی، بر اساس کنش و تفاهم متقابل در رسیدن به هدفی خاص در تلاش هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به عبارت دیگر جامعه مجموعه‌ای از افراد انسانی است که جهت مشترکی آنها را به هم پیوند دهد و انسان موجودی اجتماعی و همواره در اجتماع زندگی کرده است. کاروان انسانیّت همواره از اجتماع عبور کرده، زندگی نوع انسان در آن سپری شده، است، نوعی رابطه همزیستی، همه مردم را به هم مربوط ساخته است. به تجربه تاریخ هیچ ملّت، گروه یا فرهنگی نمی‌تواند جدا یا مستقل باقی بماند، چرا که تماس با بخشی از جامعه و دنیا، مستلزم تمام قسمت‌های دیگر است (سماور. لاری .ا.، ریجارد. ای. پورتر و لیزا. ا. استفانی. (۱۳۷۹ )ارتباط بین فرهنگها. ترجمه غلامرضا اعوانی و اکبر میرحسنی. چاپ اوّل. تهران: انتشارات باز.ص ۲۷) نگاه به تاریخ چه در دوران پیشین و چه در زمان‌های أخیر، نشان می‌دهد که انسان همواره اجتماعی زندگی کرده است و آنقدر این نوع زندگی برای بشر اهمیّت حیاتی داشته و دارد که حتّی تصوّر خارج از اجتماع زیستن نیز، برای او تصوّری دشوار بوده است
انقلاب اسلامی حرکتی بسوی جامعه مطلوب انسانی و الهی
انقلاب اسلامی ایران در سال ۵۷ با پیش زمینه های مبارزه و تلاش شخصیتهای مذهبی و غیر مذهبی ، نخبگان و اصحاب اندیشه و مردم بزرگ ایران با رهبری بی بدیل حضرت امام (ره) به منصه ظهور رسید و جامعه ایران را متحول کرده و از نظام پادشاهی و شاهنشاهی به نظام جمهوری اسلامی مبدل شد این انقلاب که در سده های اخیر بی نظیر بوده و نظام بین المللی انتظار آن را نداشت نظام بین المللی را با چالشی بزرگ مواجه کرد و در سیر تکاملی خود با توطئه ها ، تهاجم و نامهربانی های خارجی و داخلی از جمله جنگ هشت ساله مواجه شد که با تدبیر حضرت امام (ره) و در ادامه رهبری مقام معظم رهبری و حضور همه جانبه مردم همیشه در صحنه ، این کشتی انقلاب از طوفان حوادث گوناگون رهیده و خود را به ساحل امنی رسانده است لکن در مسیر حرکت خود با ناملایمات و نارضایتی ها یی مواجه گشته هست و هنوز هم با برخی از آنان دست و پنجه نرم میکند و هر از گاهی شاهد نابسامانی های اجتماعی و سیاسی هستیم که یکی از آنان اتفاقات و فتنه جدیدی بود که از سوی عواملی طراحی و به مرحله اجرا در آمد لکن باز با هوشیاری مردم همیشه در صحنه و رهبری های حکیمانه مقام معظم رهبری خنثی گشته و نافرجامانه صحنه را ترک کرد. در این نوشتار بدنبال واکاوی برخی علل و عوامل داخلی و خارجی آن هستیم
جریانات اخیر ارتباط مستقیم با انحراف متولیان امر و کوتاهی آنان از رسیدگی به امور رفاهی و اقتصادی مردم و ایجاد طبقات ناهمسان اجتماعی و دوری نهاد های برنامه ریز یا مهندسین اقتصادی و مدیران دست اندر کار از واقعیت های جامعه ایران و عدم توجه آنان به قشر کم در آمد و محروم اقتصادی و مستضعفین و نگاه لیبرالیستی و غرب گرایانه و عدم نظارت نهادهای تصمیم گیر و تصمیم ساز اعم از کلان و خرد از محورهای اصلی انقلاب دارد که در این نوشتار به بررسی و تحلیل آن خواهیم پرداخت
