رباخواری؛ نوعی فتنه و انحراف از احکام الهی
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۳۳۱۹۹۹
به گزارش ایکنا از لرستان، «ربا» واژه عربی از «ربو» در اصل به‌معنای زیاد شده است و به آنچه از اصل سرمایه زیاد میآید«ربا» می‌گویند کمااینکه «ربا» به‌عنوان عامل عمده وجود فقر و شکاف طبقاتی در جامعه به‌شمار میآید که باعث ایجاد مفاسد زیادی در نظام اقتصادی اسلامی می‌شود.
رباخواری؛ یکی‌از عوامل فقر
امام صادق(ع) رباخواری را یکی‌از عوامل فقر میداند؛ چه نابودی بالاتر زا یک درهم ربا، که دین انسان را نابود می‌کند و اگر توبه هم بکند، اموالش از بین رفته و فقیر می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همچنین در آیه 39 سوره مبارکه «روم» در این رابطه آمده است: «وَمَا آتَيْتُم مِّن رِّبًا لِّيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِندَ اللَّهِ وَمَا آتَيْتُم مِّن زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ؛ و آنچه [به قصد] ربا میدهيد تا در اموال مردم سود و افزايش بردارد نزد خدا فزونى نمىگيرد و[لى] آنچه را از زكات در حالى‌كه خشنودى خدا را خواستاريد داديد پس آنان همان فزونیيافتگانند [و مضاعف مىشود]».
براساس آیات قرآن‌کریم خرید و فروش حلال و ربا حرام است کمااینکه در آیه 274 سوره مبارکه «بقره» در این رابطه آمده است: « الَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُم بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ سِرًّا وَعَلاَنِيَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِندَ رَبِّهِمْ وَلاَ خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلاَ هُمْ يَحْزَنُونَ؛ كسانى‌كه اموال خود را شب و روز، و نهان و آشكارا، انفاق میكنند، پاداش آنان نزد پروردگارشان براى آنان خواهد بود؛ و نه بيمى بر آنان است و نه اندوهگين می‌شوند».
تاجران برای اینکه دچار رباخواری نشوند باید احکام فقه و تجارت اسلامی را بیاموزند
تاجران برای اینکه دچار رباخواری نشوند باید احکام فقه و تجارت اسلامی را بیاموزند.امام علی(ع) در هشداری به بازرگانان میفرماید: «کسیکه بدون آگاهی از احکام اسلام به تجارت بپردازد در رباخواری غوطه‌ور می‌شود.(سیدرضی، 1378، ترجمه شهیدی، ح 447، ص 735) در حدیث دیگری اصبغ بن نباته از آن حضرت نقل می‌کند که امام فرمود: «ای جمعیت تجار! اول آگاهی بر مسائل سپس تجارت و این سخن را سه بار تکرار نمود آن‌گاه فرمود: به خدا سوگند ربا در میان این امت پنهان‌تر است از جنبش مورچه بر سنگ سخت.ایمان خود را با حق نیامیزید.تاجر، فاجر است و فاجر در دوزخ است مگر کسیکه حق بدهد و حق بستاند».(کلینی، 1407: ج 5، ص 157، ح 23) کمااینکه در حدیث نبوی آمده است: «زمانی برای مردم فرا می‌رسد که همه رباخوار می‌شوند و اگر کسی رباخوار نباشد گرد و غبار ربا بر دامن او مینشیند».(کلینی، 1407، ج 5، ص 24).