قبل از بیان اصل سوال مورد نظر و پرداختن به پاسخ آن به بیان محورهای اصلی رویکرد انقلاب اسلامی اشاره می شود تا دانسته شود که از آرمانهای و اهداف انقلاب چه بوده و چرا از رژیم طاغوت به نظام جمهوری اسلامی عدول کردیم و وظیفه ما در قبال این انقلاب عظیم اسلامی چیست؟ آیا امروز متناسب با این آرمانها و اهداف ، برنامه ریزی و حرکت می کنیم یا نه از این محورها و مسیر منحرف شده و زاویه گرفته ایم و خود برای رسیدن به اهداف خود ساخته و متناسب با خواسته های دیگران ، انقلاب را لق لقه زبان قرار داده و از اصول و چارچوب آن فاصله گرفته ایم؟
برخی از محورهای مهم رویکرد انقلاب اسلامی عبارتند از
زمینه سازی برای اجرای قوانین اسلامی در همه ابعاد جامعه اسلامی کردن اغلب مقررات قضایی و اقتصادی و اجتماعی حرکت در مسیر عدالت اجتماعی و استقلال سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی محرومیت زدایی و خدمت به مستضعفان خروج از طاغوت زدگی محو هرگونه استبداد، خودکامگی و انحصار طلبی، نفی هرگونه ستم گری، ستم کشی، سلطه گری و سلطه پذیری، توجه به عزت و کرامت انسانی تلاش در مسیر تحقق کامل پیوند دین و سیاست احیای روحیه عزت و سرافرازی ملی درعرصه جهانی، توسعه آزادی های قانونی ساده زیستی و همزیستی با اقشار مردم و همسطحی مدیران با مردم حرکت در مسیر عدالت اقتصادی و رفع تبعیض و از بین بردن شکاف طبقاتی ، رسیدگی به روستاهای کشور و محرومیت زدایی از آنها تنظیم برنامه اقتصادی کشور به نوعی که موجب خودسازی و افزایش مهارت و ابتکار افراد جامعه باشد، جلوگیری از استثمار و بهره کشی اقتصادی مبارزه با زراندوزی و فساد و نابرابری ها در زمینه های مختلف تامین رفاه و توزیع عادلانه ثروت عمومی خودکفایی و تولید ملی وحمایت از نیروهای متخصص داخلی در جهت رسیدن به استقلال اقتصادی ارتقاء سطح دانش و گسترش مراکز علمی و تحقیقی در همه زمینه ها ایجاد خودباوری فرهنگی و علمی، جهش در ابتکارات و نوآوری های علمیو……….
با توجه به بیان برخی از محورها یا اهداف انقلاب اسلامی سوال این است که آیا در چهار دهه از سپری شدن عمر انقلاب اسلامی به این اهداف رسیدیم یا نه ؟ و اگر رسیدیم در کدام محور از این محورها پیشرفت و در کدام یک پیشرفتی نداشته و یا پس رفت داشته ایم ؟ در اینجا لازم است که بیان کنم تمامی دولتهای نظام جمهوری اسلامی در جهت تحقق این اهداف گامهای بزرگ و بلندی را برداشته اند و نباید منکر پیشرفتهای عظیم و دستاوردهای بی بدیل این دوران سخت که همراه با دشمنی های جهانی و تحریم های همیشگی بوده است ، گردید لکن از کاستی ها و عدم برنامه ریزی ها درست و برنامه ریزی غلط و از سویی از بازی های سیاسی جناحهای مختلف در جهت رسیدن به اریکه قدرت و یا عدم نظارت دقیق و مستمر بر کارها و برنامه های دولتمردان و یا روی آوری به تجمل گرائی و رفاه زندگی و بدنبال زندگی اشرافی مسئولین و مدیران نظام نباید غفلت کرد و آنها را نادیده گرفت و از سوی به نارسائیهای قانونی و یا وجود مقرارت دست و پا گیر که مانع توسعه و پیشرفت می شود توجه ویژه کرد ودر جهت اصلاح آنان گام برداشت.