باید توجه داشت رباخواری انحراف از احکام خدا و به‌منزله فتنه است.حضرت علی(ع) در این باره در خطبه 156 به نقل از پیامبر اکرم(ص) میفرماید: آن حضرت به من فرمود: ای علی، مردم بعد از من با ثروت‌شان آزمایش می‌شوند.دیندار بودن را منتی بر خدا قرار می‌دهند و با اینکه مرتکب گناهان بزرگی می‌شوند انتظار رحمت از خدا دارند و خود را با شبهات دروغین و هوس‌های غفلت‌زا حلال می‌شمرند.«شراب را به نام «نبیذ» و «رشوه» را به نام «هدیه» و «ربا» را به اسم «تجارت» حلال میپندارند.(سیدرضی، ترجمه شهیدی، 1378، خ 156) کمااینکه سخن فوق بر این موضوع دلالت می‌کند که برخی با عناوین فریبنده، کاذب، مباح و پوشش‌های به ظاهر قانونی به انواع حیله‌ها متوسل می‌شوند.رباخواران گاهی به نام کارمزد و گاهی با عنوان حقالعمل، پورسانت، جریمه دیرکرد و ... ربا را حلال می‌شمرند.این در حالیاست که مبتلا شدن به این پدیده شوم به جایی می‌رسد که دامان همه را می‌گیرد، همچنان که پیامبراکرم(ص) میفرماید: «زمانی بر مردم می‌رسد که ربا دامان همه را فرا می‌گیرد حتی کسانیکه از آن برکنارند گرد و غبارش بر دامان‌شان مینشیند».(نوری، 1408، ج 13، ص 2)
به باور شهید مطهری در معامله ربوی کار و تولیدی صورت نمیگیرد.وی در این باره چنین مینویسد: در ربا تسلط سرمایه بر کار اثبات می‌شود و قدرت اقتصادی در اختیار سرمایه قرار می‌گیرد، زیرا سرمایه چه کار بکند یا نکند و یا در جریان کار ضربه ببیند یا نبیند مزد خود را می‌گیرد برخلاف کار که کارگر مزد خود را در مقابل کاری که انجام داده می‌گیرد.(مطهری، 1364، ص 33)
رباخواری؛ منشا دشمنی‌ها و جنگ‌های طبقاتی
در تفاوت «بیع» و «ربا» باید گفت: «در خرید و فروش معمولی هر دو طرف به‌طور یکسان در معرض سود و زیان هستند، گاهی هر دو سود می‌کنند و گاهی هر دو زبان، گاهی یکی سود و دیگری زیان می‌کند درحالیکه در «معاملات ربوی» رباخوار هیچ‌گاه زیان نمیبیند و تمام زیان‌های احتمالی بر دوش طرف مقابل سنگینی خواهد کرد و به همین دلیل است که مؤسسات ربوی روز به روز وسیع‌تر و سرمایه‌دارتر می‌شوند و در برابر تحلیل رفتن طبقات ضعیف بر حجم ثروت آنها دائماً افزوده می‌شود.
در تجارت و خرید و فروش معمولی طرفین در مسیر «تولید و مصرف» گام برمیدارند.درصورتیکه رباخوار هیچ عمل مثبتی در این زمینه ندارد.با شیوع رباخواری سرمایه‌ها در مسیرهای ناسالم می‌افتد و پایه‌های اقتصادی که اساس اجتماع است متزلزل میگردد، در حالیکه تجارت صحیح موجب گردش سالم ثروت است.همچنین رباخواری منشا دشمنی‌ها و جنگ‌های طبقاتی است درحالیکه تجارت صحیح چنین نیست و هرگز جامعه را به زندگی طبقاتی و جنگ‌های ناشی از آن سوق نمیدهد.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۳۳۱۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خنثی‌سازی فتنه مدعیان دروغین مهدویت توسط امام صادق (ع)
امام صادق علیه‌السلام ضمن آنکه بحث و درس‌هایی در زمینه‌های مختلف علمی، معرفتی، فقهی و فلسفی با شاگردان خویش داشتند، فصل جداگانه‌ای را به صورت مستقیم به موضوع مهدویت اختصاص دادند تا از فتنه‌ای عظیم جلوگیری کنند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، عصر امام صادق علیه‌السلام یکی از پر تنش‌ترین و پر هیاهوترین دوران تاریخ اسلام محسوب می‌شود. وجود مکاتب مختلف فکری، تنش‌های سیاسی بین حکام بنی امیه و بنی العباس، و همچنین محصوریت و مظلومیت شیعیان به دلیل بروز اختناقات سیاسی ـ امنیتی بخشی از مسائل مربوط به آن دوران است.
در این بین آنچه که سبب بروز رخنه و فتنه‌ای عمیق برای ضربه زدن به جریان تمدنی دین مبین اسلام بود، رویش مدعیان دروغین مهدویت بود که اتفاقاً از دل جریان عباسیان بر آمد؛ زیرا آنها برای مشروعیت‌‌بخشی به خلافت خود و جلب رأی عمومی، دست به جعل و تحریف روایات زدند و بر خلاف روایات صحیحی که نسل مهدی(عج) را به پیامبر اکرم و امیرالمؤمنین می‌رسانند، روایاتی جعل کردند که امام زمان عجل الله تعالی فرجه را از نسل عباس، عموی پیامبر معرفی میکرد، از جمله این روایات، حدیث خُزاعی است که گفت المَهدیُّ مِن وُلدِ العَباس؛ مهدی از فرزند عباس است.
افزون بر اینکه فضای فکری و جوّ قالب بر مردم در سالهای پایانی حکومت بنی‌امیه به قدری ملتهب و مناسب قیام بود که افراد مختلف به امید رهایی از حکومت ظالمانه و غاصبانه بنی‌امیه دست به قیامهای متعددی زدند که در این بین موضوع جانشینی یکی از خاندان رسول خدا به عنوان مهدی (عج) از جایگاه ویژهای برخوردار بود؛ از مهم‌ترین این قیام‌ها میتوان به قیام زید بن علی، قیام معاویه طالبی، قیام خراسانیان و قیام نفس زکیه اشاره کرد.