علل و عوامل نارضایتی های اخیرو سکوت دولتمردان
همه ما میدانیم که اصولا نارضایتی علت و عاملی برای شکل گیری اعتراضات جمعی و کشانیدن آن به یک رفتار آشوب طلبانه و اغتشاشگرایانه است در واکاوی اتفاقات اخیر در سراسر کشور همگان به این موضوع واقفند که علت اصلی آن نارضایتی اقتصادی از جمله معضل بیکاری و عدم اشتغال نیروی فعال و جوان و تحصیل کرده ها بوده است که یکی از چالشهای عمده اقتصادی در ابعاد گستره جامعه است و خانواده ها را دچار چالش بزرگی کرده است تا جایی که همگان اذعان دارند که در هر خانواده ایرانی حداقل یک یا دوجوان تحصیل کرده بیکار وجود دارد
نگاهی تحلیلی به آمار نیروی کار که اخیرا از سوی مرکز آمار ایران برای بهار امسال(۱۳۹۶) ۱۲.۶ درصد اعلام شد، نشان می‌دهد، جمعیت افراد بیکار در سن کار (۱۰ ساله و بیشتر) از ۳ میلیون و ۲۰۳ هزار و ۳۹۸ نفر در پایان سال ۹۵ به ۳ میلیون و ۳۶۶ هزار و ۹۷۳ نفر در بهار ۹۶ افرایش یافت به عبارتی در ۳ ماهه نخست امسال ۱۶۳ هزار و ۵۷۵ نفر به جمعیت بیکار کشور افزوده شدند.
در عین حال در جامعه آماری ۱۵ ساله و بیشتر، ۳ میلیون و ۳۶۳ هزار و ۷۰۵ نفر بیکار هستند که ۸۶۷ هزار و ۱۵۴ نفر در «جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال» و یک میلیون و ۸۸۲ هزار و ۷۵۵ نفر در «جمعیت ۱۵ تا ۲۹ سال» قرار دارند.
اما این نرخ در بین جمعیت جوان ۱۵ تا ۲۴ سال کشور با رشد یک درصدی نسبت به بهار سال گذشته و ۰.۷ درصدی نسبت به زمستان ۹۵ به ۲۸.۸ درصد رسید که سهم بیکاری بانوان در این سن بیش از مردان است.
علاوه بر این بررسی وضعیت بازار کار در بین جمعیت ۱۵ تا ۲۹ سال حاکی از آن است که ۲۶.۴ درصد از جمعیت فعال در این سن بیکار هستند و تعداد بیکاری زنان در این دامنه سنی نسبت به مردان در این سن بیشتر است.
روند تغییرات نرخ بیکاری «جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله» نشان می دهد که این میزان در بهار امسال نسبت به بهار سال گذشته ۱.۵ درصد و نسبت به فصل زمستان ۹۵ نیز ۰.۹ درصد رشد داشته است.
در مقابل افزایش شاخص‌های نرخ بیکاری در کل کشور، اما نرخ مشارکت اقتصادی نیز به عنوان یک شاخص مثبت در اقتصاد از ۳۹.۴ درصد در سال ۹۵ به ۴۰.۶ درصد در بهار امسال رسیده است.
اما خروجی شاخص‌ها و آمارهای مذکور از نیروی کار حاکی از آن است که به جمعیت فعال اقتصادی(نرخ مشارکت) در بهار امسال ۸۸۳ هزار و ۸۷۸ نفر اضافه شد و از ۲۵ میلیون و ۷۹۱ هزار و ۴۵۰ نفر در پایان سال گذشته به ۲۶ میلیون و ۶۷۵ هزار نفر رسید.
جدیدترین آمار بیکاری کشور در سال ۹۶ و مقایسه با سال ۹۵
شاخص نیروی کار در پایان سال ۹۵ در پایان بهار ۹۶ مشارکت اقتصادی نرخ: ۳۹.۵ نرخ: ۴۰.۶ تعداد: ۲۵۷۹۱۴۵۰ نفر تعداد: ۲۶۶۷۵۳۲۸ نفر بیکاری جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر نرخ: ۱۲.۴ نرخ: ۱۲.۶ تعداد: ۳۲۰۳۳۹۸ نفر تعداد: ۳۳۶۶۹۷۳ نفر بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال نرخ: ۲۹.۲ نرخ: ۲۸.۸ تعداد: ۸۶۹۵۳۱ نفر تعداد: ۸۶۷۱۵۴ نفر بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ سال نرخ: ۲۵.۹ نرخ: ۲۶.۴ تعداد: ۱۸۲۷۵۲۵ نفر تعداد: ۱۸۸۲۷۵۵ نفر
نمودار زیر نرخ بیکاری استان های کشور را بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵ نشان می دهد.
در این بین آمار بیکاران تحصیل کرده قابل توجه است
طبق آمارهای مرکز آمار ایران از وضعیت نیروی کار، در کشور بین سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ میزان جمعیت دارای تحصیلات عالی ۵ میلیون و ۷۴۲ هزار نفر افزایش یافته است و این در حالی است که طی این مدت نرخ بیکاری این جمعیت رشد ۲٫۶درصد را تجربه نموده است.