تعمیق باورهای مهدویت و مبارزه با مدعیان دروغین در سیره امام صادق(ع)در چنین شرایطی است که امام صادق علیه‌السلام ضمن آنکه بحث و درس‌هایی در زمینه‌های مختلف علمی، معرفتی، فقهی و فلسفی با شاگردان خویش داشتند، فصل جداگانه‌ای را به صورت مستقیم به موضوع مهدویت اختصاص دادند. در این راستا احادیث متعددی را درباره موضوع مهدویت بیان فرمود تا از تحریف واقعیت جلوگیری شود. از یک سو به بیان شکل و شمایل و نام امام زمان و انتساب ایشان به خاندان رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌پرداختند تا مهدی واقعی از مهدی دروغین شناخته شود و از دیگر سو به زمان ولادت آن حضرت در آینده اشاره می‌کردند تا جایگاه مدعیان دروغین مهدویت را متزلزل کنند و از طرفی، به تبیین عصر غیبت و دوران آخرالزمان می‌پرداختند تا نشان دهند هنوز زمان زیادی تا ظهور آن دوران باقی مانده است. دسته‌ای از روایات هم خاصّ شیعیان برای مواجهه صحیح با جریان مهدویت و فتنه‌های آخرالزمان و ارائه تبیین صحیح نسبت به عصر غیبت، دوران قیام امام و عصر ظهور بود.
عبرتی آخرالزمانی از تاریخ امام صادق (ع) / چرا خداوند به دولت‌ها فرصت حکومت می‌دهد؟در ادامه سه نمونه از این احادیث را می‌خوانیم:
امام صادق علیه السلام درباره خصوصیت‌های ظاهری امام عصر عجل الله تعالی فرجه فرمود: «لَیْسَ بِالطَّوِیلِ الشَّامِخِ وَ لَا بِالْقَصِیرِ اللَّازِقِ بَلْ مَرْبُوعُ الْقَامَةِ مُدَوَّرُ الْهَامَةِ وَاسِعُ الصَّدْرِ صَلْتُ الْجَبِینِ مَقْرُونُ الْحَاجِبَینِ عَلَی خَدِّهِ الْاَیْمَنِ خَالٌ کَاَنَّهُ فُتَاتُ الْمِسْکِ عَلَی رَضْراضَةِ الْعَنْبَرِ؛ دراز قامت متکبر و کوتاه قامت چسبیده [به زمین کوتوله] نیست، بلکه میان قامت است، سیمایی گرد، سینه‌ای فراخ، پیشانی ای باز و ابروانی به هم رسیده دارد و خالی بر گونه راست اوست، چون دانه مشک که بر قطعه عنبر ساییده شده است.»
همچنین در روایتی دیگر درباره لزوم وجود حجت خدا در زمین و ضرورت ملازمت با او فرمود «مَا تَرَکَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الْأَرْضَ بِغَیْرِ إِمَامٍ قَطُّ مُنْذُ قُبِضَ آدَمُ ع یَهْتَدِی بِهِ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ الْحُجَّةُ عَلَى الْعِبَادِ مَنْ تَرَکَهُ ضَلَّ وَ مَنْ لَزِمَهُ نَجَا حَقّاً عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ؛ خدای عزوجل از آن زمان که حضرت آدم (ع) از دنیا رفت، هرگز زمین را بدون امام رها نکرد، تا مردم به واسطۀ او به سوی خدای عزوجل هدایت شوند و امام، حجت بر بندگان است، کسی که از او دست بردارد، گمراه شده و آن‌کسی که ملازم او باشد، رهایی یافته است، این حقی است بر خدای عزوجل.» (کمال الدین و تمام النعمة (شیخ صدوق) ج1، ص221)
یا در یک روایت با موضوع ارائه تبیین رفتاری در دوران غیبت امام فرمود: «مَا أَحْسَنَ الصَّبْرَ وَ انْتِظَارَ الْفَرَجِ ... َ فَعَلَیْکُمْ بِالصَّبْرِ فَإِنَّهُ إِنَّمَا یَجِیءُ الْفَرَجُ عَلَى الْیَأْس»؛ یعنی چقدر صبر همراه با انتظار فرج خوب و زیباست ... بر شما باد بر صبر کردن. جز این نیست که فرج (قائم) در هنگام ناامیدی فرا می‌رسد.» (کمال الدین و تمام النعمة، ج2، ص645)
تمام این دست از احادیث تنها گوشه‌ای از اقدامات آشکار امام در راستای مهدویت و امر ظهور بود که همین امر سبب شد تا شیعیان به فتنه نیفتند و از مسیر حقیقی منحرف نشوند؛ چرا که هرگونه انحراف در شیعیان عصر امام، مساوی بود با انحراف شیعیانی که بناست در عصر غیبت با همان احادیث رسیده از صحابه و یاران عترت در زمینه فقه آل محمد صلی الله علیه و آله و معارف بر حق ایشان، عصر غیبت را با کم‌ترین آسیب سپری کنند.
یادداشت: سعید شیری
انتهای‌پیام/
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