مطابق با آنچه در گزارش های مربوط به وضعیت نیروی کار ذکر شده است، در سال ۱۳۸۵ جمعیت افراد با تحصیلات عالی حدود ۶ میلیون و ۱۱۵ هزار نفر بوده است. این جمعیت بین سال های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۴ همواره روند صعودی داشته است و در سال ۱۳۹۴ این جمعیت به حدود ۱۱ میلیون و ۸۳۹ هزار نفر رسیده است. یعنی در یک بازه ۱۰ ساله حدود ۵ میلیون و ۷۴۲ هزار نفر به این جمعیت افزوده شده است.
. در سال ۱۳۹۴، جمعیت بیکار به حدود یک میلیون و ۱۳۴ هزار نفر و جمعیت شاغل به حدود ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیده است. بنابراین نرخ بیکاری جمعیت دارای تحصیلات عالی در سال ۱۳۹۴، ۱۸٫۴ درصد بوده است و این یعنی نرخ بیکاری افراد دارای تحصیلات عالی طی ۱۰ سال با رشدی ۲٫۶ درصدی رو به رو بوده است.
آمارها نشان میدهند که در سال ۱۳۹۴ از کل شاغلین کشور حدود ۶۸ درصد دارای مدرک دیپلم و زیر دیپلم، ۱۸ درصد دارای مدرک فوق دیپلم و لیسانس، ۵ درصد دارای مدرک فوق لیسانس و دکتر و ۳ درصد نیز بی سواد بوده اند. همچنین از کل جمعیت بیکار در سال ۱۳۹۴ حدود ۳۶ درصد دارای مدرک فوق دیپلم و لیسانس و ۶ درصد نیز دارای مدرک دکتر بوده اند.
آمارهای بالا نشان میدهند که در طی این سالها جمعیت افراد دارای تحصیلات عالی به شدت در حال افزایش بوده و نرخ بیکاری فارغ التحصیلان نیز طی بازه مورد بررسی ۲٫۶ درصد رشد داشته است (به نقل از مرکز آمار ایران )
و هسته اولیه شکل گیری آن مطالبات اقتصادی مردم خصوصا قشر متوسط و پائین جامعه بوده است که متاسفانه با ورود عده ای که محور حرکت آشوب طلبانه و اغتشاش گری آنها غیر مسائل اقتصادی بوده است ، حرکت مطالبه گرایانه مردم به حاشیه کشیده شد و کسانی که مورد خطاب مطالبه گران بودند و باید پاسخگوی اصلی مطالبات مردم باشند نه تنها سری نجنباندند و واکنشی انجام ندادند، بلکه طلبکارانه حاضر شدند
رئیس جمهور در اختتامیه جشنواره فارابی ۲۴ دی ماه ۱۳۹۶ به گونه‌ای سخن گفت که اعتراضات مردمی تمام شده بود و هیچ گونه ارتباطی با دولت نداشت؛ این در حالی است که توده‌های مردم از وعده‌های پوچ دولت، وضعیت اقتصادی و معیشتی، بیکاری جوانان و … نارضایتی خود را ابراز کردند. ایشان به جای تمرکز بر حل مسائل اقتصادی و معیشتی به دنبال استفاده سیاسی از اعتراضات مردمی است؛ که اگر اینگونه باشد، باید بگوئیم که این سوءاستفاده، از سوءاستفاده اغتشاشگران که مطالبات اقتصادی و معیشتی را به صحنه تقابل مردم و نظام تبدیل کردند و کارشان به آتش زدن پرچم مقدس جمهوری اسلامی کشیده شد؛ بدتر است.از سوی دیگرکسی که دستور فیلتر گسترده را صادر و پهنای باندهای اینترنت کشور را محدود کرد، در نطقی طلبکارانه از فیلترینگ سخن گفت و فیلتری که به دستور خود ایجاد شده بود را طی مراسمی آزاد کرد و این را برای خود یک پیروزی قلمداد کرد.
برخی حضور مردم در صحنه های مختلف که برای خنثی کردن توطئه های دشمنان خارجی و داخلی بود، تحریک رقبای خود اعلام کرده یک روز پس از آنکه معاون اول رئیس‌جمهوری به بانیان برخی اقدامات اعتراضی علیه دولت هشدار داد که دود آن به چشم خودشان می‌رود، مشاور رئیس‌جمهوری هم تاریخ ۹/۱۰/۹۶ در گفت‌وگویی با اعتماد آنلاین با تاکید بر اینکه «باید به محتوای این اعتراضات مردم توجه شود» گفت: «مخالفان سیاسی موجود در کشور کوششان بر این است که بر موج نارضایتی‌ها سوار شوند »
و برخی آنرا به نفع خود مصادره به مطلوب کردند. مشاور رئیس‌جمهوری در یادداشتی با تاکید بر اینکه «مردم حق دارند که صدایشان با وضوح بالا شنیده شود و مسوولان امنیتی و انتظامی باید با سعه صدر با اعتراضات مواجه شوند»، نوشت: «اما هوشیار باشیم که درهیچ کشوری، هیچ کدام از این بحران‌ها در خیابان و بر بستر خشونت حل نشده است.» (روزنامه اقتصاد شماره روزنامه: ۴۲۲۹ تاریخ چاپ: ۱۳۹۶/۱۰/۱۰ شماره خبر: ۳۳۳۴۰۳۶ )
و افرادی آن را مطالبات معیشتی و اقتصادی مردم دانستند به گزارش قدس آنلاین، رئیسی افزود: «دشمنان می‌خواهند با سوار شدن بر موج مطالبات معیشتی و اقتصادی مردم، فتنه جدید درست کنند؛ اما مردم هوشیار هستند و ضمن اینکه مطالبات خود را مطرح می‌کنند اجازه سوءاستفاده نخواهند داد.» و عده ای هم هیچ پاسخی به حرکتهای حق طلبانه و خواستهای قانونی مردم نداند و سکوت اختیار کردند چنانچه این اعتراضات در دوسال اخیر در مقابل برخی از نهادها همانند مجلس انجام میشد و هیچ پاسخی به این تجمعات و مطالبات داده نمی شد و نگرانی مردم روز به روز بیشتر گردید.
احمدتوکلی رئیس هیئت مدیره دیده بان شفافیت و عدالت در این باره میگوید بی اعتنائی برخی از دستگاه های دولتی به مطالبات معیشتی مردم، کار را به اعتراضات خیابانی کشانده است. هر چند باید توجه داشت در چنین تجمعاتی، گرچه شروع کننده مردم هستند ولی تمام کننده الزاما مردم نیستند این قبیل تحرکات قابل پیش بینی بود چرا که اتخاذ سیاست های خشن تعدیل صندوق بین المللی پول، پیش از این نیز، یکبار دیگر در ابتدای دهه ۷۰ تجربه شده بود و با همین تحرکات اعتراض آمیز مواجه شد. همان زمان هم مسئولین وقت به نصایح دلسوزانه کارشناسان اقتصادی توجه نکردند و شد آنطور که نباید میشد و صدای اعتراضات در مشهد، اسلامشهر، شیراز و چند شهر دیگر بلند شد
نماینده پیشین مجلس برای نمونه به اعتراض مالباختگان موسسات اعتباری طی چند ماه گذشته اشاره می کند و می گوید: متاسفانه با وجود تذکر بسیاری از دلسوزان از جمله گزارش کارشناسی و پیگیری های حقوقی سازمان دیده بان شفافیت و عدالت، مسئولین دولتی از جمله رئیس کل بانک مرکزی با اینکه در گرفتاری مردم دارای قصور و تقصیر محرز بودند، حاضر نشدند نسبت به رفع مشکلات آنها اقدام مقتضی صورت دهند.(پیشین)..
قوای سه گانه خصوصا دولت و قوه مجریه در قبال گرانی ها و کمبود ها و کاهش قدرت خرید مردم ، دستمزدها ، فسادهای اقتصادی ، رانت خواریها ، حقوقهای نجومی ،بیکاری ، رباخواری بانکها و مسائل دیگر هیچ عکس العمل قابل توجهی را نشان ندادند. و از سوی دیگر به اجرای برنامه های خود پرداختند. تا اینکه منجر به یک نوع اعتراض هنجار شکنانه و شعارهای تند در برخی تجمعات علیه دولت و مدیران کشور گردید.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۹۱۹۳۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشد اقتصادی جامعه و رونق معیشت مردم مرهون تلاش کارگران است
به گزارش خبرگزاری صدا وسیمای مرکز سیستان وبلوچستان، آیت الله محامی همچنین با شکرگذاری از بارش رحمت الهی خواستار بهره وری مناسب‌تر از این موهبت آسمانی شد.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»